PIANOWO

1511 or. Pyanowo, 2, 5 km na NE od Kościana.

1. [Pow. kośc., par. Kościan].

3. Własn. parafii w Kościanie (→ Uwaga). 1511 szl. Bernard Najdek (→ Najdaka Folwark) sprzedaje Mik. Ocieskiemu star. kośc. 2 ł. folw. zw. P. i 2 inne łany zw. Szyba, położone na przedmieściu Kościana [k. Kurzej Góry] (PG 14, 134, dawniej s. 266).

1554 Ambroży z Piasków [k. Poznania] pleb. kośc. zawiera ugodę z 6 mieszkańcami (→ niżej) wsi P.: do końca życia Ambrożego mieszkańcy ci mają mu dawać z każdego łanu 1 grz. czynszu, 2 koguty i 30 jaj oraz będą pracowali sierpem (falce faenaria) i broną (rastro) 2 dni w roku, a w razie potrzeby i więcej (M Kościan 132, 7); 1557 tenże pozywa Grzegorza Komeczkę i Jakuba Rupkę z Kurzej Góry o to, że bezprawnie zajęli role w P., które stanowią uposażenie plebana w Kościanie; pozwani zeznają, że ich przodkowie kupili te role, a oni sami już od dawna je posiadają; bp poleca, aby pozwani udowodnili, że ich role zostały kupione (AE X 190).

1581 folw. P.: pobór płacą od 2 zagr., 2 ratajów (coloni) i wiatraka (ŹD 61).

1610 z wizytacji par. Kościan; we wsi Kurza Góra w stwie kośc. znajdują się role parafialne zw. P. i Szyba (AV 4, 68v).

1554 mieszkańcy: Łukasz Herdstan, Marek Śmigielski, Grzegorz Konieczny, Urszula wd. po Janie Sołtysie [czy sołtysie?], Zofia wd. po Aleksym Kosie i Jakub Krupka → wyżej; 1557 Grzegorz Komeczka [zapewne = Konieczny] i Jakub Rupka [zapewne = Krupka] → wyżej.

4. 1554 Urszula wd. po Janie Sołtysie [czy sołtysie? – nie wiadomo, czy mamy tu do czynienia z urzędem, i to urzędem sprawowanym w P., czy też z przezwiskiem?] → p. 3.

Uwaga: Własn. P. jest niejasna, a wskutek małej liczby przekazów źródłowych tym trudniejsza do wyjaśnienia. Pierwotny związek ról P. z kościołem par. w Kościanie nie ulega wątpliwości, w miarę upływu czasu jednak poszczególne części P. zmieniały właścicieli. Jednym z etapów tego procesu była transakcja z 1511, nie wiemy jednak w jaki sposób „szl.” Bernard Najdek (jego krewni znani byli w śród mieszczan kośc.) wszedł w posiadanie [cz.] P. Cieplucha 194, nie wiadomo na jakiej podstawie, podaje rok 1586 jako datę przejścia P. i Szyby od kościoła par. do stwa kośc.