ODRZYKOŃ

(1392 Odrzicon [w streszczeniu z XIX w.], 1402 Eremberch alias Odrzykon [w kopiach z l. 1643 i 1646], 1410 Errenberg, 1441 Odrzikon, 1476 Odrzykon) 5 km na NW od Krosna.

1. 1497 in terra et distr. san. (XVI 2415, 2416); 1508, 1515 z. san. (ŹD XVIII s. 122, 147); 1518 pow. pilzn. [?] (MRPS IV 2, 11478); 1523, 1526, 1530 z. san. (AS I 21 k. 97, 414, 350).

2. 1410 w wyniku sporu między Marcinem z Moskorzowa a przedmieszczanami z Białobrzegów (Palverzee) należącymi do miasta Krosna, Piotr Falkowski i in. na polecenie króla dokonują rozgraniczenia między wsią O. (Errenberg) a wsią Białobrzegi: począwszy w polu, gdzie schodzą się role Kotkenhaw [dziś Korczyna] i miasta, las aż do potoku Globnycza Parvum, ten potok winien być granicą między wsią O. a przedmieszczanami z Białobrzegów aż do potoku Maius Gylobnycza. Potok Minor Gylobnycza winien dzielić O. i Białobrzegi do miejsca, gdzie wpada do Wisłoka (VII 28); 1504 część wsi O. od strony Krosna i zamku Kamieniec [XVI 3041].

3. Własn. szlach., dobra zamku Kamieniec. 1392 4 III król Władysław wydaje dokument dot. wsi Korczyna i O. (Katalog Biblioteki Odnowskiej w przedaż przeznaczonej, sporządził A[leksander] B[atowski], Lwów 1852, s. 49); 1402 dziesięciny z wsi O. oraz z pól Zawada i Sporne nadane kaplicy w zamku Kamieniec (ZDM V 1162) → p. 5; właśc. Klemens z Moskorzowa, podkanclerzy kor. (VIII 31); 1410 właśc. Marcin z Moskorzowa s. Klemensa (VII 28); 1441 Magdalena Schirmerynne z O., jej mąż Iohann i siostra Ketherine Krewczbergerynne przed sądem ławniczym wsi Krościenko Wyżne w sprawie gierady (SPPP XI 1755); 1446 Piotr z Kamieńca współręczy za Piotra sołtysa z O. (XI 2269); 1448 Mikołaj, Marcin i Henryk, bracia rodz. dz. z → Kamieńca, dokonują podziału dóbr ojczystych, mocą którego Marcinowi przypadają wsie Łęki z wsiami Przybówka (Przibowa), O., Wojkówka, Bratkówka, Malinówka i Jasienica (XI 2531); 1452 Marcin z Kamieńca odstępuje wieczyście swemu bratu Henrykowi wieś O. do zamku Kamieniec (XI 3061); 1455 Henryk z Kamieńca sprzedaje za 250 grz. czynsz 10 grz. we wsi O. Piotrowi Smolickiemu, kaszt. san., Jerzemu Matiaszowiczowi z Humnisk, ks. Bernardowi z Krosna prepozytowi bractwa kapłańskiego, ks. ks. Piotrowi Czarnochowskiemu z Krosna, Mikołajowi z Krościenka plebanom i Zygmuntowi altaryście z Zarszyna, jako opiekunom bractwa kapłańskiego, dla ks. Stanisława Crausza, altarysty w Sanoku (XI 3237); 1468 Henryk z Kamieńca ręczy Mikołajowi Piotraszowskiemu za Mikołaja [Pieniążka], pkom. krak. i star. san., na 110 grz. i gwarantuje porękę intromisją w połowę swej wsi O. z dworem i młynem (XVI 505); 1476 Mikołaj s. Luna z O., poddany Henryka Kamienieckiego, obwiniony przez Symka kmiecia z Odrzechowej o zabójstwo, skazany na 10 grz. główszczyzny, za której zapłacenie ręczą Kamieniecki i Mikołaj Juriowski (XVI 1167); Henryk Kamieniecki zabezpiecza Janowi Balowi z Nowotańca, Leonardowi z Pobiedna i Pawłowi z Dydni, swoim poręczycielom, zapłatę 300 grz. intromisją w swą wieś O. (XVI 1201-1203); 1493 Mikołaj, Jan, Seweryn i Klemens, bracia rodzeni niedzielni dz. z Kamieńca, jako poręczyciele za króla Jana Olbrachta zobowiązują się zapłacić [Hieronimowi] Kobyleńskiemu 1000 zł węg. pod gwarancją intromisji w ich wsie O., Kombornia i Węglówka (XVI 2149); 1497 Mikołaj z Kamieńca, star. krak. i san., gwarantuje Piotrowi Herbortowi z Odnowa terminowy zwrot długu 190 zł intromisją w swą wieś O. (XVI 2415); tenże gwarantuje temuż terminowy zwrot długu 100 grz. intromisją w swą wieś O. oraz winien chronić Herborta od swych braci Jana, Klemensa, Stanisława i Marcina (XVI 2416); 1499 tenże zobowiązuje się dać ur. Piotrowi Wołczkowi (Wolczek) de Swircze za brata swego Henryka, star. bełskiego, 166 grz. długu pod gwarancją intromisji w całą swą wieś O., na co zgadzają się Stanisław i Marcin, bracia niedzielni Mikołaja (XVI 2511); 1501 Mikołaj, star. krak. i san., Jan, star. bełski, i Klemens, bracia niedzielni dziedzice z Kamieńca i O., zastawiają ur. Andrzejowi Czuryle ze Stojanic, stolnikowi przem., za 1000 zł całą ich wieś O. (XVI 2750); 1502 Mikołaj, kaszt. sandom. i star. krak. i san., Jan, star. bełski, Klemens i Marcin, bracia niedzielni dz. z Kamieńca, gwarantują Andrzejowi Czuryle ze Stojanic, stolnikowi przem., terminowy zwrot 100 zł węg. i 210 zł w półgroszkach intromisję w połowę ich wsi O. (XVI 2866); 1504 Mikołaj, kaszt. sandom. i star. krak. i san., oraz Klemens, bracia dziedzice z Kamieńca, zastawiają szl. Katarzynie, wd. po Stanisławie Sluzowskim, za 600 zł połowę ich wsi O. bez folwarku, położoną w części, gdzie jest kościół od strony miasta Krosna i zamku Kamieniec, wraz z całą karczmą i czynszem z niej. Winni oni przyprowadzić również swych braci Jana, star. buskiego, i Marcina celem uczynienia podobnego oświadczenia (XVI 3041); 1508 karczma z browarem płaci 18 gr (ŹD XVIII s. 122); 1515 26 ł., młyn walnik 1 wiard., drugi młyn 6 gr, karczma z browarem 1 wiard. (ŹD XVIII s. 147); Jan młynarz dzierżawi młyn w O. (Garbacik, Zabudowa s. 134); 1518 Andrzej Czuryło ze Stojanic, kaszt. przem., wydzierżawia Marcinowi z Kamieńca, wwdzie podolskiemu, za 500 zł wieś O. w pow. pilzn. [?] (MRPS IV 2, 11478); król Zygmunt pozwala Marcinowi z → Kamieńca, wwdzie podolskiemu, zapisać za 500 zł czynsz 156 grz. i 12 gr m.in. z połowy zamku Kamieniec i wsi O. i in. Janowi Bonerowi i Janowi Kislinckowi, rajcom krak., jako zarządcom miasta Krakowa oraz patronom i prowizorom mansjonarzy nowo ufundowanych przy kościele P. Marii w rynku krak. (MRPS IV 2, 11549); 1522 tenże król pozwala Marcinowi z Kamieńca, wwdzie podolskiemu, zastawić mansjonarzom przy kościele P. Marii w rynku krak. za 3000 zł z prawem odkupu czynsz 150 zł od połowy zamku → Kamieniec i wsi O. i in. (MRPS IV 1, 4054); 1523 tenże król zatwierdza zapis czynszu 10 grz. za 250 grz. przez Henryka z Kamieńca na wsi O. na rzecz prepozyta i kapłanów bractwa [kapłańskiego] san. (MRPS IV 2, 13585); 1523 podymne 60 gr (AS I 21 k. 97); 1526 25 ł., młyn (AS I 21 k. 414); 1530 23 3/4 ł., 3 komornicy, młyn, karczma (AS I 21 k. 350); 1536 23 3/4 ł., 2 młyny (AS I 21 k. 561); 1550 Jan i Stanisław Bonerowie, bracia ss. zm. Seweryna, kaszt. sądeckiego, imieniem swoim i braci małoletnich Seweryna i Fryderyka oświadczają, że zawarli kontrakt z Janem z Kamieńca, s. zm. Marcina z Kamieńca, wwdy podolskiego, i zm. Jadwigi z Oleska, w sprawie Wyższego zamku Kamieńca i wsi m.in. Jasienicy, O. oraz sum zapisanych na tych dobrach (MRPS IV 1, 699); 1552 45 gosp., karczma, młyn 2 koła (AS I 21 k. 1013).

Mieszkańcy: 1424 (Arch. Państw. w Krakowie, Terr. Pilsn. 34 s. 371); 1441 Magdalena Schirmerynne, jej mąż Iohann (SPPP XI 1755); 1476 Nicolaus f. Lvn (XVI 1167).

4. 1446 rozjemcy, wśród których jest Piotr Kamieniecki, doprowadzają do zgody między szl. Piotrem sołtysem z O. a przez. Michałem mieszcz. krośn. w sprawie sołectwa w O. Rozjemcy postanawiają, że Piotr sołtys winien dać Michałowi 40 grz. i za rok 35 grz. za sołectwo, na co Piotr nie wyraża zgody. Za Piotra ręczą Piotr Kamieniecki i Boguchwał [z Orzechówki?] (XI 2269); 1450 Anna c. Czronaczina [!], ż. Piotra de Crzivyeczka sołtysa z O. (XIII 4158).

5. 1402 Maciej, bp przem., na prośbę Klemensa z Moskorzowa, podkanclerzego kor., za zgodą kapituły nadaje kaplicy w zamku → Kamieniec dziesięciny z wsi O. i z pól Zawada i Sporne (ZDM V 1162); 1504 kościół znajdujący się w części wsi O. od strony miasta Krosna i zamku Kamieniec (XVI 3041).

8. Chrzcielnica kamienna z końca XV w., dzwon z r. 1507 wykonał ludwisarz Maciej z Krosna, sygnaturka z r. 1536 w kościele par. (Kat. zab. Seria nowa, Krosno, Dukla i okolice s. 125). Zamek → Kamieniec.