PARULE

(1406 Parule) 6 km na N od Tarczyna, od XVIII w. Parole.

1. 1416 distr. warsz. (MK 3, 52v); 1536 pow. tarcz. (ASK I 27, 401); 1580, 1603 par. Tarczyn (ŹD 288-289; Vis. 1603, 112v); II poł. XVI w. pow. tarcz. (AHPMaz. 2, 202).

2. 1428 dział w P. zwany Gawłów od gran. Mrokowa do Krakowian (PP 5 nr 674); 1433 części w P. Siedliczna, Gawłowska, Osiekowo i Ośniczna (PP 6 nr 494); 1444 cz. w P. zaczynając od kąta granicy Żabiego w stronę granic Mrokowskiego i Jana Suchodolskiego, z sadzawką (MK 3, 302); 1456 P. graniczą z Młochowem Regnolda (ZR nr 1041); 1488 cz. w P. od drogi do Ruśca aż do rz. Nrowy (Tarcz. 3, 275); 1488 cz. w P. od łąk Osieczne do gran. krakowiańskich, inna cz. od gran. krakowiańskich do Łomn (Tarcz. 3, 281); 1488 dział roli w P. zw. Osieczna od gran. krakowiańskiej do gran. mrokowskiej, w tymże dziale cz. Pawłowska i Jakuszowska; w dziale Malinie cz. Jakuszowska i Daszowska leżące od Łomn do wielkiego kamienia (Tarcz. 3, 285); dział siedliczny, od drogi rusieckiej do rz. Nrowy; inny dział w łąkach od łąk osiecznych do drogi krakowiańskiej (Tarcz. 3, 292); 1580 dwa młyny, 1790 młyn → p. 3.

3. Włas. szlach. 1407 Maciej Wachlewic i Piotr z P. świadczą w sądzie z. czer. (Czer. nr 20); Jan Wachlewic z P. (Czer. nr 39); [1416] Maciej z P. sprzedaje Piotrowi z Pilchtowa [Pilitowa] swą cz. w P. za 100 kóp gr pras., przyrzekając cesję matki i sióstr (MK 3, 52v); [1417] Maciej i Jan z P. sprzedają Jakuszowi i Dadźbogowi z P. cz. swego działu w P. za 40 kóp gr posp. (MK 3, 63); 1421 Mikołaj z P., Jakub z P. (Warsz. 1, 8v, 9v); 1422 Gołąb z P. (Warsz. 1, 20); 1422-61 Jan syn Macieja z P. → p. 6; 1422 Jakub Gąska Parul (Warsz. 1, 39v); 1425 Jan i Piotr bracia z P., szl. Mikołaj z P. (Warsz. 1, 195v); 1426 Mikołaj Golian z P. (Warsz. 1, 216v); 1426 Maciej Kędzierzawy z P., Jan z P. i z Młochowskiej Woli, Stanisław z P. (Warsz. 1, 221); 1427 w dobra Jakuba z P. mają być wwiązani Filip ze Szczaków i Piotr z Otrębus (WarszDis. 1, 225v); 1428 Grzegorz z P. sprzedaje Michałowi i Mikołajowi braciom z P. dział w P. za 11 kóp gr posp. (PP 5 nr 674); 1428 Piotr z P. z synem Tomaszem tracą na rzecz Jana z P. wikariusza koleg. warsz. swe dobra dziedz. w P. zastawione niegdyś temuż Janowi w 33 kopach gr; ks. Janusz I daje mu na jego dobra pr. niem. (PP 5 nr 737); 1428 Dadźbog z P. (WarszDis. 1, 175v); 1429 Piotr Szepioto z P., Andrzej z P. (Warsz. 2 k. 41, 47); 1430 Włościbor z P. (WarszDis. 1, 25v); 1430 Jakusz Parul (Warsz. 2, 54); 1432 Parul Gołąb i Dasz z P. (Warsz. 2, 103); 1432 Dorota żona Stanisława z P. (Warsz. 2, 106); 1432 Mrocław z Wierzuchowa wynajął Marcinowi [z Jeżewa] podsędkowi zakr. dział Małgorzaty Parulowej (Warsz. 2, 115); 1432 szl. Dorota ż. Jakuba z P. (Warsz. 2, 122); 1432 Jakub z P. winien jest 1 kopę gr i 1 rączkę miodu Jakubowi i Aleksandrowi Żydom warsz., a niezależnie od lichwy da Żydom 7 gr na pierwszych rokach po powrocie z wojny (Warsz. 2, 169); 1433 Michał z P. zabezpiecza 14 kóp wiana swej żony Małgorzaty c. Dobiesława z Rędzin na połowie swoich dóbr w P. (PP 6 nr 494); 1433 szl. Dasz z P. (Warsz. 2 k. 195, 241); 1438 Aleksandra c. zm. Macieja z P., ż. Stanisława z Brzumina, kwituje swoich braci, księdza Jana pleb. w Tarczynie i Piotra z P. z zadośćuczynienia za dobra (MK 4, 37); 1444 Jakusz z P. część w P. z sadzawką, którą to cz. kupił od Macieja Kędzierzawego z P., sprzedaje temuż Maciejowi za 12 kóp gr w półgr oraz ręczy spokój za swoich ss. Piotra i Macieja oraz br. Dasza (MK 3, 301v); 1449 zakład w Błoniu między Janem z P. a Wisławem z Wąsów h. Łada (MZH nr 63);

1452 zakład w Tarczynie między Daszem z P. h. Dowała i Brzunińskimi h. Miedźwiada (MZH nr 75); 1453 Katarzyna córka Dasza z P., ż. Gotarda z Kłodna (MK 4, 15v); 1461 cc. Pawła z P. zastawiają Trojanowi swe dobra w 10 kopach gr na 2 lata (Tarcz. 2, 354v); 1462 szl. Wojciech z P., Maciej z P. (ZR nr 1179); 1468 zakład między Janem z Gąsek h. Zaręba a Trojanem z ss. Janem i Mikołajem [z P.] h. Dowała (MZH nr 296); 1474 zakład między panem Mikołajem z Łosia h. Rogala a Parulami h. Dowała (MZH nr 454); 1476 Trojan z P. rozjemca (ZR nr 1459); 1479 Piotr kmieć Trojana z P. (ZR nr 1493); 1480 Mikołaj syn Trojana z P. oskarżony o zabójstwo Gotarda z Szamot (ZR nr 1495); 1484 Świętka córka zm. Stanisława z Cedrowic w z. czer., ż. Mikołaja Sorpitki z P. (MK 18, 13v); 1487 szl. Stanisław z P., Jan z P. (AC 2 nr 1863 n.); 1488 Jan syn zm. Tomasza z P. zapisuje Trojanowi z P. płosę, położoną między miedzami Trojana i Wielka, należącą do niego i jego siostry Barbary (Tarcz. 3, 275); 1488 Jan syn zm. Tomasza z P. zastawia swej siostrze Annie 2 cz. w P. (Tarcz. 3, 281); 1488 Trojan, Piotr z synami Mikołajem i Janem oraz Szymon, w imieniu swoim i swego br. Leonarda, ręczą spokój Mikołajowi Sorpitce w dziale roli w P.; części Pawłowska i Jakuszowska w tym dziale; w dziale Malinie części Jakuszowska i Dasiowska, zaczynając od Łomn aż do kamienia wielkiego leżącego w końcu roli tegoż Mikołaja (Tarcz. 3, 285); 1488 Małgorzata wd. po Bernardzie z P. z synem Andrzejem zastawia Trojanowi z P. dział siedliczny (z wyłączeniem siedliska) i inny dział w łąkach (Tarcz. 3, 292); 1492 szl. Sorpitka, Trojan, Jan i Jakub z P. uczestnicy nieudanej ugody z Mrokowskimi w Nadarzynie (AC 2 nr 1886); 1493 Małgorzata c. Trojana z P., ż. Jana Kiełcza z Krośni (MK 18, 83v); 1496 Mikołaj z Ryni sprzedaje Mikołajowi z P. swe pr. do Ryni za 30 kóp gr w półgr (MK 9, 208; MK 18, 98v); 1498 szl. Leonard syn zm. Szymona z P. zapisuje swej ż. Katarzynie, c. Bartosza z Piorunowa w z. soch. 18 kóp gr na 1/2 swoich dóbr (Tarcz. 3, 543v); 1499 zakład 50 kóp gr w P. (Tarcz. 3, 557);

1500 szl. Mikołaj Załuka z P. (ZR nr 1845); 1507 szl. Andrzej syn zm. Bernarda z P. zapisuje swej żonie [NN], c. zm. Jana z Gurby w z. raw. 10 1/2 kopy gr w półgr na 1/2 swoich dóbr (Tarcz. 4, 397); 1508 szl. Jan Daniewski z P., Anna wd. po Janie Wielkowicu z P., Jan syn Macieja Wielka z P. (ZR nr 1974, 1975); 1511 Barbara [z Ryni] ż. Mikołaja Parula (MZH nr 896); 1513 Andrzej Biernatowic z P., Lenart Tomkowic z P. (ZR nr 2148); 1517 Parul [z P.?] sługa Jana Ojrzanowskiego uczestniczy w najeździe szlachty z poddanymi na dobra tarczyńskie prep. koleg. warsz. (MZH nr 947); 1520 Abraham z P., jego ż. Dorota [c.] zm. Marcina z Płochocina (MK 32, 115v); 1520 Łukasz i Jakub ss. zabitego Jana Tworkowica, Sasin Wielkowic z P. (ZR nr 2252); 1524 Marcin Drogoński zobowiązuje się oprawić 20 kóp gr posagu [córki albo krewnej] na całości swoich dóbr w P. aż do czasu wypłaty (ZR nr 2297); 1528 wieś szl. bezkm. (ASK I 27, 424v); 1534 Stanisław syn Jurkowy z P. (ZR nr 2543); 1534 Jakub Sorpitka z P. (ZR nr 2544); 1536 Zygmunt Parul sprzedaje 1 grz. czynszu rocznego z P. za 10 kóp gr, a 1537 Jakub Sorpitka Parul sprzedaje 1 1/2 grz. tego czynszu za 15 kóp gr z przeznaczeniem na ołtarz w kośc. par. w Tarczynie (Knap.mps 687); 1540 Katarzyna matka Mikołaja Sowczyca z P. (ZR nr 2591); 1563 Mikołaj i Jakub ss. Abrahama, Jakub i Stanisław ss. Tomasza, Jan zw. Wodny, Wojciech Najeżonek, Stanisław Gregorek Parulowie h. Ogończyk z P. (MH 9, 40); 1580 pobór z 18 działów szl. bezkm. i 2 młynów o 1 kole własności Młochowskich (ŹD 288-289); 1633 Wojciech Parulski h. Jastrzębiec [z P.?] (Wittyg 233); 1790 P. i Garbatki z młynem (TarDym.); XIX w. wieś P. ma 452 mr., tj. 15 włók (SG 7, 870).

4. 1428 czynsz książ. z P. po 12 gr pras. z 1 wł. os. (PP 5 nr 737).

5. 1406 Wojciech bp pozn. przeznacza dochody w P. dla kościoła par. w Tarczynie na utrzymanie wikariusza wiecz. ustanowionego w zastępstwie prepozyta kap. warsz. (Kwiat. 66); 1603 dzies. z P. należą do kośc. par. w Tarczynie (Vis. 1603, 113; ŁOp. 3, 233).

6. 1422-61 Jan syn Macieja z P.: 1422 podpisek warsz. (Warsz. 1, 34; ZR s. XXI); 1426 tenże Jan subdiakon, wikariusz w koleg. warsz. (z dochodem 1 grz. srebra) uzyskuje prowizję pap. na kośc. par. w Mszczonowie (z uposażeniem 8 grz. srebra) (BulPol. 4 nr 1654); 1428 wikariusz koleg. warsz. (PP 5 nr 737); 1432 wzmianka, że tenże Jan [jako pisarz] sporządził wypis z przyw. żyd. (Warsz. 2, 97); 1437-61 tenże pleb. w Tarczynie (NowDzieje 2, 527; MK 4, 37).

1449 Szczepan syn Mikołaja z P., 1507 Jan syn Mikołaja z P., 1530 Stanisław syn Mikołaja z P., 1541 Jan syn Stanisława z P., studenci Uniw. Krak. (MUK 1 nr 49e/032, 1507e/009, MUK 2 nr 1530e/047, 1541e/ 073).