WOLA NIŻNA

(a. 1454 Radinc, od 1454 Iwanschowka, 1470 Vola, 1525 Volya Iasliczensis, 1542 Jassliska Wola, 1564 Wola Jaśliska, 1589 Jasliczka Wola) 3 km na E od Jaślisk.

1. 1454 in terra Russiae (Mater. 145); 1552 z. san. (AS I 21 k. 1017).

2. 1470 Mikołaj, bp przem., z kapitułą pozywa Jana i Dobiesława, dz. z Rymanowa, braci niedzielnych, że nie chcą oznaczać granic między wsiami bpa Lubatowa, Królik Polski, Szklary, Jaśliska [miasto] i Wola, a ich posiadłościami Bałucianka (Baluchowa), Deszno, Wołtuszowa (Valathoslava) i Wisłoczek (XVI 701); tenże pozywa Zygmunta i Pawła, dz. niedzielnych, że nie chcą oznaczać granic jw. (XVI 702, 703); 1551 wieś Jaśliska Wola graniczy z Polanami Surowicznymi (CS 16 s. 478).

3. Własn. duchowna, biskupstwa przem. obrz. łac., klucz jaśliski. 1454 Mikołaj [Błażejowski], bp przem., wydaje przez. Iwanszowi Wołochowi przywilej na lokację na prawie niem. wsi zw. Iwanschowka w miejscu, gdzie zaczęła się lokować wieś zw. Radinc, w dobrach biskupich położonych koło Jaślisk (Mater. 145) → p. 4; 1470 własność bpstwa przem. (XVI 701, 702); 1542 Stanisław Tarło, bp przem., wydaje przyw. przenoszący wieś Jaśliską Wolę w kluczu jaśliskim z prawa niem. na pr. wołoskie (ADP Acta actorum k. 27) → p. 4; 1552 J.W. 23 gosp., młyn 1 koło, pop, sołtys (AS I 21 k. 1017); 1577 Wola Jasliszka 4 1/2 ł., młyn (AS I 20 k. 745); 1589 J.W. i Węgierka [dziś Wola Wyżna] 4 1/2 ł., młyn, pop, sołtys 1 ł., sołtys w Węgierce 1 ł., młyn (ŹD XVIII s. 46).

4. 1454 28 VIII Mikołaj, bp przem., pragnąc zwiększyć korzyści z ziemi i odnowić lokację wsi Radinc, która zaczęła się lokować, nadaje jej nazwę Iwanschowka od imienia sołtysa przez. Iwansza Wołocha, któremu nadaje sołectwo z 4 łanami, karczmą, browarem, jatką rzeźniczą i ławą sukienniczą, z młynem, bez szkody jednak młynów jaśliskich, z sadzawką, łąkami i pastwiskami, prawem rybołówstwa i polowania, barciami w obrębie sołectwa. Sołtys winien osadzić 40 łanów nowych oprócz już wcześniej wykarczowanych, otrzymuje on i kmiecie 20 lat wolnizny, po upływie której kmiecie winni płacić po 20 gr i dawać po miarze owsa i parze kogutów. Dziesięcina jak w ziemi ruskiej, komu należy, a plebanowi kościoła w Jaśliskach po miarze żyta i miarze owsa tytułem mesznego. Wieś otrzymuje pr. niemieckie (Mater. 145); 1525 Iwaśko Wolyensky, sołtys z Woli Jaśliskiej, i inni kwitują Jarosza sołtysa ze → Szczawnego z ich działu ojcowizny, macierzyzny i dziadowizny z sołectwa w Szczawnem (XVI 3699); 1542 Stanisław Tarło, bp przem., z powodu położenia wsi Jassliska Wola u podnóży Gór Karpackich (sum imis Carpathi Montis radicibus) i trudności orki i uprawy roli w wąskich dolinach oraz nieurodzajności przenosi tę wieś z prawa niem. nadanego jej przez poprzedników bpa, na pr. wołoskie na wzór innych wsi biskupich w kluczu jaśliskim oraz królewskich i szlacheckich w sąsiedztwie. Odtąd każdy mieszkaniec winien dawać z łanu 4 barany, 1 ser wołoski, 1 popręg i dziesiątego wieprza. Piotr obecny sołtys będzie posiadał 4 łany, karczmę, browar, jatkę rzeźniczą, ławę sukienniczą, młyn z jednym lub 2 kołami nie szkodzący młynowi jaśliskiemu, sadzawkę, łąki i pastwiska, szóstą część z baranów, serów, popręgów i wieprzy [dawanych przez kmieci], 2 przymiarki, pr. rybołówstwa, polowania i urządzania barci w obrębie sołectw, poczty od kmieci na Boże Narodzenie i Wielkanoc oraz tłokę 2 razy w roku (ADP Acta actorum k. 27); 1552 sołtys → p. 3.

5. 1454 mieszkańcy wsi winni dziesięcinę, jak w ziemi ruskiej, komu należy, zaś plebanowi kościoła par. w Jaśliskach po miarze żyta i miarze owsa tytułem mesznego (Mater. 145); 1552 pop → p. 3.