JASIONKA

(1386 Byscopeswalt, 1412 Iassonka, 1434 Biscupicze i Nowa Iaschenka, 1471 Iaszonka, 1508 Iaszyonka) 16 km na S od Krosna.

1. 1434 in tetra Russie et distr: san. (VII 40; VIII 61a); 1508, 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 119, 147); 1523, 1526, 1530 z. san. (AS I 21 k. 96, 348, 412).

2. 1386 lokacja wsi w gajach i lasach koło Równego i Cergowej nad potokiem Yessone, pozwolenie na założenie młyna nad Jasiołką powyżej Cergowej (VIII 15).

3. Własn. duchowna biskupstwa przem. 1386 Eryk bp przem. sprzedaje Michałowi sołtysowi w Równem za 22 grz. gaje i lasy, celem założenia wsi Byscopeswalt na 60 łanach frankońskich (VIII 15); 1412 Krystyn z Ostrowa kaszt. krak., jako sędzia wyznaczony przez króla, rozstrzyga na korzyść Macieja bpa przem. spór między tymże a Zyndramem z Maszkowic miecznikiem krak., o 700 grz. dot. wsi J., uznając przedłożony dokument za podejrzany i nieważny (VIII 41); 1434 król Władysław Jagiełło nadaje biskupstwu przem. obrz. łac. miasto → Jaśliska i wsie m.in. Biscupicze i Nowa Iaschenka (VII 40; VIII 61a); 1471 Marcin Kot dworzanin bpa przem. występuje w imieniu prac. Szymona Lathko kmiecia z J., wsi bpa i kapituły, przeciw ur. Janowi Kobyleńskiemu z Kobylan dzierżawcy z Rogów, który wysłał z Rogów 10 szlachty i 10 niższego stanu przez 3 granice do wsi J., ci rozbili tam dom Szymona, w domu „vybyly pyrzve wrotka”, „vyszekly” drzwi do sieni i tam zadali mu 2 krwawe rany i zabrali ze stajni 4 konie wartości 20 grz. Oskarżyciel ocenia gwałt na 10 grz. Tenże w imieniu prac. Stanisława Suchozęba z J. przeciw Janowi Kobyleńskiemu [luka w tekście] (XVI 849, 850); 1481 szl. Anna z J., Anna Korytkowa i Stanisław Pelwelski ustanawiają swoim zastępcą Macieja Szypa z Rzeszowa w sprawie z Janem podczaszym [i wójtem san]. Jan s. Anny z J. (XVI 3315-3318, 3327); 1512 król Zygmunt na prośbę Macieja z Drzewicy bpa przem. potwierdza przywilej króla Władysława z r. 1434 dot. nadania m.in. J. (VIII 117); 1515 11 ł., młyn 6 gr, karczma 6 gr (ŹD XVIII s. 147); 1523 podymne, J. zwolniona przywilejem król. (AS I 21 k. 96); 1526 11 ł., karczma (AS I 21 k. 412); 1530 9 ł., 2 komornicy, karczma (AS I 21 k. 348); 1552 26 gosp., młyn 1 koło (AS I 21 k. 1017).

Mieszkańcy: 1471 prac. Simon Lathko kmieć, prac. Stanislaus Szuchoząb (XVI 849, 850).

4. 1386 1 I Eryk bp przem. sprzedaje Michałowi sołtysowi w Równem za 22 grz. gaje i lasy koło Równego i Cergowej, położone nad potokiem Yessone, celem założenia wsi zw. Byscopeswalt na 60 łanach na prawie niem. magd. Michał otrzymuje sołectwo o 4 łanach, karczmę, ławy rzemieślnicze, sadzawki, łąki, wolno mu założyć młyn nad Jasiołką powyżej Cergowej i inne młyny nad Jasionką, otrzymuje prawo polowania i rybołówstwa. Kmiecie otrzymują 20 lat wolnizny, po upływie której winni płacić z łanu po 1 grz. czynszu, 1 wiard. dziesięciny, dawać 1 mierze owsa i po 2 koguty. Przywilej przeznacza 1 łan dla kościoła i 1 łan na wypas bydła. Sądownictwo według prawa niem. Sołtys winien służyć z 1 kopią (VIII 15); 1444 Piotr sołtys z J. jako ławnik sądu wyższego prawa niem. bpstwa przem. (VIII 72); 1472 sław. Jan sołtys z J. wybrany przez Elżbietę i Annę, córki zm. Stanisława sołtysa z. Nowosielec, na ich zastępcę prawnego (XVI 3265, 3266); 1509 Jan sołtys w J. płaci z sołectwa 26 gr (ŹD XVIII s. 119).

5. 1386 przyw. lokacyjny przewiduje 1 łan dla kościoła (VIII 15); 1566 Jakub Bielski pleban w Króliku Polskim i w J. (VIII 133).

8. W dzwonnicy z XIX w. dzwon z końca XV w. (Kat. zab., Seria nowa, Krosno, Dukla i okolice).