(1407 Dluga, 1416 Dluga canonicorum, 1445 Dluga Capituli, XVI-XVII w. Długa Kościelna, 1783 Długa kościelna) 15 km na SWW od Stanisławowa, dziś Długa Kościelna.
1. 1445 n. distr. warsz. (Knap.mps 939); 1580 pow. warsz. (ŹD 252); do 1445 par. Zerzeń, następnie D. (Knap.mps 939).
2. 1416 → p. 3; 1480 las przylega z jednej strony do Duchnowa, z drugiej do D. (MK 9, 123v); 1527 las pomiędzy D. kanoników a Długą Okunia długi na 6-7 staj, szeroki na 2 staja; Duchnów od D. rozgranicza droga [gościniec z Warszawy do Mińska, (AHPMaz.)]; granica dóbr Zerzeń i D., zaczynając od węgła dóbr Miłoszyna [na N od tej wsi, na W od Żurawii], została zniszczona, wycięto duże drzewa, nieliczne najstarsze kopce graniczne ledwo można rozpoznać (AECVars. s. 56-59, nr 47); 1527 młyn, lasy, granice → p. 3; 1565 D. graniczy z wsią król. Dębe w z. czer. [faktycznie z Puszczą Dębską przynależną do dóbr Dębe (AHPMaz.)] (LM 1565 I, 99).
3. Włas. szlach., następnie duch. – kap. warsz. 1407 szl. Mikosz z Grodziska darowuje połowę wsi D., którą odziedziczył po ojcu, kap. warsz. z pr. objęcia po jego śmierci (AECVars. s. 8, nr 12); 1416 kap. warsz. i Pietrasz z Grodziska dzielą dobra; połowę D. ku Dębemu, Wiązownu, Miłoszynie i Zerzniu dostają kanonicy, a połowę D. ku Nieporętowi, Bródnu i Kaleniowi dostaje Piotr (MK 3, 9; AECVars. s. 10, nr 21); 1445 D. jest włas. kap. warsz. (Knap.mps 939); 1527 rewizja dóbr D. posiadanych przez Bartłomieja [Belskiego] dziekana warsz.: dwór jest pusty, wieś ma 6 wł. os. z czynszem rocznym po 24 gr, kmiecie dają 2 koguty, 1 gęś i 30 jaj rocznie, a z każdej wł. świadczą 1 dzień pracy w tygodniu; rządca w roku tym skupił te dni i zmusił kmieci do zwożenia pni i do innych robót; nakazał pracować z półwł. po 7 dni w Wielkim Poście, zatem na wiosenną orkę zwierzęta były słabe; jest 3 zagr. niepłacących czynszu, pracujących ręcznie po 1 dniu w tygodniu; karczmarz płaci 12 gr i strzeże z rządcą lasów; na folw. D. można wysiać ponad 20 korców żyta i oziminy, 2 korce pszenicy, ale k. ról wykarczowanych przez kmieci nie karczuje się gruntów dla folw.; młyn jest wydzierżawiony za 2 kopy gr i za 1 wóz, cierpi na brak wody; młyński staw rybny, który założył zm. Mniszewski archid. [warsz.], jest zabagniony i wymaga oczyszczenia; barcie dają 5 1/2 rączki miodu, jedna barć jest pusta; bartnicy skarżą się na panów z Zerznia, że wycinają im dziane drzewa; rządca pana Parysa nie pozwala kmieciom z D. używać lasów dębskich na pastwiska, muszą mu płacić rocznie 8 lub 6 gr, dawać po 2 kapłony i po 1 korcu owsa, czego nie dawali za [rządów prałatów i kanoników] Mniszewskiego, Sosnkowskiego i Karczewskiego; lasy i bory D. są wycinane przy granicy dóbr książ. [król.] Dębe, a granica na długim odcinku została zniszczona; pan Kazub [z Duchnowa] przesunął drogę graniczną na teren D., a w ostatnich 2 latach granica z dobrami Zerzeń została zniszczona zaczynając od narożnika wsi Miłoszyny panów Czerniakowskich (AECVars. s. 56-59, nr 47); 1527-29 w dobrach D. kap. warsz. została na świeżym korzeniu założona wieś Studzianki (AECVars. s. 31 nr 110, s. 61 nr 57); 1580 wieś D. kanoników warsz., pobór od 3 wł. os. (ŹD 252); 1783 D. kościelna wieś, włas. kap. warsz. (RegDiec. 710); XIX w. dobra D.K. mają ok. 90 wł. (SG 2, 35).
4. 1445 Szczepan Przasnkowic sprzedaje wójtostwo w D. kapitule warsz. (AECVars. s. 59 n., nr 50); 1527 → p. 3; 1527 Jakub Przasnkowic z Żórawki okazuje przyw. na wójtostwo w D. sprzedane kap. płoc. przez jego przodka w 1445; kap. oddaliła jego roszczenia, zatrzymując ten dok. (AECVars. s. 59 n., nr 50); 1629 dzies. z wójtostwa w D.K. należy do rektora szkoły w D. (ŁOp. 3, 207-208).
5. 1445 Andrzej bp pozn. na życzenie kap. warsz. tworzy nową par. w D. ze wsi należących dotychczas do par. w Zerzniu, ze wsi kapitulnych D. i Żórawia oraz z D. Szlacheckiej i siedlisk na niej zakładanych, za zgodą Piotra pleb. w Zerzniu i kolatorów tegoż kośc.; w zamian uposaża par. Zerzeń w dzies. snop. ze wsi Grabie w z. czer. [k. Falenicy] za zgodą kap. pozn. (Knap.mps 939 n.); 1445 Henryk pleb. z D., którego zm. siostra była ż. Andrzeja Ogonka ze Starej Warszawy (PP 3 nr 879); 1484 Andrzej nauczyciel [szkoły par.] w D. pozywa Piotra z Borzęcina nauczyciela w Kobyłce o zwrot 2 ksiąg wartości 10 gr (Ep. 11, 77v); [wzm. 1527] kośc. par. wystawił zm. Mniszewski archid. [warsz. 1479-1507] (AECVars. s. 57, nr 47); 1535 pleb. w D. otrzymuje dzies. bpią z Sulejówka (NowDzieje 2, 550); 1542 zmarł Wawrzyniec Oczko z Warszawy pleb. w D. (NowDzieje 2, 550); 1603 kośc. par. NMP i Ś. Anny, ma 1 wł. roli, gospodarstwo rataja, os. zagrodę i dzies. ze wsi D.K., Długa Szlachecka i Skruda, 1630 kościół par. ma od dawna dzies. z obu wsi Długa, Skruda, Żórawia, Sulejówek i Janówek (NowDzieje 2, 550).
7. RAW 1958, 403 n.