(1433 de Zalusza, 1436 Zalusche, 1437 Zalussye, 1441 Zaluse, 1457 Saluszie, 1476 Zaluze) 7 km na NW od Leska.

1. 1436 distr. san. (XIII 83); 1489 terra et distr. san. (XVI 1935); 1530 z. san. (AS I 21 k. 351).

2. 1479 wieś → Hołuczków graniczy na górze Słone z dobrami p. [Kmity] Sobieńskiego [czyli z wsią Z. obejmującą wówczas obszar znanej później wsi Wujskie] (CS 57 s. 974); 1494 Z. sąsiaduje z zamkiem Sobień, potok Woysko płynący przez Z. → p. 3; 1519 granica z wsią Zasław (XIX 3122).

3. Własn. szlach., dobra → Sobień, Lesko. 1433 cała gromada z Z. winna przysięgać, że Sidora stamtąd przymusowo wyprawili na wyprawę [wojenną?] i że jego pan kazał mu to pod przymusem (XI 535); 1436 Jan Goligyan jako zastępca ż. swej Małgorzaty występuje przeciw Mikołajowi [Kmicie], kasztelanowi przem., który zajął gwałtem dobra ojczyste Małgorzaty, przypadłe jej prawem bliższości po jej br. rodzonym zm. Janie Kmicie i dzieciach tegoż z Bachórza: zamek → Sobień z wsiami i wolami doń należącymi Zasław, Z., Manasterzec i in. (XIII 83); 1437 pewien złodziej powieszony w Z. wymienił swych wspólników w kradzieżach (XI 1005); 1439 Matwiej Czerneczicz z Z. wraz z sześciu innymi z in. wsi winni przysięgać w sprawie zabitego konia (XI 1201); 1440 Jaczko i Zain z Z. oraz dwaj inni z Tarnawy i Huzeli jako poręczyciele za Matwieja Hneydkowicza z Z., który zabił kmiecia z Pobiedna, płacą 5 grz. i 1/2 kamienia wosku, a drugie tyle zapłacą za 3 tygodnie oraz dokonają pokory oraz winni zachować pokój (XI 1321); 1441 na podstawie podziału między Małgorzatą, ż. Mościca z Wielkiego Koźmina, a jej stryjem Mikołajem [Kmitą] z Wiśnicza, kaszt. przem., Małgorzata odstępuje Mikołajowi i jego synom zamek → Sobień z wsiami do zamku należącymi Zasław, Z., Manasterzec i in. (XI 1370); 1442 Jan [Kmita] z Wiśnicza gwarantuje Janowi Omelczycowi z Siemuszowej terminowy zwrot długu 100 grz. zastawem wsi Z. (XI 1455, 1554); 1443 tenże w sprawie między Marciszem z Iwonicza a tegoż stryjenką Jagienką, ż. Jana Krzywieckiego, ręczy za dotrzymanie umowy przez Jagienkę daniem intromisji Marciszowi we wsie Z., Łukawica i in. położone pod zamkiem → Sobień (XI 1768); 1456-57 Stanisław, Mikołaj i Jan, bracia niedzielni z Wiśnicza, synowie Mikołaja z Sobnia, pozywają Jana [Kmitę] z Wiśnicza, kaszt. lw., o gwałtowne zajęcie dóbr przypadłych im sorte vulgariter loszem: zamku Sobnia i wsi Z., Manasterzec, Łukawica i in. (XI 3348); 1476 Jan [Kmita] Sobieński z powodu niezapłacenia w terminie długu 50 grz. Fryderykowi [Jacimirskiemu], miecznikowi san., daje mu na 100 grz. intromisję w całą swą wieś Z. (XVI 1165); 1480 Jan Kmita, dziedzic z Sobnia, ręczy Piotrowi z Rytarowiec za dług 20 grz. br. swego ks. Stanisława Kmity gwarancją intromisji w 6 kmieci w Z. począwszy od wejścia do wsi vulgariter a skothnya aż do Sanu (XVI 1426); 1489 Stanisław Kmita, kaszt. san., zapisuje ż. swej Katarzynie, córce Jana Amora z Tarnowa, 6000 zł węg. na połowie swych dóbr: zamek → Sobień, wsie do zamku należące Z., Manasterzec i in. (XVI 1935); 1494 tenże gwarantuje Janowi Suszowskiemu, podstarościemu san., terminowy zwrot pożyczonych 100 zł węg. intromisją w wieś Z. sąsiadującą z zamkiem Sobień, wraz z młynem, sadzawkami, oboma brzegami Sanu, lasami i ich wierzchowinami, a szczególnie tymi, które opadają do potoku Woysko płynącego przez Z. Jeśli Jan otrzyma intromisję, będzie mógł zabrać wszystko co znajdzie we wsi w domach i zagrodach (allodiis) wartości 100 zł (XVI 2215); 1495, 1497 tenże, kaszt. przem., gwarantuje Annie, ż. Jana Czelatyckiego, zwrot długu 100 zł intromisją na 200 zł w wieś Z. (XVI 2257, 2401); 1504 tenże gwarantuje Janowi Czarnockiemu, dzierżawcy z Zahutynia, terminowy zwrot pożyczonych 100 zł intromisją w wieś Z. (XVI 2965); 1513 Piotr, star. przem., i Stanisław Kmitowie, dziedzice z Sobnia, dokonują podziału dóbr po śmierci ojca ich Stanisława Kmity, wwdy ruskiego, mocą którego zamek Sobień z wsiami Z., Wola Uisko [→Wujskie], Manasterzec i in. przypadają Stanisławowi (Muzeum Hist. w Sanoku, Akta m. Leska); 1515 Z. należy do dóbr leskich [Kmity] Sobieńskiego (ŹD XVIII s. 147); 1523 podymne → Lesko wieś; 1526 1 3/4 ł., młyn, pop (AS I 21 k. 416); 1530 1 3/4 ł., młyn, pop (AS I 21 k. 351); 1536 1 3/4 ł., młyn, pop (AS I 21 k. 562).

Mieszkańcy: 1433 Sidor (XI 535); 1439 Mathwey Czerneczicz, Wacz [?] (XI 1201); 1440 Iaczko, Zain, Mathwey Hneydkouicz (XI 1321); 1574 Maczko s. Bagana przyjmuje prawo miejskie Leska (Oss. 9764 s. 300).

4. 1433 cała gromada przysięga w sprawie Sidora z Z. → p. 3 (XI 535).

5. 1526, 1530, 1536 pop → p. 3.

8. Osada halsztacka, dymarki; cmentarzysko okresu rzymskiego, moneta Hadriana (Fastnacht, Osadnictwo s. 59-60).