(1480 Sernycza, Zyrnycza, 1485 Szernycze, 1493 Szernycza, 1511 Zernycza Inferior, utraque Zernycza) 11 km na S od Leska.

1. 1493 distr. san. (XVI 2131); 1508 z. san. (ŹD XVIII s. 117); 1523, 1526, 1530 z. san. (AS I 21 k. 98, 416, 513).

2. 1511 rozjemcy idąc od rozdroża obok ujścia potoku Żernica do rz. Hoczewki (Hoczew), podążają drogą prowadzącą korytem tego potoku, przechodzą wieś Żernicę Niżna Piotra Odnowskiego i dochodzą do opłotków wsi Żernicy Wyżnej Mikołaja Bala, gdzie Odnowski okazuje Iastrzaby potok oraz z drugiej strony górę zw. Rebro jako granicę swej wsi Ż. Niżnej, obejmując 8 kmieci. Przeciwnie Mikołaj Bal jako granicę obu wsi okazuje Rvbloni Pothok płynący między opłotkami wsi Ż. Niżnej i wpadający tam do potoku Żernicy (XIX 3110, 3111); na polecenie głównego rozjemcy Mikołaja Lanckoruńskiego Mikołaj Bal okazuje granice od ujścia potoku Rubloni, tym potokiem aż do wierzchowiny potoku zw. Solski i z tego schodząc do potoku Żerdenka (Zerdenyka), od tego do wierzchowiny potoku Graniczny [między Zahoczewiem a Hoczwią], następnie wierzchem góry aż do ujścia Granicznego do Hoczewki (XIX 3112); z drugiej strony potoku Żernica prosto przez górę do niższej części wierzchowiny wzgórza [potoku?] zw. Hluboki (XIX 3112); Piotr Odnowski właściciel Żernicy Niżnej okazuje jej granice od pól wsi Terpiczów do pól wsi Żernica Wyżna Mikołaja Bala, schodząc z góry przez te pola do wsi i przechodząc ją tak, że 8 kmieci z Żernicy Wyżnej zalicza na swoją stronę, dochodzi do potoku zw. Iastrzaby, gdzie wpada on do potoku Żernica, i tym potokiem w górę aż do miejsca, gdzie dzieli się on na dwie wierzchowiny, dalej środkiem między nimi na górę i grzbietem tej góry, z którego spływają Hluboki i Voronykow i uchodzą do rz. Hoczewki (XIX 3112); po powołaniu ludzi starszych przez obie strony, dwóch z Zahoczewia przez Piotra Odnowskiego oraz po jednym z Dziurdziowa i Żernicy przez Mikołaja Bala i zaprzysiężeniu ich u drzwi cerkwi w Żernicy Większej [czyli Wyżnej] główny rozjemca przeprowadza ostateczną granicę: usypany zostaje kopiec koło drogi wiodącej z Wyżnej do Niżnej Żernicy na tym brzegu potoku Żernica, gdzie uchodzi do niego potok Rubloni w pobliżu opłotków wsi Ż. Niżnej, w pośrodku między obiema wsiami. Postępując od tego kopca u stóp góry nie posiadającej dotąd nazwy pewnej, a którą Mikołaj Lanckoruński nazywa Lanczkorunska Gora, usypane zostają kopce idąc przez górę i sypiąc ósmy kopiec koło pierwszej wierzchowiny potoku Rubloni, wypływającego z 3 źródeł i mającego 3 wierzchowiny. Przeszedłszy pierwszą wierzchowinę, następnie środkową i idąc przez las aż na stronę potoku zw. Solski, dalej przechodząc potok Zerdenyka i idąc w górę aż do wyższej wierzchowiny potoku Graniczni. Powróciwszy do pierwszego kopca nad potokiem Żernica i prowadząc rozgraniczenie w kierunku przeciwnym [zachodnim], sypane są kopce przez górę, pozostawiając na lewo wieś Żernicę Wyżną i dwa potoki zw. Słotwiński Niżny i Słotwiński Wyżny, aż do grzbietu na rosdzelu, gdzie zaczyna się wierzchowina potoku Hluboki (XIX 3113, 3116).

3. Własn. szlach. 1480 29 I Matiasz, chor. san., ks. Piotr i Mikołaj Balowie z Nowotańca, bracia rodzeni, dokonują podziału dóbr po ojcu ich Janie, stolniku san., Mikołaj otrzymuje połowę dób należących do → Hoczwi, w tym połowę we wsi Żernica (XVI 1417); 1480 19 XII inny podział dóbr, w wyniku którego Matiaszowi i Piotrowi, braciom starszym, przypadają wsie → Hoczew, dwie wole Bereźnica i Żernica i inne z lasami do nich należącymi (XVI 1410); 1485 Matiasz Bal, dziedzc Hoczwi, pkom. san., za zgodą brata Piotra, kustosza przem., zapisuje ż. swej Annie Weszmuntowskiej 400 grz. na połowie swej części w Hoczwi, Żernicach i innych wsiach (XVI 1699); 1493 ur. Piotr Felsztyński daruje dożywotnio ż. swej Beacie z Romanowa połowę wszystkich swych dóbr w pow. san., w tym wsi → Zboiska, Mchawa, Zahoczewie i Żernica (XVI 2130, 2131); 1508 właśc. Piotr Felsztyński (ŹD XVIII s. 117); 1511 właśc. Piotr Odnowski albo Felsztyński, pkom. lw. i star. biecki (XIX 3110-3116); 1523 Mchawa, Czernycza harum villarum adhuc libertas durat (AS I 21 k. 98); 1526 nie podano (AS I 21 k. 416); 1530 5 ł., młyn (AS I 21 k. 513); 1552 19 gosp., karczma, młyn o 1 kole, pop (AS I 21 k. 1013); 1589 6 1/2 ł., pop (ŹD XVIII s. 49); 1553 Mikołaj Odnowski z Felsztyna [s. Piotra Felsztyńskiego z Odnowa], wwda sandom., zapisuje ż. swej Annie z Bobrku 3000 zł na swych dobrach: wieś → Zboiska, Zahoczewie, Żernica i in. (MRPS V 1, 1562).

5. 1552 pop → p. 3; 1589 pop → p. 3.