SYMBOLE DOKUMENTACYJNE
AAP – Archiwum Archidiecezjalne w Poznaniu
AC – Acta capitulorum nec non iudiciorum ecclesiasticorum selecta, wyd. B. Ulanowski, cz. 1-3, Kraków 1894-1908
ACapPloc. 50 – ADP, sygn. ACap. Ploc. 50: Excerpta varia de metrica ecclesie Plocensis per reverendum in Christo patrem dominum Erasmum episcopum Plocensem
ACapPloc. OM – ADP, poszyt bez sygn.: odpis księdza W. Mąkowskiego z akt kapituły katedralnej w Płocku, sporządzony w l. 1926-39
ACP 1 – Acta capitulorum Cracoviensis et Plocensis selecta (1438-1523, 1438-1525), wyd. B. Ulanowski, w: AKH, t. 6, Kraków 1891, s. 1-295
ACP 2 – Acta capituli Plocensis 1514-1577, wyd. B. Ulanowski, w: AKH 10, Kraków 1916, s. 129-305
ADP – Archiwum Diecezjalne w Płocku
AE – Acta episcopalia, zespół w AAP
AECPolt. – Materiały do dziejów kolegiaty pułtuskiej (1449-1601), wyd. B. Ulanowski i S. Zachorowski, w: AKH 10, Kraków 1916, s. 306-415
AECVars. – Acta ecclesiae collegiatae Varsoviensis, wyd. B. Ulanowski, w: AKP 6, Kraków 1897-1926, s. 1-90
AGAD – Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie
AGZ – Akta grodzkie i ziemskie z czasów Rzeczypospolitej Polskiej z Archiwum tak zwanego Bernardyńskiego we Lwowie, t. 1-19, Lwów 1868-1906
AHPMaz. – Atlas historyczny Polski. Mazowsze w drugiej połowie XVI wieku, cz. 1 (mapa) i 2 (komentarz), Warszawa 1973
AKH – Archiwum Komisji Historycznej (Polskiej) Akademii Umiejętności
AKH 3 – Materiały do historyi prawa i heraldyki polskiej, wyd. B. Ulanowski, w: AKH 3, Kraków 1886, s. 271-471
AKP – Archiwum Komisji Prawniczej (Polskiej) Akademii Umiejętności
ASK I – AGAD, Archiwum Skarbu Koronnego, rejestry poborowe
AVPł. – księgi wizytacji diecezji płockiej, zespół w ADP
BCzart. – Biblioteka Książąt Czartoryskich w Krakowie
BernardyniArch. – H. E. Wyczawski, Katalog archiwum prowincji oo. Bernardynów w Krakowie, cz. 1: Dokumenty, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 3, 1961, z. 1-2, s. 25-102
Bijak – U. Bijak, Nazwy miejscowe południowej części dawnego województwa mazowieckiego, Kraków 2001
Biskup – M. Biskup, Z badań nad „Wielką Wojną” z Zakonem Krzyżackim, KH 66, 1959, s. 671-712
BJ – Biblioteka Jagiellońska w Krakowie
BJ 8057 IV – Odpisy, regesty i streszczenia dokumentów (w liczbie 242) z lat 1287-1449, zebrane przez Ignacego Zakrzewskiego, których wydania drukiem nie odszukano (stan z r. 1971)
BKórn. 194 – Biblioteka Kórnicka PAN w Kórniku, rps 194: Liber cancelariae Władysława Jagiełły
Bł. – AGAD, księgi ziemskie błońskie
BłDec. – AGAD, księgi ziemskie błońskie, seria II, decreta
BN – Biblioteka Narodowa w Warszawie
BOKrStraty – A. Wolff, Zniszczone dokumenty Biblioteki Ordynacji Krasińskich, w: Straty bibliotek i archiwów warszawskich w zakresie rękopiśmiennych źródeł historycznych, t. 3, Warszawa 1955, s. 177-318
Bon. – A. Boniecki, Herbarz polski, t. 1-16, Warszawa 1899-1913
BOss. 4874/I – Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich we Wrocławiu, rps 4874/I: Metrica ordinacionis presbyterorum et clericorum per reverendum olim patrem dominum Petrum [...] archidiaconum suffraganeum et canonicum Plocensem ab anno Domini 1515 usque ad 1530
BOZ – Biblioteka Ordynacji Zamoyskich, dział w BN
BOZ 70 – BN, rps BOZ 70: Diversorum privilegiorum monasterii Czervinscensis ab anno 1155 ad annum 1746 copiae
BOZ 71 – BN, rps BOZ 71: Privilegiorum super scultetis, advocatis, molendina, granaria [!] etc. per abbates ordinis canonicorum regularium Czerwenensis, tum transactionum diversarum bona ejusdem spectantium et quarumdam bullarum ac privilegiorum per duces Masoviae Stanislaum et Janussium aliosque principes ab anno 1326 ad annum 1741 datorum copiae
BOZ 72 – BN, rps BOZ 72: Acta capitulorum generalium per abbates ordinis canonico[rum] reg[ularium] monasterii Czerwenensis celebratorum annis 1471-1529
BOZ 96 – BN, rps BOZ 96: Regestrum privilegiorum, immunitatum et causarum monasterii Czervenensis canonicorum regularium
BulPol. – Bullarium Poloniae, t. 1-7 wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś, t. 1: do 1341 r., Rzym 1982; t. 2: 1342-1378, Rzym 1985, t. 3: 1378-1417, Rzym-Lublin 1988; t. 4: 1417-1431, we współpracy z H. Wajsem, Rzym-Lublin 1992; t. 5: 1431-1449, we współpracy z M. Kowalczyk, A. Wajs i H. Wajsem, Rzym-Lublin 1995; t. 6: 1449-1464, we współpracy z P. Sczanieckim OSB i M. Kowalczyk, Rzym-Lublin 1998; t. 7: 1464-1471, we współpracy z J. Smołuchą i P. Stanką, Rzym-Lublin 2006
CP – Capitulum Posnaniense, zespół w AAP
Czer. – Księga ziemi czerskiej 1404-1425, wyd. J. T. Lubomirski, Warszawa 1879
Dawne Łomianki – E. Pustoła-Kozłowska, M. Konopka, K. Pacuski, P. Urbaniak, Dawne Łomianki. Historia, ludzie, zabytki, Łomianki 2005
DKM – Dokumenty kujawskie i mazowieckie przeważnie z XIII w., wyd. B. Ulanowski, w: AKH 4, Kraków 1888, s. 111-531
Enc. Warszawy – Encyklopedia Warszawy, wyd. 2 rozszerzone, Warszawa 1994
Ep. – Acta Episcopalia, zespół w ADP (cytowane wg dawnych sygnatur)
GąsNot. – A. Gąsiorowski, Notariusze publiczni w Wielkopolsce schyłku wieków średnich. Katalog admisji w Gnieźnie i w Poznaniu 1420-1500, Poznań 1993
Gilly-Cron – [Königliche grosse topographische Vermessungs Karte], opr. David Gilly, Cron, Langner, skala 1:50000, 1793-1800; or.: Staatsbibliothek Preussischer Kulturbesitz zu Berlin, klisze i odbitki fotograficzne w zbiorach Pracowni Atlasu Historycznego Polski Instytutu Historii PAN w Warszawie
GrabDyn. – J. Grabowski, Dynastia Piastów mazowieckich. Studia nad dziejami politycznymi Mazowsza, intytulacją i genealogią książąt, Kraków 2012
InWłocł. – Inwentarz dóbr stołowych biskupstwa włocławskiego z roku 1582, wyd. L. Żytkowicz, Toruń 1953
Iura – Iura Masoviae terrestria, opr. J. Sawicki, t. 1-3, Warszawa 1972-1974
Kapica – Herbarz Ignacego Kapicy-Milewskiego (dopełnienie Niesieckiego), wyd. Z. Gloger, Kraków 1870
Kart. AHPMaz. – kartoteka informacji z XVI w. i materiały pomocnicze w zbiorach Pracowni Atlasu Historycznego Polski, IH PAN w Warszawie
KBR – Katalog Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, t. 1, Poznań 1885
KH – „Kwartalnik Historyczny”
Knap.mps – W. Knapiński, Notaty do historii kościołów diecezji warszawskiej z archiwum Konsystorza Warszawskiego, mps sporządzony przez Z. Boczkowską, powielony ok. 1949; egz. przechowywany w Archiwum Archidiecezjalnym w Warszawie
Knap.rps – BJ, sygn. 6945 II, 6946 II, 6951 III: notaty i odpisy księdza W. Knapińskiego z Archiwum Konsystorskiego Warszawskiego (zniszczonego podczas II wojny światowej), sporządzone w II poł. XIX w.; mikrofilm w BN
KnapWar. – W. Knapiński, Notaty do historii kościołów warszawskich (Materiały do Dziejów Sztuki i Kultury Państwowy Instytut Historii Sztuki, nr 6), Warszawa 1949, mps powielony
Koch. – Codex diplomaticus et commemorationum Masoviae generalis, t. 1, wyd. J. K. Kochanowski, Warszawa 1919
KProm. – Najstarsza księga promocji Wydziału Sztuk Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1402-1541, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska, Warszawa 2011
Kunkel – R. Kunkel, Architektura gotycka na Mazowszu, Warszawa 2006
Kwiat. – W. Kwiatkowski, Powstanie kapituły św. Jana przy zamku xx. mazowieckich w Warszawie, Warszawa 1938
Lalik – T. Lalik, Piaseczno w dawnej Polsce – XV-XVIII w. Przemiany struktury społeczno-gospodarczej, w: Studia i materiały do dziejów Piaseczna i powiatu piaseczyńskiego, Warszawa 1973, s. 9-168
LBPosn. – Liber beneficiorum dioecesis Posnaniensis anni 1510. Księga uposażenia diecezji poznańskiej z r. 1510, wyd. J. Nowacki, Poznań 1950
LM 1565 – Lustracje województwa mazowieckiego 1565, cz. I-II, wyd. I. Gieysztorowa i A. Żaboklicka, Warszawa 1967-1971
LM 1617-1620 – Lustracje województwa mazowieckiego XVII wieku, cz. 1: 1617-1620, wyd. A. Wawrzyńczyk, Wrocław 1968
LM 1660-1661 – Lustracje województwa mazowieckiego XVII wieku, cz. 2: 1660-1661, wyd. A. Wawrzyńczyk, Warszawa 1989
Lub. – Kodeks dyplomatyczny księstwa mazowieckiego, wyd. J. T. Lubomirski, Warszawa 1863
ŁawWN – Księga ławnicza miasta Nowej Warszawy, t. 1: 1416-1485, wyd. A. Wolff, Wrocław 1960
ŁOp. – J. Łukaszewicz, Krótki opis historyczny kościołów parochialnych... w dawnej diecezji poznańskiej, t. 1-3, Poznań 1858-1863
Małc. – W. Małcużyński, Rozwój terytorialny miasta Warszawy, Warszawa 1900
Mapa Kwat. – Mapa Kwatermistrzostwa Wojsk Polskich, stan ok. 1830 r. (skala 1:126000)
Mat. 8 – Materiały do dziejów ziemi płockiej. Z archiwaliów diecezjalnych płockich XVIII w., t. 8: Dekanat radzymiński i stanisławowski: Ziemia warszawska, wyd. M. M. Grzybowski, Płock 1996
MH – „Miesięcznik Heraldyczny”
MH 9 – Rekognicjarz poborowy ziemi warszawskiej z 1563 r., wyd. S. Dziadulewicz, MH 9, 1930, z. 1, s. 6-8; z. 2, s. 28-29; z. 3, s. 38-44
MH 11 – Rekognicjarz poborowy z księgi No 46, wyd. S. Dziadulewicz, MH 11, 1932, z. 9, s. 166-171; z. 10, s. 183-191
Miasta pol. – Miasta polskie w Tysiącleciu, t. 1-2, oprac. zbiorowe z udziałem A. Gieysztora i S. Herbsta, Wrocław 1965-1967
MK – Metryka Koronna, zespół w AGAD
MPH – Monumenta Poloniae Historica, t. 1-6, Lwów 1864-1893
MPHn. – Monumenta Poloniae Historica, nova series
MS – Matricularum Regni Poloniae summaria, t. 1-4, 5/1, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1905-1919; t. 5/2, wyd. J. Płocha, A. Rybarski, I. Sułkowska, Warszawa 1961
MTop. (z datą) – Mapy topograficzne Wojskowego Instytutu Geograficznego, skala 1:100000
MUK 1 – Metryka Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1400-1508, t. 1-2, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska przy współpracy R. Grzesika, Kraków 2004
MUK 2 – Metryka czyli album Uniwersytetu Krakowskiego z lat 1509-1551, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jurek, I. Skierska przy współpracy R. Grzesika, Warszawa 2010
MZH – Mazowieckie zapiski herbowe z XV i XVI w., wyd. A. Wolff, Kraków 1937
NKDMaz. – Nowy kodeks dyplomatyczny Mazowsza, t. 2: 1248-1355, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś we współpracy z K. Pacuskim, H. Wajsem, Warszawa 1989; t. 3: 1356-1381, wyd. I. Sułkowska-Kuraś, S. Kuraś we współpracy z J. Piętką, Warszawa 2000
NowDzieje – J. Nowacki, Dzieje archidiecezji poznańskiej, t. 1-2, Poznań 1959-1964
NowND – J. Nowacki, Nieznane dokumenty z XIII w., „Nasza Przeszłość” 4, 1948, s. 279-294
Nowowiejski – A. J. Nowowiejski, Płock. Monografia historyczna, wyd. 2, Płock 1930
OBA – Ordensbriefarchiv, zespół w Geheimes Staatsarchiv Preußischer Kulturbesitz, Berlin-Dahlem
PacMożn. – K. Pacuski, Możnowładztwo i rycerstwo ziemi gostynińskiej w XIV i XV wieku. Studium z dziejów osadnictwa i elity władzy na Mazowszu średniowiecznym, Warszawa 2009
PacPuszcza – K. Pacuski, Puszcza Kampinoska w średniowieczu i na początku czasów nowożytnych (do 1526 r.), w: Kampinoski Park Narodowy, t. 3: Dzieje Puszczy Kampinowskiej i okolic, cz. 1, red. P. Matusak, Izabelin 2005, s. 173-224
PacSpis – Spis urzędników ziemskich mazowieckich XIV-XV wieku, opr. K. Pacuski, mps w Pracowni Słownika Historyczno-Geograficznego Instytutu Historii PAN w Poznaniu
PacUzup. – K. Pacuski, Uzupełnienia i sprostowania do „Nowego Kodeksu dyplomatycznego Mazowsza”, część III: dokumenty z lat 1356-1381, „Studia Źródłoznawcze” 40, 2002, s. 167-200
Papr. – B. Paprocki, Herby rycerstwa polskiego, wyd. 1: 1584, wyd. K. J. Turowski, Kraków 1858
Paw. – A. Pawiński, O pojednaniu w zabójstwie według dawnego prawa polskiego, „Biblioteka Umiejętności Prawnych”, seria 4, nr 59, Dodatki, Warszawa 1884, s. 75-123
PerthéesMaz. – Mappa szczegulna woiewodztwa mazowieckiego... przez Karola de Perthées, Warszawa 1783 (1:225000), or. spłonął w czasie II wojny światowej, klisze szklane przechowywane w Pracowni Atlasu Historycznego Polski, IH PAN w Warszawie
PerthéesOkolica – Karol de Perthées, Okolica Warszawy w diametrze piąciu mil, ryt. P. F. Tardieu, oprac. 1787, druk 1789 (1:225000)
Piber – M. Piber, Służew średniowieczny. Dzieje parafii i wsi Służew w ziemi warszawskiej, Warszawa 2001
PH – „Przegląd Historyczny”
Płoń. – Księga ziemska płońska 1400-1417, wyd. M. Handelsman, Warszawa 1920
PP – Pomniki prawa wydawane przez Warszawskie Archiwum Główne
PP 3 – Księgi ławnicze miasta Starej Warszawy z XV wieku, t. 1: Księga No525 z lat 1427-1453, wyd. S. Ehrenkreutz (PP t. 3), Warszawa 1916
PP 5 – Metryka Księstwa Mazowieckiego z XV-XVI wieku, t. 1: Księga oznaczona No 333 z lat 1417-1429, wyd. A. Włodarski (PP t. 5), Warszawa 1918
PP 6 – Metryka Księstwa Mazowieckiego z XV-XVI wieku, t. 2: Księga oznaczona No 334 z lat 1429-1433, wyd. A. Włodarski (PP t. 6), Warszawa 1930
PrzyjęciaNW – E. Koczorowska-Pielińska, Przyjęcia do prawa miejskiego miasta Nowej Warszawy w latach 1477-1525¸ „Rocznik Warszawski” 9, 1969, s. 261-295
PrzyjęciaSW – Album civium civitatis Antiquae Varsoviae. Księga przyjęć do prawa miejskiego Starej Warszawy 1506-1586, opr. A. Bartoszewicz, Warszawa 2000
PSB – Polski słownik biograficzny, t. 1-, 1935-
PułtTest. – AGAD, Pułtuskie Testamenta
RadWS – Księga radziecka miasta Starej Warszawy, t. 1: 1447-1527, wyd. A. Wolff, Warszawa 1963
Radzimiński – A. Radzimiński, Prałaci i kanonicy kapituły katedralnej płockiej w XIV i I poł. XV w. Studium prozopograficzne, t. 1-2, Toruń 1991-1993
RAW – Rocznik archidiecezji warszawskiej 1958, opr. W. Malej, Warszawa 1958
RegDiec. – Regestr diecezjów Franciszka Czaykowskiego czyli właściciele ziemscy w Koronie 1783-1784, wyd. S. Górzyński, K. Chłapowski, Warszawa 2006
RegTheut. – Regesta historico-diplomatica Ordinis S. Mariae Theutonicorum 1198-1525, opr. E. Joachim, wyd. W. Hubatsch, cz. 1: Regesten zum Ordensbriefarchiv, t. 1-3, Göttingen 1948-1973
RejArchid. – A. Dunin-Wąsowicz, Rejestr poboru od duchowieństwa archidiakonatu warszawskiego w 1561 r., „Studia Warszawskie” 24, 1977, s. 103-132
RotyWar. – Nieznane średniowieczne roty przysiąg wareckie z lat 1419-1480, wyd. F. Piekosiński, w: AKP t. 8, cz. 1, Kraków 1907, s. 43-59
RThel. – Regestra thelonei aquatici Wladislaviensis saeculi XVI, wyd. S. Kutrzeba i F. Duda, Kraków 1915
RutkKred. – A. Rutkowski, Warszawski rynek kredytowy (zasięg i charakterystyka), „Studia Warszawskie” 19, 1975, s. 67-81
Rybus – Regesty wybranych zapisek z akt działalności arcybiskupów gnieźnieńskich, wyd. H. Rybus, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne” 3, 1961, z. 1-2, s. 111-404
Rymut – Nazwy miejscowe Polski. Historia – pochodzenie – zmiany, t. 1-8, red. K. Rymut, Kraków 1996-2007
SalinaDok. – A. Salina, Dokument Janusza Starszego z 5 sierpnia 1409 r. na tle innych dyplomów księcia dla kapituły pw. św. Jana Chrzciciela w Warszawie, PH 102, 2011, s. 481-492
SalinaPol. – A. Salina, Polityka książąt mazowieckich wobec władz Kościoła od początku XIV wieku do 1526 roku, Poznań 2011
Senk. – J. Senkowski, Skarbowość Mazowsza od końca XIV wieku do 1526 roku, Warszawa 1965
Sęczys – Szlachta wylegitymowana w Królestwie Polskim w latach 1836-1861, opr. E. Sęczys, Warszawa 2000
SG – Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, red. F. Sulimierski, B. Chlebowski i W. Walewski, t. 1-15, Warszawa 1880-1902
SHGPłoc. – Słownik historyczno-geograficzny województwa płockiego w średniowieczu, opr. A. Borkiewicz-Celińska, z. 1-4, Wrocław 1980 – Warszawa 2000
SHGPozn. – Słownik historyczno-geograficzny województwa poznańskiego w średniowieczu, cz. I-V, Wrocław 1982 – Poznań 2011
SHGWysz. – Słownik historyczno-geograficzny ziemi wyszogrodzkiej w średniowieczu, opr. A. Wolff i A. Borkiewicz-Celińska, Wrocław 1971
Skorowidz – Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej, t. 1: M. st. Warszawa, województwo warszawskie, Warszawa 1925 (GUS, na podstawie wyników spisu ludności z 1921 r.)
Sobol – B. Sobol, Sejm i sejmiki ziemskie na Mazowszu książęcym, Warszawa 1968
Sobol.mps – B. Sobol, Ustawodawstwo mazowieckie XIV-XVI wieku, Warszawa 1962, mps rozprawy doktorskiej w Bibliotece IH PAN w Warszawie
Sowina – U. Sowina, K. Pacuski, Testamenty mieszczan krakowskich jako źródła do badań nad stronami rodzinnymi imigrantów w krakowskiej elicie władzy (przykład Jana z Reguł na Mazowszu), w: Elita władzy miasta Krakowa i jej związki z miastami Europy w średniowieczu i epoce nowożytnej (do połowy XVII wieku), Kraków 2011, s. 433-446
SPPP – Starodawne prawa polskiego pomniki
SPPP 2 – Z ksiąg rękopiśmiennych dotąd nieużytych główniej zaś z ksiąg dawnych sądowych ziemskich i grodzkich ziemi krakowskiej, wyd. A. Z. Helcel (SPPP t. 2), Kraków 1870
SPPP 6 – Decreta in iudiciis regalibus tempore Sigismundi I. Regis Poloniae a. 1507-1531 Cracoviae celebratis lata ex actis originalibus in archivo regni Galiciae Cracoviensi asservatis, wyd. M. Bobrzyński (SPPP t. 6), Kraków 1881
SPPP 7/2 – Inscriptiones clenodiales ex libris iudicialibus palatinatus Cracoviensis, wyd. B. Ulanowski (SPPP t. 7, z. 2), Kraków 1885
SPPP 8 – Najdawniejsze księgi sądowe krakowskie, wyd. B. Ulanowski (SPPP t. 8), Kraków 1884-1886
SuprMaz. – A. Supruniuk, Mazowsze Siemowitów (1341-1442). Dzieje polityczne i struktury władzy, Warszawa 2010
SuprOtocz. – A. Supruniuk, Otoczenie księcia mazowieckiego Siemowita IV (1374-1426). Studium o elicie politycznej Mazowsza na przełomie XIV i XV w., Warszawa 1998
SuprUzup. – A. Supruniuk, Uzupełnienia i uwagi do „Nowego Kodeksu dyplomatycznego Mazowsza”, część III: dokumenty z lat 1356-1381, „Studia Źródłoznawcze” 40, 2002, s. 107-165
Tab. 1827 – Tabella miast, wsi, osad Królestwa Polskiego, t. 1-2, Warszawa 1827
Tarcz. – AGAD, księgi ziemskie tarczyńskie
TarDym. – Taryfa dymów z lat 1789, 1790, rps w Pracowni Atlasu Historycznego Polski, IH PAN w Warszawie; wykonany przez K. Buczka odpis z rejestrów podymnego przechowywanych w AGAD, spalonych podczas II wojny światowej; rps, sporządzony przed 1939 r., obejmuje niemal całość ziem Mazowsza, z podziałem na powiaty, a w ich ramach na parafie
TKap. – AGAD, Teki Kapicy (Kapicjana)
TymProc. – K. Tymieniecki, Procesy twórcze formowania się społeczeństwa polskiego w wiekach średnich, Warszawa 1921
TymSąd. – K. Tymieniecki, Sądownictwo w sprawach kmiecych a ustalanie się stanów na Mazowszu pod koniec wieków średnich, Poznań 1922
Vis. 1603 – AAP, sygn. AV 1: Visitatio generalis omnium ecclesiarum maxime vero parochialium per decanatus rurales in toto archidiaconatu Varsoviensi; mikrofilm nr 68 w Bibliotece IH PAN w Warszawie
Vis. 1694 – ADP, nr 47: Acta visitationis generalis in dioecesi Plocensi 1693-1697 [dek. nurski], wypisy w Kart. AHPMaz.
Warsz. – AGAD, księgi grodzkie i ziemskie warszawskie
WarszDis. – AGAD, księgi ziemskie i grodzkie warszawskie, fragmenty dissoluta
Wierzb. – Przywileje królewskiego miasta stołecznego Starej Warszawy, wyd. T. Wierzbowski, Warszawa 1913
Wilska – M. Wilska, Mazowieckie środowisko dworskie Janusza Starszego. Studium społeczne, Warszawa 2012
Wittyg – W. Wittyg, Nieznana szlachta polska i jej herby, Kraków 1908
WolffNazwy – A. Wolff, E. Rzetelska-Feleszko, Mazowieckie nazwy terenowe do końca XVI w., Warszawa 1982
WolffStudia – A. Wolff, Studia nad urzędnikami mazowieckimi 1370-1526, Wrocław 1962
WolffZamek – Źródła do dziejów Zamku Warszawskiego z lat 1313-1549, wyd. A. Wolff, „Rocznik Warszawski” 15, 1979, s. 7-83
Wp. – Kodeks dyplomatyczny Wielkopolski, t. 1-4, [wyd. I. Zakrzewski], Poznań 1877-1881; t. 5, wyd. F. Piekosiński, Poznań 1908; t. 6, wyd. A. Gąsiorowski i H. Kowalewicz, Warszawa 1982; t. 7, wyd. A. Gąsiorowski i R. Walczak, Warszawa 1985; t. 8-10, wyd. A. Gąsiorowski i T. Jasiński, Warszawa 1989, 1990, Poznań 1993; t. 11, wyd. A. Gąsiorowski, T. Jasiński, T. Jurek, I. Skierska, Poznań 1999
Wysz. – AGAD, księgi sądowe wyszogrodzkie
Zakr. – AGAD, księgi zakroczymskie ziemskie wieczyste relacje
Zakr. I – Księga zakroczymska pierwsza 1423-1427, wyd. A. Rybarski, Warszawa 1920
Zakr. II – Księga zakroczymska druga 1434-1437, wyd. K. Tymieniecki, Warszawa 1920
ZakrG. – AGAD, księgi zakroczymskie grodzkie wieczyste
ZapHerb. – Zapiski herbowe z dawnych ksiąg ziemskich przechowywanych w archiwach radomskiem i warszawskiem, zebrał K. Potkański, w: AKH 3, Kraków 1886, s. 119-151
ZDM – Zbiór dokumentów małopolskich, t. 1-3, wyd. S. Kuraś, t. 4-8, wyd. I. Sułkowska-Kuraś i S. Kuraś, Wrocław 1962-1975
ZDPł. – Zbiór dokumentów i listów miasta Płocka, t. 1-2, wyd. S. M. Szacherska, Warszawa 1975-1987
ZHerMaz. – Nieznane zapiski heraldyczne. Zapiski mazowieckie XV-XVI w., wyd. Z. Wdowiszewski, „Rocznik Polskiego Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie” 8, 1926-1927 (wyd. 1928), s. 149-162
ZR – Zapiski i roty polskie XV-XVI wieku z ksiąg sądowych ziemi warszawskiej, opr. W. Kuraszkiewicz i A. Wolff, Kraków 1950
ŹD – A. Pawiński, Polska XVI wieku pod względem geograficzno-statystycznym, t. 5: Mazowsze (Źródła dziejowe t. 16), Warszawa 1892
Źródła – Dzieje Mazowsza i Warszawy. Wybór źródeł, opr. J. Kazimierski, R. Kołodziejczyk, Warszawa 1973
SKRÓTY RZECZOWE
a. – ante (przed)
abp – arcybiskup
Ap., ap. – Apostoł, apostolski
archid. – archidiakon
bak. – bakałarz
bełs. – bełski
bened. – benedyktyni
bezkm. – bezkmiecy
bł. – błoński
bp – biskup
bpstwo – biskupstwo
br. – brat
burgr. – burgrabia
burm. – burmistrz
c., cc. – córka, córki
chełm. – chełmiński
chor. – chorąży
ciech. – ciechanowski
cz. – część
czer. – czerski
czerw. – czerwiński
czynsz. – czynszowy
ćw. – ćwierć
dek. – dekanat
diec. – diecezja
discr. – discretus
distr. – districtus
dok. – dokument
dot. – dotyczący
dr – doktor
drewn. – drewniany
duch. – duchowny
dz. – dziedzic, dziedziczka
dziedz. – dziedziczny
dzies. – dziesięcina
E – East (wschód)
ekon. – ekonomiczny
fals. – falsyfikat
fl.– floren
folw. – folwark, folwarczny
gen. – generalny
gnieźn. – gnieźnieński
gost. – gostyniński
gr – grosz
gran. – granica, graniczny
grój. – grójecki
grz. – grzywna
h. – herb
ident. – identyczny
imm. – immunitet
in. – inny
jez. – jezioro
k. – koło (w tekście), karta (w sygnaturze źródłowej)
kam. – kamieniecki
kan. – kanonik, kanonicki
kap. – kapituła, kapitulny
kaszt. – kasztelan
kat. – katedra
kl. – klasztor
klaszt. – klasztorny
koleg. – kolegiata, kolegiacki
kop. – kopia
kośc. – kościół, kościelny
krak. – krakowski
król. – królewski
Król. Pol.– Królestwo Polskie
krzyż. – krzyżacki
ks. – książę, księżna
książ. – książęcy
liw. – liwski
łęcz. – łęczycki
łomż. – łomżyński
m. – miasto
magd. – magdeburski
mak. – makowski
małol. – małoletni
maz. – mazowiecki
mgr – magister
miej. – miejski
mieszcz. – mieszczanin
mps – maszynopis
mr. – morga
mur. – murowany
N – North (północ)
n. – następne
niem. – niemiecki
niezident. – niezidentyfikowany
NMP – Najświętsza Maria Panna
NN – osoba nieznana, bez imienia
nur. – nurski
opatrz. – opatrzny
or. – oryginał
os. – osiadły, osadzony
ostroł. – ostrołęcki
ostrow. – ostrowski
p. – punkt (w ramach hasła)
pap. – papież, papieski
par. – parafia, parafialny
perg. – pergamin, pergaminowy
pien. – pieniężny
pleb. – pleban, plebański
płoc. – płocki
płoń. – płoński
pocz. – początek
podkancl. – podkanclerzy
podkom. – podkomorzy
podstar. – podstarości
pol. – polski
posp. – pospolity
potw. – potwierdza
pow. – powiat
pozn. – poznański
półgr – półgroszek
półwł. – półwłóczek
pr. – prawo
prac. – pracowity
pras. – praski
prawdop. – prawdopodobnie
preb. – prebenda
prep. – prepozyt
przyp. – przypis
przyw. – przywilej
publ. – publiczny
pułt. – pułtuski
pw. – pod wezwaniem
rac. – raciąski
raw. – rawski
reg. – regest
roż. – rożański
rps – rękopis
ryc. – rycerski
rz. – rzeka
rzem. – rzemieślnik
S – South (południe)
s. – strona
sand. – sandomierski
sąd. – sądowy
ser. – serocki
sk. – skojec
sław. – sławetny
snop. – snopowa
soch. – sochaczewski
sr. – srebro
ss. – synowie
star. – starosta
Stol. Apost. – Stolica Apostolska
stren. – strenuus (rycerz pasowany)
szer. – szeroki
szl. – szlachetny
szl. bezkm. – szlachta bezkmieca, tj. zagrodowa
szlach. – szlachecki
szt. – sztuka
ś. – święty
śś. – święci
śwd. – świadek, świadkowie
tarcz. – tarczyński
tenut. – tenutariusz, tenutariuszka
trans. – transumpt
uczc. – uczciwy
Uniw. Krak. – Uniwersytet Krakowski
ur. – urodzony (generosus)
v – verso
W – West (zachód)
w/w – wyżej wymieniony
war. – warecki
warsz. – warszawski
wart. – wartość
wd. – wdowa
wda – wojewoda
węg. – węgierski
wiard. – wiardunek, wiardunkowy
wiecz. – wieczysty
wiel. – wielebny (venerabilis)
wielm. – wielmożny
wis. – wiski
Wlkp., wlkp. – Wielkopolska, wielkopolski
wł. – włóka
włas. – własność
właśc. – właściciel
włocł. – włocławski
woj. – województwo
wójt. – wójtowski
wspomn. – wspomniany
wysz. – wyszogrodzki
wyzw. – wyzwolone (sztuki)
wzm. – wzmianka
z. – ziemia
zagr. – zagrodnik
Zak. Krzyż. – Zakon Krzyżacki
zakr. – zakroczymski
zawkrz. – zawkrzeński
ziem. – ziemski
zł – złoty
zm. – zmarły (z imieniem), zmarł (z datą)
zw. – zwany
ż. – żona
żyd. – żydowski
→ zobacz