SZYDŁOWO

1253 kop. 1298 Schidlow (Wp. 1 nr 321; PmP nr 3), 1417 Schydlow (Wp. 8 nr 801), 1417 or. Schidlowo (AC 2 nr 1054), 1436 Sydlewa (AC 1 nr 208), 1487 Schydlowo (PG 10, 67v), 1499 Szydlowo (PG 12, 28v), 1508 Szidlowo (PG 66, 64v-65), obecnie nie istnieje, leżało k. Naramowic; Naramowice 4 km na N od Starego Rynku w Poznaniu.

1. [Pow. pozn., par. Święty Wojciech pod Poznaniem?]

2. 1440 zapowiedź S., 1449 rozgraniczenie S. od Naramowic →p. 3.

1531 poddani ze wsi Koziegłowy zeznają, że Naramowscy zajmują i wykorzystują jako pastwiska opust. wioseczkę (villula) S., która nal. do kat. pozn. a graniczy z Naramowicami i z wsią Nowy Dwór; niegdyś byli tam rybacy (CP 111, 117).

3. Własn. książęca, potem kościelna, następnie szlach. 1253 książęta Przemysł i Bolesław [Pob.] nadają wójtowi m. Poznania role uprawne oraz mieszczanom pozn. pastwiska m. in. w S. →p. 4.

1417 Wincenty [z Marcinkowa] oficjał pozn. z polecenia bpa Andrzeja [Łaskarza Gosławskiego] i za zgodą kapituły zastawia z zastrz. pr. odkupu [mieszcz. pozn.] Erazmowi wieś stołu bpiego S. za 100 grz.; ponieważ jednak czynsz z S. wynosi tylko 5 grz., więc pozostałe 5 grz. Naramowski ma otrzymywać z Plewisk (Wp. 5 nr 265; Wp. 8 nr 801; AC 2 nr 1054); 1436 kapituła kat. pozn. poleca dziekanowi Mik. Dryi i kantorowi Mikołajowi z Niewiesza, by wypytali bpa [pozn. Stan. Ciołka] o wieś →Krajewki k. Krobi, czy pieniądze, które z niej przejął, oddał na wykup wsi S. (AC 1 nr 208).

1440 woźny zapowiada wsie Naramowice i S. braci Mikołaja i Jana [Naramowskich ss. Erazma] (PZ 14, 82); 1462-63 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. odkupu Jerzemu Zetowi mieszcz. pozn. wsie Naramowice i S., z fortalicjum w Naramowicach i 2 młynami wodnymi za 800 fl. (AR 1 nr 926; PG 6, 104v).

1449 kapituła kat. pozn. wysyła kanoników [Jakuba] Wygonowskiego [Starszego czy Młodszego?] i Mirosława [Młodszego z Bytynia], by towarzyszyli bpowi [Andrzejowi Bnińskiemu] w rozgraniczeniu S. od Naramowic (CP 29, 121).

1462-63 Jerzy Zet mieszcz. pozn, kupuje S. →wyżej; 1486 tenże Jerzy Zet Naramowski1Tożsamość nazwiska używanego przez Zetów i Naramowskich nie wynikała z powiązań genealogicznych, a wiązała się tylko z posiadaniem dóbr w →Naramowicach. O rodzinach tych →M. J. Mika, Studia nad patrycjatem poznańskim w wiekach średnich, Poznań 1937, s. 18-42 daje swej ż. Eufemii w dożywocie dobra [wartości] 400 fl. w Naramowicach i S. (PG 10, 67v).

1497-1508 Jerzy, 1497-1537 Andrzej i 1497-1508 Jan Zetowie Naramowscy [ss. Jerzego Zeta] i Eufemii: 1497 król Jan Olbracht [z powodu nie dopełnienia obowiązku udziału w posp. ruszeniu] tychże braci Jerzego i Andrzeja oraz ich matki Eufemii, która ma na ich dobrach zapisaną oprawę, nadaje Janowi Naramowskiemu dworzaninowi król. [synowi Jana, wnukowi Erazma] pr. do ich dóbr Naramowice, S., Morawsko i Lubicz; Jerzy Zet był co prawda obecny na wojnie mołdawskiej, jednakże nie zgłosił się do tej chorągwi, do której powinien należeć [nadanie nie zostało zrealizowane, →Naramowice, przyp. 7] (MS 2 nr 900); 1499 tenże Jan Zet zapisuje swej ż. Kat. Gryżyńskiej po 150 grz. posagu i wiana na 1/2 swych części w Naramowicach, Jezierzycach, Lubiczu, S. i Morawsku (PG 12, 28v); 1508 działy tychże braci Jana i Jerzego: młodszy brat Jerzy otrzymuje fortalicjum w →Naramowicach oraz 1/2 Naramowic, 1/2 opust. wsi S. z 1/2 sadu (pomerium) i folw., 1/2 lasu, 1/2 stawów i młynów, 1/2 opust. Lubicza oraz 1/4 Morawska; starszy brat Jan otrzymuje 10 grz. w zamian za fortalicjum, dom ojcowski w Naramowicach poza fortalicjum, 1/2 Naramowic, 1/2 opust. wsi S. z połowami folw. i sadu, 1/2 lasu, 1/2 stawów i młynów, 1/2 opust. Lubicza z 1/2 sadu [o 1/4 Morawska brak wzmianki]; [mimo wcześniejszej zapowiedzi działy nie dot. wsi Jezierzyce i nie dot. brata Andrzeja, który też posiadał swój udział we wspomn. wyżej wsiach] (PG 66 k. 64v-65, 89v, 90v); 1536-37 tenże Andrzej →niżej.

1536-37 Jerzy Naramowski [syn Jana Zeta] kupuje części Naramowic i opust. wsi S. od stryja Andrzeja Naramowskiego kan. pozn. za 500 grz. (PG 16, 671; PZ 24, 97v); 1537 tenże zapisuje swej ż. Annie c. Wojc. Bylęckiego po 200 grz. posagu i wiana na 1/2 Naramowic, na mł. wodnym na rz. Warcie i na wsiach opust. Nowy Dwór i S.; wyznacza też wspomn. Annę i Mik. Sobockiego na opiekunów swych dzieci Andrzeja, Stanisława i Mikołaja (PG 17, 151); 1546 tenże zapisuje swej [drugiej] ż. Annie c. Jana Kołackiego, po 200 grz. posagu i wiana na 1/2 Naramowic oraz wsiach opust. S. i Nowy Dwór (PG 18, 265).

4. 1253 książęta Przemysł i Bolesław [Pob.] powierzają uczc. Tomaszowi [z Gubina nad Nysą] lokację m. Poznania na pr. magd.; przekazują miastu 17 wymienionych wsi, m. in. S. [tzn. wsie te mają podlegać sądowi wójtowskiemu; →Boguthe villa, przyp. 1], w których wójt ma posiadać 30 ł., a mieszczanie otrzymują 20 ł. na pastwiska (Wp. 1 nr 321; PmP nr 3).

Uwaga: 1. W przeprowadzonej w 1500 wizytacji wsi kap. kat. pozn. Koziegłowy [leżącej na przeciwległym, prawym brzegu Warty] wspomn., że cz. należących do tej wsi łąk za Wartą zajął Jurgizeth, tj. Jerzy Zet Naramowski (CP 111, 1v). W wizytacji z 1509 wspomn. natomiast, że kmieciom z Kozichgłów nie pozwala się wypasać bydła po drugiej stronie Warty, gdzie Naramowski kosi łąki (CP 111, 35v). Sądzimy, że przekazy te mogą dot. naszej wsi S.

2. Obecna ul. Szydłowska w Poznaniu zapewne nie ma związku z położeniem dawnego S.

1 Tożsamość nazwiska używanego przez Zetów i Naramowskich nie wynikała z powiązań genealogicznych, a wiązała się tylko z posiadaniem dóbr w →Naramowicach. O rodzinach tych →M. J. Mika, Studia nad patrycjatem poznańskim w wiekach średnich, Poznań 1937, s. 18-42.