BACHÓW

(1441 Bachow, 1460 Bachowa, 1465 Banchow, 1467 Bąchow) 8 km od Dubiecka.

1. 1489 in terra et distr. san. (XVI 1935); 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 149); 1530 z. san. (AS I 21 k. 352); 1507 parafia łac. m. Babice (Oss. 4884 s. 20); 1508 parafia łac. Babice (ADP 166 s. 105).

2. 1494 droga prowadząca z Birczy do B. między Nową Wsią a Sufczyną (XIX 3019); 1531 rozgraniczenie między miastem Babice z przedmieściem i wsiami Skopów, B., Stupnica, Sowczyna i Brzuska a wsiami Nienadowa, Iskań, Piątkowa i Żohatyn, prowadzone m.in. od drogi z Babic do Nienadowej „dzialem” góry zw. Hrodiszcze (a. Horodyscze) aż do źródeł potoków Solvynczyky (a. Solonyczyky), dalej do miejsca Byczków (a. Ryczkow) laz, do Mysskowej Doliny, przez pola do źródeł potoku Klyschow, tym potokiem do rz. San przechodząc drogę z B. do Nienadowej, dalej Sanem w dół aż do ujścia potoku Krzthowka po drugiej stronie Sanu, dalej tym potokiem (XIX 3128; TS 4 k. 243-246b).

3. Własn. szlach. dobra Bachórzec; 1441 na podstawie podziału dóbr między Małgorzatą, ż. [Przedpełka] Mościca z Wielkiego Koźmina, a jej stryjem Mikołajem [Kmitą] kaszt. przem., Małgorzata odstępuje Mikołajowi wsie → Bachórzec, miasto Dubiecko, Stupnicę, B., i in. (XI 1371; Arch. Sang. II 137); 1448 [?] Mikołaj Kmita kaszt. przem. wydaje w B. in curia nostrae habitationis przywilej dla popa w → Stupnicy (CPr 295 s. 1464); 1456-57 Stanisław, Mikołaj i Jan, bracia niedzielni synowie Mikołaja, dziedzice z Sobnia, pozywają Jana [Noska Kmitę] kaszt. lw. obecnie mieszkającego w Sobniu, o gwałtowne zajęcie dóbr przypadłych im sorte vulgariter loszem: zamku → Sobnia i wsi przynależnych a także wsi B., Stupnica, Brzuska, Camyenna Wolya que est supra Brzoska, Babice, Drozdowce, Thurelicze i in. Jan nie chce im ustąpić z działu wartości 5000 grz. (XI 3348); 1457 Jan Doliński pozywa Jana Kmitę z Sobnia, B. i Stupnicy, kaszt. lw. (XI 3366, 3368, 3369); 1458 Jan Kmita kaszt. lw. zapisuje ż. swej Marcie 1000 grz. na wsiach B., Stupnica, Brzuska, Sufczyna (Schawczinawola), Babice [Bilice!], Skopów oraz na pieniądzach, jakie ma na wsiach Drozdowce, Zagórze i Turynice w z. przem., jeśli po jego śmierci nie wyjdzie za mąż. Jeśli wyjdzie za mąż, otrzyma 400 grz. na tych dobrach (XI 3403); 1460 Marta, wdowa po [Janie Kmicie] kaszt. lw. zastawia swemu synowi Janowi za 200 grz. wsie B. i Stupnicę oraz odstępuje od swego wiana (XI 3514); 1463 ugoda między Martą wdową po Janie kaszt. lw. z B. a Janem z Iskani chor. przem. w sprawie Iskani (XVI 27); 1464 Jerzy z Humnisk kaszt. san. pozywa Martę kasztelanową lw. (XVI 158, 159, 162, 170); 1465 Marta z B. kasztelanowa lw. przez swego zarządcę szl. Mikołaja Zarzeckiego pozywa Stanisława z Nienadowej w sprawie popa ze Stupnicy (XVI 258, 259, 261, 263, 266); starosta ustanawia zakład między Martą kasztelanową lw. i jej synami Janem i Piotrem z Sobnia a Stanisławem Dubieckim z Nienadowej (XVI 264); 1467 Stanisław Dubiecki pozywa Martę z B., wdowę po Janie kaszt. lw. z powodu zaorania owsa przez jej poddanych i z jej polecenia na rolach Stanisława (XVI 400, 404); 1468 Marta z B. kasztelanowa lw. z synem Piotrem z Sobnia, pożyczając 100 grz. od Jerzego z Humnisk, czynią mu zapis na wsiach → Brzuska i Sufczyna (XVI 504); 1469-70 Marta z Drozdowiec, wdowa po [Janie Kmicie] kaszt. lw., obwiniona o to, że z domu swego w B. wysyłała ludzi, którzy napadali na dwory w Krzywczy, na pole w Ruszelczycach i kmiecia w Kupnej, zabierali konie, bydło, świnie i różne rzeczy i odprowadzali do jej domu w B. (XVII 188, 226, 283, 285-287); 1471 taż obwiniona o podobne napady na kmieci w Ruszelczycach i Kupnej oraz na dwór w Krzywczy z zabraniem owsa, owiec, kóz, koni i różnych rzeczy i odprowadzenie ich do jej domu w B. (XVII 540-544); 1473 taż wraz z synami swymi Janem, Piotrem, Andrzejem i Stanisławem, dziedzicami z Sobnia, pożyczają od Jerzego z Humnisk kaszt. san., 100 grz i 150 zł węg., które zapisują Jerzemu na wsiach swych Brzuska i Sufczyna (XVI 915); 1479 ks. Jan z Humnisk kantor krak. i dziekan przem. pozywa Martę z B., wdowę po Janie Nosku kaszt. lw., że jej służba i kmiecie przybywszy z jej wsi B. i Stupnicy z wozami i bronią, najechali wieś Brzuskę, jego dzierżawę, zabrali 2 sterty zboża (żyta, jęczmienia i grochu) wartości 6 grz. (XVI 1375-1378).

1484 Stanisław Kmita zapisuje Barbarze z Dubiecka ż. Stanisława Derszniaka 1165 zł węg. na wsiach B., Stupnica, miasto Babice, Skopów i in. wsiach należących do B. Winien on płacić tę sumę po 300 zł rocznie (XVI 1650); 1489 Stanisław Kmita kaszt. san. zapisuje ż. swej Katarzynie, c. Jana Amora z Tarnowa wwdy krak. 6000 zł węg. na połowie swych dóbr: zamek → Sobień z wsiami przynależnymi, B., Stupnica, miasto Babice z przedmieściem, Sufczyna, Brzuska, Skopów w z. san. oraz Drozdowce z folwarkiem w pow. przem., Śmiłowice w pow. krak. i połowa czynszu wieczystego w żupie bocheńskiej (XVI 1935); 1492 Piotr Felsztyński ze Zboisk pozywa Stanisława Kmitę kaszt. przem., dziedzica z Sobnia, Załuża i B. (XVI 2095, 2097); 1507 właśc. Stanisław Kmita wwda ruski i star. przem. nadaje kościołowi w Babicach dziesięciny z folwarków m.in. w B. (Oss. 4884 s. 20); 1515 4 ł., młyn opustoszały, karczma 6 gr, pop 15 gr (ŹD XVIII s. 149); 1523 podymne 9 gr (AS I 21 k. 103); 1526 B. cremata et vastata [per Tartaros] libertatem habet, nihil contribuit (AS I 21 k. 422); 1528 Piotr Kmita kaszt. wojnicki i marsz. nadw. zabezpiecza Jakubowi Kobyleńskiemu z Denkowa pkom. i star. wieluńskiemu terminową zapłatę 500 zł na dobrach: miasto Babice i wsie B. i in. (Arch. Sang. V 172; MRPS IV, 15521); 1530 4 ł., karczma (AS I 21 k. 352); 1531 Piotr Kmita kaszt. wojnicki, marszałek w. kor. i jego br. rodzony Stanisław Kmita właściciele miasta Babice z przedmieściem i wsi: Skopów, B., Stupnica, Sufczyna i Brzuska (XIX 3128; TS 4 k. 243-246b); 1541 Piotr Kmita zapisuje ż. swej Barbarze z Felsztyna, c. Jana Herburta, 5000 zł na dobrach: B., Skopów, Babice, Stupnica, Brzuska, Sufczyna, Myczkowce, Bóbrka, Solina i in. (Arch. Sang. V 310); 1552 21 gosp., karczma (AS I 21 k. 1022).

5. 1515 pop → p. 3.; 1507 Stanisław Kmita fundując kościół par. w mieście Babice, przyłącza doń wsie, m.in. B., oraz nadaje meszne od kmieci tych wsi i dziesięcinę snopową z folwarku w B. (Oss. 4884 s. 20).

6. 1526 wieś spalona i zniszczona (przez Tatarów) (AS I 21 k. 422) → p. 3.

8. Niewielkie grodzisko na prawym brzegu Sanu na okrągłym (w rzucie) wzgórzu kościelnym (Acta Archeologica Carpatica I s. 134), 1531 góra zw. Hrodiszcze a. Horodyscze → p. 2; ułamki naczyń wczesnośredn., grodzisko (Koperski, Parczewski, Wyniki... w 1975 roku, s. 208-209); ułamki naczyń wczesnośred. (Koperski, Parczewski, Wyniki... w r. 1976, s. 134).