(1377 Ranczaye, 1427 Raczaye, 1506 z Ranczay, 1526 Rączage, 1580 Renczaie) 7,5 na NNW od Okuniewa, dziś Ręczaje Polskie.
1. [1349-55] księstwo warsz. ks. Kazimierza I (NKDMaz. 3 nr 178; SuprUzup. 144; PacUzup. 184; 1427 distr. warsz. (PP 5 nr 424); 1580 pow. warsz., par. Cygowo (ŹD 255).
2. 1478 lasy Zacięciwie graniczą z dobrami Lipiny, R. do rz. Czarnej z obu brzegami oraz Kanie, Kaleń (MK 9, 103); 1480 dobra Lipiny z lasami Zacięciwa graniczą z Kraszowem i R. (MK 9, 121v); 1481 powtórzenie opisu granic nadania z 1478 (MK 9, 135); 1503 dobra R. graniczą z lasem Zacięciwie (MK 18, 166v); 1526 las Choiny w dziedzictwie Stanisławów obok dóbr Zerzyńskich, R. i Pustelnik nad rz. Czarną (MK 41, 152); 1538 rozgraniczenie między dobrami król. Stanisławów a dobrami szlach. R. i Retkowo (MS 4 nr 19182); 1565 m. Stanisławów ma granice z panami Ręczajskimi [z R. i Retkowa] (LM 1565 II, 193); 1790 młyn → p. 3.
3. Włas. książ., potem szlach. 1377 ks. Janusz I potw. Stanisławowi podkom. warsz. nadanie dóbr Milanowo [dziś Wilanów] i R. z przynależnościami uczynione przez swego stryja ks. Kazimierza I [1349-55] temuż Stanisławowi i jego potomkom, daje mu pr. do barci i pr. łowu wszelkich zwierząt (NKDMaz. 3 nr 178; SuprUzup. 144; → p. 4); 1427 Maciej Gnat sędzia ziem. czer. daje swoim bratankom Janowi, Stanisławowi i Piotrowi z Milanowa [dziś Wilanów] dobra Lipie i Głodna w z. czer. wraz ze spuścizną po zm. br. Miklaszu, a także R. w z. warsz. (PP 5 nr 424); 1427 tenże Maciej daje tymże bratankom wszystkie swe dobra, zatrzymując dożywotnio z ż. Dadźbogą Milanowo i R. (Warsz. 2, 433); 1431 Dadźboga ż. Macieja z Milanowa stolnika warsz. zawiera układ z Janem, Stanisławem i Piotrem, bratankami męża; Dadźboga po śmierci męża ma odstąpić tymże bratankom R., zatrzymując dożywotnio 3 pokowy miodu z R. (PP 6 nr 522); 1432 Piotr Milonowski z R. (Warsz. 2, 180); 1432 Piotr z R. i Milanowa ma dom w Warszawie wspólnie z [braćmi] Janem i Stanisławem (Warsz. 2, 185); 1433 Piotr z R., jego sługa „starosta” z R. i jego teść pan Pakosz [z Wodzicznej] (Warsz. 2, 187); 1434 w podziale braci z Milanowa dziedzictwo R. dostaje Piotr, Trzelatkowo dostaje Jan, Lipie dostaje Stanisław (MK 3, 135); 1439 Piotr z Milanowa [i R.] kupuje Runowo (MK 3, 227v); 1440 stren. Piotr z Milanowa swą cz. w Milanowie odstępuje stren. Janowi z Milanowa za jego cz. Machnatki i 20 kóp; tenże Jan ma spłacić br. Piotrowi 20 kóp gr szer. po śmierci Dadźbogi (MK 3, 248); 1441 Piotr z Milanowa sprzedaje dziedzictwo R. Ziemakowi ze Smogorzewa cześnikowi ciech. za 250 kóp gr w półgr; otrzymuje 140 kóp, będzie dzierżyć jego włas. Budziszyno w z. czer. aż do uzyskania pełnej zapłaty (MK 3, 250v-251); 1442 Piotr Milanowski przyjmuje od w/w Ziemaka pewną kwotę za R.; Pakosz z Wodzicznej ręczy za żonę Piotra (MK 3, 149); 1445 Jan z Milanowa [i R.] sprzedaje swe cz. Milanowa (dwa działy) i Machnatki Annie ż. Męcimira z Mniszewa za 700 kóp gr; Męcimir z Anną nabywają też przyszły spadek Jana po Dochnie [Dadźbodze] wd. po zm. Macieju cześniku warsz. (MK 3, 324); 1445 Stanisław dz. z Michałowa! [Milanowa] sprzedaje swą trzecią cz. dziedzictwa Michałowo! [Milanowo] tejże Annie c. Piotra przewoźnika warsz. ż. Męcimira z Mniszewa podczaszego książ. za cz. Machnatki, którą ma od Jana Milanowskiego, i za 130 kóp gr (MK 3, 324-324v); 1446 stren. Piotr Milonowski sprzedaje całe dziedzictwo R. wraz z barciami szl. Annie c. Piotra przewoźnika z Warszawy i Męcimirowi z Mniszewa podczaszemu książ. za 350 kóp w półgr [transakcja niezrealizowana] (MK 4, 34v); 1476 ks. Bolesław V potw. Mikołajowi z Trzelatkowa dokument ks. Janusza I z 1377 na Milanowo i R. (MK 9 k. 77-78); 1494-1508 Mikołaj [Trzelatkowski] z R. → p. 6; 1502 ur. Mikołaj z Trzelatkowa albo z R. daje swej c. Jadwidze 8 wł. os. we wsi R. (Warsz. 8, 440); 1506 Mikołaj Miazga [kmieć] z R. (ZR nr 2030); 1526 Mikołaj Wiśniewski sprzedaje z pr. odkupu czynsz roczny z Jaworowa Bartłomiejowi Radzymińskiemu cześnikowi czer. i Mikołajowi Trzylatkowskiemu z R., wykonawcom testamentu zm. Jerzego Trzylatkowskiego z R. za 50 kóp gr w półgr na fundację nowej altarii wg ich woli (MK 41, 133v); 1526 Andrzej i Stanisław ss. zm. Jerzego z R. dają 3 wł., tj. 1 1/2 wł. os. oraz 1 1/2 wł. lasu i dąbrowy na surowym korzeniu, zdatnych na role i łąki,w dobrach Cygowo jako poświętne dla kośc. par. w Cygowie, który ma być erygowany (MK 41, 176); 1526 szl. Maryna Ręczajska i jej służebnik szl. Andrzej z Wrony (Ep. 204, 300); 1538 rozgraniczenie między dobrami król. Stanisławów a dobrami szlach. R. i Retkowo Andrzeja i Stanisława z R. (MS 4 nr 19182; potw. w 1539: MS 4 nr 19534); 1539-42 Andrzej Ręczajski → p. 6; 1540 Stanisław Ręczajski ustanowiony opiekunem swej bratanicy Anny c. zm. Andrzeja Ręczajskiego (MS 4 nr 20139); 1543 pobór od 2 1/2 wł. os. (ASK I 27, 331v); 1580 pobór od 4 wł. os., włas. Wojciecha Ręczajskiego kaszt. warsz. i Jana (ŹD 255); 1584 Reczajscy [Ręczajscy] h. Rogala (Papr. 655); 1790 R. z młynem (TarDym.); XIX w. folw. R. ma 72 wł., wieś R. Polskie 22 wł., R. Niemieckie 33 wł. (SG 9, 635); XIX w. dobra R. z Grabiami, Kolnem i Ossowem ok. 320 wł. (SG 9, 635).
4. 1377 ks. Janusz I nadaje na dobra Milanowo i R. pr. niem. z daniną 1 korca owsa z 1 wł. os. rocznie (NKDMaz. 3 nr 178; SuprUzup. 144; → p. 3); 1489 wójtostwo w R. (Warsz. 6, 409); 1526 wieś R. zamiast czynszu książ. daje owies (ASK I 27, 672).
5. 1503 Mikołaj Broliński z Brolina zostaje mianowany kanonikiem i dostaje dzies. bpie we wsiach Gumowo i R. (ACapPloc. 50, 57v); 1513 tenże Mikołaj archid. i oficjał pułt. wydzierżawia dzies. snop. w R. Adrianowi Gołynińskiemu za 7 1/2 kopy gr (Ep. 7, 179v).
6. 1494-1507 Mikołaj (Trzelatkowski) z R. stolnik czer. (PacSpis; Sobol 185; Warsz. 7, 817); 1539-42 Andrzej Ręczajski stolnik warsz., 1542 cześnik warsz., zm. 1552 (PacSpis; PSB 31, 240).
7. PacMożn. 439-441.
Uwaga: Lesiste dobra R. w późnym średniowieczu nie obejmowały → Ossowa, a obejmowały jeszcze → Cygowo i → Retkowo.