SOLEC

1424 or. Szolecz, Solecz (KoścZ 8 k. 15v, 42-43), 1434 Solcz (KoścZ 5, 454), 1445 Soliecz (AE IX 15), 1563 Szolyecz (ASK I 4, 171v), 1567 Szoliecz (KoścG 20, 87v-88), 1580 Soliec (ŹD 75), 10 km na SE od Wolsztyna.

1. 1466 n. pow. kośc. (PG 7, 239); 1580 par. Kębłowo (ŹD 75).

2. 1424 jaz w bagnie między wsią Mochy a S. (KoścZ 8, 15v); 1428 zapowiedź [imiennie nie wymienionych dziedzin, które przynależą do → Kiebłowa, a więc też S.] (KoścZ 8, 462v, dawniej k. 233v).

1445-50 rozgraniczenia dóbr → Kiebłowo nal. do Abrahama z Kiebłowa, w tym S., od dóbr kl. w Przemęcie: 1445 do S. należy 1/2 małej rz. → Kopaniec, a 1/2 do wsi Mochy; do S. należy jaz na stawie obok → Księżego Brodu; kopiec narożny między Przemętem a S. stoi przy wielkiej rz. [Obrze] na ostrowie Wedroyn [w 1567 zw. Wądroj, → niżej] (AE IX 15; BJ 8057 IV 203); 1449 kopiec narożny między Przemętem a S. (KoścZ 14, 19); 1450 gran. dóbr Kiebłowo, w tym S., i dóbr kl. w Przemęcie oznaczona jest kopcami, palami i rowem (KoścZ 14, 45).

1564 las zw. Wysoka przy gran. → Dąbrowy i S. (KoścG 16, 146-149, dawniej k. 73-74); 1566-67 Mik. Łącki pozywa opata przem. o wtargnięcie do jego 1/2 S., zniszczenie na rz. → Kopaniec jazów jego kmieci [→ p. 3: kmiecie], zabranie ich sieci oraz o wyłowienie ryb w miejscu zw. Przystany z jeziora [→ Mochy], które nal. do S. (KoścZ 29, 408-409; KoścZ 59, 199-200; KoścG 20, 88); 1567 kopiec narożny Wroniaw, S., → Siekowa i Błocka leży w miejscu zw. Szeklaka na błocie, gdzie stało drzewo; kopiec narożny dóbr kl. przem. oraz Siekowa i S. znajduje się na wzgórzu na brzegu bagna przy ostrowie Wądroj [→ wyżej, pod 1455 i → niżej, pod 1567] (KoścG 20, 77v-78v); 1567 do S. należy od dawna 1/2 małej rz. → Kopaniec, a 1/2 do wsi Mochy; kopiec narożny, który dzieli dobra opata przem. od S. i Siekowa, leży na ostrowie Wądroj [→ wyżej, pod 1445 i 1567]; kopiec narożny U Krzyża dzieli Kiebłowo i S. od dóbr opata przem. (KoścG 20, 87v-88); 1568 w opisie gran. wsi Dąbrowa i Gościeszyn wymieniono błota „ku sitowiu”, gdzie stykają się wsie S., Dąbrowa i Gościeszyn (KoścG 22, 74v-75; w haśle → Gościeszyn, p. 2, pomyłkowo pod 1569); 1581 staw rybny w S. → p. 3: pobór.

3. Własn. szlach. w dobrach → Kiebłowo. 1424-50 Abraham Kiebłowski z → Kiebłowa i S., pisarz ziemski pozn. 1445-47 (UDR I/1 s. 188): 1424 tenże dz. w S. pozwany przez opata wieleńskiego m. in. o to, że zajął w jazie w bagnie między → Mochami a S. 20 sieci (KoścZ 8, 15v, dawniej k. 189v); 1424 tenże ma zrezygnować Mościcowi ze Stęszewa Kiebłowo z wsiami, m. in. z S., za 2800 grz. [układ nie zrealizowany] (KoścZ 5, 454, dawniej k. 163; KoścZ 8, 42-43, dawniej k. 203-204; → Wp. 8 nr 1067, w 1425 król Władysław Jag. poleca wznowić terminy sąd. wspomn. Mościca, dot. jego sporu z tymże Abrahamem [może spór o dobra Kiebłowo?]); 1428 [tenże?] zapowiada S. → p. 2; 1434 tenże zawiera ugodę ze wspomn. Mościcem dot. Kiebłowa z wsiami, w tym S. (KoścZ 5, 454, dawniej k. 163); 1445-50 tenże → p. 2.

1466-1511 (zm. a. 1519) Abraham Kiebłowski z → Kiebłowa, → Kurowa, → Kawczyna i S., syn Abrahama: 1466 tenże zapisuje ż. Kat. [Jaszkowskiej] po 550 grz. posagu i wiana m. in. na S. (PG 7, 239); 1473 tenże i jego ż. Katarzyna zwolnieni z kar sąd. z dóbr Kiebłowo, w tym z S. (KoścZ 16, 18v); 1474 tenże zapisuje ż. Katarzynie 500 grz. posagu i 700 grz. wiana na swych dobrach, m. in. na S. (PG 9, 16); 1485 tenże sprzedaje Andrzejowi Proskiemu1Czynsz ten jeszcze w 1513 Wawrz. Proski syn Andrzeja zapisał ż. Annie Karśnickiej na wsi S. (KoścZ 19, 34; KoścZ 22, 35) [ze wsi Prochy] 8 fl. węg. czynszu rocznego na S. z zastrz. pr. wykupu za 100 fl. węg. (PG 10, 22); 1511 tenże → niżej.

1519-29 (zm. 1534) Małg. Kiebłowska c. Abrahama [który zm. a. 1519], ż. Mik. Potulickiego kaszt. rogoz.: 1519 taż zastawia mężowi Mik. Potulickiemu Kiebłowo z wsiami, m. in. z S., za 1400 fl. węg. (KoścZ 19, 67); 1519 taż daje swemu mężowi Mikołajowi dobra Kiebłowo w dożywocie (KoścZ 19, 68); 1519 wspomn. Mik. Potulicki wykupuje od wikariuszy kat. pozn. za 42 fl. węg. czynsz roczny zapisany na S.; wikariusze kasują dok. Mikołaja ze Szkudły oficjała pozn. [w l. 1479-84, 1487-99: Now. 2, 211-212] (ACC 94, 102v-103); 1529 taż Małgorzata wd. po Mik. Potulickim sprzedaje swym cc. Zofii, Dorocie i Annie m. Kiebłowo z wsiami, w tym S., z zastrz. pr. wykupu za 7000 fl.; taż sprzedaje swemu synowi Andrzejowi Potulickiemu dobra kiebłowskie wraz z S. za 10000 fl. (PG 16, 289v).

1529 Andrzej Potulicki syn Małg. Kiebłowskiej i Mik. Potulickiego → wyżej.

1529-58 Dorota z Potulic c. Małg. Kiebłowskiej i Mik. Potulickiego, ż. Wacława Zaremby z Kalinowej: 1529 taż → wyżej: Małgorzata; 1549 taż sprzedaje kaszt. przem. Rafałowi z Leszna cz. dóbr Kiebłowo, w tym S. (PG 18, 481); 1558 taż daje ss. Andrzejowi, Janowi, Wacławowi i Jerzemu 1/2 Kiebłowa z wsiami, m. in. cz. S. (PG 19, 674v).

1549-55 Rafał z Leszna kaszt. przem.: 1549 tenże → wyżej; 1555 tenże sprzedaje Jakubowi Jaskóleckiemu cz. dóbr Kiebłowo, w tym 1/2 S., za 3250 zł węg. (PG 99, 283; PG 19, 260).

1555-61 Jakub Jaskólecki: 1555 tenże → wyżej; 1561 tenże posiadacz zastawny cz. dóbr Kiebłowo, w tym 1/2 S. (PG 105, 246; KoścG 14, 6-7v).

1558 Wacław i Jerzy, 1558-61 Andrzej i Jan Zarembowie z Kalinowej, ss. Doroty Potulickiej i Wacława Zaremby z Kalinowej: 1558 ciż → wyżej: Dorota; 1558 ciż Andrzej i Jan otrzymują w dziale dóbr od swych braci Kiebłowo z wsiami, m. in. 1/2 S. (KalG 46, 1327-1329); 1561 tenże Andrzej otrzymuje w dziale dóbr od brata Jana 1/2 dóbr kiebłowskich wraz z 1/2 S. (KoścG 14, 6-8); 1561 tenże Andrzej sprzedaje Mik. Łąckiemu kaszt. kam. 1/2 dóbr Kiebłowo, w tym 1/2 S. (KoścG 14, 20v; PG 105, 121v).

1560-61 Stan. Jaskólecki, syn Jakuba, posiadacz zastawny 1/2 dóbr Kiebłowo, w tym 1/2 S. (PG 104, 110v; PG 105, 63v).

1561-67 Mik. Łącki [o nim → Łęki Małe, przyp. 5] kaszt. kam.: 1561 tenże → wyżej: Wacław, Jerzy, Andrzej i Jan; 1561 tenże wwiązany w 1/2 m. Kiebłowo z wsiami, w tym w cz. S.; dobra te kupił od Andrzeja Zaremby z Kalinowej (KoścG 14, 155); 1563-66 tenże → niżej: pobór; 1566-67 tenże → p. 2.

1566 Marcin Herburt i 1581 Jan Hlebowicz → niżej: pobór.

1581-83 Stan. Łącki [syn Mikołaja] (TD): 1581 tenże → niżej.

1563 pobór z S. od zagrodników [Mik. Łąckiego] kaszt. kam. (ASK I 4, 171v); 1566 pobór z S.: z cz. [Marcina] Herburta2Marcin Herburt z Fulsztyna i Dziedziłowa, h. własnego. Jego ojcem był Mik. Herburt wojski kamieniecki (1513 – zm. 1539/40). Marcin zaś był dworzaninem króla 1553, star. barskim 1553-70, rotmistrzem obrony potocznej 1557-58 i również wojskim kamienieckim (PSB 9, 449; UDR III/3 s. 203). Występuje w S., gdyż była to wieś jego ż. Katarzyny, c. Anny Potulickiej i Jana Krotoskiego, a więc wnuczki Małg. Kiebłowskiej notowanej w S. 1519-29 (TD; S. Leitgeber, Potuliccy, Londyn 1990, wg indeksu; w haśle → Kiebłowo, p. 3 i tabl., błędnie piszemy, że Marcin Herburt był mężem Anny, gdy tymczasem była to jego teściowa). O Herburtach → O. Łaszczyńska, Ród Herburtów w wiekach średnich, Poznań 1948 od 7 zagr., z cz. [Mik. Łąckiego] kaszt. kam. od 8 zagr. (ASK I 4, 262); 1581 pobór z cz. Jana Hlebowicza3Jan Janowicz Hlebowicz, h. Leliwa, kaszt. miński 1572, trocki 1585 i wda trocki 1586, zm. 1590 (UDR XI nr 209). Był drugim mężem (o pierwszym → przyp. 2) Kat. Potulickiej z Krotoszyna, która po swej matce Annie z Potulic Krotoskiej odziedziczyła 1/2 dóbr kiebłowskich, w tym 1/2 S. (KoścG 50, 327; TD) kaszt. mińskiego od 6 zagr., 6 rybaków, 1 rzem.; z cz. Stan. Łąckiego od 6 zagr., połowów ryb (piscatura) i 1 rzem. (ŹD 75); 1603-07 w S. 9 zagr. i 1 karczmarz (AV 3, 15v-16).

Kmiecie z S.: 1430 Bartosz i Wawrzyniec w sporze z opatem przem. o sieci (KoścZ 9, 2567); 1566-67 Marcin Krzykała (Krzykula, Kszykala), Bartłomiej, Stan. Prędki (Prenthki, Prentki), Maciej karczmarz oraz [wymieniony tylko w 1567] kmieć Błażej Świadek [lub Świątek] (Swathek, Swiathek) pozywają opata przem. o zniszczenie ich jazów na rz. → Kopaniec, o wyłowienie ryb z jeziora [→ Mochy] i zabranie sieci (KoścZ 29, 408-409; KoścZ 59, 199-200).

1511 burgr. [Abrahama Kiebłowskiego] z S. (ACC 88, 66).

Uwaga: 1. W l. 1400-08 występuje Iwan Solecki: 1400 wraz ze Stan. Lubickim toczył spór z Jadwigą i jej dziećmi z → Przetoczna o 15 grz., które Jadwiga wydała na proces o Przetoczno (KP nr 118), w 1408 był asesorem w sądzie ziemskim w Kościanie (ZSW po nr 1269). W obu przekazach wyraźna lekcja: Solecki. W haśle → Lubicz, przyp. 4, wyraziliśmy domysł, że jednak może chodzić o Iwana z → Soboty k. Poznania.

2. W 1464 w sądzie ziemskim pozn. Niemierza de Solecz (ale najpewniej nie z naszego S.) wystąpił jako pełnomocnik (nuncius) Sędziwoja z Grodziska w jego sporze z Dobrogostem z Ostroroga kaszt. kam. (PZ 18, 34v). Wydaje się, że chodzi o Niemierzę (Młodszego) m. in. z Grodziska, Lubosza, Mościejewa i Charzewa, a więc brata Sędziwoja z Grodziska.

3. GUrz. nr C 756, wymienia Andrzeja Soleckiego burgr. kośc. 1493-98. Chodzi tu jednak o Andrzeja Sułockiego z Sułocina k. Grodziska Wielkopolskiego.

1 Czynsz ten jeszcze w 1513 Wawrz. Proski syn Andrzeja zapisał ż. Annie Karśnickiej na wsi S. (KoścZ 19, 34; KoścZ 22, 35).

2 Marcin Herburt z Fulsztyna i Dziedziłowa, h. własnego. Jego ojcem był Mik. Herburt wojski kamieniecki (1513 – zm. 1539/40). Marcin zaś był dworzaninem króla 1553, star. barskim 1553-70, rotmistrzem obrony potocznej 1557-58 i również wojskim kamienieckim (PSB 9, 449; UDR III/3 s. 203). Występuje w S., gdyż była to wieś jego ż. Katarzyny, c. Anny Potulickiej i Jana Krotoskiego, a więc wnuczki Małg. Kiebłowskiej notowanej w S. 1519-29 (TD; S. Leitgeber, Potuliccy, Londyn 1990, wg indeksu; w haśle → Kiebłowo, p. 3 i tabl., błędnie piszemy, że Marcin Herburt był mężem Anny, gdy tymczasem była to jego teściowa). O Herburtach → O. Łaszczyńska, Ród Herburtów w wiekach średnich, Poznań 1948.

3 Jan Janowicz Hlebowicz, h. Leliwa, kaszt. miński 1572, trocki 1585 i wda trocki 1586, zm. 1590 (UDR XI nr 209). Był drugim mężem (o pierwszym → przyp. 2) Kat. Potulickiej z Krotoszyna, która po swej matce Annie z Potulic Krotoskiej odziedziczyła 1/2 dóbr kiebłowskich, w tym 1/2 S. (KoścG 50, 327; TD).