STARE MIASTO

1597 or. Stare Miastho, 2 km na SW od Wronek.

Pow. pozn.; [par. Wronki].

1597 Piotr Czarnkowski sprzedaje Andrzejowi Wolikowskiemu wieś Biezdrowo wraz z opust. dziedz. Smęty nal. niegdyś do Nowej Wsi oraz z łąką Wielką w dziedz. S.M. (PG 25, 236v); 1738 pleb. z Wronek ma opust. folw. S.M., darowany jego kościołowi w 1730; rozciąga się on od strugi spływającej z pól [do Warty] do granic Pierwoszewa i dochodzi do drogi do Pierwoszewa, a za tą drogą są jeszcze role z łączką zw. cmentarzem sięgającą do strugi (AV 25, 318); 1787 pleb. z Wronek ma na zachód od tego miasta role pod S.M., sięgające od rz. Warty do drogi do Biezdrowa; wspomn. też folw. S.M., za którym znajduje się →Nowa Wieś (AV 34, 584v).

Uwaga: Istnienie osady S.M. nie jest poświadczone w średniowieczu. Był to folw. wydzielony najpewniej z gruntów →Nowej Wsi (która w XVI w. graniczyła z Ćmachowem, a więc obejmować musiała obecne grunty S.M.; w pobliżu leżała opust. dziedzina →Pamięcino).

Nazwy typu S.M. określały jednak przeważnie lokalizację pierwotnych osad, przeniesionych w związku z lokacją miast w nowe miejsce. Można zatem przypuszczać, że także nasze S.M. wskazuje na pierwotne położenie najdawniejszych, przedlokacyjnych jeszcze Wronek (lokacja miasta w II poł. XIII w.). W 2005 na polach S.M. w pobliżu Warty (w pobliżu drogi do Pierwoszewa i strugi, wpadającej do Warty) przypadkowo odsłonięto fragment cmentarzyska datowanego ogólnie na średniowiecze (informacja dr Anny Wrzesińskiej). Jego lokalizacja odpowiada położeniu wspomn. w 1738 łąki zw. cmentarzem. Niewykluczone też, że nazwa Smęty z 1597 oznacza miejsce po cmentarzu.