NADOLNY MŁYN albo NADOLNIK

1420 kop. 1772 Nadolny Młyn, 1570 or. Nadolnik, zaginiony młyn w okolicy Lisówek i Tomic; Lisówki 6 km NW od Stęszewa, Tomice 7 km na NW od Stęszewa.

[Pow. pozn.]

1419-20 rozgraniczenie Lisówek (wsi kapituły kat. pozn.) od Tomic (wsi Mik. Tomickiego); granica ma biec strugą Samicą od kopców w dół aż do młynów kapituły, a woda w rowach ma należeć do księży; stare koryto Samicy ma przechodzić przez młyny i biec dalej aż do wzgórza; woda w rowach należeć ma do kapituły, brzeg do Tomickiego, ale nie ma on wzbraniać wyrzucania ziemi z rowów na swój grunt; dopiero od dolnego młyna (molendinum inferior) czyli N.M. jezioro [Tomickie] i woda mają należeć do Tomickiego, a grunt do kapituły (WR 1 nr 1048; CP 381 nr 53a-53b); 1444 rozgraniczenie Lisówek od Tomic; od kopca narożnego między tymi wsiami i Skrzynkami granica biegnie Samicą do młynów kapituły, a przy pierwszym młynie [górnym] – przekopanym rowem; kapituła ma pr. naprawiania tego młyna, podnoszenia jego grobli oraz zasypania starego koryta Samicy i skierowania wody do swych młynów (CP 381 nr 54); 1446 rozgraniczenie Lisówek od Tomic; granica biegnie Samicą do górnego mł., polem od jego grobli do starej grobli dolnego mł.; kapituła ma pr. ją podwyższać i naprawiać, może też zbudować w tym miejscu na gruncie Tomic nowy młyn po wyburzeniu starego; woda z mł. dolnego ma płynąć do rowów Tomickiego; od starej grobli granica biegnie starym rowem aż do wzgórza i jeziora (CP 381 nr 56); 1531 zrujnowany mł. [zapewne N.M.] w Lisówkach (CP 111, 127v); 1570 kapituła pozn. pozywa Jana Tomickiego kaszt. gnieźn. o bezprawne zbudowanie w Lisówkach, w miejscu gdzie kiedyś stał mł. N., grobli i zalanie łąk w Lisówkach oraz unieruchomienie tamtejszego [górnego] młyna (PZ 36, 466v).

Wzmianki o pojedynczym mł. w Lisówkach oraz o młynarzach → Lisówki.

Uwaga: Z cytowanych zapisek wynika, że na strudze Samica między Lisówkami a Tomicami stały dwa młyny kapituły kat. pozn.: dolny i górny. Mł. górny utożsamiać należy z poświadczonym też później (→ Lisówki) mł. Żarnowiec (na MTop. 1950 osada Żarnowiec, ok. 1,5 km na NW od Lisowek i tyleż na N od Tomic). Na MTop. 1950 ok. 0,5 km poniżej Żarnowca i tyleż na N od dzisiejszego brzegu Jez. Tomickiego oznaczono mł. Tomice. Być może jest to miejsce, w którym znajdował się N.M. Z zapiski z 1420 zdaje się jednak wynikać, że stał on tuż nad jeziorem.