1410 or. Cloda, (Wp. 5 nr 167), 1510 Kłoda (LBP 109), 1,5 km na S od Rydzyny.

1. 1446 n. pow. kośc. (PG 2, 168v); a. 1410 par. własna? [albo kościół filialny nal. do par. Dąbcze?], 1410 n. kościół filialny w par. Rydzyna (ACC 118, 52v).

2. 1410, 1510, 1566 folw. (allodium, fundum) Zbytki → p. 5; 141 Owies K. graniczy z puszczą [merica deserta] Tarnowa Łąka, która sięga po las Masłowo; Lubiatowa [koło K.?] obiekt nieokreślony → p. 5.

1510 pole Wenecja w K. → p. 5.

1581 K. graniczy z wsią Kaczkowo na Śląsku → p. 3.

3. Własn. szlach. 1410 Jan Czerniński [z Czerniny na Śląsku] pan Rydzyny oraz Szymon z Kaczkowa [na Śląsku] zapisują czynsz 20 grz. z pr. wykupu za 200 grz. we wsiach Dąbcze (8 grz.), oraz Robczysko, C. i Pawłowice (po 4 grz.) dla altarii Znalezienia Krzyża Ś. i Poczęcia NMP w kat. pozn. (Wp. 5 nr 167).

1422 Stefan Rydzyński [s. Jana z Czerniny] posiada m. in. K. (Cieplucha 168).

1446 Jan z Rydzyny [s. Stefana] zapisuje ż. Agnieszce na połowie połowy dóbr m. Rydzyna (bez zamku), i wsiach Dąbcze, Pawłowice, Robczysko, C., Tarnowa [obecnie Tarnowa Łąka] i Przybin po 400 grz. posagu i wiana (PG 2, 168v).

1467 Jan starszy Rydzyński [s. Jana] zapisuje ż. Jadwidze [Jarogniewskiej, Cieplucha 168] 200 grz. wiana na swych częściach m. Rydzyna oraz wsi C, Dąbcze i Nowa Wieś [k. Rydzyny] (PG 6, 240v); 1470 tenże oraz Jan młodszy Rydzyński, bracia niedz. z Rydzyny, Dąbcza i C. pozwani przez [swego stryja] Wawrz. Pawłowskiego z Pawłowic, ponieważ nie dotrzymali poręki na 93 zł węg. i nie odstąpili mu wsi Pamięcice [niezident.] i 1/2 Czerniny w dystr. Góra [na Śląsku] (KoścZ 15, 505); 1476 działy braci Rydzyńskich: Jan starszy i Wojciech otrzymują m. in. zamek Rydzynę oraz wsie K., Tarnowa i Dąbcze, a Jan młodszy otrzymuje Gorzyce i Gorzyczki [k. Czempinia] (PG 9, 45-45v); 1476 Jan starszy Rydzyński zapisuje ż. Jadwidze 200 grz. wiana na m. Rydzyna i wsiach Dąbcze, K. i Tarnowa w pow. kośc. oraz Kaczkowo w dystr. Góra na Śląsku [zmiana oprawy wiana z 1467 r. spowodowana zmianą stanu posiadania Jana starszego] (PG 9, 46v).

1479 Piotr, Wojciech i Mikołaj bracia niedz., ss. zm. Jana [starszego], ze stryjami Wojciechem i Janem [młodszym] Rydzyńskimi [braćmi ich ojca] oraz Wawrz. Pawłowskim [bratem ich dziada Jana], zapisują wiano [matce] Jadwidze wd. po Janie [starszym Rydzyńskim] w → Dąbczu, a Jawiga odstępuje od oprawy zapisanej jej [w 1476 r. → wyżej] przez zm. męża (PG 9, 105v).

1490 ciż Piotr, Wojciech i Mikołaj Rydzyńscy toczą spór z Anną ż. Mac. Kawieckiego i Katarzyną ż. Jana Miaskowskiego, cc. zm. Marcina Krzekotowskiego (KoścZ 17, 202v); 1497 ciż na pokrycie długu zapisują Mac. Kawieckiemu z Zakrzewa [k. Miejskiej Górki] czynsz 10 grz. od sumy 100 kóp [gr] na 8 ł. w C.; Maciej ma również pr. do jaj, kur i robocizn z tych łanów (PG 7, 157v; BR 628 nr 245, 247); 1498 Jan [zw. Sowińskim, s. zm. Mac. Kawieckiego] ma sądownie wydzielić swą cz. majątku posiadanego z zastrz. pr. odkupu w C. od majątku należnego jego braciom (BR 628 nr 249); 1501 tenże Jan Sowiński odstępuje swym braciom części w C. oraz 1/4 m. i wsi Dupin [obecnie Dubin]; dobra te ojciec ich [Mac. Kawiecki] posiadał z zastrz. pr. wykupu (PG 12, 147v); 1501 Piotr, Wojciech i Mikołaj Rydzyńscy ręczą dzieciom zm. Mac. Kawieckiego, że wykupią z ich rąk 8 ł. w C. (BR 628 nr 254); 1506 ciż Rydzyńscy pozwani przez ss. Mac. Kawieckiego z Zakrzewa k. Miejskiej Górki z powodu niewyclenia 8 ł. w C. (BR 628 nr 260) 1509 Piotr i Mikołaj z Rydzyny otrzymują pokwitowanie od Piotra i Andrzeja [ss. Mac. Kawieckiego], którzy działają w imieniu pozostałych braci, na 160 (!) kóp półgr, które były zapisane na C. (BR 628 nr 261).

1504 ciż Piotr, Wojciech i Mikołaj Rydzyńscy zapisują kapitule kat. pozn. czynsz roczny 10 grz. z pr. wykupu za 100 kóp [gr] na m. Rydzyna, na jego przedmieściu oraz na K. (PG 13, 9).

1514 działy braci Rydzyńskich: Piotr otrzymuje 1/2 Rydzyny z zamkiem, K., Tarnowę, 1/2 Jarogniewic oraz Gorzyce i Gorzyczki (Cieplucha 169, o działach pozostałych braci brak informacji).

1519 Piotr i Mikołaj Rydzyńscy dziedzice w K. → p. 5.

1566 Łukasz Rydzyński → p. 5.

1581 Gabriel Rydzyński s. zm. Wojciecha pozywa Stan. Rydzyńskiego s. Stanisława o to, że ten w swej wsi Kaczkowo na Śląsku zbudował staw i groblę i tak spiętrzył wodę, że zalany został kopiec gran. i role w K. (KoścZ 67 k. 13, 13v).

1583 Łukasz Rydzyński s. Łukasza dz. 1/2 K. oraz Gabriel Rydzyński s. Wojciecha dz. [drugiej] 1/2 K. pozwani przez Jana Kokalewskiego archid. śremskiego i altarystę ołtarza Znalezienia Krzyża Ś. w kat. pozn. o zaległy od 4 l. czynsz dla tej ałtarii po 2 grz. rocznie [z każdej 1/2 czy łącznie?] (KoścZ 67 k. 868, 890v).

1510 w K.: folw. [szlach.] 10 1/2 ł. [os.] i 12 kwart roli; w końcu wsi pole opust. zw. Wenecja, czasem uprawiane; ponadto pleb. z Rydzyny ma w K. folw. i zagr. → p. 5 (LBP 109); 1530 pobór: 8 ł. os., pozostałe opust., wiatrak (ASK I 3, 132); 1563 pobór: 15 3/4 ł., 6 komor., 2 wiatraki (dziedz. i dor.), 1 rzem. (ASK I 4, 191); 1564 w K. 13 1/2 ł. (IBP 308). 1580 pobór: 14 ł., 2 kwarty roli, 11 zagr., 6 komor., 2 rzem., 2 owczarzy, którzy mają 29 owiec, 3 wiatraki dziedz., 1 wiatrak dor. (ŹD 83; ASK I 6, 287v).

5. 1410 trans. [ok. 1425-26], obl. 1548 Wojciech [Jastrzębiec] bp pozn. stwierdza, że na terenie par. Dąbcze istnieją 3 kościoły: w Dąbczu, K. i w Rydzynie i nadaje prawa parafialne kościołowi w Rydzynie, a kościoły w Dąbczu i w K. ustanawia kościołami filialnymi w tej parafii; do uposażenia pleb. w Rydzynie należy m. in. folw. (allodium) Zbytki znajdujący się na krańcu wsi K.; folw. ten pleb. otrzymuje w zamian za folw. w Dąbczu, który uprzednio należał do pleb. [z Dąbcza?]; ponadto pleb. otrzymuje pr. do pobierania wiard. dziesięcinnych stołu bpiego z osad lokowanych w przyszłości w puszczach (merice deserte) Tarnowa Łąka leżącej za granicą wsi K. aż do lasu Masłowo, oraz z Lubiatowej, gdy będzie lokowana¹Zarówno las Masłowo, jak i obiekt Lubiatowa nie są nam znane. Nie można ich identyfikować z wsiami o podobnych nazwach w pow. kośc. (Masłowo i Lubiatowo – obie wsie k. Dolska) z powodu dużej odległości (ACC 118, 52v-53v).

1510 pleb. z Rydzyny otrzymuje dzies. z folw. [szlach.] w K. oraz meszne po 3 gr z łanu z pola zw. Wenecja, jeżeli jest uprawiane; wiardunki dzies. z ról kmiecych w K. należą do bpa pozn.; tenże pleb. posiada folw. [Zbytki] i 3 zagr. w K. (LBP 109); 1517 pleb. w Rydzynie wyznacza swego zastępcę w sądzie duch. w sporach o zaległe dochody swej parafii, m. in. dochody kościoła w C. (ACC 92, 248v); 1519 wzm. 1667 kościół w K. pod wezwaniem Narodzenia NMP, drewniany, został wybudowany za czasów pleb. Jana Rydzyńskiego i dziedziców Piotra i Mikołaja Rydzyńskich wg pruskiego obyczaju (Pruthenico more) [= z pruskiego muru?] (AV 16, 270); 1566 Szymon z Grodziska, pleb. w Rydzynie pozywa Łukasza Rydzyńskiego o zaległą od 4 l. dzies. z K. oraz o to, że Łukasz zajął mu większą cz. roli pleb. czyli „fundum” zw. Zbytki (KoścZ 59, 227).

1564 wiardunki dzies. z K. należą do uposażenia klucza Krobia bpa pozn. (IBP 308); 1598 testament Abrahama Mierzewskiego dziekana w Szamotułach i pleb. w Rydzynie podpisują 3 kaznodzieje (concionatores) [= wikariusze?]: Marcin z Kościana, Hieronim z Gostynia kaznodzieja w K. i Łukasz Aviopontanus kaznodzieja w Dąbczu (ACC 132 k. 128v).

Uwaga: Trudno czytelna zapiska z połowy XV w. informuje, że Anna ż. Krzczona Goździchowskiego ma oprawiony posag na 1/2 C. Nie mamy pewności, czy zapis ten dot. K. koło Rydzyny (PG 7, 373 papier splamiony).