KASZUBA

(1473 Cassuba, Cassuby mlyn, 1497 molendinum Caschuba, 1510 Caschubinski molendinum) młyn położony zapewne ok. 4 km na N od Stobnicy1Na mapach z końca XVIII i początku XIX w. oznaczono pozostałą po mł. K. groblę: Cassuben Damm (Gilly), Grobla Kasubska (Gaul). Na mapie Perthéesa nie zaznaczono śladów mł. K., mapa ta podaje natomiast ówczesną nazwę rz. Kończak: Młyńska Rzeka (Rz. Mlyniska), ok. 8 km na NE od Obrzycka, na rz. zw. obecnie Kończak (prawy dopływ Warty).

1. 1497 n. pow. pozn. (MS 2 nr 793); 1508 n. par. Stobnica (ASK I 3, 18v).

3. Własn. szlach.2Z kartoteki SHG wynika, że na przełomie XV i XVI w. 1/2 Stobnicy należała do Danaborskich, a druga połowa zapewne do Ostrorogów (miasto to należało niegdyś bowiem do dóbr posażnych Heleny i Katarzyny cc. Wacława ks. raciborskiego i Małgorzaty z Szamotuł, z których jedna poślubiła Jana Ostroroga, a druga Włodka z Danaborza w pow. kcyn). Młyn K. należał do części Danaborskich, ale w omawianym tu okresie znajdował się w czasowym posiadaniu Kobylnickich (kupno z zastrz. pr. odkupu) 1473 Wojc. Orzeszkowski pleb. w Obornikach i altarysta w kat. pozn. kwituje Stan. Kaszubę młynarza z młyna zw. C. (albo C. m.) z odbioru 12 grz.; poprzednicy młynarza Stanisława zobowiązali się niegdyś za tę sumę płacić czynsz roczny 1 grz. dla altarii w kat. pozn. (ACC 53, 128v).

1497 Jan Olbracht zaświadcza, że Jan starszy kaszt. rogoz. i star. nak. oraz Jan młodszy, bracia niedz. [z Danaborza], sprzedali z zastrz. pr. odkupu Andrzejowi Kobylnickiemu [z Kobylnik k. Szamotuł] 1/4 Bądlina [obecnie Bąblin] oraz mł. C. ze stawem w ich mieście Stobnica za 150 zł węg. (MS 2 nr 793); 1502 Andrzej Kobylnicki pozywa Jana Kąsinowskiego, aby ten, zgodnie ze złożonym poręczeniem, uwolnił mł. wodny C. od ciążącego na nim czynszu w wysokości 1 grz. dla kościoła par. w Stobnicy (PG 62, 227); 1510 pleb. w Stobnicy otrzymuje 2 grz. czynszu rocznego z mł. C., jedną od dziedzica [miasta], a drugą od młynarza (LBP 79); 1510 woźny sąd. pozn. zeznaje, że na mocy wyroku sąd. miał wwiązać Wincentego i Hieronima ss. Andrzeja Kobylnickiego w dobra Kąsinowo Jana Kąsinowskiego do wysokości 150 zł węg., ponieważ Kąsinowski nie dokonał uwolnienia mł. C. od czynszu dla kościoła par. w Stobnicy; Jan Kąsinowski już po raz drugi nie dopuścił do wwiązania Kobylnickich w Kąsinowo (PG 66, 280v); 1512 wspomn. czynsz został wykupiony z mł. C., który należy do jednej z połówek m. Stobnica; Jan Wielżyński za sumę 12 grz. zobowiązuje się do płacenia tegoż czynszu ze swej cz. Wielżyna (ACC 88, 259); 1527 Stan. Skrzetuski ze Skrzetusza Małego zapisuje czynsz 1 grz. z pr. wykupu za 12 grz. na Skrzetuszu Małym dla Jakuba pleb. w Stobnicy; jest to czynsz przeniesiony z mł. C. nal. do jednej z połówek m. Stobnica3Prawdop. w l. 1512 i 1527 wykupiono oba czynsze ciążące na K., o których wspomniano w LBP 79 (PG 16, 163v).

1508-80 pobór z m. Stobnica, w tym m. in. z mł. C.: 1508, 1509 mł. C. o 2 kołach (ASK I 3 s. 18v, 58v); 1510 mł. wodny K. (ASK I 3, 261v); 1563 mł. dor. C. o 2 kołach (ASK I 5, 234); 1580 mł. K. [formularz nie wypełniony] (ŹD 32).

1 Na mapach z końca XVIII i początku XIX w. oznaczono pozostałą po mł. K. groblę: Cassuben Damm (Gilly), Grobla Kasubska (Gaul). Na mapie Perthéesa nie zaznaczono śladów mł. K., mapa ta podaje natomiast ówczesną nazwę rz. Kończak: Młyńska Rzeka (Rz. Mlyniska).

2 Z kartoteki SHG wynika, że na przełomie XV i XVI w. 1/2 Stobnicy należała do Danaborskich, a druga połowa zapewne do Ostrorogów (miasto to należało niegdyś bowiem do dóbr posażnych Heleny i Katarzyny cc. Wacława ks. raciborskiego i Małgorzaty z Szamotuł, z których jedna poślubiła Jana Ostroroga, a druga Włodka z Danaborza w pow. kcyn). Młyn K. należał do części Danaborskich, ale w omawianym tu okresie znajdował się w czasowym posiadaniu Kobylnickich (kupno z zastrz. pr. odkupu).

3 Prawdop. w l. 1512 i 1527 wykupiono oba czynsze ciążące na K., o których wspomniano w LBP 79.