MOSTEK

(1399 Mostek — SP 8, 9285; 1458 Mostek Episcopi — GK 14 s. 64; 1470—80 Mosthek — DLb. 2 s. 36; 1489 Mostec — RP k. 134) ok. 7,5 km na SE od Wolbromia.

1. 1489, 1530, 1598 pow. krak. (RP k. 134; RP k. 8); 1563 pow. krak.—prosz. (RP s. 101—2); 1470—80, 1489, 1529, 1598 par. Szreniawa (DLb. 2 s. 36; RP k. 134; LR s. 116; WR k. 326).

2. 1579 granica między Kamienicą Piotra i Mik. Krasowskich z Porąbki a → Bukiem Wojciecha i Sebastiana Chobędzkich wiedzie m.in. różnymi ścieżkami i drogami do Uliny [Wielkiej] i do M., a koło drogi z Uliny do M. jest kopiec narożny Uliny, Buku i → Chobędzy (ZK 408 s. 147—9); 1581 granica między wsią → Buk Sebastiana Jakuba i Stanisława Chobędzkich a wsiami: Kamienicą, Chobędzą i Uliną [Wielką] Piotra i Mikołaja Krasowskich wiedzie m.in. od wielkiego kopca przez las zw. → Jaźwiny, należący do Uliny [Wielkiej] i od tego lasu skręca na zachód do drogi z tejże Uliny do wsi M. i dalej idąc tą drogą dochodzi do ściany M., gdzie usypano kopiec narożny rozgraniczający Ulinę Wielką i Buk (ZK 408 s. 252—7).

3. Własn. duch. -3a. Sprawy własnościowe: 1399 Wojtek kmieć z M. przeciw Maćkowi kmieciowi z Poręby Jazdowej [najpewniej nazywanej już w XV w. Porąbką, par. Poręba Górna] o główszczyznę i 4 rany sine; bp krak. [dz. M.] z Maćkiem kmieciem z Poręby Jazdowej [Porąbki] o 3 rany sine. Strony ugodziły się (SP 8, 9283—4, zp.); bp krak. i Wojtek kmieć z M. zyskują termin zawity po ś. Marcinie z Świętosławem z Adamowic o niewymierzenie sprawiedliwości w jego dziedzinie o tarczę i miecz. Ugodzili się (SP 8, 9285, zp.); 1420 Wojciech włodarz bpa krak. powinien odprawić sąd Mik. Sieńskiemu (Sensky) przeciw kmieciom z M. w ciągu 2 tyg. we dworze biskupim w Krakowie i tylko w tym miejscu (GK 1 s. 299); 1433 → p. 3b; 1470—80 M. własn. bpa krak. (DLb. 2 s. 36); 1487, 1497 → 3b; 1529 → p. 3 c; 1563 M. własn. bpów krak. (RP s. 101—2); 1581 M. własn. bpów krak. (ŹD s. 26).

-3b. Kmiecie. 1399 → 3a; 1433 Hanek kmieć z M. pozywa Jana Sieńskiego (Syensky) o bezprawnie zabranego konia wart. 3 grz. Zbigniew bp krak. staje przy swoim poddanym o swoja karę. Jan ma zapłacić sądowi karę za niestane; Wawrzyniec kmieć z M. pozywa szl. Jana Sieńskiego z Porąbki o bezprawne zabranie mu konia wart. 3 grz. Zbigniew bp krak. staje przy swoim poddanym o swoją karę od Jana, który ma także zapłacić sądowi karę za niestane (GK 4 s. 950); sąd wyznacza termin przysięgi dla Jana z Porąbki w jego sprawie z Wawrzyńcem kmieciem z M. i z bpem krak. o konia. W tym terminie Jan winien przysiąc, że nie zabrał przemocą Wawrzyńcowi konia wart. 3 grz.; Jan z Porąbki przedstawia 6 świadków w sprawie przeciw Hankowi kmieciowi z M., którzy przysięgną, że Jan z Porąbki nie zabrał Hankowi kmieciowi z M. konia wart. 2 kop gr, ani go nie zajeździł. Wyznaczono termin dla świadków na rokach ziemskich po wyprawie wojennej (GK 4 s. 954); Wawrzyniec kmieć z M. nie stawił się na przysięgę w sprawie przeciw Janowi z Porąbki o konia wart. 3 grz., przez co Jan oddalił jego pozew i wniosek biskupa o karę (GK 4 s. 959).

1458 mieszkańcy M. E. skazani na karę XIV za niezapłacenie podatku wiardunkowego (GK 14 s. 64); 1487 mieszkańcy M. bpa krak. skazani na karę XIV za niezapłacenie podatku wiardunkowego (GK 22 s. 745); 1497 sąd wyrokuje, że Jan dz. z Gołczy, płacąc karę XV Mikołajowi Noskowi z M. kmieciowi bpa krak. kardynała Fryderyka i takąż sądowi, powinien dopuścić do zajęcia na zabezpieczenie (debet admittere arestum alias lycza) na rzecz tegoż Noska 12 barci (vasa alias pnyow apum) we wsi Buk [Jana z Gołczy] o wart. 15 grz. (GK 26 s. 176).

-3c. Areał, czynsze, pobór: 1458, 1487→ 3b; 1470—80 w M. 14 ł. kmiec. (DLb. 2 s. 36); 1489 w M. pobór z 3½ ł. (RP k. 134); 1490 w M. pobór z 7 ł. (ŹD s. 435); 1492—5 w M. pobór z 6 ł. (RP k. 175, 190, 204, 224); 1496—1501 w M. E. pobór z 6 ł. (RP k. 36, 70, 107v, 247, 285) 1508 w M. E. pobór z 6 ł., a 8 jest opust. (RP k. 339); 1509—10 w M. E. pobór z 6 ł. (RP k. 366, 596); 1512—5, 1517—8, 1520 w M. E. pobór z 7 ł. (RP k. 570, 542, 710, 732, 780, 810, 849).

1529 mieszkańcy M. płacą bpom krak. 16 grz. 6 gr czynszu wieczystego (census perpetuus, LR s. 5); 1530 w M. pobór z 2 nowych ł. (RP k. 8); 1564 mieszkańcy M. E. płacą poradlne z 9 ł. (LK 2, s. 78); 1563 kmiecie z M. płacą 6 zł z 9 ł. wg starej kwitacji, czyli z 9 ról wg nowej kwitacji (RP 1563, s. 101—2); 1581 w M. pobór z 9 ł. kmiec., 2 komor. z bydłem, 1 komor. bez bydła, 1 rzemieślnika, 1 karczmy (ŹD s. 26).

5. 1470—80 w M. znajduje się 14 ł. kmiec., w których z części dzies. snop. pobiera bp krak., z części pleban w Szreniawie, a z pozostałych pleban w Gołczy (DLb. 2 s. 36); 1480 Pakosz pleban z Gołczy sprzedaje szl. Janowi Trzaskawskiemu należącą do niego i jego kościoła dzies. w M. za 1 grz. i 6 gr rocznie i kwituje go z zapłacenia mu tej sumy, oprócz 14 gr, które zobowiązuje się mu zapłacić (OK 13 s. 1022); 1529 w M. 3 kmieci płaci dzies. snop. o wart. 1 grz., dzies. kon. i kolędę kościelną par. w Szreniawie, a 2 kmieci dzies. snop. o wart. 1 grz. plebanowi w Gołczy (LR s. 116, 123).

8. Dwa ułamki naczyń ze schyłkowych faz wczesnego średniowiecza lub z początku późnego średniowiecza (XIII—XIV w.), ujawnione w wyniku archeologicznych badań powierzchniowych na wschód od zabudowy miejscowości — pomiędzy Mostkiem a Zawadką (Sprawozdanie z badań weryfikacyjno-poszukiwawczych na obszarze Archeologicznego Zdjęcia Polski 97—55 w woj. krak., maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie — wraz z kartami stanowisk; J. Górski, M. Zając, Sprawozdanie z badań weryfikacyjno-poszukiwawczych na obszarze Archeologiczne Zdjęcie Polski 96—55, woj. krak. i katowickie, maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Krakowie — wraz z kartami stanowisk).