1298 kop. XV-XVI w. Rosko (Wp. 2 nr 786), 1508 Koosko! (ASK I 3, 22v), 1509 Roosko (ASK I 3, 64v), 1510 Rossko (LBP 94), 1555 Rossek (PZ 33, 48 n.), 10 km na E od Wielenia.

1. 1508 n. pow. pozn., par. Wieleń (ASK I 3, 22v).

2. 1546 rozgraniczenie terenów łowieckich i rybackich na N od Noteci należących do wsi R. w dobrach Wieleń i wsi → Gulcz w dobrach Czarnków; punktem wyjścia jest miejsce [nad Notecią], w którym od dawna graniczyły tereny rybackie obu tych wsi (PWc. 1, 66-67v); 1555 łąki k. R. → p. 3; 1565 wieś R. nad Notecią oddzielona jest od wsi Gulcz rzeką → Pokrzywnicą; w R. grunty piaszczyste i nieurodzajne oraz „borowizna” [teren pokryty lasem?]; do R. należą jeziora i stawy Tarlisko, → Dzierzązno, → Dzierzązenko, Szczucze i → Lipiny (LWK 1 s. 194, 198).

3. Własn. król., potem szlach., dobra → Wieleń. 1298 ks. Władysław Łok. nadaje zamek Wieleń oraz m. Wronki i wsie, m. in. R., komesowi Wincentemu kaszt. wiel. (Wp. 2 nr 786).

1515 król Zygmunt St. nadaje Łukaszowi z Górki kaszt. pozn. zamek Wieleń z miastami Wieleń i Wronki oraz z wsiami, w tym m. in. z R. (MS 4 nr 10527).

1555 Andrzej bp pozn., Piotr, Stanisław i Wojc. Czarnkowscy ss. Macieja pozywają Jana, Stanisława, Wojciecha i Zygmunta Czarnkowskich [ss. Sędziwoja] z Gulcza o skoszenie łąk i zabranie siana z ich wsi R. (PZ 33, k. 48, 52v, 57, 61, 65v, 70).

1508-10 pobór z R. (K.!) [formularz nie wypełniony]; 1510 R. należy do wdy [pozn. Andrzeja z Szamotuł] (ASK I 3 k. 22v, 64v, 266v); 1510 w R. 18 kmieci → p. 5; 1563 pobór z R. od 30 półł. i 1 ł. soł., 3 karczem dor. i 1 kowala (ASK I 5, 240); 1565 wieś R. w stwie wieleńskim: 30 kmieci płaci po 24 gr czynszu z 30 śl. oraz po 2 zł 1 den., 6 gr za pr. łowienia ryb w Noteci i w Pokrzywnicy, dają po 1 ćw. chmielu, odrabiają 2 dni w tygodniu sprzężajem; 7 karczmarzy, którzy płacą czynsz różnej wartości od 24 gr do 1 zł 12 gr; 7 zagr. (z tego dwaj płacą po 6 gr od posiadanej roli, a 5 zagr. roli nie ma i zobowiązani są do robocizny); 2 sołtysi, którzy mają 3 śl. roli; z 2 dołów „do smoły kurzenia”, gdzie wyrabia się 4 beczki smoły, płacą po 6 gr od dołu i po 3 gr od każdej beczki smoły; sołtysi i kmiecie dają 4 7/8 beczek miodu (pacht miodowy); dochód z całej wsi wynosi 154 zł 2 gr [→ p. 2 i 4] (LWK 1, 194); 1577 pobór z R. (ASK I 5, 726v); 1580 R. w posiadaniu [Andrzeja z Górki] kaszt. międz. płaci pobór od 28 półł., od 7 zagr. po 4 gr, od 2 zagr. po 6 gr, od 2 komor., 28 rybaków¹Ta sama liczba półłanków i rybaków (28) nasuwa przypuszczenie, że rybakami byli kmiecie osiadli na półłankach, 1 kwarty roli karczmarskiej, 1 kowala i 1 łana soł. (ŹD 41).

4. 1563, 1580 w R. 1 ł. soł. → p. 3; 1565 2 sołtysów na 3 śl. roli, płacą 2 zł 4 gr czynszu i są zobowiązani do posługi dla zamku [w Wieleniu] tak, jak inni [sołtysi w tych dobrach, tzn. do służby na koniu?] (LWK 1, 194).

5. 1510 18 kmieci z R. daje plebanowi w Wieleniu po 1 ćw. żyta, po 1 gr stołowego (mensalia) i po denarze świętopietrza (LBP 94); → Uwaga.

8. Grodzisko z IX-XIII w., zapewne wklęsłe, znajdowało się na łące zw. Samorzączka, 2,7 km na NW od wsi R.; zostało ono całkowicie zniszczone w trakcie regulacji rzeki Noteci na przełomie XIX i XX w. Ok. XII-XIV w. osada, ok. 750 m na N od wsi, na tzw. Wzgórzu Pawlika (Hensel 5, 416-420).

Uwaga: Informacja SzPozn. 346, o lokacji tej wsi na pr. średzkim w XIV w. i o powstaniu wówczas tamże kościoła par. Wszystkich ŚŚ. jest zupełnie bezpodstawna. Now. 2, 578, przypuszcza, że kościół ufundowano w czasie, gdy par. w Wieleniu była zajęta przez innowierców, a po odzyskaniu tej parafii przez katolików w 1603 kościół w R. zamieniono na kościół filialny par. Wieleń (za taki podaje go AV 7, 15v, z 1628). Now. 2, 578, datuje budowę kościoła w R. na 1573, a konsekrację, wg informacji AV 14, 14v, na 1591, podaje również, że pierwotnym patronem kościoła był ś. Stanisław bp. Wezwanie Wszystkich ŚŚ. potwierdzone zostało w wizytacjach z 1628 i 1641 (AV 7, 15v-16; AV 10, 318; AV 14, 14v).