JABŁONNA

(ok. 1338 Iablona, 1418 Jablonowo, Jablona, Jablonya, Jeblona, 1481 Geblona, 1490 Yeplona, 1515 Jablonna) 16 km na NNW od Starego Miasta Warszawy.

1. 1418 n. distr. warsz. (Lub. nr 157); 1518 z. warsz. (BOZ 71, 114); 1418 par. Chotomów (Lub. nr 157).

2. 1424 J. graniczy z Dąbrówką (Warsz. 1, 139v); 1430 J. graniczy z Kiełpinem (Warsz. 2 k. 61, 77, 188); 1437 Białałęka graniczy z Bródnem i J. (MK 3, 197); 1483 w puszczy na J. są sarny (ZR nr 1543); 1484 rz. Brodnia oddziela dobra Nieporęt od J., Białejłęki i Bródna (MK 9, 164); 1495 gran. Białejłęki z Bródnem idzie brzegiem rz. Brodni do granic J. (MK 9, 216); 1504 wyspę Choszczna [na Wiśle] oddziela łacha zw. Stara Rzeka od wyspy Kępskiej i łąk wsi J., a z drugiej strony łacha Plebaniec oddziela od wyspy Jagodna; Choszczna dawniej należała do dziekana kap. płoc., właśc. Dziekanowa, i leżała k. Radziszewa, teraz 1/2 jej przyznano J. i rozdzielono ją rowem, robiąc 28 znaków gran. na drzewach; wyspa Kępski [Ostrów] ciągnie się od łąk J. i leży między jeziorem Dunaj a łachą zw. Starą Rzeką, jest oddzielona od tych łąk rowkiem, a nie ciekiem wody, obecnie została zamieniona na łąki (ACapPloc. 50, 61v); 1508 J. graniczy z Łaziskami (ACapPloc. 50, 91); 1518 rozgraniczono J. z Łaziskami opactwa czerw. (BOZ 71, 157).

3. Włas. duch. – bpa płoc. [Ok. 1338] I. należy do bpstwa płoc., bp otrzymuje tu 14 pokowów miodu [od bartników] oraz 3 pokowy we własnym ośrodku (MPH 3, 122 [Spominki sochaczewskie]); 1418 J., Chotomów, Janowo i Radziszewo należą do bpstwa płoc. (Lub. nr 157); 1424 Andrzej Masłko z Nowej Warszawy winien jest 2 kopy i 7 gr Marcinowi z J. (ŁawWN nr 54); 1430 podrzędczy z J. i rządca z J. (Warsz. 2, 56); 1433 rządca Sidło z J. (Warsz. 2, 188); 1434 Jakub włodarz z J. (TymSąd. 141); 1465 opatrz. Wawrzyniec z J. zabezpiecza 54 gr długu za konia na swym domu w Nowej Warszawie (ŁawWN nr 664); 1483 puszcza na J., włas. bpa płoc. (ZR nr 1543); 1485 uczc. Stanisław z J. (Ep. 10, 399); 1486 kmieciom z J. zajęto 100 sztuk bydła (ZR nr 1608); 1487 Mikołaj pleb. w Milanowie rządca Piotra bpa płoc. w J. (Warsz. 6, 8); 1491 ksiądz Mikołaj z J., pleb. w Milanowie, altarysta warsz. (Ep. 15, 221v); 1502 szl. Marcin Żebrowski faktor w J. przez niedbalstwo dopuścił do zatonięcia pod Radziszewem szkuty bpiej (Ep. 149, 65); 1504 → p. 2.; 1508 prac. Marcin Wachowic z J. z 3 towarzyszami spławia pale z J. przeznaczone na jaz pod Czerwińskiem [miasteczko bpa płoc.] (Ep. 149, 111v); 1509 Jerzy murarz z Warszawy ma wybudować w J. z materiału bpa płoc. dwie piwnice podziemne, sklepioną i zwykłą; mur ma być gruby na 4 cegły; ma wybudować fundamenty pod 3 domy mieszkalne na głębokość 2 łokci pod ziemią oraz 2 1/2 cegły nad ziemią; za robotę ma otrzymać 20 kóp gr w półgr (AC 3/1 nr 286); 1510 Erazm bp płoc. z J. przez pełnomocnika szl. Pawła Psuckiego oskarża szl. Abrahama z Dąbrówki Większej o pobicie kmieci bpich (Warsz. 10, 488); 1514 kap. płoc. chciałaby wykupić [z dzierżawy] dobra J. (ACP 1 nr 561); 1514 włodarz z J. (PułtTest. 1, 207); 1515 szl. Mikołaj Zębocki star. w J. (Ep. 2, 67); 1515 tenże Mikołaj dopuszcza br. Feliksa do 1/2 dzierżawy klucza J.; Feliks ma otrzymać 130 kóp gr w półgr z dochodów z 1515 z czynszów, dzies. i ze spichrzów w J. i Janowie (Ep. 149, 92); 1516 Stanisław pleb. w Gromadzynie jest domownikiem Erazma bpa płoc. i faktorem w J. (Ep. 149, 264); 1517 Feliks Zębocki leguje wykonawcom testamentu 3 stogi żyta z dworu bpa w J.; Jan Mida z J. jest winien temuż Feliksowi 3 1/2 kopy gr za zboże (PułtTest. 1, 475v); 1518 wieś stołu bpiego J. (BOZ 71, 157); 1521 Marcin Wszołek faktor z J. (Ep. 204, 63v); 1527 szl. Bartłomiej Rycicki sługa starosty w J. (Ep. 204, 333); 1580 pobór od 16 wł. os., 4 zagr. z rolami (ŹD 265); XIX w. wieś J. 29 wł.; całość dóbr J. z Chotomowem i Rajszewem, bez Janówka, ponad 350 wł., w większości lasu (SG 3, 346; Małc. 188 n.); dobra J. z Janówkiem 12000 mr. [400 wł.] (Małc. 136).

4. 1418 Jakub bp płoc. nadaje pr. chełm. na Chotomów, J., Janowo i Radziszewo z czynszem w J. po 26 gr pras. z 1 wł. os.; kmiecie w J. mają dostarczać miód wg dawnego układu, mają pracować 3 dni w roku, mają wozić rzeczy bpa do Pułtuska oraz dostarczać z każdej wł. 4 wozy drewna i pale do Czerwińska na jaz w Piaskach, a także dawać 3 kopy suchych pni; wójtostwo czyli sołectwo w tych 4 wsiach z 3 wł. wolnymi w Chotomowie dostaje szl. Dobiesław z Grzegorzewic (Lub. nr 157); 1514 ławnicy w J. (PułtTest. 1, 207).

5. 1418 dzies. z J. pobiera pleb. w Chotomowie (Lub. nr 157); 1775 przy starym pałacu bpim w J. jest kaplica prywatna wraz z wyposażeniem, w której czasem jest odprawiana liturgia mszalna (Mat. 8, 26).

6. 1481 Wojciech z G. krewny (amicus) Jakuba piwowara, 1490 Wojciech Szaycz z Y., 1492 opatrz. Jakub z Y. zwany Soycz, 1495 Mikołaj Omsyn z J., 1501 Jakub syn Jana Małka z J., przyjęci do pr. miej. Nowej Warszawy (PrzyjęciaNW nr 69, 243, 253, 288, 385); 1509 Jakub Lasek z J. przyjęty do pr. miej. Starej Warszawy (RadWS s. 666).