POZNAŃ

[W niniejszym tomie Słownika, podobnie jak i w innych tomach, w głównym ciągu alfabetycznym pomijamy miasto wojewódzkie. Hasło poświęcone mu wymaga zupełnie innej konstrukcji, niż hasła, dotyczące wsi i miasteczek. Opracowanie takiego hasła – najpewniej w postaci osobnego zeszytu Słownika – odkładamy na koniec całego tomu.

Dzisiejszy Poznań w granicach ukształtowanych w XX w. obejmuje liczne obiekty, stanowiące w średniowieczu samodzielne osady, które mają już lub będą miały odrębne hasła w Słowniku, → Andrzejowo, Benkowo, Boguthe villa, Bonin, Borowy Młyn, Bród, Chartowo, Conkzacz, Czesnapaza, Folusz, Gaj, Garaszewo, Gelroton, Głowiński Młyn, Główna rzeka i wieś, Głuszyna, Golęcino, Gonięcino, Gościnowo, Górczyn, Jaryszewska Struga, Jeziorko, Jeżyce, Junikowo, Kałek, Kanclerzewice, Kątny Młyn, Kiekrz, Kobylepole, Kokundorf, Krępa, Krzesinki, Krzesiny, Krzyżewniki, Lubczyno, Ławica, Ławiczka Skórzewska, Marlewo, Maślanka Młyn, Miłostowo, Morawsko, Naramowice, Niestachowo i Niestachowski Młyn, Ninkowo, Nowa Wieś, Nowy Dwór, Obrzyca, Ostrów, Pabianowo, Pęcław, Piątkowo, Pietrowo jez. i osada, Piotrowo, Pokrzywno, Psarskie, Radujewo, Rataje, Rubeus Fons, Rudnik, Rudnicze, Radujewo, Rynoltowice, Rzeczka, Skórzewko, Skórzewo, Smochowici, Sołacz, Spławie, Spytkowo, Stanisławowo, Stara Rzeka, Starołęka, Starołęka Wielka, Strzeszyn, Strzeszynek, Strzeszyńskie Jeziora, Sytkowo, Szczepankowo, Szeląg, Szydłowo, Szymankowo albo Szymanowo, Środka, Świątniki, Świerczewo, Święty Jan, Święty Marcin, Święty Wojciech, Taczały, Toboły, Unoltowo, Wierzbica, Wilda, Winiary, Wymykowo, Zagórze, Zaszczytowo, Zawady, Zegrz.

Centrum średniowiecznego Poznania stanowił do połowy XIII w. gród na Ostrowie Tumskim, potem zaś lokacyjne miasto na lewym brzegu Warty, wokół którego powstały przedmieścia. W osobnym zeszycie znajdą się też hasła dotyczące miasta w murach wraz z najbliższym otoczeniem (Garbary, Gąska, Glinki, Grudzieniec, Łacina, Nowa Grobla, Ogrody, Piaski, Podgórze, Półwsie, przedmieście za Bramą Wrocławską, przedmieście za Bramą Wroniecką, Rybaki, Stelmachy), jak również młyny bezpośrednio z miastem związane, a wreszcie hasła odnoszące się do instytucji (np. biskupstwo, dekanat, województwo, kasztelania, powiat)].