KLONOWIEC

1303 kop. 1585 Clonowiecz (Wp. 6 nr 70), 1388 or. Clonowo (Lek. 1 nr 437), 1393 [Klonovecz, Klonowo?] (Lek. 1 nr 1675, 1677), 1394 Clonofscze, Clonowicz (Lek. 2 nr 1663, 1681). 1394 [Czlonowo], 1395 Clunovecz Lek. 2 nr 1961), 1397 Clonovecz (Lek. 1 nr 2351), 1398 Klonowecz (Lek. 2 nr 2078), 1399 Clonowecz (Lek. 1 nr 2973), 1428 Klonowcze (KoścZ 9, 50), 1429 Clonowyecz (KoścZ 9, 147v), 1510 Clonovyecz (LBP 131), 1563 Clionowiecz (ASK I 4, 163), 1564 Klinowiecz (IBP 305), 1581 Klunowiecz Maior [et] Klunowiecz Minor (ŹD 67), 6,5 km na W od Osiecznej.

1. 1467 n. pow. kośc. (PG 7, 253v); 1451 n. par. Goniębice (ACC 33, 27v).

2. 1393 [Jasiek] Klunowski z siostrami w sporze z Szymonem Grunowskim o ujazd [o rozgraniczenie K. i posiadłości Szymona za pomocą ujazdu] (Lek. 1 nr 1677).

1399 Michał Stosz toczy proces z Szymonem Grunowskim o granice między C. i Żakowem a Goniębicami i Piotrowicami nal. do Szymona (Lek. 1 nr 2669); 1400 wzm. o starych granicach C. → p. 3, transakcje Jarochny; 1408 Dziersław Klonowiecki i Jakusz Wyciążkowski [brat Szymona Grunowskiego] rozgraniczają C. i Żakowo Dziersława z Goniębicami i Piotrowicami Jakusza (ZSW nr 1263; WR 3 nr 382); 1429 gran. C. z → Grunowem (ACC 22, 22).

1410 zapowiedź C. → p. 3.

1510 trzy stawy w C. (LBP 131); 1511 struga płynie przez Żakowo i Żakowo Małe w stronę Goniębic i C.1Na mapach Pertheesa, Gilly'ego i MTop. 1950 strugi bez nazw, m. in. struga płynąca z N na S, od Żakowa do K. i dalej na E w kierunku Jez. Łoniewskiego znajdującego się na S od Osiecznej (PG 66, 495v); 1513 kopiec narożny dzieli obie wsie Żakowo, C. i Goniębice (KoścZ 18 k. 403, 428v); 1516 przy dworze w K. leżą 2 stawki w kierunku Osiecznej [tzn. na E od K.] (PG 15, 80).

3. Własn. szlach. 1303 trans. 1585 komes Boguchwał z C. (Wp. 6 nr 70, dok. interpolowany).

1388, 1398 Wojciech Klonowiecki z C: 1388 tenże wraz z Henrykiem Falkenhanem [z Bruszczewa] i ich pełnomocnikiem Piotrem Seberlichem [z Piotrowa k. Czempinia] przegrywają proces z Budką z U ścięcie o 30 grz. z Dokowa [Suchego] i z Uścięcic (Lek. 1 nr 437); 1398 tenże bratem Hanczla z Lewic (Lek. 1 nr 2783).

1393 Jasiek Klonowiecki (Klunowski) z siostrami przegrywają proces z Szymonem Grunowskim o wieprze i maciory zajęte przez Szymona [w dębinie] na żołędziach (Lek. 1 nr 1675); 1393 ciż → p. 2.

1394 Paszek „Czlonowski” [czy z K.?, może to Paszek z Brodnicy i Krajkowa, chor. kal., który w 1399 r. zgłaszał swoje pr. do K., → niżej: transakcje Dziersława Klonowieckiego] (WR 3 nr 5).

1394-95 Elżbieta (Helszka) Klunowska z C: 1394 taż zastawia Żakowo Gunterowi Pradlowi z Bojanowa [później też z Bronikowa k. Śmigla] za 50 grz. (Lek. 2 nr 1663), 1394-95 taż toczy spory o C, → niżej; transakcje Dziersława Klonowieckiego.

1394-1408 Dziersław (Dzierżek) Klonowiecki vel Taczanowski [z Taczanowa w pow. kal.] (WR 3 nr 71; ZSWm 1206): 1394-1406 tenże toczy spory o K: 1394 tenże oraz Sieczek [Sieciech, jego brat?] toczą spór z Elżbietą z C. i Gunterem Pradlem o C. i Żakowo; w imieniu Sieczka i Dzierżka występuje Budziwoj [może z Bielewa i Jelenczewa?] (Lek. 2 nr 1681); 1395 tenże w sporze z Helszką Klunowską o C. i Żakowo oraz o 14grz. (Lek. 1 nr 1961); 1397 tenże oraz Sieciech, [Gunter] Pradel oraz wszyscy inni, którzy mają pr. do C., mają wyznaczony termin rozprawy w sądzie (Lek. 1 nr 2351; Lek. 2 nr 2104); 1399 tenże Dziersław Taczanowski w sporze z Paszkiem2W zapisce podano błędnie, że był to Paszek Gogolewski!; → Gogolewo k. Książa przyp. 3 (cz. 1 s. 512), gdzie wyjaśniono, że Paszek Gogolewski oraz Paszek z Brodnicy i Krajkowa, chor. kal. to dwie różne osoby [z Brodnicy i Krajkowa] chor. kal.: obie strony mają udowodnić przy pomocy świadków swoje pr. bliższości do K.; strona, która wygra, będzie musiała procesować się o C. z panią (domicella) Jarochną o C. (Lek. 2 nr 2295); 1399 świadkowie Dzierżka dowodzą, że ma on lepsze pr. bliższości do K. po ciotce Ocie, niż pr. Paszka po jego „starszych” (Lek. 2 nr 2374; WR 3 nr 119); 1400 tenże w sporze z Jarochną i jej braćmi [Ramszem i Stoszem (młodszym)] oraz ich stryjem Michałem Stoszem o C. i Żakowo (Lek. 2 nr 2530); 1401 c. d. sporu: Jarochna nie przedstawiła swych świadków; Jarochna nie ma pobierać czynszów ani żyta i nie ma naruszać granic C. aż do ukończenia sporu (ZSW nr 234, 241; KP nr 631; KoścZ 2, 10v); 1403 tenże ma zapłacić 50 grz. Gunterowi Pradlowi, a Gunter odda mu Żakowo z zastawu (KP nr 1125); 1403 tenże w sporze z Andrzejem z Gryżyny o 5 grz. czynszu i o dziedzictwo [jakie?]; spór ten zawiesza się aż do ukończenia procesu z [Michałem] Stoszem (KP nr 1173, 1398); 1404 tenże toczy spór z Michałem Stoszem i Ramszem [bratankiem Michała] o 3 cz. C. i Żakowa; Michała i Ramsza może zastępować w sądzie Jarochna, siostra Ramsza (KoścZ 2, 78v); 1404 tenże przegrywa proces z Ramszem z Przetoczna, który występuje w imieniu swego stryja [Michała] Stosza, o 1/2 C. i 1/2 Żakowa, z tym, że to, co z tych połówek powinno przypaść Jarochnie, ma zatrzymać Dzierżek, gdyż on wygrał (przeprzal[ją]) z nią [uprzednio] proces o C. (KP nr 1856); 1404 temuż Ramsz dowodzi przy pomocy świadków, że nie radził swojemu zięciowi, aby on podpalił [zabudowania] Dzierżka, ani nie zajął mu koni (WR 3 nr 248); 1406 tenże dowodzi przy pomocy świadków, że on [Dzierżek] ma na mocy pokrewieństwa lepsze pr. bliższości do K. i Żakowa niż Ramsz i jego stryj [Michał Stosz] (WR 3 nr 310; ZSW nr 1084): bez daty, tenże otrzymuje K. i Żakowo w działach. → niżej r. 1420.

1394 tenże Dziersław z [bratem?] Sieczkiem przegrywają proces o wieprze z Szymonem Grunowskim, którzy występuje w tym sporze w imieniu swych kmieci (Lek. 2 nr 1683); 1402 tenże pozywa Szymona Grunowskiego i jego brata [Jakusza z Wyciążkowa?] o zabranie 100 wieprzy oraz siekier w C. (KoścZ 2, 27); 1403 tenże wraz z Pieczem Janiszewskim ręczą za Szymona Grunowskiego Janowi z Czerniny [na Śląsku; → Rydzyna] (KoścZ 2. 44); 1408 tenże → p. 2.

1399 Kat. Klonowska toczy spór z [Michałem?] Stoszem o 20 grz. za zboże (Lek. 2 nr 2403).

[1399]-1404 Jarochna „domicella” z K. zw. też Przetocka3Jarochna była c. Jadwigi rodem z → Kokoszek, zamężnej w → Przetocznie [obecnie Przytoczna]. Poznajemy tam Jadwigę jako ż. Świętomira, zapewne ojca Jarochny, Ramsza (→ niżej) oraz Stosza utopionego ok. 1403 (KP nr 1151); KR 7, 30 nazywa Stosza Stanisławem. Mężem Jarochny był Jan Szczurek [nie wiadomo, skąd pochodził] (KP nr 35, 214, 2784, 2786, 2879, 2893), ż. [Jana] Szczurka, bratanica Michała Stosza, siostra Ramsza: [1399] tejże oraz jej braciom Blos z Chobienic zobowiązuje się stanąć w sądzie na jej żądanie (KoścZ 1, 75; Lek. 2 nr 2078 czyta błędnie: Jarota domicellus i błędnie datuje tę zapiskę na r. 1398); 1399 taż Przetocka oznajmia, że nikt nie może dochodzić (respicere) pr. do C. pomijając ją [i jej pr. do C.] (Lek. 1 nr 2973); 1399 taż w sporze z Jakubem ze Śremu [miasta w pow. kośc.?, wsi k. Sierakowa?] i jego bratankami (filiastri; Lek. 2 nr 2298); 1399 taż w sporze z Jakubem Sopkowicem [zapewne s. Sobka; może był on identyczny z poprzednio wspomn. Jakubem?] o 4 ł. w C. (Lek. 2 nr 2502); 1399-1406 taż toczy spór o C. z Dziersławem Klonowieckim vel Taczanowskim i przegrywa go, → wyżej, transakcje Dziersława; 1400 taż ż. Szczurka; Szymon z Grunowa odpiera jej roszczenia o pieniądze [rzekomo] zabrane nieprawnie przez Szymona jej kmieciowi z C.; Jarochna nie stawiła kmiecia przed sądem, ani kmieć nie powierzył jej swej sprawy, wobec czego Jarochna ma zapłacić karę 8 sk., a Szymon nie ma jej czynić żadnych krzywd i ma przestrzegać dawnych (starych) granic C. (KP nr 375); 1400 taż z C. z [matką] Jadwigą z Przetoczna pozwana przez Stan. Lubickiego o cz. Przetoczna, → Lubicz (KP nr 475); 1401 taż [bez imienia] c. Stosza4Przyjmujemy, że określenie to dotyczy Jarochny, gdyż cała jej rodzina nosiła zapewne wspólne „nazwisko” Stosz, tak jak jej stryj Michał i jeden z braci. Por. KObceRyc. 98-100 odpowiada w sądzie za swoich ludzi, którzy w czasie, gdy w sądzie toczyły się rozprawy poranili konie i spowodowali szkody Wojc. Dymoczewskiemu oraz Mik. Lubiatowskiemu, którzy zasiadali w sądzie: Dymoczewski z ramienia wdy, a Lubiatowski z ramienia star. [gen. wlkp.] (KoścZ 2, 1v).

1399-1406 Michał Stosz, stryj Jarochny, → wyżej: transakcje Katarzyny i Dziersława; 1399 tenże → p. 2.

1400-06 Ramsz z C. vel Przetocki z Przetoczna [tamże dalsze informacje o nim], → wyżej: transakcje Dziersława.

1401 mieszkańcy wsi C. mają zapłacić po 8 sk. sądowi i po 8 sk. Tomisławowi [nazwisko trudno czytelne:...emczsky?] z powodu niestawienia się na opole [na rozgraniczenie wsi przy pomocy świadków opolnych] (KoścZ 1, 146).

1410 Jan Stopacz [z Czacza i Koszanowa] zapowiada drogi (vie indirecte), pastwiska, lasy i in. pożytki w [swych?] dziedzinach Mórkowo, Żakowo i C. (KoścZ 3, 147v).

1420-28 Małg. Klonowiecka [zapewne wd. po Dziersławie z K.] z dziećmi: 1420 Maciej i Dzierżka, dzieci Małg. Klonowieckiej, toczą spór z Mikołajem i Boguchną, dziećmi Sieciecha [Sieczka] Taczanowskiego; Bernard Gerlaschyn [Gerlachsheim5Gerlachsheimowie pisali się w Wielkopolsce z → Ostrowa k. Śremu, lecz Bernard wśród nich nie występuje. ] jako sędzia polubowny (divisor) zeznaje, że niegdyś dokonał wieczystego podziału dóbr między Dzierżka, który otrzymał K. i Żakowo oraz Sieczka [Sieciecha], który otrzymał dziedziny k. Kalisza [Taczanów] (WR 3 nr 791); 1428 tejże Małgorzacie z C. Bartosz Gostyński ręczy za Jana Laskę z Łęgu [w pow. kal.], że on zapisze jej c. Dziechnie [Dzierżce] 200 grz. [wiana?] (racione donacionis) na swej cz. Lęgu [KoścZ 9 k. 5,. 77, 106).

1420, 1428-35 Mac. Klonowiecki vel Klonowski [zapewne s. Dzierżka]: 1420 tenże → wyżej; 1428-29 tenże w sporze z Januszem Kościelskim z Czerwonego Kościoła [obecnie Czerwonawieś] (KoścZ 9 k. 22, 51v, 201, 209v [tu błędnie Andrzej zamiast Maciej]); 1429 tenże z matką Małgorzatą mają wwiązać Jana Laskę z Łęgu w 10 grz. czynszu rocznego od kmieci os. w Żakowie od sumy głównej 100 grz. [tytułem zaległego posagu Dzierżki?]; gdyby czynsz z Żakowa wynosił mniej niż 10 grz., różnicę należy dopłacić mu z czynszów w C. (KoścZ 9 k. 147v, 183v, 184); 1430 Jan Laska z C. kasuje wszystkie swoje zapisy, jakie miał na Żakowie (KoścZ 9, 278); 1430 Mac. Klonowiecki w sporze z Henrykiem Kotwiczem z Gołanic (KoścZ 9 k. 246v, 255); 1435 tenże sprzedaje Żakowo z zastrz. pr. odkupu za 100 grz. Rafałowi z Leszna (PG 1, 73).

[ok. 1448]-1464 [w 1467 r. wymieniony jako zm. → niżej] Mac. Klonowski [identyczny z poprzednim, czyjego s.?]: [ok. 1448] tenże → niżej r. 1468, transakcje Jadwigi; 1464 tenże toczy spór z Mikołajem z Goliny [k. Ponieca] (KoścZ 14, 316v).

1467-88 Jadwiga dz. C., c. zm. Mac. Klonowskiego: 1467 taż zapisuje altarii w Szamotułach czynsz roczny 17 grz. z zastrz. pr. odkupu za 200 grz. (PG 7, 253v); 1468 taż pozwana przez Jana pleb. z Lipna o to, że niesłusznie wstrzymała wypłatę czynszu rocznego 10 gr, który od 20 lat [tzn. od ok. 1448 r.] płacony był z działu jej ojca Macieja w C. dla pleb. w Lipnie (ACC 47, 205); 1488 taż ż. Jana Korzboka z Rybna [i Kiszkowa, obie wsie w pow. gnieźn.] sprzedaje wieś K. Andrzejowi Bieganowskiemu [z Bieganowa k. Środy, pow. pyzdr.] za 400 grz. (PG 10, 94).

1488-94 Andrzej Bieganowski z C.: 1488 tenże → wyżej; 1494 tenże sprzedaje z zastrz. pr. odkupu wieś C. Fryczowi Jędrzychowskiemu za 350 zł węg. (PG 7, 29v); 1506 Jan s. Frycza Jędrzychowskiego sprzedaje wieś K. z zastrz. pr. odkupu za 350 zł węg. [Jadwidze ze Skoraczewa] ż. Mik. Kambłana z Wszołowa [pow. kal.; Kamblan posiadał w pow. kośc. → Chełkowo, → Karmin, król. → Kurzą Górę i in. wsie] (PG 13, 94v); 1510 C. należy do wspomn. Mik. Kambłana (LBP 131).

1514 Michał Żegrowski dz. w C. zapisuje czynsz roczny 3 grz. Janowi Kępie pleb. w Krzywiniu z zastrz. pr. odkupu za 36 grz. (PG 15, 24); 1516 [zapewne ten sam] Michał Klonowski zapisuje ż. Barbarze Tworzyjańskiej po 160 kóp [gr] posagu i wiana na 1/2 K. i na 2 stawkach leżących przy dworze w stronę Osiecznej (PG 15, 80).

1517 Andrzej Bieganowski [z Bieganowa k. Środy w pow. pyzdr.] sprzedaje z zastrz. pr. odkupu s. Janowi 1 ł. w K. nabyty uprzednio na takich samych warunkach od Michała Żegrowskiego, a w 1524 Jan Bieganowski sprzedaje tenże łan na tych samych warunkach za 10 grz. Piotrowi Ossowskiemu burgr. ziemskiemu kośc. [rodem z Osowej Sieni w pow. wsch., posiadaczowi → Wilkowa Pol.] (PG 15, 113; PG 16, 38).

1532 Barbara Klonowska z C. [ż.?, (wd.?) Michała] w sporze z Michałem pleb. z Witosławia (ACC 107, 104v).

1535 Jan Klonowski sprzedaje z zastrz. pr. odkupu K. za 100 grz. Janowi Ujejskiemu starszemu [z Ujazdu k. Grodziska] (PG 16, 765).

1510 w C.: folw., 4 ł. i 5 prętów os. (w tym 1 ł. [dawniej] sołecki), oraz 6 ł. i 7 prętów opust.; role opust. wynajmuje się kmieciom do orania [uprawy] (LBP 131); 1530 C. płaci pobór z 3 ł. (ASK I 3, 125); 1563 pobór: 5 ł., 1 karczma dor., 2 komor. (ASK I 4, 163); 1564 wieś K. panów Rozdrażewskich: 5 ł. (IBP 305); 1581 pobór ze wsi K. Maior: 11 ł., 2 zagr. „wymłockowych”, owczarz, który ma 20 owiec, 5 komor. posiadających bydło, 5 komor. nie posiadających bydła; K. Minor [formularz nie wypełniony6Jest to jedyny przekaz o istnieniu wsi K. Mały. Nie wymieniają tej wsi ani źródła weześniejsze ani wizytacje kościelne par. Goniębice z XVII w. (AV 4 i 17). Może wpisano ją do rejestru poborowego omyłkowo przez analogię do dwóch par wsi występujących w rejestrze przed i za K.: Grunowo i Grunówko oraz Żakowo i Żakowo Małe] (ŹD 67).

1582 Agnieszka Sepińska z mężem Mac. Kąkolewskim posiadają C. (KoścZ 67, 524v).

1400-28 mieszkańcy C.: 1400 kmieć [bez imienia], poddany Jarochny, → wyżej; 1407 Niklos „laicus” (ACC 2, 78); 1420 świadkowie: Mac. Pękaty i Paweł [kmiecie?] z C. (WR 3 nr 854); 1428 śwd. Wacław (Węcław) Klonowski [z K.?] (WR 3 nr 1345).

4. 1510 łan [dawniej ?] sołecki wC. → wyżej, → p. 5.

5. 1451 Mikołaj pleb. z Goniębic wydzierżawia na 3 l. Piotrowi Przybyszewskiemu dochody swego kościoła par.; do tych dochodów należą m. in. wiardunki [dzies.] z C. (ACC 33, 27v).

1510 wiardunki dzies. z C. należą do bpa [pozn.], a folw. daje dzies. plebanowi w Goniębicach; z 1 ł. os. [dawniej] sołeckiego płacą wiardunki [dzies.?] Mik. Kamblanowi (LBP 131).

1 Na mapach Pertheesa, Gilly'ego i MTop. 1950 strugi bez nazw, m. in. struga płynąca z N na S, od Żakowa do K. i dalej na E w kierunku Jez. Łoniewskiego znajdującego się na S od Osiecznej.

2 W zapisce podano błędnie, że był to Paszek Gogolewski!; → Gogolewo k. Książa przyp. 3 (cz. 1 s. 512), gdzie wyjaśniono, że Paszek Gogolewski oraz Paszek z Brodnicy i Krajkowa, chor. kal. to dwie różne osoby.

3 Jarochna była c. Jadwigi rodem z → Kokoszek, zamężnej w → Przetocznie [obecnie Przytoczna]. Poznajemy tam Jadwigę jako ż. Świętomira, zapewne ojca Jarochny, Ramsza (→ niżej) oraz Stosza utopionego ok. 1403 (KP nr 1151); KR 7, 30 nazywa Stosza Stanisławem. Mężem Jarochny był Jan Szczurek [nie wiadomo, skąd pochodził] (KP nr 35, 214, 2784, 2786, 2879, 2893).

4 Przyjmujemy, że określenie to dotyczy Jarochny, gdyż cała jej rodzina nosiła zapewne wspólne „nazwisko” Stosz, tak jak jej stryj Michał i jeden z braci. Por. KObceRyc. 98-100.

5 Gerlachsheimowie pisali się w Wielkopolsce z → Ostrowa k. Śremu, lecz Bernard wśród nich nie występuje.

6 Jest to jedyny przekaz o istnieniu wsi K. Mały. Nie wymieniają tej wsi ani źródła weześniejsze ani wizytacje kościelne par. Goniębice z XVII w. (AV 4 i 17). Może wpisano ją do rejestru poborowego omyłkowo przez analogię do dwóch par wsi występujących w rejestrze przed i za K.: Grunowo i Grunówko oraz Żakowo i Żakowo Małe.