SLUB, SLUBECZ

[1136/40 – 1150/54] Zlub (MPHn. 9/2, 6), 1181 fals. ok. 1230 Slub (DBL nr 1), 1356 kop. XVI-XVII w. Slubyecz (DBL nr 75), 1371 or. Slubecz (Wp. 3 nr 1649; DBL nr 103 reg.), zaginiona posiadłość kl. lub., położona prawdop. na N od Lubinia, na gran. tej wsi z wsiami Bieżyn i Zbęchy; Lubiń 6,5 km na E od Krzywinia.

1. [Pow. kośc.]

3. Własn. książęca, potem klaszt. → Lubiń – opactwo. [1136/40 – 1150/54]1Podane daty odpowiadają ramowym datom z jednej strony zawarcia małżeństwa Elżbiety z Mieszkiem, z drugiej – jej śmierci (K. Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów, wyd. 2, Poznań 2004, s. 238-240). K. Modzelewski, Organizacja gospodarcza państwa piastowskiego X-XIII wiek, Wrocław 1975, s. 155, błędnie datował nadanie Elżbiety na ok. 1170 księżna Elżbieta ż. Mieszka [St.]2Chodzi o wpis do lub. księgi brackiej. Tę samą ks. Elżbietę, ale bez wzmianki o darowiźnie S., wymienia też średniowieczny nekrolog lub.; natomiast w uzupełniającej ten nekrolog wkładce papierowej z XVII w. powtórzono wpis z księgi brackiej z charakterystyczną przeróbką: autor notatki zamiast niezrozumiałej dla niego informacji o dziesiętnikach wpisał, że przedmiotem darowizny była wieś wraz z dziesięcinami (MPHn. 9/2 s. 84, 100) dała [klasztorowi lub.] wieś Z. na drodze pozn. z dziesiętnikami (homines decimi), z których pierwszy nazywał się Ninoch, a jego ss. byli Bogumił, Kochan, Wroto, Przedbor, Milej i Paweł (MPHn. 9/2, 6).

1181 (fals. ok. 1230) ks. Władysław [Lask.] wśród posiadłości bened. z → Lubinia wymienia m. in. wieś S., która podlega setnikowi w Kuszkowie (DBL nr 1); 1258 ks. Bolesław [Pob.] wymienia wśród posiadłości tychże bened. m. in. S. [sformułowanie jak wyżej] (Wp. 1 nr 368; DBL nr 23 reg.); 1294 (fals. 1302) ks. Przemysł II potwierdzając posiadłości tychże bened. wymienia m. in. wieś S. [sformułowanie jak wyżej] (Wp. 2 nr 719; DBL nr 41, z obszernym komentarzem).

1356 Andrzej opat lub. nadaje sołtysowi w → Zbęchach łąkę leżącą k. obiektu zw. → Sep i k. błota [ciągnącego się] w kierunku [obiektu niezident.] S., a sięgającą aż do ścieżki biegnącej przez błota do Mościszek (DBL nr 75); 1371 Wojciech opat lub. włącza [nowe grunty] do wsi Bieżyn: z jednej strony wsi Bieżyn role i zarośla Łagowiec, z drugiej strony tej wsi role i zarośla S., a także cz. ról i zarośli wyjętych z granic dziedziny Lubiń (Wp. 3 nr 1649; DBL nr 103 reg. niepełny).

Uwaga: Wydawcy cytowanych wyżej źródeł oraz K 3, 217 i SzPozn. 376, identyfikowali S. z późniejszą wsią bpią Słupia k. Stęszewa. Nie wydaje się to słuszne, tym bardziej, że Słupia k. Stęszewa nie leżała na żadnym ważniejszym szlaku prowadzącym do Poznania. Określenie „droga pozn.”, użyte w lubińskiej księdze brackiej (która powstała w Lubiniu) oznacza prawdop. drogę biegnącą opodal Lubinia: z Wrocławia przez Krzywiń, Śrem, Bnin do prawobrzeżnego Poznania. Przy tej drodze leżała prawdop. zaginiona osada S., a jej śladem są używane do dziś nazwy gruntów Ślubiec w Bieżynie oraz Ślubce w Zbęchach (UN 84 s. 5, 7, maszynopis opracowany w Urzędzie Rady Ministrów, Warszawa 1972). Nazwę Slubiec wymienia również K 3, 216, na podstawie zbioru nazw Atanazego Ptaszyńskiego z XVIII w. (rękopisy te spaliły się w zbiorach PTPN w czasie II wojny światowej); nazwa ta miała oznaczać błota w Nowym Dworze i Zbęchach oraz miejsce w Lubiniu na granicy z tymi wsiami i z Bieżynem.

Z. Perzanowski, Opactwo benedyktyńskie w Lubiniu, Wrocław 1978, s. 127, również utożsamił wieś klaszt. S. ze Słupią k. Stęszewa, ale dodał do tego jeszcze błędną informację, że w XIV w. wieś ta znalazła się w rękach szlach.; odniósł bowiem do S. wzmiankę o wsi Słupia (obecnie Słupia Wielka) k. Środy w pow. pyzdr., z której pochodzili Andrzej i Tomisław prowadzący w 1348 spór z kl. lub. o Garby w pow. pyzdr. (Wp. 2 nr 1270; DBL nr 67 reg.).

1 Podane daty odpowiadają ramowym datom z jednej strony zawarcia małżeństwa Elżbiety z Mieszkiem, z drugiej – jej śmierci (K. Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów, wyd. 2, Poznań 2004, s. 238-240). K. Modzelewski, Organizacja gospodarcza państwa piastowskiego X-XIII wiek, Wrocław 1975, s. 155, błędnie datował nadanie Elżbiety na ok. 1170.

2 Chodzi o wpis do lub. księgi brackiej. Tę samą ks. Elżbietę, ale bez wzmianki o darowiźnie S., wymienia też średniowieczny nekrolog lub.; natomiast w uzupełniającej ten nekrolog wkładce papierowej z XVII w. powtórzono wpis z księgi brackiej z charakterystyczną przeróbką: autor notatki zamiast niezrozumiałej dla niego informacji o dziesiętnikach wpisał, że przedmiotem darowizny była wieś wraz z dziesięcinami (MPHn. 9/2 s. 84, 100).