(1497 Iussmina Vola (!), 1500 Kuszmina Volya, 1508 Kuzmina Volya, 1523 Kusmyna, 1530 Kuzmyna) 17 km na NE od Sanoka.

1. 1508 w z. san. (ŹD XVIII s. 118); do 1547 r. parafia rz.-kat. Tyrawa (ob. Mrzygłód) od 1547 par. → Tyrawa Wołoska.

2. 1532 (1531?) granice z → Leszczawą i Krecowem (XIX DCCCLXXX, 3135); 1538 w rozgraniczemu między wsiami Trzcianiec i Roztoka w z. przem. a wsiami K. i Zawadka w z. san.: w lesie koło góry zw. Chwaniów Dział, gdzie zaczyna się Jaworów Dział, koło miejsca zw. Zebracza sczieska 3 kopce narożne na granicy wsi: Leszczawa, K. oraz Roztoka i Trzcianiec. Stąd w kierunku S aż do źródeł potoku Paszeczny płynącego do K. i (potoku) Roztoki, dalej w kierunku Chwaniów Działu aż do grzbietu tej góry do pola zw. Marków Czerthesch, dalej grzbietem do miejsca zw. Kanyen (Kamień?), stąd do miejsca między Glinnym Potokiem płynącym do Zawadki i potokiem Roztoki płynącym do Trzciańca. Stąd dalej granica wsi Zawadki (TS 26 s. 141-143).

3. Własn. szlach. 1497 Jan i Piotr Tyrawscy ręcząc za Rafała z Rybotycz Janowi Szuszowskiemu na 80 zł, gwarantują porękę intromisją w wieś K (XVI 2419); 1500 Jan Tyrawski zastawia Janowi Nabrzuchowi z Nozdrzca cały czynsz roczny z wsi K z 6 miarami owsa i pocztą wielkanocną, zachowując dla siebie inne dochody z tej wsi (XVI 2617); 1508 własność Jana Tyrawskiego wraz z → Tyrawą Wołoską i in. (ŹD XVIII s. 118); 1523 podymne 12 gr (AS I 21 k. 100); 1526 6 ł., młyn, karczma, pop (AS I 21 k. 418); 1530 6 ł., młyn. pop (AS I 21 k. 516); 1532 Jan i Marcin Tyrawscy właśc. K. (XIX DCCCLXXX); 1536 6 ł., młyn, pop (AS I 21 k. 564); 1546 Jerzy Głowa dzierżawca wsi K (CS 181 s. 614); 1552 26 col., karczma, 2 młyny po 1 kole, pop (AS I 21 k. 1006), 11 col., karczma (AS I 21 k. 1012).

4. 1530 sołtys nie posiadający kmieci z 1 ł. 12 gr (AS I 21 k. 540).

5. 1526, 1530, 1536, 1552 pop → p. 3, do r. 1546 parafia łac. w mieście Tyrawie [dziś Mrzygłód], od r. 1546 w Tyrawie Wołoskiej (CS 181 s. 614-616).

8. Siekierka krzemienna z neolitu („Z otchłani wieków” XXVII s. 47).