(1262 Jazdou, 1282 Jazdow, 1378 Yezowo!, 1379 Jasdowo, 1490 Wyasdowo, 1511 Uesdowo, 1513 Jeszdoff, 1525 Jasdovo, 1526 Ugyasdowo, 1528 Jaszdowo, Yaszdowo, 1565 Jazdow, 1580 Ujazdowo, XIX w. Ujazdów) 3 km na S od Starego Miasta Warszawy, dziś Ujazdów, cz. Śródmieścia, dzielnicy Warszawy, w rejonie Alej Ujazdowskich.
1. [Distr. warsz.]; par. Solec, od 1593 par. Ujazdowo (NowDzieje 2, 521).
2. 1408 J. z ogrodem zw. chmielnik w sąsiedztwie wsi (Wierzb. nr 7); 1409 włóki w J. są wielkiej miary, zawierają po 1 1/2 wł. chełm., ciągną się do ról folw. książ. (AGAD perg. 1510); 1565 J. ma grunt dobry, pole trojne; dwór drewn., dobrze oparkaniony; folw. z pastewnikiem, sadem, 3 sadzawki; graniczy z dobrami król. (LM 1565 I, 18-21); 1661 U. graniczy z Wielką Wolą (LM 1661, 47).
3A. Włas. możnowładcza i książ., potem król. 1262 → p. 6; 1282 Albierz bp włocławski z kapitułą odstępuje komesowi Mikołajowi kaszt. wis., synowi zm. Wojciecha dz. z J. wieś Powsin z przynależnościami w zamian za Szawłowice w kasztelanii inowrocławskiej (NKDMaz. 2 nr 66; [Wojciech prawdop. miał swój dwór k. grodu książęcego]); 1303 → p. 6; 1378 ks. Janusz I potw. dziedzicom ze Służewa w Y. dokumenty ks. Konrada I dla komesa Gotarda na dobra Służew (NKDMaz. 3 nr 204; SuprUzup. 147); 1379 ks. Janusz I w celu pokrycia kosztów budowy murów miejskich Warszawy odstępuje mieszczanom warsz. wsie książ. Wielka Wola, Wawrzyszew, J., Powązki i Młociny z ich dochodami na 8 lat, uwalniając je od podatków książ. (Wierzb. nr 3; NKDMaz. 3 nr 230; SuprUzup. 153; Źródła 23-25); 1418 [kmieć?] Jan z J. (WarszDis. 1, 192v); 1425-27 kmieć Jan syn Klary z J. (Warsz. 1, 199v, WarszDis. 1, 225v); 1429 Stanisław z J. kupuje role [w Warszawie] za 6 kóp gr posp. (PP 3 nr 97); 1432 szl. Stanisław mieszcz. warsz. wygrywa sprawę z Więcem kmieciem z J. o dokumenty i cz. włóki (Warsz. 2, 113); 1438 Bartłomiej z J. (PP 3 nr 453); 1443 Mikołaj Jeleniowic [z Warszawy] odstępuje swą cz. dziedzictwa w J. po ojcu i matce opatrz. Janowi Pętce (PP 3 nr 723); 1443 Herman, Nikiel i Jan Wilk odstępują temuż Janowi Pętce swą cz. w J. po ich zm. ojcu (PP 3 nr 747); 1444 ks. Bolesław IV daje 2 wł. wolne we wsi książ. J. Jałbrzykowi krawcowi [synowi] Stanisława z Jarocina i jego dzieciom, dodając im 3 zagony naddatków oraz siedlisko we dworze książ. warsz. obok sadzawki (MK 3, 310v); 1446 uczc. Masza wd. po Stanisławie Kulawym winna jest 3 kopy Maciejowi Kurkowi z J. (PP 3 nr 965); 1452 ks. Bolesław IV odstępuje Hanuszowi [Wilkowi] z Warszawy 2 wł. z siedliskami i ogrodami, które trzymał Wojciech służebnik książ. w J., wraz z ogrodem między siedliskami Jelenia i Świętosława, za 80 kóp gr (MK 4, 2v); 1457 Tomasz kmieć z J. pożycza 5 kóp gr w półgr od Hanusza Wilka burmistrza Starej Warszawy pod zastaw 2 wł. w J. (Warsz. 3, 279; RutkKred. 74); 1481 uczc. Jan syn zm. Tomasza z J. sprzedaje sław. Piotrowi Wilkowi wójtowi warsz. 2 wł. wolne w J. między rolami woźnego i Ciołka za 90 fl. węg. (MK 9, 140); 1490 Mikołaj Turkowic, Mikołaj Jandowic, Marcin Angiołowic, Maciej Andrzejowic, Paweł Czyżowic, Jan Truszk, Mikołaj Ciągadło kmiecie z W. wraz z innymi uczestniczą w rabunku dóbr Miedzeszyn prep. bł. (AC 2 nr 1876); 1514 Maciej Woźny z J. mieszcz. warsz. odstępuje swój dom na przedmieściu Warszawy Maciejowi Słące mieszcz. warsz. z obowiązkiem zapłaty 6 kóp 20 gr (RadWS nr 1092); 1526 włas. król., 9 wł. os. płaci po 28 gr czynszu, 1/2 wł. włodarza (ASK I 27, 448); 1526 U. daje żyto i owies (ASK I 27, 669-670); 1526 → p. 3B; 1565 włas. król., 10 wł. os., dają po 13 korców żyta i 26 korców owsa z 1 wł. os., 20 kmieci, 15 zagr.; folw. król. 3 1/2 wł. (LM 1565 I, 18-19).
3B. Włas. duch. – kl. augustianów w Starej Warszawie. 1374 ks. Janusz I nadaje augustianom przy kośc. Ś. Marcina w Starej Warszawie 4 1/2 wł. w J. (SuprUzup. nr 151B, s. 140; LM 1565 I, 18, wzm.); 1494 → p. 4; 1526 ks. Janusz III nadaje mnichom przy kośc. Ś. Marcina w Starej Warszawie 1 wł. w J., obok wł. klaszt., z kmieciami Błażejem synem Marcina i Mikołajem Czychem (MK 41, 103v); 1530 król Zygmunt I potw. augustianom warsz. nadanie ks. Janusza III z 1526 (MS 4 nr 5483); 1565 włas. mnichów Ś. Marcina: 4 1/2 wł., w tym 4 kmieci na półwł., 2 zagr., folw. 2 1/2 wł. (LM 1565 I, 18).
4. 1408 ks. Janusz I sprzedaje Piotrowi Pielgrzymowi mieszcz. warsz. wójtostwo [Starej] Warszawy z 2 wł. pod miastem oraz prawem do karczem i 1/3 cz. opłat sądowych we wsiach [książ.] J., Młociny, Wawrzyszew, Powązki, za 200 kóp gr pras. (Wierzb. nr 7); 1440 ławnicy w J. (PP 3 nr 564); 1441 Jan wójt warsz. w podziale z br. Andrzejem dostaje wójtostwo w Warszawie z 2 ogrodami przed miastem oraz folw. w J.; Dorota ich siostra kwituje obu braci z zadośćuczynienia za dobra (MK 3, 261); 1444 Jan [Pielgrzym] wójt warsz. ze swym br. Andrzejem sprzedają folw. w J. z ogrodami, na których siedzi Radziejowa, za 50 kóp gr (PP 3 nr 803); 1450 Jan Pielgrzym wójt warsz. sprzedaje Marcinowi Bienieszowicowi mieszcz. warsz. swą wł. roli z 4 prętami między J. i Mokotowem za 65 [kóp] gr pras. (MK 4, 101v); 1494 sław. Sylwester z Norymbergi mieszcz. warsz. z ż. Dorotą, c. zm. Olbrachta kuśnierza mieszcz. warsz., sprzedają tę wł. roli z 4 prętami między J. i Mokotowem wykonawcom testamentu zm. Ulryka kupca warsz., którzy dają ją kl. Ś. Marcina w Warszawie na ołtarz w kaplicy Ulryka fundatora (MK 18, 69); 1526 czynsz książ. → p. 3; 1527 szl. Piotr wójt z J. kupuje konia (ZR nr 2385).
5. 1409 wyrok polubowny ks. Janusza I i Dziersława prep. katedry płoc. w sporze Dominika dziekana koleg. warsz. z mieszczanami warsz. i rolnikami k. Warszawy; z J. kmiecie mają dawać dzies. po 17 gr z włók wielkiej miary na wino i inne rzeczy (AGAD perg. 1510; SalinaDok. 487-492); 1565 dzies. dla dziekana koleg. warsz. po 17 gr z 1 wł. (LM 1565 I, 19); 1593 kośc. [stał w okolicy dzisiejszego Belwederu] z fundacji Anny Jagiellonki, ośrodek parafii przeniesionej z Solca, erygowanej przez Łukasza bpa pozn. (Knap.mps; NowDzieje 2, 521; SG 12, 765 n.).
6. 1262 najazd litewski na Mazowsze i zdobycie grodu książ. w J.; 23 VI ginie tu ks. Siemowit I, a młody ks. Konrad II zostaje uprowadzony w niewolę (MPHn. 5, 89 n.; A. Gieysztor, Działania wojenne Litwy w roku 1262 i zdobycie Jazdowa, w: Studia historyczne Stanisławowi Herbstowi na sześćdziesięciolecie urodzin, „Zeszyty Naukowe WAP, Seria Historyczna”, nr 15 (48), 1967, s. 5-14); 1303 ks. Bolesław II wystawia w J. dok. dla benedyktynów płoc. (NKDMaz. 2 nr 116).
1511 Maciej Woźny z U., 1513 Jan Koszut stelmach z J., 1523 Maciej Koszut z J., 1525 Szymon Koszut z J., 1528 Andrzej syn Walii z Y., przyjęci do pr. miej. Starej Warszawy (PrzyjęciaSW nr 57, 86, 262, 355, 403).
7. Enc. Warszawy 911 (Ujazdów).
Uwaga: Wojciech dz. w U. wzmiank. 1282 jako ojciec komesa Mikołaja kaszt. wis., jest prawdop. identyczny z Wojciechem wdą czer. znanym wcześniej, być może protoplastą możnych Ciołków z → Powsina i Ostrołęki (z. czer.) na Mazowszu oraz z Żelechowa w Sandomierskiem.