ORSZYMOWO

(1254 Rsimovich, Orsimowicz, Orschimowo, Orschinowo, Owschyno26Źle odczytane przez wydawcę (Tym. 340, 351), Orsymowo, Orssymowo, Orshymowo) 6 km na N od Wyszogrodu.

1. 1394 par. O. (Cim. 70, 156); 1474 do grodu wysz. przynależało O. (L 230); 1506 dek. wysz. (MD); 1576 pow. wysz. (ŹD 304).

2. 1459 rola w Arciszewie od granic Niździna do drogi do O. (WT 2, 218); 1503 książęce bagno w O. w stronę Pruszczyna (WT 6, II, 279); 1521 łąka zw. Kalenica w Arciszewie do granic O., od drogi z O. (WT 6, 39v); 1522 płosa w Święcicach od drogi z O. do lasu (WT 6, 344); rozgraniczenie Lasocina i Wilkanowa: od 2 kopców narożnika O. przy gościńcu z O. do Bodzanowa, przez drogę z O. do Wilkanowa, k. drogi z O. do Nakwasina, pod gajem lasockim do strumienia płynącego od Święcic do stawu w Lasocinie (WT 6, 84); 1523 płosa w Borzeniu (lub Arciszewie) od drogi borzeńskiej do granic O. (WT 10, 252).

3. 1254 pkom. Damian dz. P. (L 23); [1414-25] O. wieś książęca (M 3, 88); 1439 Jan s. Mikołaja zw. Ciećka z O. i jego dzieci zostali uwolnieni od poddaństwa przez ks. Janusza I (M 3, 144v); 1452 pleban z O. pozwał kowala z O. o niezapłacenie za 12 korcy prosa, po 10 trojaków w szelągach, zakupionych od poprzedniego plebana (E 5, 61v); 1457 opatrzny Rybałt kmieć z O. wziął w zastaw płosę w Pruszczynie (Tym., 340); 1464 uczciwy woźny Marcin z O. (E 5, 144); 1474 ks. Barbara darowała synowi Konradowi III gród wysz. ze wsiami, między in. i wieś O. (L 230); 1503 zabroniono moczyć konopie w O. bez zezwolenia pisarza [wysz]. (WT 6, II, 279); 1530: 7 3/4 wł. os. (Pob. 43, 561v).

4. [1414-25] ks. Janusz I sprzedał sołectwo w O. z 1 wł., karczmą, rolą i łąką Mikołajowi s. Marcina z O., woźnemu wysz., i jego synowi Tomaszowi (M 3, 88); 1495 uczciwy Marcin wójt w O., woźny wysz. (E 15, 264); 1496 tenże Marcin miał brata Mik., księdza, lektora tekstów w Sierpcu (E 15, 266).

5. 1316 Arnold dziekan z O. dostał od bpa płoc. cz. Strubin (KT 27); 1426 Janowi plebanowi z O. poręczono należność 100 kóp gr posp. za zboże (Z I, 1901); 1448 pomocnik nauczyciela szkoły w O. (E 5, 7); .14.48-19 bp płoc. zwrócił dzies. snopowe z ról kmiecych ze Święcic plebanom z O. (E 5, 19, 21); 1452 Piotr z Kuchar pleb. w O. był pisarzem dworu biskupiego [E 5, 60v, 61); 1153 jako vitricus kościoła w O. szl. Maciej Kokoszka procesował się o należność za pochowanie w kościele w O. syna dz. z Węgrzynowa i żony dz. z Arciszewa (E 5, 68v); 1460 bp płoc. nakazał discr. Maciejowi zw. Korytko, nauczycielowi w O., przedstawić dowody, że jest notariuszem publicznym i ma upoważnienie do działania w jego diecezji (E 5, 112); Piotr z Kuchar pleban w O. toczył proces o probostwo katedralne płoc. (ADP 306); 1463: 2 kmiecie z O. kupili od komendarza z O. dzies. z Arciszewa za rok bieżący i zapłacili 2 kopy gr w szelągach i 1 kopę w półgr. (E 5, 132v); 1464 pomocnik nauczyciela z O. (E 5, 144); 1472-77 Jan z Cielądza i z Czyszkowa pleban w O., pisarz ziemski wysz. (ADP 345; WS 301; M 6, 245; M 5, 187); 1490-503 Jakub z Kośmina pleban w O., pisarz ziemski wysz. (WS 301; M 18, 169v); 1495 tenże Jakub założył się 15 lipca o 10 zł węgierskich z Janem z Poniat, wikariuszem wieczystym płoc., że do Bożego Narodzenia wybuduje nowy drewniany kościół w O. z 18 węgłami, o szerokości, długości i wysokości większej niż dawny kościół, z ołtarzami, zakrystią, ławkami itd. (E 15, 43v); 1500 za czasów bpa płoc. Pawła Giżyckiego (1436-63) plebani z O. pobierali dzies. z Niździna z ról uprawianych przez szlachtę, z wyjątkiem ról zastawionych (E 149, 7); 1503 ks. Konrad III dał Jakubowi z Kośmina, plebanowi w O., siedlisko w O. k. ogrodu książęcego i sadzawki (M 18, 169v).

6. 1258 ks. litewski Trojnat zdobył gród O. (DH II, 369).

7. 1416-1519 (Cim. 70, 199; M 3, 26, 55, 273v; Tym. 153, 338, 351; PP V, 130, 563; E 5, 18v, 60v, 61, 189; M 9, 55v; E 6, 232; E 11, 256v; E 13, 55v, 278v, 279; E 15, 265v; E 16, 130, 178v; E 149, 51; E 204, 28v).

8. Pierwsza połowa XI w., cmentarzysko, kurhan; XI-XII, XIII w. grodzisko stożkowate, 200 m na N. od kościoła na prawym brzegu rzeczki, średn. ok. 16 m, wys. ok. 6 ni, głęb. fosy ok. 1 m, ślady wału.

26 Źle odczytane przez wydawcę (Tym. 340, 351).