(1228 Mileeuici - Karczewski, Nieznany dokument →p. 7, s. 98-9; SUB 1, 286 - reg.; ZDM 6, 1824 - reg.; 1259 Myleioviz - SUB 3, 298; 1262 Mileieuich, Mileyeuich - SUB 3, 418-9; 1268 Mileiowiz - SUB 4, 67; 1280 Myleiowiz - SUB 4, 398, Grünhagen, Regesten 1638; 1307 Mileovicz - Grünhagen, Regesten 2916; 1311 Mileyouice - CDS 2 →p. 7, nr 30; 1312 Meleovice; 1330 Myleyovice, Milejowitz; 1332 Mileyowicz; 1334 Milcovitz; 1340 Myleyowicz - Grünhagen, Regesten 3293, 4933, 5112, 5290, 6502; 1443 Mileovicze - GrünMark. s. 629; 1470-80 Mileowicze - DLb. 2 s. 198; 1529 Milyeyowicze, Miloyewicze - LR s. 14, 260; 1598 Mileiowice, Milowice - WRWojtas s. 67-8, 72, 88; 1611 Milowice - Maroń, Materiały →p. 7, s. 330) od schyłku XVI w. z nazwą Milowice, wieś włączona w 1915 r. do Sosnowca (Przemsza-Zieliński, Sosnowiec →p. 7, s. 92), 4 km ma NW od centrum miasta.

1. 1259 ziemia opolska (SUB 3, 298); 1268 księstwo opolskie (SUB 4, 67; Liber fundationis claustri S. Mariae Virg. in Heinrichow, wyd. G.A. Stenzel, Breslau 1854, nr 21; Grünhagen, Regesten 1284); 1301 ziemia bytomska (Grünhagen, Regesten 2664); 1311-2 dystr. bytomski (CDS 2 →p. 7, nr 30; Grünhagen, Regesten 3293); 1443 ziemia i ks. siew. (GrünMark. 2 s. 629); 1529, 1592 ks. siew. (LR s. 14; Kuraś Ordynacje 60); 1470-80, 1529, 1598 par. Czeladź (DLb. 2 s. 198; LR s. 260; WRWojtas s. 68).

2. 1301 M. k. Bytomia →p. 3a; 1330 wieś M. leży nad rz. Osiec (Ossecz)¹Zapewne identyczna z rz. zwaną Osseta, wymienioną w 1228 r. jako dopływ →Brynicy przy drodze do Bytomia [Śląsk] →p. 4; 1411 Bolesław ks. cieszyński zaświadcza, że Janusz Golszyn pleb. kościoła Ś. Małgorzaty na przedmieściu Bytomia, podlegającego kl. [Norbertanów] Ś. Wincentego we Wrocławiu, zawiera ugodę z Siedleckim (Sedlackim) wójtem Czeladzi w sprawie stawu granicznego nad rz. Brynicą przed wsią M. (Wiśn. Cz. s. 70-1); 1470-80 młyn sołecki w M. (DLb. 2 s. 198); 1592 łąki za rz. Brynicą (Brzyncą) użytkowane przez kmieci z M. →p. 3b; 1598 droga z Bogucic [Śląsk] do M.; kościół par. w Bogucicach ma łąki k. granic wsi Siemianowice [Śląsk] i M. (WRWojtas s. 88).

3. Własn. książęca i ryc. przed 1228, kl. Cyst. w Henrykowie [Śląsk] 1228-1301, ponownie ryc. 1301-40, następnie kl. Norbertanów Ś. Wincentego we Wrocławiu. 3a. Sprawy własnościowe. 1228 Grzymisława księżna krak. zaświadcza, że jej zm. mąż Leszek ks. pol. nadał Mikołajowi pisarzowi Henryka [Brodatego] ks. śl. wieś M., a z kolei tenże pisarz nadał ją kl. [cyst.] w Henrykowie (Karczewski, Nieznany dokument →p. 7, s. 98-9; SUB 1, 286 - reg.; ZDM 6, 1824 - reg.); 1259 Henryk III [Biały] ks. wrocławski zaświadcza, że br. Paweł i Bogusza ss. Racława z Brukalic [Śląsk] dali klasztorowi [cyst.] w Henrykowie cz. Brukalic, odziedziczoną po bracie stryj. Jakubie Mścisławicu, w zamian za cz. wsi M. w ziemi opolskiej (SUB 3, 298); 1262 Władysław ks. opolski stwierdza, że br. Paweł i Bogusza z Brukalic sprzedali za 8 grz. rycerzowi Pękosławowi br. Jarosława kaszt. ośw. cz. M., a tenże rycerz odsprzedał ją za identyczną sumę kl. w Henrykowie (SUB 3, 418-9; Grünhagen, Regesten 1137-8); 1268 Władysław arcbp salzburski i ks. wrocławski zaświadcza, że Dalebor dał kl. w Henrykowie role nad rz. Oławą i czynsz ze stojącego tam młyna w zamian za 12 ł. małych, dwór klaszt. i młyn w M. Z uwagi na nieurodzajność ról w M. klasztor dodał Daleborowi jeszcze 150 grz. srebra (SUB 4, 67; Grünhagen, Regesten 1284); 1280 →p. 4.

1301 Bolesław ks. opolski zaświadcza, że rycerz Adyk dał kl. w Henrykowie osadzoną na pr. niem. wieś Pisarzowice [Śląsk] w zamian za M. koło Bytomia (Grünhagen, Regesten 2664).

1307-40 Piotr z Paniów dz. M. (Grünhagen, Regesten 2916, 3293, 4933, 5290, 6502); 1307 Kazimierz ks. bytomski stwierdza, że Jan Złotousty kaszt. bytomski dał Piotrowi z Paniów [Śląsk] wieś M. w zamian za wieś Orzech [Śląsk] (Grünhagen, Regesten 2916); 1311 Siemowit ks. bytomski zaświadcza, że Jaszek Złotousty zapisał kl. Cyst. w Rudach [Śląsk] wieś M. w dystr. bytomskim (CDS 2 →p. 7, nr 30); 1340 Władysław ks. bytomski zaświadcza, że Piotr z Paniów zapisał w testamencie Hermanowi prep. kościoła par. Ś. Małgorzaty w Bytomiu, należącego do kl. Norbertanów Ś. Wincentego we Wrocławiu, wsie M. i Dąbrowa (Grünhagen, Regesten 6502).

1443 Wacław ks. cieszyński sprzedaje za 6000 grz. Zbig. Oleśnickiemu bpowi krak. księstwo siew. z wymienionymi imiennie wsiami szlach. obciążonymi powinnościami pr. książęcego, w tym M. (GrünMark. s. 626-32); 1470-80 M. własn. prep. kościoła Ś. Małgorzaty za murami Bytomia [podlegającego kl. Norbertanów Ś. Wincentego we Wrocławiu] (DLb. 2 s. 198).

1529 z wsi M. czynsz dla bpa krak. w wysokości 2 grz., 11 gr i 2 ternarów (LR s. 14).

3b. 1592 sąd bpi w Siewierzu rozstrzyga spór między kl. [Norbertanów] Ś. Wincentego we Wrocławiu właścicielem wsi M. a poddanymi z tej wsi, podlegającymi bpowi krak. jako ks. siew., o narzucenie im pańszczyzny przez plenipotenta i faktora klaszt. szl. Fryderyka Paczka, od której byli dotąd zwolnieni płacąc 2 talary, i o cofnięcie im pozwolenia na odpłatne użytkowanie (najem) łąk za rz. Brynicą. Sąd nakazuje kmieciom z M. odrabianie pańszczyzny w wymiarze 4 dni w tygodniu z łanu, a 2 dni w tygodniu z półłanka w okresie letnim, tj. od Wielkanocy do ś. Michała [29 IX], oraz 3 dni z łanu i półtora dnia z półłanka w okresie zimowym, czyli od ś. Michała do Wielkanocy. Zobowiązuje zagrodników z M. do pańszczyzny pieszej 2 dni w tygodniu, zwalnia poddanych od opłaty 2 talarów, ale jednocześnie zachowuje robocizny świadczone przez nich zamkowi siew. Nadaje też klaszt. pr. swobodnego dysponowania łąkami za rz. Brynicą (Kuraś Ordynacje nr 60); 1598 Jerzy Radziwiłł bp krak. odstępuje szl. Fryderykowi Paczkowi dz. [= sołtysowi?] wsi M. robocizny [jutrzyny] świadczone dotąd przez kmieci z Milejowic na rzecz bpa krak. we wsi Wojkowice [Komorne] w ks. siew. ze względu na zbyt wielką odległość między wspomnianymi wsiami [8 km], którą kmiecie muszą pokonywać, w zamian za czynsz 20 zł pol. od tegoż Fryderyka (Kuraś Ordynacje nr 64).

3c. Areał. 1470-80 we wsi M. 13 ł. kmiec., 2 zagrody, 3 ł. sołeckie i role karczemne (DLb. 2 s. 198).

4. 1280 kl. cyst. w Henrykowie zezwala kl. Norbertanów Ś. Wincentego we Wrocławiu na lokację na pr. niem. dziedziny M. Po okresie wolnizny norbertanie będą pobierać na ś. Marcina 4 sk. dzies. w srebrze z każdego uprawianego łanu (SUB 4, 398; Grünhagen, Regesten 1638); 1330 Piotr z Paniów sprzedaje Idziemu sołectwo w M. Sołtys otrzymuje ⅓ z opłat sądowych, 3 wolne ł., pr. do założenia młyna, karczmy oraz jatki mięsnej, straganu chlebnego i szewskiego oraz stawu rybnego nad rzeką Osiec przy drodze do Bytomia. Może założyć barcie w lesie. Jest zobowiązany do podejmowania dziedzica obiadem 1 dzień w roku, a mieszkańcy 2 dni w roku. Kmiecie zobowiązani są do płacenia dzies. 4 sk. z łanu i płacenia 1 wiard. czynszu. W razie wyprawy wojennej sołtys jest zobowiązany do stawania na dobrym koniu wart. 2 grz. (Grünhagen, Regesten 4933); 1470-80 we wsi M. sołectwo z 3 ł., młynem i karczmą z rolami (DLb. 2 s. 198); 1594 Jerzy Radziwiłł bp krak. nadaje Fryderykowi Paczkowi sołtysowi w M. szlachectwo siew. (Kuraś Ordynacje nr 60 przypis 4); 1598 →p. b.

5. 1280, 1330 →p. 4; 1332 Jan [Grot] bp krak. za zgodą kap. krak. odstępuje kl. Norbertanów Ś. Wincentego we Wrocławiu dzies. z wyszczególnionych imiennie wsi, m.in. M., które były przedmiotem sporu między Nankerem poprzednim bp krak., a obecnie wrocławskim, a wymienionym klasztorem z Wrocławia (Grünhagen, Regesten 5112; Katalog dokumentów przechowywanych w archiwach państwowych Dolnego Śląska, t. III, oprac. R. Żerelik, Wr. 1991, nr 138); 1529 meszne z m. Czeladzi i wsi: Wojkowice, Siemianowic, M. 33 ćw. i 1 korzec żyta oraz 86 ćw. owsa miary krak. dla kościoła par. w Czeladzi (LR s. 260); 1598 pleb. z Czeladzi pobiera z 15 ł. kmiec. i folw. w M. 1 ćw. żyta i 1 ćw. owsa; pleb. kościoła par. Ś. Małgorzaty na przedmieściu Bytomia pobiera dzies. snop. m.in. z M. (WRWojtas s. 67, 72).

7. O przynależności politycznej i administracyjnej M. i dziejach tej wsi w średniowieczu piszą: B. Czwojdrak, Pogranicze małopolsko-górnośląskie w średniowieczu, w: Będzin 1358-2008, Będzin 2008, wg ind.; J. Horwat, Księstwo bytomskie. Jego podziały do końca XV wieku, Gliwice 1993, s. 73, 152-4; D. Karczewski, Nieznany dokument księżnej krakowskiej Grzymisławy z roku 1228, w: Venerabiles, nobiles et honesti. Studia z dziejów społeczeństwa Polski średniowiecznej. Prace ofiarowane Profesorowi Januszowi Bieniakowi w siedemdziesiątą rocznicę urodzin i czterdziestopięciolecie pracy naukowej, Toruń 1997, s. 89-99; J. Laberschek, Z dziejów Siewierza i ziemi siewierskiej do końca XIII wieku, w: Siewierz, Czeladź, Koziegłowy. Studia i materiały z dziejów Siewierza i księstwa siewierskiego, praca zbior. pod red. F. Kiryka, Katowice 1994, wg ind.; Z. Noga, Osadnictwo i stosunki własnościowe w księstwie siewierskim do 1790 roku, tamże, wg ind.; Noga Słownik s. 93-4; I. Panic, Historia osadnictwa w księstwie opolskim we wczesnym średniowieczu, Katowice 1992, wg ind.; J. Rajman, Pogranicze śląsko-małopolskie w średniowieczu, Kr. 2000, s. 70-1; K. Rymut, Nazwy wsi i miast dawnego księstwa siewierskiego, w: Siewierz, s. 47-71; J. Sperka, Kształtowanie się granicy małopolsko-śląskiej w średniowieczu na obszarze nad Przemszą i Brynicą, w: Osadnictwo nad Przemszą i Brynicą w średniowieczu, red. J. Sperka, Sosnowiec-Cieszyn 2005, s. 101-111; S. Witkowski, Dzieje Milejowic (Milowic) w średniowieczu, tamże, s. 120-7; J. Przemsza-Zieliński, Sosnowiec znany i nieznany. Leksykon nazw miejscowych od A do Z, Sosnowiec 1997, s. 88-92.

CDS 2 - Codex diplomaticus Silesiae, Bd 2: Urkunden der Klöster Rauden un Himmelwitz, der Dominicaner und der Dominicanerinnen in der Stadt Ratibor, hrsg. von W. Wattenbach, Breslau 1859; F. Maroń, Materiały źródłowe do dziejów Kościoła w obecnej diecezji katowieckiej. Protokoły wizytacyjne z 1611 r., „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 1973, s. 317-31.

Uw. Protokoły powizytacyjne z 1611 r. wymieniają we wsi M. 15 ł., z których pleb. w Czeladzi pobierał po 4 korce żyta i tyleż owsa mesznego z łanu (Maroń, Materiały →p. 7, s. 330).