BABICE

(1313 Babicz, 1399 Babicze, 1580 Babice) 11 km na W od Starego Miasta Warszawy, dziś Stare Babice.

1. [1417] n. distr. warsz. (MK 3, 61v); [1423] par. B. (MK 3, 30); 1526 pow. warsz. (ASK I 27, 451).

2. [1424] las w Wierzuchowie graniczy z B. (MK 3, 40-40v); 1525 błoto zw. Rzeźne w Górcach w stronę B. (MK 41, 65); XVII w. pleb. w B. ma pole Podwieruchowino między polem dworskim a drogą do Otuskowa! [Truskawia?] oraz drugie pole od plebanii pod Latchorzew (Knap.mps 1).

3. Włas. szlach. 1313 Piotr z B. śwd. na dok. ks. Siemowita II (NKDMaz. 2 nr 135); 1365-91 Marcin Babka z B. → p. 6; 1399 Marcin z B. śwd. na dok. ks. Janusza I (MK 89, 217v-219v); 1400-17 Marcin z B., syn Marcina → p. 6; 1401 ks. Janusz I dał niegdyś Marcinowi Babce wdzie maz. dobra Żarnowo z lasem Niemiczyn w z. ciech. oraz dąbrowę zw. Bratkowy Kąty z jez. Rybno nad rz. Pisą k. Nowogrodu; po zgonie wdy jego ss. Marcin podkom. warsz. i Piotr oraz Stanisław syn Jaśka jako spadkobiercy odsprzedają księciu dąbrowę z jez., a książę potw. w/w nadanie Marcinowi z B. podkom. warsz., któremu przypadła wieś [Żarnowo] z lasem (MK 6, 103v-104); [1417] stren. Marcin z B. podkom. warsz. kwituje br. Piotra z Latchorzewa z zadośćuczynienia za B. i Trupienie oraz z wypłaty 100 kóp gr pras. Janowi Fortunie ze Szczytna i 30 kóp gr pras. Marcinowi z Goźlina; Marcin z B. podkom. i jego ż. Imisława zatrzymują dożywotnio użytkowanie tych wsi; jeżeli podkom. będzie miał syna, to zwróciwszy 130 kóp gr odbierze te wsie, a jeżeli córki, to każda otrzyma w posagu 30 kóp gr od Piotra z Latchorzewa; ż. podkomorzego będzie miała dożywotnio B., a Piotr z Latchorzewa Trupienie (MK 3, 61v); 1421 Imka wd. po Marcinie z B. podkom. warsz. pozywa braci Pawła i Urbana z Latchorzewa o posag zapisany jej na B. i Trupieniu, ale dok. posażny zostaje uznany za sfałszowany (Warsz. 1, 3v); [1422] Paweł i Urban z Latchorzewa ss. Piotra dzielą się dobrami ojczystymi; Paweł dostaje Latchorzewo i Trupienie, a Urban B., Zbarz i Korzkiewki; Paweł będzie mógł otrzymać Służewiec i Jemielino bez przeszkód ze strony Urbana (MK 3, 87v88); 1424 Marcin z Goźlina zięć pani Babickiej (Warsz. 1, 134); 1424 Marcin z B. (Warsz. 1, 151v); 1425 pani Babicka uzyskuje pr. zagradzania drogi, którą dziedzice z Wierzuchowa dawniej chodzili do kościoła [w B.] (Warsz. 1, 176); 1426 Jan Wircioch mieszcz. Nowej Warszawy zobowiązuje się zapłacić 42 gr Maciejowi z B. (ŁawWN nr 77); 1426 Marcin z B. (Warsz. 1, 229v); 1428 szl. Hincza z B. (Warsz. 2, 10); 1434 pani Imka z B. (Warsz. 2, 254); 1438 Urban z B. dostaje Młodynin na Zawkrzu od Anny wd. po Klemensie z Kraśniewa i od jej syna Włodzimierza, przypadły im w spadku po br. Anny Marcinie (MK 335, 27v); 1446 Urban z B. zabezpiecza sobie wierzytelność 100 kóp gr na domu zm. pana „Slycz” w Starej Warszawie (PP 3 nr 959); 1451 Urban z B. odwołuje sprzedaż Kiełpina i Gromadzyna dokonaną w 1449 przez Jana Sąchockiego z Zaborowa [z. wysz.] na rzecz Jana z Węgrzynowa wdy maz. za 450 kóp gr w półgr (MK 4, 153v-154); 1458-59 Urban z B. → p. 6; 1467 Jan Babicki syn [zm.] Urbana stolnika warsz. (Warsz. 4, 88); 1477 Jan z B. ma proces w sądzie kośc. z Marcinem Latochorzewskim (AE II 498); 1479 Jan Babicki (ZR nr 1473); 1484 Jan Babicki z B. sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny 4 grzywien gr w półgr ze Zbarza za 40 kóp gr w półgr Marcinowi z Zalesia kan. płoc. i pleb. z Przybyszewa na ołtarz w koleg. warsz. i zaręcza spokój ze strony ż. Barbary (MK 9, 161v); 1484 ks. Bolesław V daje Janowi z B. pr. nieodpowiednie i zwolnienie od kar sąd. (MK 9, 166v; MK 60, 265; MS 4 nr 6444); 1484 kowal Maciej Babicki mieszcz. Nowej Warszawy (ŁawWN nr 1018); 1490 [Jan] Babicki uczestnik najazdu szlachty na dobra tarczyńskie prepozyta kap. warsz. (AC 2 nr 1872); 1494 Jan syn zm. Łazarza z Sosnkowa lub z Bliznego sprzedaje dział w Bliznem Janowi z B. (MK 18, 248v); 1502 → p. 6; 1506 transakcja z 1496 zostaje potwierdzona Urbanowi synowi Jana z B. (MK 18, 248v); 1509 Barbara wd. po zm. Janie z B. (Warsz. 10, 5); 1511 szl. Urban z B. (Warsz. 10, 896); 1518 Urban z B. i Jerzy z Parzniewa sprzedają z pr. odkupu czynsz roczny z B. i Parzniewa Grzegorzowi z Cedrowic wikariuszowi wiecz. kat. włocł. (MK 32, 18); 1526 w B. 9 wł. os. (ASK I 27, 451); 1527 → p. 5; 1530 Anna ż. Urbana Babickiego, c. Jana Duckiego otrzymuje wraz z siostrami zapis ojca na jego dobrach w Dudzie, Otwocku, Dąbrówce, Woli i in. (Bon. 5, 71); 1539 wypis dok. z 1484 na prośbę Urbana Babickiego (MS 4 nr 6444); 1580 pobór od 5 wł. os. (ŹD 263); 1584 Babiccy h. Dołęga, jednej dzielnicy ze Służowieckimi (Papr. 403); XIX w. B. wieś ma 428 mr. [ok. 14 wł.], folw. 1598 mr. [53 wł.] (Małc. 192).

4. [1422] B. korzystają z pr. niem. z czynszem książ. po 8 gr z 1 wł. os. (MK 3, 87v); 1526 czynsz książ. po 9 gr z 9 wł., z jednej z nich dziedzic pobiera czynsz na włócznię [kopię] (ASK I 27, 451).

5. [1423] Jan dz. z Głoskowa pleb. w B. (MK 3, 30); 1428 Uniesław wikariusz z B. (Warsz. 2, 25); 1428-31 Andrzej pleb. w B., wikariusz kat. pozn. (Warsz. 2, 80; NowDzieje 2, 521); 1435 Paweł pleb. w B. (Warsz. 2, 360); 1439 proces plebana z B. o dzies. z Macierzysza (NowDzieje 2, 521); 1440 discr. Michał nauczyciel szkoły par. w B. (AE I 37v); 1441-42 proces pleb. z B. o dzies. z Macierzysza i Piotrkówka oraz z Lipkowa, Zielonek, Wierzuchowa i o dzies. biskupią z Gołąbek (NowDzieje 2, 521); 1445-46 Marcin Kulesza pleb. w B. (Warsz. 2, 933; NowDzieje 2, 521); 1446-61 pleb. Piotr, przedtem pleb. w Świerżach w diec. krak. (NowDzieje 2, 521); 1461 proces Piotra pleb. z B. o dzies. z Macierzysza (AE II 39v; NowDzieje 2, 521); 1468 Stanisław z Grąbczewa pleb. w B. (MK 5, 92); [a. 1477] zm. Urban z B. zapisał w testamencie legat 2 kóp gr dla kośc. w B. (AE II 498); 1502 Aleksy pleb. → p. 6; 1507 Andrzej z Karczewa pleb. w B. i w Górze (MK 18, 259v); 1518 Grzegorz wikariusz w B. (ZR nr 2207); 1519 Andrzej z Karczewa pleb. w Górze i B. (MK 32, 36); 1527 spór o pr. patronatu kośc. w B. między Janem Oborskim kaszt. zakr. a Urbanem Babickim skazanym na banicję z Król. Pol. (AGAD, księgi łęcz. grodzkie 16A, 58v); 1541 kolatorami [kośc. w B.] są Feliks, Bartłomiej i Stanisław Służewieccy, ustąpiła Małgorzata Oborska z Latchorzewa (NowDzieje 2, 521); 1603 uposażenie kośc. par. w B. pw. Wniebowzięcia NMP: role w B., meszne z B. i dzies. z Latchorzewa, Wyczółek-Grotów, Górc, Bliznego, Macierzysza, Zielonek, Mościsk, Gołąbek, Mor i Orłów (ŁOp. 3, 317; NowDzieje 2, 521); 1617 brak dok. erekcji; kośc. drewn.; ma meszne w B. po 3 korce żyta i 3 korce owsa oraz 6 gr z 1 wł. kmiecej (Knap.mps 1-4); XIX w. B. włas. poduchowna 83 mr. [niespełna 3 wł.] (Małc. 192).

6. 1365-91 Marcin Babka z B. h. Dołęga: 1365-88 sędzia ziem. ciech., 1385-91 wda maz., zm. a. 1401 (Wilska 103; PacSpis); 1400-17 Marcin z B. syn Marcina, podkom. warsz. (PacSpis; Wilska 104), zm. a. 1421 (Warsz. 1, 3v); 1458-59 Urban z B., Zbarza i Korzkiewek, wnuk Marcina wdy, stolnik warsz. (PacSpis); 1502 ksiądz Aleksy dz. i pleb. w B. (Warsz 8, 556); 1517 Piotr z B. przyjęty do pr. miej. Starej Warszawy (PrzyjęciaSW nr 163).

7. RAW 1958, 148 n.; PacPuszcza s. 181, 188; K. Pacuski, Współpracownicy księcia Janusza I na początku jego rządów, KH 110, 2003, nr 1, s. 51-57 (o Marcinie Babce).