(1465 Czissek, 1473 Czyszek, Pustelnyk, 1477 Czarna Wola, Pustenyk!, 1482 Czarnowola, 1504 Czarna Volya alias Pusthelnyk, 1516 Pustennik!, 1530 Pustelnyk) 6 km na WSW od Stanisławowa, początkowo cz. obszernej włości leśnej → Cisek.

1. 1477 distr. warsz. (MK 9, 89v); 1473 [par. P.] (MK 9, 30v), 1580 par. P. (ŹD 252).

2. 1465 [las] Cisek (Zakr. 5, 443v); 1477 cz. w lasach Cisek, nad brzegiem rz. Czarnej (MK 9, 88v, 89v); 1482 Cz. przy gościńcu wiodącym [z Warszawy] do Liwa (MK 5, 205v); 1482 nadanie 4 włók w dobrach książ. Dębe w z. czer. obok gościńca idącego do Liwa, w stronę wsi Cz., z brzegiem rz. Czarna oraz z karczmą (MK 5, 205v); 1525 młyn → p. 3; 1565 P. graniczy z Goździówką w z. czer. i Cisówką (LM 1565 I, 103; II, 196); 1580 młyn → p. 3.

3. Włas. szlach., potem książ., potem ponownie szlach. 1465 ksiądz Bartłomiej ze Słuńczewa eremita [pustelnik] w C. (Zakr. 5, 443v); 1473 ks. Bolesław V daje 2 wł. na nowym korzeniu naprzeciw kaplicy Ś. Katarzyny k. rz. Czarna w dziedzictwie Cisek jako uposażenie kośc. w C. (MK 9, 30v; na marginesie: Pustelnyk); 1477 ks. Bolesław V daje Andrzejowi z Chylina podkoniemu książ. nowo lokowaną na surowym korzeniu wieś Cz.W. k. kaplicy eremity w lasach Cisek o powierzchni 12 wł. i z brzegiem rz. Czarna oraz nadaje Andrzejowi pr. nieodpowiednie i zwolnienie od kar sąd. (MK 9, 89v); 1482 ur. Andrzej Chyliński z Okunina podskarbi warsz., marszałek dworu Piotra bpa płoc. odstępuje 12 wł. Cz. wraz z pr. patronatu księdzu Maciejowi z Nieksyna kan. warsz., pleb. zakr. w zamian za Mościska, tj. 12 wł. między Obrębem a Lipinami, z dopłatą 50 kóp gr (MK 9, 153-154); 1482 ks. Konrad III daje temuż Maciejowi 4 wł. i karczmę w dobrach Dębe obok gościńca wiodącego do Liwa, wraz z brzegiem rz. Czarnej; obniża też czynsz książ. do 3 gr od wł. os., a także daje pr. nieodpowiednie i zwolnienie od kar sąd. (MK 5, 205v); 1496 wwiązanie księdza Macieja z Nieksyna kan. warsz. w Cz. V. (Warsz. 7, 656); 1504 Stanisław i Bolesta ss. zm. [Andrzeja syna] Wojciecha Chylińskiego z Okunina zabezpieczają Grzegorzowi z Komorowa dług 100 kóp gr w półgr na Cz. W. czyli P., za zgodą swych sióstr Doroty i Anny, macochy Małgorzaty oraz Anny ż. Stanisława (MK 32, 2); 1505 Gniewosz pleb. ze Słonima, Szczepan i Mikołaj bracia z Mierzanowa wstrzymują (arrestant) dokumenty w metryce ks. Bolesława [V] na Cisek, Mlęcino, Wiśniewo, Czarną i inne dobra (MK 18, 219); 1516 1516 Jan syn Grzegorza Komorowskiego → p. 5; 1517 Grzegorz z Komorowa uzyskuje potwierdzenie przepadku Cz. W. czyli P. z 1504 od dziedziców Okunina (MK 32, 2); 1525 Małgorzata c. zm. Pawła z Latchorzewa chor. zakr., ż. Jana z Obór kaszt. ciech., odstępuje ks. Januszowi III 4 wł. w dobrach i lasach książ. w Dębem [z. czer.] z 1/2 młyna i stawu w P., do których ma pr. po ojcu zgodnie z zapisem w metryce ks. Konrada III (MK 41, 73v); 1526 ks. Anna [Konradówna] darowuje Zofii c. Jakuba ze Rzwienia marszałka księstwa maz., żonie Stanisława Drużbica z Zastowa star. zakr., 10 wł. lasu Choiny nad rz. Czarną w dziedzictwie książ. Stanisławowo w z. warsz., obok dóbr Zerzyńskich z jednej i dóbr Ręczaje i P. szlachty z Komorowa z drugiej strony (MK 41, 152); 1526 taż ks. Anna daje Dorocie wd. po zm. Grzegorzu z Komorowa brzeg rz. Czarnej z 1/2 stawu i młyna w dobrach książ. Dębe naprzeciw wsi Cz.W. czyli P. oraz 2 morgi w borach z siedliskiem i zabudowaniami młynarza koło gościńca idącego z Liwa do Warszawy (MK 41, 187); 1526 w P. 4 wł. os. (ASK I 27, 453); 1563 Jakub Kędzierzawski h. Ciołek z P. (MH 9, 29); 1580 pobór od 1 1/4 wł. os., 1 1/2 wł. opustoszałej, 3 zagr. z rolami i in. 3 zagr. na ogrodach opustoszałych oraz młyna o 1 kole (ŹD 252-253); XIX w. wieś P. ma 5 wł., folw. P. niecałe 4 wł. (SG 9, 309).

4. 1477 ks. Bolesław V daje księdzu Pawłowi z Pomnichowa pisarzowi ziem. warsz. wójtostwo 1 1/2 wł. we wsi książ. Cz. założonej na surowym korzeniu k. kaplicy eremity inaczej P. (MK 9, 88v); 1477 ks. Bolesław V daje Andrzejowi z Chylina czynsz książ. po 2 gr pras. z 1 wł. os. (MK 9, 89v); 1504 Paweł Lewko pleb. w Raszyńcu sprzedaje 1 1/2 wójtostwa w Cz. Pawłowi z Latchorzewa chor. zakr. (MK 18, 188v); 1526 czynsz książ. po 3 gr (ASK I 27, 453).

5. 1465 eremita, 1473 kaplica Ś. Katarzyny, kośc. w C. → p. 3; 1482 kośc. zbudowany w Cz. ma 2 wł. poświętnego (MK 9, 153-154); 1504 ksiądz Wojciech Panek komendarz w P. sprzedaje cz. wójtostwa w Faszczycach za 12 kóp gr w półgr (MK 18, 185v); 1516 Jan syn Grzegorza Komorowskiego [z P.] pleb. w P. (AC 2 nr 1705); 1525 Rafał bp płoc. daje Stanisławowi pleb. w P. czasowo dzies. biskupią z 5 wł. os. we wsi Łęka na 3 lata (Ep. 12, odpis przyw.); 1530 P. [par.] nowej erekcji; Stanisław pleb. ma 2 kopy gr dochodu, rektor [szkoły] ma 1/2 kopy gr (AECPolt. 389); 1540 Jakub bp płoc. eryguje par. P. przy istniejącym już kośc. filialnym Ś. Katarzyny (RAW 330); 1775 kośc. zniszczony ze starości przed blisko 50 laty, zastępuje go kaplica drew. pw. Ś. Katarzyny; jest dok. erekcji z 1540; par. obejmuje 9 wiosek; uposażenie 2 wł. roli, brak poddanych (Mat. 8, 189-195).