KOPYTÓW

(1426 Copitowo, Coppithowo, 1510 Kopythow) 4 km na ENE od Błonia.

1. 1426 distr. bł.! [warsz.], pow. bł. (PP 5 nr 367); 1488 distr. warsz. (MK 9, 181); 1580 par. Ś. Wojciecha w Rokitnie (ŹD 276); II poł. XVI w. pow. bł., par. Ś. Jakuba w Rokitnie (AHPMaz. 2, 180).

2. 1441 K. graniczy z Rokitnem (Warsz. 2, 693).

3. Włas. szlach. 1426 Krystyna czyli Chrczonka z Kozyrzyc [z. soch., dziś Kozery] odstępuje K. swym ss. Mikołajowi, Sasinowi, Żyrze i Bernardowi z Kozyrzyc (PP 5 nr 367); 1431 w podziale dóbr braci z Kozyrzyc Mikołaj dostaje K. w księstwie Bolesława IV i Kostrzyno w Król. Pol. oraz 15 mr. łąk w Żdżarach w księstwie raw. (MK 76, 283); 1438 ks. Bolesław IV zwalnia Mikołaja z C. od płacenia kar sąd. (MK 3, 220); 1441 Mikołaj z C. ma sprawę o granice C. z Rokitnem (Warsz. 2, 693); 1443 Mikołaj z C. ma proces z Dorotą wd. po wdzie ze Skuł (Bł. 1, 204); 1464 Jakub Jasieński z Jasieńca zabezpiecza posag swej ż. Małgorzaty, c. Mikołaja z K. (Bon. 8, 289); 1468 Ofka ż. Marcina ze Święcic, Małgorzata ż. Jakuba z Jasieńca i Bryda ż. Jana z Olszamów, cc. zm. Mikołaja z C. oraz ich siostrzeniec Paweł, syn Anny ż. Stanisława z Radonic kwitują swego br. Krystyna z C., wuja tegoż Pawła, z zadośćuczynienia za dobra, a Paweł zaręcza spokój ze strony swej siostry Heleny (MK 5, 106v); 1478 Krystynowi z C. ręczono za zwrot 40 gr, a nie za zwrot samostrzału warsz. roboty [kuszy] (ZR nr 1206); 1488 Mikołaj ze Święcic star. i podsędek warsz. oraz Krystyn z K. sprzedają z pr. odkupu czynsz roczny 3 grz. ze Święcic i K. kapitule warsz. za 30 kóp gr w półgr (MK 9, 181); 1490 Krystyn z C. zabezpiecza dług 30 kóp gr w półgr na 1/2 działu Łaźniewa-Mostków i na cz. w [Łaźniewie-]Smołach z brzegiem rz. Nrowy Mroczesławowi z Łaźniewa (MK 32 k. 213v, 214); 1491 Krystyn z K. h. Prawda (MZH nr 710); 1495-1521 Jan, 1495-1543 Piotr, 1510-45 Stanisław ss. Krystyna → p. 6; 1513 Andrzej syn zm. Mikołaja Barana z Łaźniewa zabezpiecza dług 70 kóp gr w półgr Piotrowi Kopytowskiemu z Trojanowa pod przepadkiem części w Łaźniewie-Witkach i Łaźniewie-Smołach (MK 32, 214); 1513 Jan syn zm. Wojciecha z Łaźniewa-Mostków winien jest 30 kóp gr w półgr Piotrowi star. z Trojanowa pod przepadkiem pr. bliższości do Łaźniewa-Mostków i [Łaźniewa-]Smół, a ponadto Jan ustępuje swe pr. patronatu do kośc. Ś. Jakuba w Rokitnie z racji posiadania dóbr Łaźniewo-Mostki (MK 32, 214v); 1520 tenże Piotr z C. kupuje części w Łaźniewie-Witkach i [Łaźniewie-] Smołach od Doroty c. zm. Mikołaja Barana z Łaźniewa-Witków, ż. opatrznego Wojciecha z Błonia (MK 32, 89); 1521 cc. zm. Krystyna z K., Barbara ż. Grzegorza Ulinieckiego podczaszego czer. i Anna ż. Andrzeja z Radzikowa, kwitują z zadośćuczynienia za dobra w księstwie maz. oraz w ziemiach soch. i płoc. swych braci Jana pleb. w Kozłowie i Rokitnie oraz Piotra podkom. czer. starostę wysz. z K. (MK 32, 96; MS 4 nr 65, 69); 1521 książęta Stanisław i Janusz III dają temuż Piotrowi pr. nieodpowiednie i zwolnienie od kar sąd. (MK 32, 105v); 1522 tenże Piotr jest stryjem Jana syna zm. Bernarda Kozyrskiego ze Łbisk (MK 32, 119v); 1522 tenże Piotr dostaje zwolnienie od wyprawy wojennej z dóbr swoich położonych w Koronie (MS 4 nr 13342); 1522 książęta Stanisława i Janusz III prezentują Stanisława z K. na pleb. w Żukowie (BOKrStraty nr 249); 1523 książęta Stanisław i Janusz III dodają 100 kóp gr Piotrowi Kopytowskiemu podkom. czer. do 200 kóp gr zapisanych mu na Książenicach (AGAD perg. 640); 1524 tenże Piotr uzyskuje potwierdzenie przepadku cz. Łaźniewa z 1513 (MK 32, 214-214v); 1525 Piotr z C. podkom. czer. kupuje cz. Łaźniewa-Witków i [Łaźniewa-]Smół za 70 kóp gr od Marcina syna zm. Mikołaja Barana z Łaźniewa-Witków (MK 41, 29); 1525 Piotr z C. kaszt. warsz. i star. wysz. kupuje części w Zaborowie i Nacpolsku (MK 41, 84v); 1525 ks. Janusz III sumę 200 kóp gr pożyczoną od Piotra z C. kaszt. warsz. dopisuje do sumy 400 kóp gr, pożyczonej wcześniej przez niego i przez [jego br.] Stanisława, i daje mu w zastaw dożywotnio Książenice (AGAD perg. 1003); 1526 ks. Janusz III nadaje Książenice Piotrowi Kopytowskiemu kaszt. warsz. i star. wysz. (MK 41, 117); 1526 w K. 2 1/4 wł. os. (ASK I 27, 458); 1534 tenże Piotr Kopytowski posiada młyn Zaleski w Książenicach (ZR nr 2359); 1539 król Zygmunt I potw. temuż Piotrowi przepadek cz. Łaźniewa z 1524 (MS 4 nr 6589); 1539 tenże król potw. temuż Piotrowi dok. z 1525 na młyn w Książenicach (AGAD perg. 835; MS 4 nr 6624); 1539 tenże król potw. temuż Piotrowi nadanie Książenic z 1526, lecz potwierdzenie i nadanie zostaje skasowane na rozkaz król. (MS 4 nr 6633); 1545 Małgorzata z Zaborowa wd. po Piotrze Kopytowskim kaszt. warsz. i Stanisław Kopytowski kan. warsz. przegrywają pozew o uprowadzenie Anny c. Małgorzaty przez Arnolfa Uchańskiego łowczego bełs. (MS 4 nr 21801); 1545 taż Anna ż. Arnolfa Uchańskiego uzyskuje potwierdzenie dok. ks. Włodzisława I z 1445 na sprzedaż Trojanowa (MK 70, 181; MS 4 nr 7462); 1580 dobra Łaźniewo-Witki, K. i Smolichowo jed-nego właśc. (ŹD 276); XIX w. folw. K. 680 mr., wieś 28 mr., tj. razem 23 2/3 wł. (SG 4, 389).

4. 1526 czynsz książ. z K. pobiera kaszt. warsz. z tytułu urzędu (ASK I 27, 458).

5. 1510 dzies. z K. należy do archid. warsz., jest sprzedawana za 3, 4 lub 5 kóp gr (LBPosn 32); 1517 dzies. od 8 kmieci z K. należy do archid. warsz. (NowDzieje 2, 312).

6. 1495-1521 Jan syn Krystyna z C.: 1495 student Uniw. Krak. (MUK 1 nr 95e/052 i 053), 1521 pleb. w Kozłowie i Rokitnie (MK 32, 96; MS 4 nr 65, 69).

1495-1543 Piotr Kopytowski z K. i Trojanowa syn Krystyna: 1495 student Uniw. Krak. (MUK 1 nr 95e/053), 1514-17 podkom. wysz., 1518-25 podkom. czer., 1519-39 star. wysz., 1521-23 marszałek dworu książ., 1525-43 kaszt. warsz. (PacSpis; WolffStudia s. 314, 338; Sobol s. 170, 184), zm. 1543 (MS 4 nr 21231).

1510-45 Stanisław syn Krystyna z K.: 1510 student Uniw. Krak. (MUK 2 nr 1510h/051), 1522 prezentowany przez książąt Stanisława i Janusz III na pleb. w Żukowie (BOKrStraty nr 249), 1545 kan. warsz. (MS 4 nr 21801).

7. Bon. 11, 129 (Kopytowscy h. Kościesza! [Prawda]).

Uwaga: Inny Kopytów na Mazowszu znany był w XV w. w z. ciech.; osada ta zaginęła.