MIĘKINIA

(1402 Mankynice - SP 2, 919; 1414 Machinicze - SP 2, 1347; 1416 Mankynijce - ZK 6 s. 247; 1417 Mankinice - SP 2, 1514; 1421 Mankinicze - GK 1 s. 669; 1438 Mąkynicza - SP 2, 2760; 1473 Myakynicza - SP 2, 1082; 1492 Mikamijcza - RP k. 172; 1494 Mikynycza - RP k. 202v; 1503 Myekijna - GK 28 s. 1054; 1504 Myąkynya - SP 2, 4547; 1510 Mrokyna - MS 4, 9449; 1512 Myakinycza seu Myakynya - MS 4, 10198; 1520 Miąkina - RP k. 844v; 1528 Mykyna - MS 4, 15401; 1529 Myąkyna - LR s. 142; 1530 Mijąkyna - RP k. 5; 1563 Myekkyna - RP s. 127-8) 2 km na SE od Nowej Góry.

1. 1473, 1510 ziemia krak. (Mp. 5 M 14; MS 1, 1082; 4, 9449); 1492, 1530, 1563 pow. krak. (RP k. 172; s. 127-8; k. 5); 1581 pow. prosz. [= krak.] (ŹD s. 35); 1529, 1598 par. Nowa Góra (LR s. 142 - meszne; WR k. 411).

2. 1577 spór o granice między Czatkowicami kl. zwierzyn. a Krzeszowicami, M. i Czyrmną Andrzeja [z Tęczyna] wwdy bełskiego i Jana [z Tęczyna] kaszt. wojn. i star. lub. rozpatrywano w miejscu [potoku] w Bełku, wpływającego do rz. Solczy1Zdaniem Kurtyki (Latyfundium s. 125) Solcza to zapewne rz. dziś zw. Eliaszówką w dorzeczu Rudawy (HE 16 s. 36; HW 38) (in loco dicto w Belku qui perfluit ex fluvio Solcza), między wzgórzami w dolinie k. lasu zw. Karmilas2W haśle →Czyrmna p. 2, błędnie Kamienny Lasek. Las →Karmilas poświadczony jest ponadto w 1597 r. i wielokrotnie później, jako obiekt rozgraniczający Czatkowice od Paczółtowic (ZK 410 s. 190, 547, 615, 709) (Karmylasz) i drogi biegnącej z Czyrmnej [dziś Czermna] do Paczółtowic, gdzie schodzą się ściany 3 wsi: Czatkowic, Czyrmnej i Paczółtowic (ZK 406 s. 33-4); 1578 spór graniczny między ww. wsiami rozpatrywano w tym samym miejscu k. lasu zw. Karmilas (Karmilasz) (ZK 408 s. 82-98).

3. Własn. szlach. w kluczu tęczyńskim. 3a. Sprawy własnościowe. 1402 Jan z Tęczyna kaszt. krak. zapisuje swoim ss. Andrzejowi, Nawojowi i Piotrowi zamek →Tęczyn z przynależnymi do niego wsiami, m.in. M. Zapis ten ma obowiązywać po jego śmierci (SP 2, 919).

1414 w podziale dóbr między Anną wd. po Andrzeju z Tęczyna kaszt. wojn. i jej ss. Janem i Nawojem z jednej strony, a br. [Andrzeja] Nawojem i Piotrem z drugiej strony, Nawojowi br. Piotra przypada zamek →Tęczyn z przynależnymi wsiami, m.in. M. Podział ten ma obowiązywać do czasu osiągnięcia lat sprawnych przez niepełnoletnich synów Andrzeja i Anny (SP 2, 1347); 1416 Nawój z Tęczyna zastawia za 87 grz. półgr Grzegorzowi z Morawicy i Janowi z Łuczanowic wieś M., zachowując dla siebie robocizny kmieci z bieżącego roku (ZK 6 s. 247; Kurtyka Tęczyńscy s. 102-3, 285-6 - tu błędnie wymieniono sumę 93 grz. zamiast 87 grz.); 1417 Nawój z Tęczyna i jego ż. Jadwiga [c. Męciny z Gowarczowa] zobowiązują się dać wwiązanie Jakuszowi z Łuczanowic i Grzegorzowi z Morawicy do wsi M. pod karą XV stronie i sądowi (SP 2, 1514).

1421, 29 XII Jan Łuczanowski i Grzegorz z Morawicy zeznają, że Jan z Tęczyna [s. Andrzeja, bratanek zm. Nawoja] pozyskał sądownie pr. bliższości w sumie 90 grz. dziedzinę M., którą obaj trzymali w zastawie od zm. Nawoja z Tęczyna (GK 1 s. 669); 1422 Jan z Tęczyna zastawia za 90 grz. szer. gr Żegocie z Morska całą wieś M. (ZK 7 s. 208); 1438 w podziale dóbr między Janem z Tęczyna wwdą sand. i star. lub. a jego br. Andrzejem, Janowi przypada zamek →Tęczyn z wsią również zw. Tęczyn, m. Nowa Góra z wsiami doń należącymi, m.in. M. (SP 2, 2760).

1473 Kazimierz Jag. poświadcza, że Andrzej Tęczyński [s. Jana] kaszt. małog. zapisał swej ż. Katarzynie c. zm. Jana ze Szczekocin star. lub. 3000 fl. węg. z tytułu posagu i wiana na m. Nowa Góra i przynależnych wsiach w ziemi krak., m.in. M., →Tęczyn (Mp. 5 M 14; MS 1, 1082).

1503 siostry Agnieszka ż. Jakuba z Siekluki kaszt. i star. biec. oraz Barbara wd. po Piotrze wojewodzicu rawskim [cc. Stan. Tęczyńskiego kaszt. wiśl.] sprzedają za 800 fl. węg. br. rodz. niepodzielonym Janowi i Andrzejowi z Tęczyna [ss. Zbigniewa, bratankom Andrzeja] cz. dóbr dziedz., które im przypadły po śmierci stryja Andrzeja z Tęczyna kaszt. wojn., tj. m. Nowa Góra i przynależne wsie, m.in. M. (GK 28 s. 1054-5); 1504 Elżbieta z Tęczyna ż. Stanisława z Mielca sprzedaje za 400 fl. węg. br. niepodzielonym Janowi i Andrzejowi z Tęczyna wszystkie cz. swych dóbr, przypadłe jej po śmierci jej stryja Andrzeja z Tęczyna kaszt. wojn. w m. Nowa Góra i we wsiach: Luszowice, Filipowice, Czyrmna, M., Ostrężnica i Myślachowice (ZK 23 s. 193-6); br. rodz. Jan i Andrzej z Tęczyna ss. zm. [w 1498] Zbigniewa z Tęczyna pkom. krak. dokonują podziału dóbr dziedz. po ojcu i po zm. [w 1502] stryju Andrzeju z Tęczyna kaszt. wojn., w wyniku którego młodszemu br. Andrzejowi przypada zamek Tęczyn z wsiami, m.in. M. (SP 2, 4547).

1510 Zygmunt I zezwala Andrzejowi Tęczyńskiemu pkom. sand. na zastawienie kapitule krak. wsi dziedz. M., Czyrmna i Ostrężnica w ziemi krak. (MS 4, 9449); 1511 Andrzej z Tęczyna pkom. sand. i sekretarz król. sprzedaje kapitule krak. za 300 fl. z pr. odkupu czynsz na wsiach dziedz.: M., Czyrmna i Ostrężnica (MS 4, 1104); 1512 za sprawą Jana z Tęczyna kaszt. biec., król Zygmunt I zatwierdza zaginiony dok. kr. Władysława Jag. [z r. 1398-1402], nadający Janowi z Tęczyna wówczas kaszt. krak. m. Nowa Góra z wsiami: M., Czyrmna, Ostrężnica, Myślachowice i Luszowice w pow. krak. wraz z kopalniami ołowiu i innych rud metali oraz dzies. z tych wsi (MS 4, 10198).

1523 Zygmunt I zatwierdza podział dóbr między br. stryj. Andrzejem z Tęczyna wwdą sand. i Janem z Tęczyna miecznikiem krak., w wyniku którego Andrzejowi przypada m.in. zamek →Tęczyn i m. Nowa Góra z wsiami (MS 4, 4199); 1527 Andrzej z Tęczyna wwda sand. zastawia za 3000 fl. Wincentemu Świdwie z Szamotuł [woj. pozn.] kaszt. gnieźn. zamek →Tęczyn z przynależnościami, m.in. z M. (MS 4, 15000); tenże Wincenty wydzierżawia za 100 grz. na rok temuż Andrzejowi ww. dobra (MS 4, 15005); 1528 Wincenty Świdwa z Szamotuł kaszt. gnieźn. kwituje Andrzeja z Tęczyna wwdę krak. z sumy 3000 fl. zapisanych na Tęczynie i m. Nowa Góra z wsiami, m.in. na wsi M. (MS 4, 15401).

1552 siostry Zofia ż. Stan. Ostroroga i Kat. Tęczyńskie odstępują Andrzejowi Tęczyńskiemu wwdzie lub. i jego bratankowi Stan. Tęczyńskiemu kaszt. lwowskiemu swe pr. do dóbr tęczyńskich, tj. zamku Tęczyn z wsiami, m.in. M. (BJ rps 6 s. 104-8; Kurtyka Latyfundium s. 139); 1553 z podziału dóbr tęczyńskich pomiędzy br. Andrzejem Tęczyńskim wwdą lub. a Stan. Tęczyńskim kaszt. lwowskim, Andrzejowi przypada połowa zamku Tęczyn oraz m. Nowa Góra z wsiami, m.in. M. (BJ rps 6 s. 97-103; ZK 191 s. 168-74; A. Kłodziński, Tęczyńscy. Pogląd na rozwój, zamożność i znaczenie rodu, Sprawozdania Komisji do Badania Historii Sztuki w Polsce 9, 1913, szpalta 259-61; Kurtyka Latyfundium s. 140-1).

3b. 1416 kmiecie w M. →p. 3a; 1483 Stachna dziewczyna z M. (Ep. 3 k. 228); Wojc. Latocha i Małgorzata małżonkowie z M. (Ep. 3 k. 367); 1563 komornicy w M. (RP s. 127-8); 1581 w M. 1 komor. z bydłem i 2 komor. bez bydła (ŹD s. 35).

3c. Areał, pobór. 1492-6 pobór łącznie w M. i Nowej Górze z 22 ł. (RP k. 66, 172, 188, 202v, 222); 1497-1500 pobór łącznie w M. i Nowej Górze z 19¾ ł. (RP k. 3v, 33, 104v, 241v); 1501 pobór łącznie w M. i Nowej Górze z 20¼ ł. (RP k. 270); 1508-16, 1518 pobór łącznie w M. i Nowej Górze z 20 ł. (RP k. 334, 363v, 536v, 566, 592, 621, 706v, 728v, 783v, 805v); 1520 M. wymieniona bez danych o poborze (RP k. 844v); 1530 w M. pobór z 6 ł. (RP k. 5); 1563 w M. i Nowej Górze pobór z 6 ł. i od 5 komor. (RP s. 127-8); 1581 w M. pobór z 4½ ł., od 1 komor. z bydłem i od 2 komor. bez bydła (ŹD s. 35).

5. 1529 meszne w wysokości 5½ grz. i 6 gr z m. Nowa Góra i wsi: M., Czyrmna, Ostrężnica 30 ćw. żyta i tyleż owsa miary olkuskiej dla pleb. w Nowej Górze (LR s. 142).

7. Kurtyka Tęczyńscy, wg ind.; Kurtyka Latyfundium, wg ind.

1 Zdaniem Kurtyki (Latyfundium s. 125) Solcza to zapewne rz. dziś zw. Eliaszówką w dorzeczu Rudawy (HE 16 s. 36; HW 38).

2 W haśle →Czyrmna p. 2, błędnie Kamienny Lasek. Las →Karmilas poświadczony jest ponadto w 1597 r. i wielokrotnie później, jako obiekt rozgraniczający Czatkowice od Paczółtowic (ZK 410 s. 190, 547, 615, 709).