BRÓDNO

(1416 Brodno, 1430 Prodnyo, 1447 Brudno) 5 km na NNE od Starego Miasta Warszawy, dziś północna cz. Targówka, dzielnicy Warszawy.

1. 1428 n. distr. warsz. (PP 5 nr 735); 1521 z. i pow. warsz. (MK 32, 91v); 1580 par. Kamion (ŹD 250).

2. [1416] cz. Długiej ku Nieporętowi, B. i Kaleniowi (MK 3, 9); 1437 B. graniczy z Białąłęką (MK 9, 197); 1484 las Knieja, ruda → p. 3; 1484 rz. Brodnia oddziela dobra Nieporęt od Jabłonny, Białejłęki i B. (MK 9, 164-164v). 1487 cz. lasu Knieja leży między B. i Targowską Rudą, w lesie dawniejsza granica aż do Kobylej Grzędy czyli Bieli i do Rudnego stawu (MK 18, 168); 1495 gran. między Białąłęką a B., Nieporętem i Żeraniem idą starymi znakami gran. przez pole do bagna Opolice i brzegiem bagna do Wiciowego Brodu, aż do wypływu strumienia Brodnia z tego bagna; dalej brzegiem Brodni do gran. Jabłonny (MK 9, 216); 1519 las Zabiele leży między B., Grochowem, Kawęczynem i Targowską Rudą (MK 32, 51v); 1519 las Zabiele czyli Choszczowe k. B. i Targowego (MS 4 nr 6549); 1522 las Zabiele czyli Choszczewy (MK 32, 139); 1527 wł. Żórawiowska w B. (ASK I 27, 449); 1558 młyn król. [Siwek] na rz. Czarnej ze stawem Knicha i rolami między wsiami B. i Ząbkowa Wola (MS 5 nr 8456; AHPMaz. 2, 216); 1565 B. graniczy z Targowem panów Laskowskich, z panami Golędzinowskimi [z Golędzinowa], z Gołyńskimi [z Woli Gołyńskiej] oraz z rz. Wisłą [?] (LM 1565 I, 25).

3. Włas. książ. 1428 ks. Janusz I daje opatrz. Maciejowi Żórawiowi z B. kmieciowi książ., za pewną kwotę pieniędzy, wolną wł. we wsi książ. B., zobowiązując go do trzykrotnej służby konno, na własny koszt corocznie w ciągu trzech dni (PP 5 nr 735; Warsz. 18, 18-19); 1428 kmieć z B. (Warsz. 2, 9); 1428 Andrzej woźny z B. (Warsz. 2, 18); 1430 Mikołaj z P. wuj Mikołaja z Nowej Warszawy (ŁawWN nr 118); 1432 sąd bartny rozsądza sprawę szl. Piotra z Milanowa [dziś Wilanów] z [kmieciem] Grzegorzem z B. o „łączenie” w jego pustym lesie; Piotr występuje o szkodę 6 kóp gr, powołując się na świadków „znamienników” (signatores) i wygrywa sprawę (Warsz. 2, 118); 1433 przysiężni [ławnicy] przysądzają kmieciowi z B. zakład 6 kóp gr od Macieja Żórawia (Warsz. 2, 179); 1433 woźny z B. (Warsz. 2, 203); 1447 Klemens z B. ma wierzytelność 1 grz. i 1/2 gr u Mikołaja Wenckiego [mieszcz. warsz.] (PP 3 nr 1038); 1448 Urban karczmarz z Pragi procesuje się z Żórawiem z B. o barć (Warsz. 2, 1076); 1464 kmiecie z B. (ZR nr 1166); 1469 Dobiesław kmieć z B. pozywa Jakusza z Laskowa o zatrzymanie konia, sprzedanego kmieciowi z Kuligowa (TymProc. 278); 1481 star. zakr. mianuje woźnym w Serocku prac. Mikołaja z B. woźnego warsz. (Warsz. 5, 591; WolffStudia, 29); 1484 ks. Janusz II [lub ks. Bolesław V?] wykupuje B. za 100 fl. od Stanisława Zaborowskiego stolnika zakr. (Księga skarbowa Janusza II księcia mazowieckiego z lat 1477-1490, wyd. J. Senkowski, „Kwartalnik Historii Kultury Materialnej” 7, 1959, z. dodatkowy, nr 937); 1484 ks. Bolesław V sprzedaje 16 wł. lasu Knieja Olbrachtowi mieszcz. warsz. do rudy [kuźnicy] w pobliżu B. (MK 9, 168-168v); 1487 uczc. Wojciech z B. (Ep. 11, 292v); 1488 wieś książ. B. (MK 9, 181v; → p. 4); 1489 uczc. Maciej Rogowic z B. winien jest uczc. Agnieszce z Pragi 2 kopy gr za barć oraz 1 kopę za dom, konia i in. rzeczy (Ep. 11, 134); 1493 wieś książ. B. (MK 9, 191; MK 18, 61); 1499 prac. Jakub z B. jest oskarżony o porzucenie służby u pleb. z Kiełpina (Ep. 16, 15v); 1503 Maciej włodarz z B. kupuje dom w Starej Warszawie za 21 kóp gr (RadWS nr 628); 1515 opatrz. Mikołaj mieszcz. warsz. włodarz w B. (RadWS nr 1122); 1519 Jakub Kąkol mieszcz. warsz. zabezpiecza na swoich dobrach 10 kóp gr w półgr prac. Stanisławowi z Długiej Kaleńskiej wójtowi z B. (RadWS nr 1303); 1525 Dorocie wd. po Mateuszu! włodarzu z B. zięć jej, opatrz. Mikołaj Trzczeski stelmach, mieszcz. warsz. zadośćuczynił za cz. domu w mieście i za inne dobra w B. (RadWS nr 1697, 1708); 1526 ugoda między tąż Dorotą i jej dziećmi Szczepanem, Janem i Anną a Mikołajem Kukiełką stelmachem, mieszcz. warsz. o dom w Warszawie i dobra w B.; Mikołaj otrzymuje w sumie 30 kóp gr w półgr i dom, a zobowiązuje się wypłacić dzieciom Doroty po 4 kopy gr w półgr; Dorocie zostają dobra w B. (RadWS nr 1718); 1526 Mikołaj Tczenski stelmach ze Starej Warszawy wypłaca tejże Dorocie z B. 7 kóp gr w półgr (RadWS nr 1737); 1526 Stanisław Kukiełka stelmach, mieszcz. warsz. winien jest tejże Dorocie z B. 4 1/2 kopy gr w półgr (RadWS nr 1741); 1526 wieś książ. B. ma 25 wł. os., 1 wł. włodarza, 1 wł. pustą wolną, 3 zagr., 1 wł. Żórawiowską, 1 wł. woźnego (ASK I 27, 449); 1551 Maciej z B. woźny warsz. (ZR nr 2684); 1565 wieś król. B. ma 27 wł., 50 kmieci, 11 podsadków bez roli, pracujących we dworze i na jego strawie, 2 karczmarzy (LM 1565 I, 23); 1565 folw. w B. w 3 polach ma łącznie 12 wł. (LM 1565 I, 25); XIX w. wieś 632 mr. [21 wł.], folw. 755 mr. [25 wł.] (SG 15/1, 238).

4. 1433 przysiężni [ławnicy] z B. (Warsz. 2, 179); 1447 w podziale dóbr między dzieci zm. Dziersława Targowskiego łowczego warsz. wójtostwo w B. dostają obok innych dóbr Mikołaj, Jan, Paweł, Katarzyna i Anna (MK 4, 53); 1451 przy podziale dóbr tenże Mikołaj dostaje Łochów, a Jan i Paweł Targowe, wójtostwo w B. i inne dobra (MK 4 k. 123v, 125v-126); 1484 uczc. Mikołaj wójt w B. (Ep. 11, 89v); 1484 ks. Bolesław V nadaje Olbrachtowi mieszcz. warsz. pr. chełm. z czynszem po 4 gr na 16 wł. lasu Knieja (MK 9, 168-168v); 1488 wójtostwo we wsi książ. B. z 3 wł. sprzedaje szl. Jakub Rog z Zaborowa za 60 kóp gr w półgr szl. Piotrowi synowi Macieja z Czeczotek (MK 9, 181v); 1493 szl. Piotr z Czeczotek sprzedaje 3 wł. wójtostwa w B. za 55 kóp gr w półgr uczc. braciom Stanisławowi i Janowi zw. Kąkolowie ze wsi Długiej Michała Okunia (MK 9, 191; MK 18, 61); 1515 ławnicy z B. Jan Wilk i Jan Pan (RadWS nr 1122); 1521 bracia Stanisław i Jan Kąkolowie wójtowie z B. sprzedają 3 wł. wójtostwa w B. książętom Stanisławowi i Januszowi III za 40 kóp gr w półgr (MK 32, 91v); 1526 ks. Anna [Konradówna] zwraca 3 wł. wójtostwa w B. Janowi Kąkolowi i jego bratankom Wawrzyńcowi, Leonardowi [?], Stanisławowi, Danielowi i Rafałowi wójtom z B., ponieważ zmarli książęta Stanisław i Janusz III nie zapłacili za to wójtostwo (MK 41, 161); 1526 czynsz z 25 wł. w B. po 35 gr, 3 zagrodnicy po 9 gr, 1 wł. Żórawiowska i 1 wł. woźnego wolne od czynszu (ASK I 27, 449); 1526 B. daje owies (ASK I 27, 671); 1565 z każdej włóki w B. płacą po 35 gr i dają po 13 korców owsa; wójtostwo zostało skupione i obrócone na folw. (LM 1565 I, 23-24).

5. 1565 dzies. z B. należy do par. Kamion (LM 1565 I, 25).

6. 1481-87 prac. Mikołaj z B. woźny warsz. (Warsz. 5, 591; Ep. 11, 287; WolffStudia 29); 1496 Jan z B., 1499 Jan syn Brody z B., przyjęci do pr. miej. Nowej Warszawy (PrzyjęciaNW nr 306, 351); 1512-27 Stanisław z B. woźny warsz. (Warsz. 9, 44; ZR nr 2325).

7. Enc. Warszawy 84 n.