1288 kop. 1601-02 Rumino (Wp. 2 nr 628), 1400 or. Runino (KP nr 354), 1424 Rimino (AC 2 nr 977), 1437 Rumino (PZ 14, 7v), 1448 Runyno (PZ 16, 157v), 1473 Rvnyno (ACC 52, 150), 1487 Ranczyna! (PG 10, 79v), 1503 Rvmyno (CP 3 nr 92), 1508 Cvnyno! (ASK I 3, 3), 1509 Tunino! (ASK I 3, 37v), 1563 Runiko! (ASK I 5, 216), 1577 Runikowo! (ASK I 5, 666v), 1580 Rumkowo!, 1582 Ruminko (ŹD 7), 1591 Raninko! (PG 23, 788v-789), 1686 Rumianek (PG 352, 65v), obecnie Rumianek, 13 km na NE od Buku.

1. 1487 n. pow. pozn. (PG 10, 79v); 1508 n. par. Ceradz Stary (ASK I 3, 3).

2. 1437 woźny zeznaje, że dokonał rozgraniczenia i postawił kopce gran. między R. wsią Dziersława Rozwarowskiego a Kiączynem (PZ 14, 7v); 1447 woźny ma przeprowadzić wizję granic między R. a Kiączynem (PZ 16, 21); 1447 kopce gran. między R. i Kiączynem → p. 3: Dziersław; 1487 do wsi R. i Jankowice przyłączono wolne pastwiska położone w Lusówku i Rączynie (PG 10, 79).

3. Własn. szlach. 1400-04 Piotr Ciesielski z Cieśli i Mikołaj ze Śliwna ss. Sierpa przegrywają proces z Kuszem i Wierzbiętą z Gołańczy [pow. kcyn., i z Wir] oraz z ich braćmi o dziedziny → Jankowice i R. (KP nr 354, 1808, 1858; GZ 1, 50v).

1419-52 Rozwarowscy dziedzice m. in. w R.:

1419-47 Dziersław Rozwarowski dz. m. in. w → Rozwarowie i R.: 1419 tenże → p. 5; 1437 tenże → p. 2; 1447 tenże przegrywa spór z Piotrem Skórą z Gaju i Kiączyna o zalanie ról i łąk wsi R. oraz o kopce gran. [między R. i Kiączynem] (PZ 16, 48; K 2, 293, błędnie pod 1448).

1448-52 Paweł Rozwarowski [syn Dziersława] dz. m. in. w Rozwarowie i R.: 1448 tenże w dziale dóbr otrzymuje od swych braci Bieniaka i Piotra m. in. R. (PZ 16, 157v-158); 1452 sąd utrzymuje w mocy wcześniejszy [z 1447, → wyżej] wyrok o zalanie ról i łąk wsi R. oraz postanawia, że tenże Paweł nie ma w tym zalewie łowić ryb ani pobierać innych pożytków (PZ 17, 19).

1473 – ok. 1575/77 Jankowscy i Jaktorowscy, potomkowie Pawła Rozwarowskiego, dziedzice w R.:

1473-87 Jan, 1478-87 Grzegorz i Benedykt (Bieniak) Jankowscy, dziedzice m. in. w → Jankowicach i R. [ss. Pawła Rozwarowskiego]: 1473 tenże Jan i 1478 ciż bracia → p. 5; 1487 ciż Jan i Grzegorz dają w dziale dóbr swemu bratu Benedyktowi m. in. R. (PG 10, 79v).

1509 Anna Jankowska, c. Grzegorza Jankowskiego, daje mężowi Andrzejowi Jaktorowskiemu [z Jaktorowa, pow. kcyn.] m. in. wieś R., a mąż oprawia jej posag i wiano m. in. na tej wsi (PG 14, 134); 1510 [Andrzej] Jankowski [czyli Jaktorowski] → niżej: pobór.

[Wieś R. prawdop. pozostała w ręku ss. Anny Jankowskiej i Andrzeja Jaktorowskiego, tj. Andrzeja i Łukasza Jankowskich czyli Jaktorowskich, a następnie Urszuli, c. Łukasza, a ż. Stefana Potulickiego. Po śmierci Stefana¹Datę jego śmierci ustalił S. Leitgeber, Potuliccy, Londyn 1990, s. 53 (zm. 21 IV 1572) i Urszuli (zm. 1575-77), płatnikiem poboru był w l. 1577-80 Marcin Nagórski (→ niżej: pobór).]

Zm. 1575-77 Urszula Jankowska czyli Jaktorowska, c. Łukasza, a ż. Stefana Potulickiego → niżej: Stanisław i Jan Potuliccy.

1582-91 Potuliccy w R.: 1582-83 Piotr Potulicki [kaszt. przem., wda płocki, brzeski, wreszcie kal., brat Stefana] dz. w R. → niżej: pobór.

1585-89 Stanisław i 1585-91 Jan Potuliccy, ss. Stefana [i Urszuli Jankowskiej czyli Jaktorowskiej, prawnuczki Grzegorza Jankowskiego]: 1585 ciż wprowadzeni w posiadanie dóbr, m. in. wsi R., kupionych od siostry Anny za 10000 zł pol. (PG 146, 28); 1588 tenże Jan w dziale dóbr z bratem Stanisławem otrzymuje m. in. wsie Jankowice, R. os. i Rączyna opust. (PG 152, 578); 1589 na dobrach tychże Jankowskich, m. in. na R., zapisany jest czynsz 50 zł przez zm. Urszulę Jankowską czyli Jaktorowską, matkę tychże braci (PG 154, 484v); 1589 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Jerzemu Turkowskiemu czyli Wargowskiemu całe R. za 1100 zł (PG 23, 422v); 1591 tenże Jan zapisuje ż. Elżbiecie c. Janusza z Kościelca wdy sieradzkiego i starosty gen. wlkp. posag i wiano m. in. na R. os. (PG 23, 788v).

1508 pobór z C. od 8 ł., 6 gr od karczmy (ASK I 3, 3); 1509 pobór z T. [formularz nie wypełniony] (ASK I 3, 37v); 1510 wieś [Andrzeja] Jankowskiego [czyli Jaktorowskiego]: 12 ł., w tym 9 ł. os. i 3 ł. opust., 2 ł. soł., 2 karczmy z częściami roli (LBP s. 86, 167); 1563 pobór od 5 ł., karczmy dor. (ASK I 5, 216); 1577 Marcin Nagórski [z Nagórek w pow. łęcz.] płaci pobór z R. (ASK I 5, 666v); 1580 Marcin Nagórski płaci pobór od 5 ł., 1 zagr., 1 komor., 1 krawca, 6 gr od roli karczmarskiej; 1582, 1583 pobór z R. płaci Piotr Potulicki wda brzeski (ŹD 7; ASK I 6, 86; Piotrkowska 2, 62 – z błędną datą 1581, zamiast 1582).

1450 Wojc. Pand, Piotr jego syn, Adam Wyrasza, Wojc. Wyrzasza, Mik. Gałgan (Galgan) i Jakub Mikołajewicz (Nicolagewicz) kmiecie z R. kupują od kan. [katedry] pozn. Jana z Twardowa dzies. w Górze [k. Szamotuł] za 6 grz. półgr (ACC 32, 53).

4. 1423-24 sołtys, role sołeckie w R. → p. 5; 1510 w R. 2 ł. soł. (LBP 167).

5. 1288 Jan bp pozn. uposaża kościół par. w → Lusowie m. in. w dzies. z R. [wsi leżącej poza parafią Lusowo] (Wp. 2 nr 628).

1419 Marcin pleb. w → Lusowie i wicedziekan pozn. wygrywa spór z kmieciami z R. o dzies.; oficjał pozn., na prośbę Dziersława z Rozwarowa i dz. w R., zezwala, aby kmiecie z R. płacili przez 3 l. tylko dzies. wiard., a potem dzies. snopową, zgodnie z przywilejem z 1288 [→ wyżej] (Wp. 5 nr 307; ACC 4, 51).

1423-24 wspomn. Marcin pleb. w → Lusowie w sporze z sołtysem i kmieciami z R. o dzies. z R.; pleb. zgadza się, by z ról sołeckich i kmiecych w R. zapłacono mu zamiast dzies. snopowej: 1423 w tym roku z każdego łanu tylko po 1 wiard., 1424 za ten rok po 1 wiard. z każdego łanu, a w latach następnych po 14 gr z łanu (ACC 6, 83, dawniej k. 101; ACC 7 k. 157v, 159v; AC 2 nr 977).

1473 sędziowie polubowni wyrokują, że Jan Jankowski ma płacić plebanowi w Ceradzu [Starym] meszne albo dzies. snop. z łanów opust. w R. i Jankowicach, które sam uprawia, dopóki nie osadzi kmieci na tych łanach; pleban zwalnia Jankowskiego z zaległego mesznego z tych łanów (ACC 52, 150).

1478 wyrok sądu polubownego: Jan i Benedykt bracia niedz. i ich [brat] rodz. [Grzegorz] dziedzice w R. i Jankowicach mają oddawać plebanowi w Ceradzu [Starym] dzies. z ról, które uprawiają (szczególnie „de morgis”), a z ról opust. meszne i wiardunki [dzies.] oraz mają wydzielać dzies. [snop.] w obecności plebana; za zaległe meszne i dzies. mają dać plebanowi 1 kopę [gr] (ACC 57, 14v).

1510 pleban z Lusowa otrzymuje meszne oraz dzies. snop. z 12 ł. (w tym 9 ł. os. i 3 ł. opust.) oraz z 2 ł. soł. w R. (LBP s. 86, 167); 1514 pleban z Lusowa zeznaje, że kmiecie z R. płacą dzies. wiard. wartości 3 grz. 10 gr (ACC 90, 111).

6. 1503 Piotr z R., krawiec z m. Chwaliszewo, kupuje sołectwo we wsi Gołuski (CP 3 nr 92).

8. Ślady osady z XII-XIII w. ok. 1 km na SW od R. (Hensel 5, 436-437).