WRONIE

(1404 Fronau, Fronaw, Frona, Fronow, Vrone, 1526 Wronye, Wronie) 5 km na NW od Wąbrzeźna.

1. Ok. 1423-4 wójt. lip. (DK 16); 1526 okr. radz. (MS 4/1, nr 5112); 1570 pow. chełm., par. W. (Bi. 35, 86).

2. 1438 styk granic F., Cymbarku i Prus; cz. granicy Cymbarku tworzy droga „Fronischeweg” (UC nr 565).

3. 1404 Zak. wypłaca na ręce wójta lip. 280 grz. dla Adama Logendorff za wieś F. sprzedaną przez niego w. m. (Tr. 284); ok. 1423-4 Hannos Roder z Nielubia, F. i Borówna ma obow. 2 służb w zbroi lekkiej, jedna służba daje płużnego 1 korzec pszenicy i 1 żyta (DK 16); 1526 Zygmunt I daje przyw. braciom Jerzemu i Konradowi Plemięckim na wsie W. i in. (MS 4/1, nr 5112); 1570 własn. król., dzierż. Sykstus Plemięcki, kanonik, ok. 18 ł., 7 zagr., karczma, mł., wiatrak, krawiec, kołodziej, szewc, komornik (ŹD 46).

4. 1418 w. m. Michał Küchmeister nadaje Hanosowi Roderowi wieś F. o obszarze 60 ł. z rolą, pastwiskami, łąkami, zaroślami, jez., również „das Kirchlehn” (poświętne) w F. i dobra Borówno na pr. magd. z sądownictwem małym i wielkim oprócz drogowego oraz wolne rybołówstwo małymi narzędziami na jez. Wieczno; z F. i Borówna obow. specjalna służba w zbroi lekkiej na wszelką potrzebę w wyprawach i obronie kraju oraz pomoc przy budowie i naprawie zamków; od każdej służby zbrojnej ma dawać 1 f. wosku i 1 den. kol. albo 5 den. pruskich i od każdego pługa po 1 korcu żyta i 1 pszenicy (Br. 96; MT 643; He. 246).

5. 1445 par. F., którą zarządza pleban z Nowej wsi Król., w planie synodu laickiego bpstwa chełm. (UC nr 578); 1588 F. kościół par.; XVII w. kaplica podległa par. w Wąbrzeźnie (F 6-10 655).

6. 1452 Jokusz z V. rycerz z. chełm. (AST 3, 491).

8. Spichlerz, dawny kościół z XIV w. z kamienia polnego (BK 2, 85 przyp. 243; Kat. zab. pow. wąbrzeskiego).