(1333 Łączne – fals. z XV w., 1437 Ląnczne, 1470–80 Lanczna, 1476 Łączna, 1477 Lanczne, 1479 Claczna!, 1485 Ląnky!, 1486 Lanky!, 1488 Laczna, 1489 Luczne!), dziś cz. wsi Łososina Dolna (UN 9 s. 81), 5 km na SW od Rożnowa.

1. 1536 n., 1581 pow. sądec. (RP; ŹD s. 137); 1470–80 n. par. Jakubkowice (DLb. 2 s. 243).

2. 1333 →Jakubkowice p. 2; 1452 rz. Łososina →p. 3 a; 1476 łąka w L. należąca do wsi Wroćmirowa [dziś Roćmirowa] →Bilsko p. 3; 1479 łąka poniżej sadzawki w L., w kierunku góry →Kamyk; 1485, 1486 łąki przed wsią L. (GK 22 s. 185, 320–1: w SHGK 3 s. 174 pod błędnym r. 1485 zamiast 1486, s. 326); 1490, 1519, 1524, 1525 →Krużlowa, par. Jakubkowice, p. 2; 1516 łąki przed wsią L. →Bilsko p. 3; →p. 3a; 1519 rola za karczmą Szmyta [Krużlowa karczma] przy granicach L. (ZCz. 9 s. 164–5); 1521 łąka „in Porambska” pod wsią L. (ZCz. 9 s. 259); 1524, 1525 → p. 3a.

3. Własn. szlach. 3a. Sprawy własnościowe. 1437 Świętochna ż. Zbigniewa z Donatkowic, poręczając za br. Zbigniewa, sprzedaje za 150 grz. Wiemkowi niegdyś z Gabania, obecnie z →Bilska połowę L. i połowę Łyczanki [par. Tęgoborze], stanowiących cz. jej macierzyzny (ZCz. 3 s. 135); 1452 Wiemek z Bilska zapisuje dożywotnio ż. Annie c. Jana z Sos nowic 800 grz. na swych dobrach dziedz.: L., Jakubkowice, Łyczanka, Krużlowa karczma i na wszystkich karczmach, „que iacent in Łososina” [= nad rz. Łososiną]. Zapis ten nie narusza wcześniej zapisanego jej posagu i wiana na tych dobrach (ZK 14 s. 100); 1453 →Bilsko p. 3.

1470–80 Mikoiłaj Wiernek h. Janina [s. Wiemka] zw. też Wernerem z →Bilska, dz. L. (DLb. 2 s. 243); 1472, 1476, 1477 →Bilsko p. 3; 1479 →Kamyk góra – tu błędnie Łęczna zamiast Łączne; 1484 →Biała p. 3 [par. Jakubkowice]; 1485 siostry Eufemia czyli Fienka ż. Mikołaja z Dymlina [dziś Dęblin, pow. wiśl.] i Jadwiga ż. Marcina Pierzchały z Bilska, cc. zm. Wiemka z Bilska, zastawiają za 84 grz. Agnieszce z Bnina [woj. kaliskie] ż. Jakuba z Dębna kaszt, i star. krak. całą cz. dóbr ojczystych i macierzystych, które przypadły im w podziale dóbr z innymi siostrami, mianowicie Jakubkowice i Łyczankę oraz 2 karczmy: Wronińską [nazwa od wsi Wronowice], na której jest osadzony Pirzga, i drugą, osadzoną zagr. Wawrzyńcem. Zastawiają też 2 grz. czynszu z karczmy Szmit w Gmszowie [tj. →Krużlowa], a także 2 cz. łąk wydzielonych z 7 cz. łąk przed L. oraz części we Wronowicach (GK 22 s. 183–4 zp.); →Krużlowa.

1486–9 Jan Wiktor [h. Jeleń] z Wiatrowic, dz. L., ż. Dorota, s. Jan Wiktor (GK 22 s. 325; ZCz. 5 s. 169); 1486 →Krużlowa, zastaw ww. dóbr przez Agnieszkę z Bnina mężowi Jakubowi z Dębna (GK 22 s. 319–22 – w SHGK 3 s. 174 błędnie r. 1485 zamiast 1486); →Krużlowa; Wiktor z Wiatrowic zastawia za 35 grz. ww. Jakubowi całą wieś L. (GK 22 s. 325 zp.); 1489 Jan Wiktor z Wiatrowic zastawia za 50 fl. węg. Rafałowi z Łososiny [dziś Łososina Dolna] rolę dworską alias wzór, dwór oraz kmieci Jakuba Gudka, Kopystkę i Fałka w L., dających 5 fl. dochodu (ZCz. 5 s. 169); →Bilsko p. 3; →Ciechosławice p. 3 i Krużlowa p. 3; 1505 Jan Dymliński dz. Bilska sprzedaje za 80 grz. Wierzbięcie z Przyszowej całą cz. w Bilsku z łąką przypadającą mu z działu łąk łączyńskich, z zastawami, do których ma pr. wykupu z racji pr. bliższości, tj. z cz. karczmy (sors tabernarum), z zagrodami i rolami w Krużlowej i w Bilsku (ZCz. 7 s. 217–8 – zapiska w haśle Bilsko w SHGK 1 s. 116 pod błędnym r. 1502).

1506–21 Jan Wiktor [h. Jeleń] s. Jana Wiktora dz. →Bilska, Wiatrowic, L. i do r. 1505 →Jakubkowic, ż. Zofia (ZCz. 7 s. 231–2, 253, 338, 348; 8 s. 1, 29, 30, 49–50, 59, 203, 205–6, 214, 238, 240, 242, 255–6; 9 s. 32–6, 59, 131, 164–5, 186–8, 192, 233, 238, 323, 244–7; ZB 3 s. 170, 185; 4 s. 249; 5 s. 152–3; GS 1 s. 52, 82); 1506 Jan Dymliński z Jakubkowic sprzedaje za 300 grz. Janowi Wiktorowi z L. całą swoją wieś dziedz. Jakubkowice, z wszystkimi lasami w Bilsku i Łyczance, które przypadły mu w dziale dóbr po br. Feliksie (ZCz. 1 s. 231–2 – zapiska w haśle Bilsko w SHGK 1 s. 116 ma błędną datę 1505–6, a w haśle Jakubkowice w SHGK 2 s. 199 błędnie „1505 lub 1506”); 1507 →Bilsko p. 3; 1511 Jan Wiktor z L. oświadcza, że był gotów przyjąć od Mik. Bobowskiego oprawę swej ż. Zofii i uwolnić poręczycieli Jana Pieniążka z Krużlowej i Tomasza Trzecieskiego, lecz Bobowski nie stawił się (ZCz. 8 s. 1); 1515 Jan Wiktor pr. bliższości protestuje przeciw sprzedaży przez Katarzynę wd. po Stan. Kijańskim za 10 grz. i za płaszcz z sukna angielskiego wart. 2 fl. Wierzbięcie z Przyszowej cz. dóbr w Bilsku, Ciechosławicach, Woli [k. Bilska] i karczmie [Krużlowa], na której osadzony jest Szmyt, oraz cz. oprawy na Przyszowej po zm. ciotce Elżbiecie ż. Wierzbięty; tenże Jan pr. bliższości wstrzymuje dok. w sprawie sprzedaży przez uczciwego Jana Kuliga z Uścia [Solnego] s. celnika za 10 grz. Wierzbięcie z Przyszowej cz. w ww. dobrach po babce Elżbiecie, a także w sprawie sprzedaży przez Zofię ż. opatrznego Jakuba kaletnika z Nowego Sącza za 15 grz. ww. Wierzbięcie cz. w ww. dobrach (ZCz. 8 s. 203–6).

1516–25 Mikołaj Wiktor s. Jana Wiktora dz. L., →Jakubkowic i →Biesnej, br. Piotra (GS 1 s. 300; ZCz. 8 s. 240–2; 9 s. 259, 357, 359, 365); 1516 Jan Wiktor pr. bliższości kwestionuje sprzedaż za 21 grz. przez Annę ż. Jana Jeżowskiego ww. Wierzbięcie z Bilska [i Przyszowej] cz. dóbr po jej babce Elżbiecie Wierzbięcinie (ZCz. 8 s. 214); →Krużlowa p. 3; Jan Wiktor z L. i Krużlowej wnosi o ukaranie Wierzbięty z Przyszowej za niestawienie się w sądzie (ZCz. 8 s. 238); Katarzyna ż. Stan. Rdzawskiego dz. cz. w L. oddala oskarżenia ww. Jana Wiktora o to, że spuszczała wodę z Sadowej [dziś przysiółek Łososiny Dolnej; UN 9 s. 81] na łąki w L. i je zatapiała; Adam Pierzchała ustępuje Mikołajowi s. Jana Wiktora z wszelkich praw, które miał po babce Elżbiecie do ww. dóbr; Jan Wiktor z L. ma zapłacić 14 grz. Adamowi Pierzchale (ZCz. 8 s. 240–2); Jan Wiktor pozywa ww. Adama o niestawiennictwo (ZCz. 9 s. 59); Barbara ż. sławetnego Jana Sznurowanego mieszcz. krak. ustępuje Janowi Wiktorowi ze swoich praw do cz. dóbr w Bilsku, Ciechosławicach, Woli i karczmie [Krużlowa], na której osadzony jest Szmyt (ZCz. 8 s. 255–6); 1517 →Krużlowa; 1517–8 Zofia ż. Jana Wiktora z L. procesuje się z Mik. Bobowskim z Siedlisk (ZB 3 s. 170, 185); 1518 Jan Wiktor oświadcza, że był gotów dać ww. Adamowi Pierzchale 14 grz. zgodnie z zapisem w aktach (ZCz. 9 s. 131); 1519 mediatorzy i arbitrzy rozstrzygający spory między Wierzbiętą z Przyszowej a Janem Wiktorem z L. nakazują im złożenie przysiąg. Wierzbiętą winien przysiąc, że ustąpił temuż synowi z części, którą miał w zastawie od zm. Jana Wiktora ojca ww. Jana Wiktora. Jan Wiktor winien przysiąc w sprawie roli za karczmą Szmyta [w Krużlowej] przy granicach L., na której istnieje wygon, oraz w sprawie kąta roli między Ciechosławicami a Białą [par. Jakubkowice], że do chwili pozwania był w spokojnym posiadaniu tych dóbr. Do wyroku, po złożeniu przysiąg, obecny stan posiadania ma zabezpieczać 100 grz. wadium (ZCz. 9 s. 164–5); 1520 przy pośrednictwie arbitrów zostaje zawarta ugoda między Wierzbiętą z Przyszowej i jego bratankiem Feliksem z Bilska a Janem Wiktorem z L. Wierzbiętą i Feliks ustępują Janowi Wiktorowi łąkę zw. Porębiska, położoną między łąkami Jana Wiktora, i 2 cz. kąta roli położonej między wsiami Biała i Ciechosławice. Trzecia cz. tego kąta roli ma przy nich pozostać. Jan Wiktor winien Wierzbięcie i Feliksowi ustąpić rolę w Bilsku, położoną między rolą kmiecia Furty a rolą Paganowską, i nie powinien go już więcej pozywać z racji pr. bliższości o dobra w Bilsku po ww. Elżbiecie; Mikołaj s. Jana Wiktora zrzeka się na rzecz Feliksa z Bilska praw uzyskanych od Adama Pierzchały [→1516] do dóbr w Bilsku po ww. zm. Elżbiecie (ZCz. 9 s. 186–8); Jan Wiktor z L. i Siedlisk ustępuje Mik. Bobowskiemu za 100 fl. poi. z wszelkich praw, jakie miał na dobrach Siedliska. Zofia ż. Jana Wiktora pod zakładem 100 fl. zobowiązuje się wpisać do akt ziemskich zrzeczenie się wszelkich praw do dóbr Siedliska (ZB 5 s. 152–3); 1521 Mik. Wiktor z L. przekazuje ojcu Janowi Wiktorowi wszelkie prawa od Wierzbięty [z Przyszowej] do łąki Porębiska pod wsią L. (ZCz. 9 s. 259).

1524–5 Piotr Wiktor z L. s. Jana Wiktora, br. Mikołaja (ZCz. 9 s. 365, 375); 1524 Mik. Wiktor z L. zastawia na rok za 10 grz. Feliksowi Wierzbięcie swoją dziedz. łąkę, ciągnącą się od łąki Szmytowskiej, od zarośli, przez czarne olszyny (nigra alneta) do pól ornych w L. (ZCz. 9 s. 359); 1525 Piotr Wiktor z L. zastawia za 4 grz. Feliksowi Wierzbięcie z Bilska cz. łąki w L., k. ścieżki, która idzie od ww. karczmy Szmyta (ZCz. 9 s. 375).

3b. Kmiecie, karczma i pobór. 1470–801. kmiece, 3 zagrody i karczma z rolami (DLb. 2 s. 243); 1489 →p. 3a; 1529 role kmiece (LR s. 283); 1536 →Jakubkowice p. 3; 1563 pobór z 1 h, wcześniej także ził. (RP k. 173); 1581 w L. w cz. Stan. Wiktora pobór od 2 zagr. z rolą, w cz. Andrzeja Wiktora z 1/2 ł. kmieć., od 2 zagr. z rolą i 1 zagr. bez roli (ŹD s. 137).

4. 1470–80 dzies. snop. wart. 2 grz. z folwarku należy do plebana Tęgoborzy; dzies. snop. i kon. z łanów kmieć., karczmy i 3 zagród dla [pleb. w Jakubkowicach, formularz nie wypełniony] (DLb. 2 s. 243); 1529 dzies. snop. z L. w kluczu sądec. wart. 1 grz. 12 gr należy do bpa krak., dzies. pień. 1 grz. 12 gr z pewnych ł. kmieć, dla plebana w Tęgoborzy (LR s. 44, 283 – w ind. LR błędnie zidentyfikowano L. jako Łęg).

5. 1481 Jan Kożuch z L. przyjęty do pr. miej. w Czchowie (APKr. AD 514 k. 132r).

Uw. S. Płaza, Sołectwa w powiecie sądecko-czchowskim w XIII–XVIII w., RS 9, 1968, s. 78–9, 130 w oparciu o ww. późny fals., opatrzony datą 1333, i w związku z istnieniem w Ł. w XV w. folwarku bezpodstawnie dopatruje się w Ł. sołectwa i pr. niem.