PECNA

1398 or. Peczno (Lek. 2 nr 2134), 1399 Peczna (Lek. 1 nr 2961), 1445 Pecznya! (KoścZ 12, 616), 1448 Peczina! (KoścZ 13, 255), 1472 Paczne! (PG 9, 44v), ok. 5, 5 km na NE od Czempinia, a na N od Iłowca (→ Uwaga).

1. 1476 n. pow. kośc. (PG 9, 44v); [par. Iłowiec Mały?].

2. 1419 drogi, lasy i łąki k. P. i → Iłowca [Małego?] (KoścZ 5, 172v, dawniej k. 112v); 1425, 1428, 1445, 1448 zapowiedzi → p. 3; 1526 rozgraniczenie 1/2 wsi opust. P. nal. do Andrzeja Iłowieckiego od cz. wsi P. nal. do Jana Iłowieckiego: otrzymują po 1/2 dwóch folwarków, które ciągną się w stronę karczem zw. Górki, po 1/2 ról zw. Krotczyce, które należą do jednej ze wspomn. karczem; do tegoż Andrzeja należy w P. też 1/2 zarośli zw. Zapusty, które leżą po prawej i lewej stronie drogi zw. Zapustowa Droga, wraz z błotami, czyli z łozami rokitowymi, przynależnymi do owej 1/2 zarośli, a położonymi na końcu drogi; w opisie podziału wymieniono też cz. Zapustowej Drogi, a przy niej drzewa: Brzost [gatunek wiązu], Parchaty Brzost, Gładki (Glady) Brzost oraz Guzowaty Brzost, który stoi w miejscu zw. Ulesice (PG 73, 260-260v).

3. Własn. szlach. 1409-38 Świętosław Iłowiecki [może syn Piotra z Iłowca i Morki?], z Iłowca Małego, Iłowca Wielkiego i P. (Cieplucha 165): 1409 tenże w sporze z Małgorzatą z Iłowca [Małego i Górki Miejskiej, wd. po Mik. Iłowieckim] dowodzi, iż wieś P. jest osobną dziedziną, oddzieloną kopcami [gran.] od Iłowca [Małego] (WR 3 nr 397); 1425, 1428 woźny sąd. zapowiada drogi, łąki, pastwiska, zarośla i lasy oraz wszelkie pożytki wsi Iłowiec Mały i Iłowiec Wielki oraz P., należących do Świętosława [Iłowieckiego] (KoścZ 8, 162v, dawniej k. 169v; KoścZ 9, 11).

1398-99 Mikołaj, Miczek Iłowiecki z P., Iłowca Małego [i Iłowca Wielkiego] wygrywa proces z braćmi Wojciechem i Andrzejem Grońskimi [z Grońska] o 1/2 wsi P., która leży k. Iłowca [Małego] (Lek. 1 nr 2961; Lek. 2 nr 2134).

1445-62 Wojciech z Iłowca Wielkiego, Iłowca Małego i P. [syn Świętosława]: 1445, 1448 woźny sąd. zapowiada ścieżki, bory, gaje, drzewa, zarośla, ryby, stawy, wody, rzekę, jezioro, łąki, pastwiska płonę (plonye pascua, pascua sterilia) i wszystkie pożytki wsi Iłowiec Wielki i Iłowiec Mały oraz P. należących do tegoż Wojciecha (KoścZ 12, 616; KoścZ 13, 255); 1462 tenże wraz ze swoim synem niedz. Piotrem zapisuje Elżbiecie, ż. wspomn. Piotra, po 200 grz. szer. półgr posagu i wiana na Iłowcu Wielkim i 1/2 P.; tenże zapisuje swojej ż. Elżbiecie po 400 szer. pół posagu i wiana na Iłowcu Małym i 1/2 P. (PG 6, 80v, dawniej k. 159v).

1462-72 Jan pleb. w Nieparcie i 1462-72 Piotr Płowieccy z Iłowca Wielkiego, Iłowca Małego i P., bracia, ss. Wojciecha: 1462 tenże Jan zrzeka się na rzecz tegoż Piotra pr. bliższości do dóbr po ojcu Wojciechu i po matce w Iłowcu Małym i Wielkim oraz w dziedz. zw. P. (PG 6, 80, dawniej k. 159v); 1472 tenże Piotr sprzedaje z zastrz. pr. wykupu temuż Janowi, kanonikowi pozn., 1/2 Iłowca Wielkiego i 1/4 wsi opust. P. za 200 grz. (PG 9, 44v).

1506-26 Jan i 1506-26 Andrzej Iłowieccy z Iłowca Wielkiego, Iłowca Małego i P., braciarodz. [ss. Piotra]: 1506 ciż dzielą się dobrami; każdy otrzymuje po 1/2 m. Wolsztyn i Górka, po 1/4 Iłowca Wielkiego i Małego oraz po 1/2 wsi P., Karpicka oraz Komorowa (PG 13, 81); 1526 ciż bracia → p. 2.

1538 Mikołaj, 1538-63 Jakub i 1538 Stan. Iłowieccy ss. zm. Andrzeja: 1538 ciż wwiązani w 1/2 P. opust., z których to dóbr zostali wygnani przez Wojc. Iłowieckiego (KoścG 8, 336v); 1563 temuż Jakubowi jego bratanek Cyprian winien jest 80 zł, którą to sumę zabezpiecza na wsiach os. Iłowiec Mały i Górki oraz na opust. P. (KoścG 14, 48v); 1561 tenże Jakub zapisuje ż. Annie Głażewskiej czyli Słomowskiej, c. zm. Andrzeja Głażewskiego, po 300 grz. posagu i wiana na Komorowie i Karpicku w pow. kośc., a inne dobra, w tym Iłowiec Wielki, Iłowiec Mały i opust. P., zachowuje dla siebie (KoścZ 20, 42); 1566 tenże Jakub daje w dożywocie swojej ż. Annie Głażewskiej wsie os. Iłowiec Wielki, Iłowiec Mały i Górki [k. Czempinia] oraz opust. P. (PG 20, 468v; KoścG 19, 206v).

1575 Jan Iłowiecki syn zm. Jana w połowie daje, a w połowie sprzedaje za 8000 zł Janowi Malechowskiemu całe swoje działy w Iłowcu Małym, Górkach, 1/2 Iłowca Wielkiego oraz całą wieś opust. P. (PG 21, 522v).

1583 pobór z P. płaci Łukasz Iłowiecki (Piotrkowska 1 nr 437).

Uwaga: Nie ma pewności, czy położenie dzisiejszej wsi Pecna, która powstała na terenie dawnej osady olenderskiej, pokrywa się z położeniem wsi średniowiecznej. W 1789 w posiadaniu kasztelanica gnieźn. Konstantyna Starzeńskiego znajdowały się wsie Iłowiec Wielki i Iłowiec Mały oraz olendry P. (KoścG 109, 269). Na mapie Gilly’ego widoczne (na N od Iłowca Małego) „Petzner Holl[and]”, zaś na mapie Perthéesa – „Holendry Pecno”. O losach P. w XVII i XVIII w. por. też TD.