SZAMARZEWO

1563 Szamarzewo, 1580 Schamarzewo, niezident. osada w okolicach m. Śrem (→Uwaga 1).

1. 1563 pow. kośc., par. Śrem (ASK I 4, 193).

3. 1563 pobór z S. „nowo wpisanego” [do rejestru poborowego] ([villa] novo adscripta): od 1 ł. os., od 2 komor. (ASK I 4, 193); 1566, 1580 pobór [formularze nie wypełnione] (ASK I 4, 277; ŹD 84).

Uwaga: 1. Obiektu o tej nazwie w par. Śrem nie wymienia LBP (1510). Nie notują go także TD. S. nie występuje na mapach Perthéesa, Gilly’ego, MTop. 1950 i MTop. 1998. Wzmianki z rejestrów poborowych są jedynymi znanymi nam informacjami o S. W okolicy Śremu mieli jednak w tym czasie jakieś dobra Szamarzewscy, którzy wywodzą się z sołtysów wsi Szamarzewo k. Pyzdr, należącej do bpów pozn. (klucz ciążeński). W 1566 szl. Marcin Szamarzewski toczył spór z Jakubem, Bartłomiejem i Janem Psarskimi o naruszenie granic, wycięcie dębów i innych gatunków drzew (także na gruntach wspólnych); wspomn. został też las własny tegoż Marcina obok drogi, która prowadzi z Szymanowa do Śremu [chodzi więc najpewniej o dobra w Szymanowie] (Kośc 59, 15-18). W 1570 tenże Marcin Szamarzewski był jednym z komisarzy król. szacujących wartość młyna na rz. Warcie w Śremie (MS 5 nr 4199). Stan. Szamarzewski, syn zm. Marcina, w 1597 kupił od spadkobierców zm. Mateusza Lubiatowskiego części w (położonych 16 km na S od Dolska) Tworzymirkach w pow. kośc. (PG 25 k. 325-327v, 381v-383). W l. 1598-99 wspomn. została wd. po Stan. Szamarzewskim, Anna Kociuska (PG 170, 17). Zapewne to od nazwiska Szamarzewskich ich dział Szymanowa zwano Szamarzewem; na taką genezę S. zdaje się wskazywać adnotacja z 1563 o wsi nowo dopisanej do rejestru poborowego. Spór o naruszenie granic z 1566 wskazuje, że chodzi o okolice wsi →Szymanowo i →Psarskie: odpowiednio 5 km i 2,5 km na NE od Śremu.

2. Nie wiadomo, na jakiej podstawie K 8, 118, przypuszczał, że S. może być ident. z „Wójtostwem” [rolami wójtowskimi k. Śremu?]; lokował S. „u Ostrowa” – zapewne dlatego, że w rejestrze 1580 S. zostało wymienione po Ostrowie (5 km na SE od Śremu).