LUBENIA

(1359 Lubyna, Lubynya, 1392 Lubina, 1423 Lybyna) 8 km na SW od Tyczyna.

1. 1423 districtus [klucz] Tyczyn (Kw. Hist, X 1896 s. 311 312; ZDM VII 1946); 1450 in terra Rusie, (XIII 4276); 1458 klucz (districtus) tyczyński [w tym wieś L.] należy od dawna do pow san. (XI 3437); 1478 m terra premisl. (XIX 172); 1515 z. przem. (ŹD XVIII s. 138); 1530 z. przem. (AS I 21 k. 379).

2. 1359 wieś nad potokiem Lubyna (ZDM IV 960).

3. Własn. król., później szlach. 1359 król Kazimierz powierza Pawłowi, Jakubowi i Mikołajowi, braciom sołtysom z L., założenie nowej wsi o nazwie Lubyna (ZDM IV 960); 1423 król Władysław Jagiełło nadaje Janowi z Jičina (Gyczyn) swoje dożywocie na mieście → Tyczyn z całym kluczem (districtus) i wsiami m.in. Lutoryż, L., Straszydle, z tym że po śmierci króla wrócą one do dzieci zm. królowej Elżbiety (ZDM VII 1946); 1444 szl. Budziwoy de Lubynya asesor sądu z. przem. (VIII 71); 1450 Wacław książę opolski kwituje Jana z Pilczy, swego wuja a brata zm. Elżbiety księżnej opolskiej, matki Wacława, z należności za dobra łańcuckie, kańczudzkie i tyczyńskie, w tym wsie K., Straszydle, pozostające nadal własnością Jana Pileckiego (XIII 4276-4278); 1478 Stanisław pkom. lubelski, Jan kaszt. biecki i Ota dziedzice z Pilczy, ss. Jana z Pilczy kaszt. krak., dokonują podziału dóbr. Janowi przypada miasto → Tyczyn z wsiami, w tym Budziwój, L., Straszydle (XIX 172); 1500 szl. Jan Wilczek de Lvbina (XVI 2689); 1515 wieś L. należy do dóbr tyczyńskich. 23 ł., 20 ł. pustych, młyn 6 gr, karczma z browarem 1 wiard. (ŹD XVIII s. 138); 1530 32 ł. po 6 gr. 4 komornicy po 3 gr. Młyn 3 gr, karczma z browarem 6 gr (AS I 21 k. 379); 1547 Piotr Kmita marsz. kor. przenosi korzyści, jakie ma na dobrach Rafała Pileckiego z Zalesia na mieście → Tyczyn i wsiach Zalesie, L. i in., na wsie Rafała Przybyszówka i in. (MRPS IV 7835).

4. 1359 król Kazimierz powierza Pawłowi, Jakubowi i Mikołajowi braciom sołtysom z L. założenie nowej wsi nad potokiem Lubyna na prawie niem. magd., obejmującej 60 łanów frankońskich, nadaje mu sołectwo obejmujące 3 łany, przeznacza 2 łany dla kościoła i 1 łan na skotnicę. Sołtysi otrzymują karczmę, młyn, sadzawkę, rzemieślników. Osiedlający się mieszkańcy otrzymują 20 lat wolnizny, po upływie której winni płacić po 10 skojców i po 3 miary zboża. tj. pszenicy, żyta i owsa, a biskupowi 2 skojce dziesięciny polowej z łanu. Sołtysi winni brać udział w wyprawie wojennej w pancerzach z kopią na dobrym koniu. Immunitet, sądownictwo według prawa niem. magd., sołtys sądzi wraz z ławnikami (ZDM IV 960)1Nie jest wykluczone, że przywilej ten dotyczy wsi Straszydle, ponieważ wymienieni bracia są już nazwani sołtysami z L., a chodzi tu o lokację nowej wsi nad potokiem Lubyna; 1425 przez. Jan z L. sołtys zasiada w sądzie leńskim w Tyczynie (XI 173a).

5. 1359 król w przyw. lokacyjnym przeznacza 2 łany dla kościoła. Dziesięciny → p. 4 (ZDM IV 960); 1392 Andrzej pleban z L. jako świadek przywileju lokacyjnego wsi Lutczy [pow. pilzn.] (ZDM I 201).

8. We wschodniej części wsi L. miejsce zw. Horodna, oznaczone na mapie 1:100000 (Leńczyk G., Nowe stanowisku (w:) Sprawozdania PAU t. 49, 1948 s. 168).

1 Nie jest wykluczone, że przywilej ten dotyczy wsi Straszydle, ponieważ wymienieni bracia są już nazwani sołtysami z L., a chodzi tu o lokację nowej wsi nad potokiem Lubyna.