1303 or. Langopol (Wp. 2 nr 862), 1412 Langenpfuhl (Dok. og. duch. A 9), 1434 Langpol (CoPr. 3, 28), 1435 Lampul (ACC 19, 109v), 1497 Langfol (Posp. Rusz. nr 231), 1497 Langffol (MS 2 nr 809), [fals. ok. 1500] Langenpfuel (Wp. 1 nr 297), 1510 Lankpul (LBP 174), 1520 Lanskful (MS 4 nr 12804), 1563 Langwvl (ASK I 5, 226), 1564 Lankphol (IBP 307), 1577 Langfeld (ASK I 5, 691), 1580 Langfuld (ŹD 20), 1944 Langenpfuhl, obecnie Wielowieś, 16 km na SW od Międzyrzecza.

1. 1412 n. par. własna (Dok. og. duch. A 9); 1510 dek. Międzyrzecz (LBP 174); 1508 n. pow. pozn.¹Wieś L. odpadła od Polski przed końcem XVIII w.; → Boryszyn, przyp. 1 (ASK I 3, 11v).

3. Własn. templariuszy, a następnie joannitów (→ Boryszyn); 1303 opust. wsie Boryszyn, Templewo i L. należące do templariuszy z Wielkiej Wsi przeznaczone są do osadzenia na pr. niem. → p. 5.

1497 król Jan Olbracht nadaje Janowi z Karnkowa star. głog. [PSB 12, 73] pr. do wsi komandora joan. z Łagowa, położonych w Wlkp.: Templewo, Żarzyn, L. i Boryszyn; powodem konfiskaty tych dóbr było ich (eorum) [tzn. komandora i jego klasztoru] nieposłuszeństwo [nie stawienie się na posp. ruszenie] (Posp. Rusz. nr 231; MS 2 nr 809).

1251! [fals. ok. 1500] wsie Żarzyn, Templewo, L. i Boryszyn należą do terytorium torzymskiego [Torzym, 1944 Sternberg]; mieszkańcy tych wsi mają role nadane przez komandorów z Łagowa w zamian za czynsz (titulo censuali); ponadto kmiecie i zagrodnicy mają zobowiązania dla zamku [król.] (domus) w Międzyrzeczu, takie jak mieszkańcy → Boryszyna (PU 1 nr 544; Wp. 1 nr 297).

1508 wiardunki wojenne z młyna o 1 kole (ASK I 3, 11v); 1509 pobór z 16 ł.; sołtys i karczmy poboru nie płacą (ASK I 3, 49).

1527 w porozumieniu polsko-brand. dot. zatargów granicznych, zawartym w Sokolej Dąbrowie, postanowiono m. in., aby tenutariusz międz. nie wymuszał od mieszkańców wsi Templewo, Żarzyn, L. i Boryszyn ciężarów większych niż dotychczas obowiązujące (CDB B 6 s. 346).

1560 król Zygmunt August nadaje dożywocie Januszowi Kościeleckiemu wdzie sier. m.in. w L., → Boryszyn (MS 5 nr 8842).

1563 pobór od 9 1/2 ł. (w tym od sołtysa) i od kowala (ASK I 5, 226); 1564 dzies. po 6 gr z 15 ł. w L. należą do uposażenia klucza pszczewskiego bpa pozn. (IBP 307).

1564/65 wieś L. komandora z Łagowa zobowiązana do ciężarów i powinności dla zamku [król.] w Międzyrzeczu: 18 śl., z każdego śladu dają 6 gr. wieprzowego, 5 ćw. owsa, 2 kury, 30 jaj oraz przez 2 dni wożą mierzwę, 2 dni żną, co 2 tygodnie mają zwieźć do zamku siano z wyznaczonych łąk w Murzynowie [k. Skwierzyny]; sołtys płaci 1 zł węg. w złocie rocznie; ogólny dochód z tych świadczeń wynosi 43 fl. 16 gr (LWK 1, 170).

1577 wieś komandora łagowskiego, należy [?] do zamku w Międzyrzeczu (ASK I 5, 691); 1580 wieś należy [?] do zamku międz. i płaci pobór od 12 1/2 ł., 21 zagr., 3 komor., 1 rzem., 1 pastucha, 90 owiec i młyna o 1 kole (ŹD 20; ASK I 6, 116).

4. 1303 pr. niem. w L. → p. 5; 1509, 1563 sołtys → p. 3. 1520 król Zygmunt nadaje na wieczne czasy Łukaszowi z Górki kaszt. pozn., wójtostwo w Międzyrzeczu i kilka sołectw w okolicy, m.in. sołectwo w L. skonfiskowane z powodu nie stawienia się na posp. ruszenie (MS 4 nr 12804, 12805).

5. 1303 Andrzej bp pozn. na prośbę templariuszy z Wielkiej Wsi (Magna Villa, → uwaga) zwalnia mieszkańców, którzy chcą osiąść na pr. niem. w opust. wsiach Boryszyn, Templewo i L., z płacenia dzies. przez 16 1. i ustala wysokość dzies. po upływie wolnizny na 3 solidy brand. z łanu (Wp. 2 nr 862).

1412 bulla pap. z 1411 r. przeciwko grabieżcom dóbr kościelnych ma być ogłoszona m.in. w par. L. (Dok. og. duch. A 9).

1434 Jan pleb. w L. (Now. 2, 477; ACC 18, 45; CoPr. III 28).

1435 oficjał pozn. zwalnia wsie Żarzyn, L. i Ampul [= Templewo?] od ekskomuniki nałożonej na nie z woli star. [międz.?] z powodu nie zapłacenia wiardunków lub małdratów [stołu] bpiego (ACC 19, 109v).

1510 par. L. [formularz nie wypełniony] (LBP 174); 1540 par. L. [pod zarządem komandora z] Łagowa, wymieniona w spisie parafii płacących podatek król. [formularz nie wypełniony] (CP 404, 50v).

Uwaga: Pomiędzy wsiami L. i Templewo H. Lupkę zlokalizował zaginioną → Wielką Wieś, niegdyś siedzibę komandorii templariuszy, [od której pochodzi obecna polska nazwa wsi L.: „Wielowieś”] (H. Lüpke, Die Wüstungen Grossdorf und Giemeln im Lande Sternberg, Die Neumark 9, 1932, s. 53-71; → Cemelno, mapa).

Now. 2, 477, niesłusznie utożsamił Wielką Wieś templariuszy z Wielowsią czyli L.