KALEŃ

(1406 Kalen, Calyeny) 10 km na NW od Tarczyna.

1. 1465 n. distr. warsz., pow. tarcz. (MK 9, 129v); 1406 par. Tarczyn (Kwiat. 65); 1474 par. Żelechów (Knap.mps 433); 1491 par. Ojrzanów [Żelechów] (Knap.mps 436; Knap.rps 6951 III, 70).

2. 1487 K. graniczy z dobrami Skuły (Tarcz. 3, 242); 1487 las Bukowy w dobrach Skuły graniczy z Osowcem [z. raw.], K. i Grzmiącą aż do drogi z K. do Skuł (Tarcz. 3, 260).

3. Włas. duch. – kap. warsz., następnie szlach. 1421 K. należy do prebendy kan. i oficjała warsz. Gotarda [z Gurby] (AECVars. s. 11, nr 23; Wilska 91 n.); 1430 kmiecie w K. (Warsz. 2, 60); 1438 Jan Kaleński kmieć ze Skoroszy (MZH nr 21, 22); 1465 w sporze między Mikołajem Ojrzanowskim i jego matką Małgorzatą z jednej, a kan. Stanisławem Żelawskim i kapitułą warsz. z drugiej strony, rozjemcy przysądzają Mikołajowi K. i Żelechów z tym, że Mikołaj ma dać kapitule wieś Duki i 300 kóp gr w półgr (MK 9, 129; AECVars. s. 21, nr 68); 1466 Mikołaj z Ojrzanowa dz. w K. (AE IV 166v); 1474 Mikołaj Ojrzanowski [właśc. K.] (Knap.mps 433; Knap.rps 6951 III, 69); 1481 ks. Bolesław V zwalnia Mikołaja chor. zakr. i br. jego Jana z Ojrzanowa od kar sąd., a kmieci ich z C. i in. wsi od prac przy starych i nowych grodach (MK 9, 130v); 1517 wieśniacy z K. biorą udział wraz z grupą szlachty i jej poddanych w najeździe na dobra tarczyńskie prep. kap. warsz. (MZH nr 947); 1517 Jan z Ojrzanowa sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny 4 grz. gr w półgr z Ojrzanowa, C. i in. dóbr za 40 kóp gr w półgr Stanisławowi Dąbrowskiemu podpiskowi zakr., altaryście czer. (MK 32, 5); 1519 tenże Jan star. warsz. sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny 5 grz. gr w półgr z Ojrzanowa, C. i in. dóbr za 50 kóp gr w półgr Mikołajowi z Mirowic dziekanowi płoc. i prep. kap. warsz. na ufundowaną przez niego kapelanię w koleg. warsz. (MK 32, 39); 1526 testament Jana Ojrzanowskiego cześnika liw., star. warsz. obejmuje dobra Ojrzanów, Żelechów, K., Wesoła Wola, Zalesie, Rakowiec i Powsinek w z. warsz. (MK 40, 214; MS 4 nr 14885); 1526 włas. skarbnika Ojrzanowskiego, 10 1/2 wł. os. (ASK I 27, 455v); 1530 krewni współklejnotnicy zm. Jana Ojrzanowskiego dają Katarzynie Ojrzanowskiej swe działy m. in. w C. (MS 4 nr 5504); 1532 taż Katarzyna ż. Piotra Goryńskiego star. ciech. zastawia Janowi bpowi przemyskiemu swe wsie Ojrzanów, Żelechów, Zaręby, K., Wesołą Wolę, Zalesie i Musuły w 10000 fl. (MS 4 nr 23300); 1563 Kacper Miński z Ojrzanowa, K. h. Prus III (MH 9, 39); XIX w. wieś i folw. K. ma łącznie ok. 29 wł. (SG 3, 676).

4. 1421 Gotard [z Gurby] kan. i oficjał warsz. jako posiadacz prebendy w K., Woli [Ojrzanowskiej?] i Bystrzanowie sprzedaje wójtostwo w tych wsiach szl. Piotrowi z Gurby za 20 kóp gr; jeżeli wójt będzie uciążliwy, będzie musiał sprzedać wójtostwo w ciągu roku, inaczej zostanie wykupiony za opłatą 5 kóp gr pras. za 1 wł. wykarczowaną, 2 kóp za niewykarczowaną (AECVars. s. 11, nr 23); 1428 Jan Wierzbięta [ze Służewa] wójt w K. ma stanąć przeciw Andrzejowi z Młochowa pod przepadkiem wójtostwa w K. na rzecz księcia (Warsz. 2, 22); 1481 ks. Bolesław V nadaje pr. chełm. z czynszem książ. po 3 gr z 1 wł. os. na Ojrzanów, C. i in. wsie (MK 9, 130v); 1526 czynsz książ. z Ojrzanowa, Żelechowa, K., Zarębów, Wesołej Woli i Zalesia po 6 gr z 1 wł. został darowany [z tytułu urzędu] (ASK I 27, 455v).

5. 1406 dzies. polna z K. jest pobierana od dawna przez archid. czer.; po zgonie lub ustąpieniu archid. Jałbrzyka będzie pobierana przez kan. warsz. mianowanego przez bpa pozn. (Kwiat. 65); 1406 Wojciech bp pozn. przeznacza dochody w K. dla kościoła par. w Tarczynie na utrzymanie wikariusza wiecz. ustanowionego w zastępstwie prepozyta kap. warsz. (Kwiat. 66); 1474 Andrzej bp pozn. eryguje kośc. par. w Żelechowie na prośbę Mikołaja z Ojrzanowa za zgodą pleb. z Tarczyna, włączając do nowej par. m. in. K. dotychczas należącą do par. w Tarczynie (Knap.mps 433; NowDzieje 2, 526); 1491 dzies. z folw. z K., które należały do par. Tarczyn, obecnie należą do par. w Ojrzanowie (Knap.mps 436; Knap.rps 6951 III, 70); 1493 Uriel bp pozn. potw. dok. z 1474 w sprawie przynależności K. do par. w Żelechowie [Ojrzanowie] (Knap.mps 437; Knap.rps 6951 III, 71).