BUKOWNICA

(a. 1266 Buchownitz, Bukownicza) 9 km na NE od Ostrzeszowa.

1. 1294 castellania Kal. (Wp 727); 1357 terra Kal. (Wp 1354); 1441 territ. Ostrz. (RO 223); 1518 pow. ostrz. (ŹD 213); 1635 par. B., dek. ostrz. (VO 108).

2. 1294 bory (Wp 727); 1511 B. graniczyła z Marszałkami, Przytocznicą, Zajączkami, Siedlikowem, Chlewem i Książenicami (VG 421, 422).

3. 1441 – 29 ł. kmiec. i sołt. (RO 223); 1511 – 36 ł. kmiec., z tego 18 opust., dawniej było 37 ł., czynsz i dzies. z łanu po 14 szk., po 2 kapłony, 1/2 kopy jaj i in., robili po 2 dni w roku, z 6 ł. sołt. 3 opustoszałe po zbiegłym wójcie. Chłopu, który uciekł przed karą, zabrano 5 koni, 5 wołów i 4 świnie (VG 421-422); 1518 – 12 ł.; 1553 – 6 ł. (ŹD 213, 306); 1651 – 40 ł. kmiec., 3 1/2 ł. pleb. (VB 161-162).

4. A. 1266 dziekan gnieźn. sprzedał B., zapewne abpowi (LFV 73); 1294, 1357 n. abpstwa (Wp 727, 1354).

5. 1294 abp nadał sołectwo Trzebiesławowi, s. Wisława, celem lokowania B. na pr. średz. Sołtys otrzymał 6 ł., młyn, karczmę, trzeci denar i trzecią cz. miodu. Osadnicy otrzymali 10 lat wolnizny, ale z wyjątkiem starych ról, z których mieli płacić dzies. snop. (Wp 727); 1441 sołtys Piotr (GO 1, 120); 1511 – 2 wójtowie rozdzieleni na 3 ł., trzeci zbiegł przed 30 z górą laty (VG 421).

6. 1443 sprzedano młyn (GO 1, 128); 1480 kościół (KSz 44); 1638 kościół NMP i Aniołów Stróżów, do parafii B. i Chlewo, gdzie był kościół fil. (VB 136).

8. Grodzisko wklęsłe (Hens. 1, 98).