KĄTNIK

(1508 Kathim!, 1550 Kathnik, 1558 Kąthnik, 1563 Kąnthnik) niezident. młyn na rz. Warcie w pobliżu Łęczycy i Wir, ok. 12 km na SW od Starego Rynku w Poznaniu.

1. 1508 mł. K. w pow. pozn. i w par. Wiry (ASK I 3, 24).

3. Własn. szlach. 1558 Jan Ciświcki [z Ciświcy, pow. pyzdr.] i Jan Białośliwski [z Białośliwia, pow. nak.] zeznają, że ich żony, Katarzyna i Barbara Orzelskie [zapewne z Orla w pow. pozn.], dokonały podziału swych dóbr: Łodzia, Trzebaw, Sowiniec, Wiry, Wirki oraz młynów: K., Niwka i Łódzki Młyn (PG 102, 291-296); 1560 woźny sąd pozn. zeznaje, że nie mógł wwiązać Jana Białośliwskiego w posiadanie dóbr Andrzeja Białośliwskiego we wsiach Trzebaw, Łodzia [obecnie Łódź], opust. Górka [k. Stęszewa], Sowiniec, Wiry, Wirki, Łęczyca oraz w młyny na rz. Warcie: Niwka i K., ponieważ stawiano mu opór (PG 104, 633v).

1508 wiardunki wojenne płacą z Łęczycy i mł. K. (ASK I 3, 24); 1510 mł. [bez nazwy] → p. 5; 1563 pobór z mł. dor. K. o 2 kołach w par. Wiry (ASK I 5, 239); 1580 Piotr Potulicki płaci pobór z [1/3] wsi Łęczycy, w tym m. in. od mł. K. (ŹD 40).

5. 1510 pleb. w Wirach pobiera z mł. [bez nazwy] w Łęczycy 1 ćw. mąki rocznie (LBP 102).

Uwaga: W 1452 przy wsi Łęczyca wymieniono mł. korzeczny może ident. z mł. K. Mac. Trzaska (Trzanska) młynarz, który w 1453 był wierzycielem kmiecia z Winiar (PZ 17, 15v; AR 1 nr 567), mógł pochodzić z naszego K. lub z → Kątnego Młyna k. Krzesin.

Na mapach z przełomu XVIII i XIX w. (Gaul, Gilly) widoczny jest mł. przy zabudowaniach wsi Łęczyca stojący nad rz. Wirynką, lewym dopływem Warty, a nie na samej Warcie.