STROBISZKI

1358 kop. XVII w. Strobiszewice (Wp. 3 nr 1381), 1358 kop. XV w. Strobyessicze (Wp. 4 nr 2066), 1366 kop. XVII w. Strobizanche (Wp. 6 nr 217), 1368 kop. XV-XVII w. Skrobiszewo (DBL nr 96), 1407 or. Strogiszki! (PG 68, 276v), 1425 [nazwisko] Trobeschewsky! (WR 1 nr 1201), 1428 Strobysky (KoścZ 9, 139v), 1429 de Strobyschek, Strobisky, Strobyesko (KoścZ 9 k. 159v, 171v; Wp. 5 nr 495 – błędna lekcja: Scrobyerko; Wp. 9 nr 1194), 1432 Strobyschky (KoścZ 10, 77v), 1444 Strobyesky (KoścZ 12, 464), 1447 Skrobischky (DBL nr 219), 1450 Scrobischky (ACC 32, 88), 1469 Strobyski (PG 8, 6), 1490 Strobyeschewo, Strobyeszewo (ACC 67, 52), 1492 Strobyschouicze (Metryka 1/1 nr 92e/099), 1502 Strabiszki (PG 12, 218v), 1508 Sztrobyschky, Sztrobyschki (PG 14, 61), 1509 Strobyeschky (PG 14, 120), 1531 Scrobiski (CP 111, 129v), wieś obecnie nie istnieje, leżała między Przylepkami a Jaszkowem; Przylepki 7,5 km na W, a Jaszkowo 6,5 km na NW od Śremu.

1. [Pow. kośc.]; 1358 par. własna (Wp. 4 nr 2066), [w XVI w. par. Brodnica?]1Poza dok. z 1358 nie znamy in. danych o par. S. W XVI w., gdy S. opustoszało i stało się jednym kompleksem dóbr z sąsiednimi Przylepkami, przynależało prawdop. do par. w Brodnicy, do której nal. →Przylepki.

2. 1427 Zygmunt Strobiszewski w sporze z Wyszakiem z Jaszkowa dowodzi, że na swej łące zajął kosę kmieciowi z Jaszkowa (WR 3 nr 1412); 1429 tenże i Wyszak Jaszkowski toczą proces ze Stan. Rogalińskim o rozgraniczenie [S., Jaszkowa i Brodnicy?] (KoścZ 9, 216v); 1443 woźny zatwierdza kopce usypane na gran. wsi Jaszkowo Andrzeja Jaszkowskiego i S. Zygmunta Strobiszewskiego (KoścZ 12, 297); 1516-31 wieś S. graniczy z wsią pozn. kap. katedralnej Górka [k. Śremu] (CP 111 k. 81v-82, 129v); 1565 łąka w S. leży za folw. wsi Borek →p. 3.

3. Własn. szlach. 1358 Sławobor z S. kupuje od opata z Lubinia sołectwo w Wyrzece za 12 grz. (Wp. 3 nr 1381; DBL nr 79); 1366-68 tenże z S. (Wp. 6 nr 217; DBL nr 96).

1403 Jan Strobiszewski toczy procesy z mieszcz. śrem. [imię trudno czytelne] oraz z Dzieczkiem Przylepskim (KoścZ 2, 65); 1404 za tegoż ręczy Świętosław Iłowiecki (WR 3 nr 214).

1416 Jan Strobiszewski z ż. Fronką (Frunca) pozwani przez Jana kmiecia z Pucołowa (KoścZ 5, 1).

1420 Sławobor z S. w sporze z Przedwojem pleb. w Górce [k. Stęszewa] (ACC 4, 113 – tu Sławobor określony jako laicus, 116 – tu jako szl.); 1421 tenże śwd. (WR 2 nr 687).

1420-44 Zygmunt Strobiszewski (WR 1 nr 1201; WR 3 nr 1337; KoścZ 9 k. 9v, 172, 224, 230; KoścZ 13, 176), wicepodkom. w Kościanie 1447 (GUrz. nr C 855) i w Śremie 1447 (DBL nr 219; BenLub. D 49); 1420 tenże (SzPozn. 389); 1425 tenże w sporze z Janem Pucołowskim (KoścZ 8, 185); 1426 tenże w sporze z Janem Goliaszem [z Brodnicy] (KoścZ 8, 221); 1427-28 tenże toczy proces z Janem Goliaszem i Mac. Brodnickim o porękę (WR 3 nr 1289, 1335, 1420; KoścZ 9 k. 37v, 44); 1427 tenże →p. 2; 1428 sędziowie polubowni wydają wyrok w sprawie tegoż z Mac. Brodnickim; Zygmunt ręczył za Macieja, że uwolni on od roszczeń osób trzecich 1/5 Brodnicy sprzedaną Janowi Goliaszowi; Zygmunt ma uwolnić dobra Goliasza we Wronowie od długów zaciągniętych przez Macieja; Maciej za to ma odstąpić Zygmuntowi swą cz. Wronowa (KoścZ 9, 131v-132); 1428 tenże i Mac. Brodnicki mają oddać spór z Mik. Grabowskim [z którego Grabowa?] do rozstrzygnięcia sędziom polubownym pod karą umowną 600 grz. (KoścZ 9, 110v); 1428 tenże ręczy Szawłowi Żydowi ze Śremu za Jana Goliasza (KoścZ 9, 16); 1428 tenże w sporze z Jarosławem, Grzegorzem i Samsonem z Gorzyc (KoścZ 9 k. 33, 49v, 77); 1428 sąd postanawia, że wspomn. bracia z Gorzyc przejmą sprawę Mac. Rogalińskiego [→Rogalin] z tymże Zygmuntem o 21 grz. (KoścZ 9, 110v); 1428 tenże odstępuje od roszczeń do sumy 21 grz., którą sąd przyznał mu w sporze z Mac. Rogalińskim, a Rogaliński umarza sprawę przeciw wspomn. braciom z Gorzyczek; ciż wraz z siostrą uwalniają tegoż Zygmunta od zapłacenia 5 grz. (KoścZ 9, 128v); 1429 tenże toczy proces z Mik. Piotrowskim [z Piotrowa w par. Brodnica k. Czempinia] (KoścZ 9, 151v); 1429 tenże toczy proces z Mac. Brodnickim [cd. sprawy z l. 1427-28?] (KoścZ 9 k. 157, 172v); 1429-30 tenże przegrywa spór z Mac. Brunowskim [skąd?, może to Grunowski z Grunowa k. Leszna] o porękę za Andrzeja Brodnickiego (KoścZ 9 k. 208, 221v, 256v); 1429 tenże śwd. w dok. Marcina ze Sławska star. gen. Wlkp. (Wp. 9 nr 1194); 1430 tenże toczy proces z Janem Pucołowskim i Marcinem Krzyżanowskim (KoścZ 9 k. 258, 267, 277); 1430 tenże w sporze z Janem kmieciem z Góry [k. Śremu] (KoścZ 9, 275v-276); 1432 temuż ma zapłacić Jan Goliasz z Brodnicy 5 1/2 grz. (KoścZ 10, 77v); 1443 tenże →p. 2; 1444 tenże zastępuje w sądzie kmiecia Andrzeja z S., który toczy proces z Andrzejem Zgirzyckim (KoścZ 12, 464).

1456-85 Jan Strobiszewski (Cieplucha 244; KoścZ 14, 234; KoścZ 15, 481; KoścG 1 s. 386, dawniej k. 182); 1468 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Szymonowi pleb. w Przewozie 1 grz. czynszu z S. od sumy 12 grz. (ACC 47, 31); 1485 tenże zawiera ugodę z Janem Skorupką Młyńskim [z Trzykolnych Młynów w pow. pyzdr.?] (KoścG 3, 2v); 1513 tenże wspomn. jako zm. →niżej.

1469 Andrzej Strobiszewski zapisuje ż. Annie po 50 grz. posagu i wiana na S. (PG 8, 6).

1485-1513 Jan Młyński zw. Skorupka: 1485 tenże →wyżej; 1513 tenże →niżej.

1490-1502 Mac. Strobiszewski [syn Jana]: 1490 tenże wraz z braćmi [imion nie podano] z powodu spustoszenia 1/2 wsi S. i niemożności płacenia czynszu [→wyżej, pod 1468] daje w użytkowanie Szymonowi pleb. w Przewozie 1 ł. w S. (ACC 67, 52; zwrot tego łanu w 1492: ACC 69, 8); 1502 tenże zapisuje swej ż. Małgorzacie po 100 fl. posagu i wiana na cz. S., przypadającej mu w dziale z braćmi Wojciechem i Baltazarem (PG 12, 218v); 1510 wd. po tymże Małgorzata kwituje swe dzieci: Jana, Marcina, Wojciecha i Katarzynę ze 100 fl. oprawy zapisanej jej przez zm. męża na cz. S. należnej mu w działach z braćmi Wojciechem i Baltazarem (PG 66, 330).

1492-1541 Wojc. Strobiszewski syn Jana, duchowny: 1492-1541 tenże →p. 6; 1502 tenże →wyżej; 1508-09 tenże wraz ze swym bratem stryj. Janem, dziedzice w S., sprzedają Andrzejowi Miaskowskiemu wieś S. za 30 grz. (PG 14 k. 61, 120); 1510 tenże →wyżej; 1513 tenże toczy proces z Marcinem sołtysem z Łuniewa (ACC 89, 6); 1513 tenże →niżej; 1513-14 tenże wraz ze swym bratem stryj. Janem oraz swymi bratankami Janem, Marcinem i Katarzyną sprzedają Janowi Przylepskiemu części S. za 120 grz. (KoścZ 19, 33av; KoścZ 22, 35; PG 69, 159 – tu suma 130 grz.); 1513 tenże pleb. w Świerczynie z bratem Baltazarem z S., ss. zm. Jana, skwitowani przez Jana Młyńskiego zw. Skorupka z sumy 8 grz. i 1 wiard. za 2 ł. opust. w S. [nazwy →niżej: mieszkańcy] sprzedane Młyńskiemu przez Jana Strobiszewskiego (PG 68, 276v).

1502-14 Baltazar Strobiszewski syn Jana: 1502, 1510-13 tenże →wyżej; 1513-14 tenże sprzedaje za 150 grz. Janowi Przylepskiemu cz. S. należną mu w działach z bratem Wojciechem pleb. w Świerczynie oraz bratankami Janem, Marcinem, Katarzyną, dziećmi zm. Macieja (KoścZ 18, 406v; PG 15, 36).

1508-14 Jan Strobiszewski brat stryj. Wojciecha →wyżej; 1518 tenże zm., jego c. Jadwiga ż. Marcina Kruczka →niżej.

1508 Andrzej Miaskowski →wyżej.

1510-19 Jan, 1510-19 Marcin, 1510 Wojciech i 1510-14 Kat. Strobiszewscy dzieci Macieja: 1510 ciż →wyżej; 1513-14 ciż Jan, Marcin i Katarzyna →wyżej; 1519 ciż Jan i Marcin kupują z zastrz. pr. wykupu od Mac. Roszkowskiego 4 ł. w Bełczylesie za 40 grz. (KoścZ 22, 62v; KoścZ 23, 102v).

1513-14 Jan Przylepski kupuje cz. S. →wyżej; 1518 tenże wspomn. jako zm., jego dzieci →niżej.

1518 Mikołaj, Marcin i Jerzy Przylepscy (ss. zm. Jana) skwitowani przez Jadwigę Strobiszewską c. zm. Jana, ż. Marcina Kruczka mieszcz. pozn., z dóbr po jej rodzicach w S. (PG 69, 186); 1528 tenże Mikołaj pleb. w Głuchowie [k. Czempinia] daje temuż Marcinowi wsie Przylepki i opust. S., a on zapisuje swej ż. Małgorzacie, c. Mik. Mielżyńskiego, po 400 grz. posagu i wiana na tych dobrach (PG 16, 219v); 1565 tenże zm. Marcin, wspomn. Małgorzata →niżej.

1563 Mikołaj, 1563-75 Jan, 1565-72 Piotr i 1565 Andrzej Przylepscy ss. Marcina: 1563 tenże Mikołaj sprzedaje swemu bratu, temuż Janowi, części wsi Przylepki os. i S. opust. za 1500 zł (PG 20, 213); 1565 ciż Jan, Piotr i Andrzej dają w dożywocie swej matce Małg. Mielżyńskiej, wd. po Marcinie Przylepskim, łąkę w S. leżącą za folw. wsi Borek oraz 1 1/2 ł. os. w S. [imiona kmieci →niżej: mieszkańcy] (PG 20, 398); 1572 tenże Piotr zapisuje ż. Annie, c. Jakuba Koszuckiego, po 800 grz. posagu i wiana na 1/2 dóbr Przylepki os. i S. opust. (PG 21, 299); 1575 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Annie Sepieńskiej, wd. po Baltazarze Rąbińskim, części Przylepek os. i S. opust. za 1300 zł (PG 21, 578v).

1450 w S. 6 1/2 ł. →p. 5.

[S. nie występuje w wykorzystanych przez nas rejestrach poborowych z XVI w.]

1428-29 Jan kmieć z S. toczy proces z Ziemkiem Przylepskim (KoścZ 9 k. 139v, 159v, 171v); 1444 kmieć Andrzej z S. toczy proces z Andrzejem Zgirzyckim →wyżej; 1513 łany zw. Piotrowski i Pawłowski w S. (PG 68, 276v); 1565 kmiecie prac. Łukasz Kośmider i Wojciech syn Jana oraz zagr. Mik. Dzygiel (PG 20, 398).

5. 1358 Ścibor pleb. w S. (Wp. 4 nr 2066); 1450 dzies. z 6 1/2 ł. w S. nal. do uposażenia kościoła par. w Górze [k. Jarocina] (ACC 32, 88); [w LBP z 1510 par. S. nie jest wymieniana.]

6. 1492-1541 Wojc. Strobiszewski (LBP 201): 1492 tenże syn Jana student w Krakowie (Metryka 1/1 nr 92e/099); 1499-1505 tenże altarysta w Śremie (ACC 76, 36v; ACC 82, 36; PG 63, 99); 1508-09 tenże pleb. w Świerczynie (PG 14 k. 61, 120); 1509 tenże pleb. w Świerczynie prezentowany na altarię NMP, ŚŚ. Wojciecha i Doroty w kościele par. w Śremie (ACC 86, 11v); 1509-1541 tenże pleb. w Słupcy i altarysta wspomn. altarii ŚŚ. Wojciecha i Doroty, w 1514-16 przeniesionej do katedry pozn. (AE V 158v-160; CP 18, 312-316; Now. 1, 236); 1515-16 tenże oddaje Piotrowi Zakrzewskiemu kościół par. w Świerczynie, a w zamian otrzymuje od Piotra altarię w katedrze pozn. patronatu dziedziców Zakrzewa i Kawcza [czyli altarię NMP, ŚŚ. Andrzeja, Barbary i Katarzyny] i altarię w kościele Ś. Marii Magdaleny w Poznaniu (ACC 91, 123v; AE V k. 148, 168; CP 18, 283); 1516 tenże altarysta altarii dziedziców Rokosowa w kat. pozn. [czyli altarii Trzech Króli, ŚŚ. Piotra i Pawła, Wojciecha, Doroty, Andrzeja i Bartłomieja] rezygnuje z tej altarii na rzecz Benedykta Izdbieńskiego tytułem zamiany za kościół par. w Swarzędzu; Benedykt ma też w ciągu roku dać temuż Wojciechowi kanonię w koleg. Ś. Mikołaja in Summo [na Zgórzu] albo in. beneficjum o podobnym dochodzie (ACC 92, 68; Now. 1, 301, błędnie odnosi tę zamianę do altarii NMP, ŚŚ. Andrzeja, Barbary i Katarzyny); 1516 tenże ustępuje na rzecz Sędziwoja Nojewskiego z altarii Wniebowzięcia NMP, ŚŚ. Andrzeja, Barbary i Katarzyny w kaplicy Górków w kat. pozn. (ACC 92, 103; CP 18, 312; Now. 1, 301, błędnie pod 1506); 1517 tenże altarysta w kat. pozn. (ACC 92, 236v); 1520-34 tenże pleb. w Słupcy i altarysta altarii ŚŚ. Wojciecha i Doroty przeniesionej do kat. pozn. ze Śremu (AE VII 26v; CP 18 k. 313, 314); 1541 tenże altarysta altarii Rokosowskich pod wezwaniem ŚŚ. Wojciecha i Doroty w kat. pozn. (ACC 114, 209v).

8. →Uwaga.

Uwaga: W 1781 Kasper Cerekwicki na miejscu dawnego S. założył osadę olęderską nazwaną w 1840 Ludwikowem (Cieplucha 244). W Ludwikowie k. Śremu prowadzono w l. 1909-28 badania archeologiczne, w wyniku których odkryto pozostałości osady z V-VII i X-XIII w. (Hensel 3, 237-238).

1 Poza dok. z 1358 nie znamy in. danych o par. S. W XVI w., gdy S. opustoszało i stało się jednym kompleksem dóbr z sąsiednimi Przylepkami, przynależało prawdop. do par. w Brodnicy, do której nal. →Przylepki.