DĄBRÓWKA,

prawdop. wschodnia część wsi Bykowce1W zespole dóbr Rytarowce, Dąbrówka i Dolina pojawia się z czasem zamiast Dąbrówki nazwa Bykowce, co wskazuje na identyczność obu tych wsi. W XVI i XVII w. pojawiają sie w prawobrzeżnej grupie tych wsi (Dolina jest położona na lewym brzegu Sanu) nowe nazwy Nietrapka i Zawadka, a zanikają wzmianki o Dąbrówce: w rejestrach podatkowych 1515, 1523, 1526, 1530 i 1536 Rytarowce, Dolina, 1552 Dolina, Rytarowce villa Bykowce (obie ostatnie w jednym wierszu odrębnie od Doliny), zapiska podkomorska 1526 Rytarowce, Dolina, Bykowce, rejestr 1589 Nietrepka, Dolina, Bykowce, Zawadka, 1626 pozwoliłem cerkiew świętą gromadzie Bykowskiej budować (CS 241 s. 244), 1654 Zawadka alias Nietrebka ... Bykowce seu Rytarowce (CS 314 s. 374), 1662 de villa Bykowce cum Zawadka (CS 314 s. 410), 1673 de villis Bykowce et Zawatka alias Rytarowce (CS 266 s. 187), 1674 wsi Bykowce, Zawatka sive Rytarowce (CS 313 s. 323). Na obecnym obszarze wsi Bykowce, we wschodniej jego części, znajduje się wieś tej nazwy, w zachodniej części przysiółek Zawadka, przylegający do wsi Olchowce, oraz zabudowania dworskie między tamtymi, bliżej Zawadki. Z powyższych danych wynika, że pierwotne Rytarowce zwano później Nietrebka i Zawadką, a pierwotna Dąbrówka przyjęła nazwę Bykowce, przyjętą ostatecznie dla całej obecnej wsi wraz z Zawadką. Być może o tych zmianach nazw zadecydowało powiększenie o role kmiece obszaru dworskiego, który stanowi odrębną jednostkę osadniczą (1438 Dambrowka, 1473 Dąmbrowka, 1484, 1491 Bykowcze, 1492 Dąbrowa) 5 km na E od Sanoka.

1. 1494 in distr. san. (XVI 2200).

2. 1526 droga prowadząca z Sanoka przez Olchowce do Bykowiec (XIX 3127).

3. Własn. szlach. 1439 Jan, Mikołaj, Piotr, Jerzy i Wilam Czeszykowicze bracia, dokonują podziału dóbr ojczystych i macierzystych, mocą którego Piotr otrzymuje wsie Rytarowce i D. (XI 1166); 1443 Piotr Czeszykowicz z Rytarowiec zapisuje ż. swej Annie 600 grz. na połowie swych dóbr w Rytarowcach, D. i Dolinie (XI 1660); 1459-60 tenże podkomorzy san. zapisuje ż. swej Elżbiecie 200 grz. na tej połowie wsi Rytarowce, Dolina i D., na której nie był zrobiony zapis dla pierwszej żony (XI 3493, 3507); 1476 tenże, ręcząc za swego bratanka Janowi Tarnawskiemu na 15 grz., gwarantuje porękę intromisją w wieś Huzele lub w wieś swą D. (XVI 1188); 1478 tenże, ręcząc Janowi Tarnawskiemu na 30 grz. za Jana i Stanisława z Sobnia, gwarantuje porękę intromisją w wsie swoje Dolinę i D., które będą zwolnione, jeśli da intromisję we wsie Postołów i Wola Postołowa (XVI 1295, 1296); 1479 tenże zapisuje ż. swej Elżbiecie 200 grz. na czwartej części wsi swoich → Rytarowce, D. i Dolina (XVI 1373); 1480 takiż zapis na połowie wsi Dolina i D. oraz na całym dworze (XVI 1405); 1491 Henryk z Bykowiec (XVI DCCCXL); 1492-94 Piotr z Rytarowiec (s. Piotra podkomorzego) zapisuje ż. swej Małgorzacie 300 zł węg. na połowie dworu i ról w Rytarowcach, na połowie wsi Dolina i D. oraz na połowie młyna i bydła (XVI 2047, 2200); 1498 Małgorzata wdowa po Piotrze z Rytarowiec wydzierżawia Janowi Szuszowskiemu swą posiadłość oprawną w Dolinie i D. (XVI 2452); 1508 Małgorzata ż. podkomorzego san. (raczej wdowa po Piotrze podkomorzycu) płaci podatek z działu swego w Dolinie i D. 1/2 grz. i 1 gr (ŹD XVIII s. 118); 1526 Mikołaj Czeszyk właśc. wsi Rytarowce, Dolina i Bykowce (XIX 3127).

Mieszkańcy: 1438 Martyn, Lvin, Hayn (XI 1131); 1484 Sidor Lukyanow f. i Philip f. Lukyanow przyjmują prawa miejskie Leska (9764 s. 55).

1 W zespole dóbr Rytarowce, Dąbrówka i Dolina pojawia się z czasem zamiast Dąbrówki nazwa Bykowce, co wskazuje na identyczność obu tych wsi. W XVI i XVII w. pojawiają sie w prawobrzeżnej grupie tych wsi (Dolina jest położona na lewym brzegu Sanu) nowe nazwy Nietrapka i Zawadka, a zanikają wzmianki o Dąbrówce: w rejestrach podatkowych 1515, 1523, 1526, 1530 i 1536 Rytarowce, Dolina, 1552 Dolina, Rytarowce villa Bykowce (obie ostatnie w jednym wierszu odrębnie od Doliny), zapiska podkomorska 1526 Rytarowce, Dolina, Bykowce, rejestr 1589 Nietrepka, Dolina, Bykowce, Zawadka, 1626 pozwoliłem cerkiew świętą gromadzie Bykowskiej budować (CS 241 s. 244), 1654 Zawadka alias Nietrebka ... Bykowce seu Rytarowce (CS 314 s. 374), 1662 de villa Bykowce cum Zawadka (CS 314 s. 410), 1673 de villis Bykowce et Zawatka alias Rytarowce (CS 266 s. 187), 1674 wsi Bykowce, Zawatka sive Rytarowce (CS 313 s. 323). Na obecnym obszarze wsi Bykowce, we wschodniej jego części, znajduje się wieś tej nazwy, w zachodniej części przysiółek Zawadka, przylegający do wsi Olchowce, oraz zabudowania dworskie między tamtymi, bliżej Zawadki. Z powyższych danych wynika, że pierwotne Rytarowce zwano później Nietrebka i Zawadką, a pierwotna Dąbrówka przyjęła nazwę Bykowce, przyjętą ostatecznie dla całej obecnej wsi wraz z Zawadką. Być może o tych zmianach nazw zadecydowało powiększenie o role kmiece obszaru dworskiego, który stanowi odrębną jednostkę osadniczą.