TARNOWA

1410 kop. 1548 Tarnowa Ląka (Wp. 11 nr 1876), 1446 or. Tharnowa (PG 2, 168v), obecnie Tarnowa Łąka, 4,5 km na SW od Rydzyny.

1. 1446 n. pow. kośc. (PG 2, 168v); 1410, 1510 n. par. Rydzyna (Wp. 11 nr 1876; LBP 109).

2. 1410 opust. lasy T.L. →p. 5; 1537 Jan, Piotr, Wojciech i Łukasz Rydzyńscy pozywają Rafała Leszczyńskiego o rozgraniczenie Rydzyny, Lasocic i Strzeżewic; granica zaczyna się od kopca narożnego postawionego ostatnio przez komisarzy Królestwa Pol. i Czeskiego, który zw. jest Olszowy Kopiec Pleciony lub Zgodny i stoi na miejscu Piwnego Dębu, a rozdziela Rydzynę i T. należące do panów Rydzyńskich od Chróściny na Śląsku i Lasocic (KoścZ 16, 30v-31); wzm. ta powtarzana w kolejnych rozgraniczeniach z 1553 i 1566 (KoścZ 28, 1081v-1083v; KoścZ 59, 75-77); 1560 podmokłe lasy →p. 3.

3. Własn. szlach., dobra →Rydzyna. 1446 Jan z Rydzyny [syn Stefana] zapisuje swej ż. Agnieszce posag i wiano na połowie połowy dóbr Rydzyna, w tym na cz. wsi T. (PG 2, 168v); 1476 działy braci Rydzyńskich [ss. Jana]: Jan [Starszy] i Wojc. Młodszy otrzymują Rydzynę z wsiami Kłoda, T., Dąbcze w pow. kośc. i Kaczkowo [na Śląsku]; Jan Starszy zapisuje na tych dobrach posag i wiano swej ż. Jadwidze (PG 9, 45-46v); 1479 Jadwiga wd. po Janie Rydzyńskim zrzeka się swej oprawy zapisanej na 1/4 Rydzyny, Kłody, Dąbcza, T. i Kaczkowa, a ss. Piotr, Wojciech i Mikołaj zapisują jej wiano na Dąbczu (PG 9, 105v); 1514 Piotr Rydzyński w działach z braćmi otrzymuje 1/2 Rydzyny oraz wsie, m. in. T. (KoścZ 19, 51; KoścZ 22, 47v; Cieplucha 169); 1537 T. nal. do Jana, Piotra, Wojciecha i Łukasza Rydzyńskich [ss. Jana] →p. 2; 1538 Wojc. Rydzyński [syn Piotra] zapisuje swej ż. Annie z Danaborza posag i wiano na 1/2 Rydzyny z wsiami, w tym T. (PG 17, 236); 1543 i 1555 tenże zapisuje swej [drugiej] ż. Annie Jaktorowskiej posag i wiano m. in. na T. (PG 18, 10; PG 19, 255v); 1544 Łukasz Rydzyński [syn Piotra] zawiera z bratem Janem scholastykiem pozn. układ o wzajemnym dziedziczeniu dóbr w Rydzynie, Kłodzie, T., Jarogniewicach, Gorzycach i Gorzyczkach (PG 18, 92v); 1546 tenże Łukasz zapisuje swej ż. Annie Siedlnickiej posag i wiano na 1/2 swych dóbr, m. in. w T. (PG 18, 248; WsG 3, 81v; KoścZ 27, 183); 1547 Wojc. Rydzyński sprzedaje bractwu altarystów kościoła NMP w Kościanie 6 grz. czynszu z Gorzyc, Gorzyczek, T. i Kłody za 100 grz. (PG 89, 270); 1560 Piotr Rydzyński pozywa [swych braci] Łukasza i Wojc. Rydzyńskich o sumy uzyskane z korzystania przez nich ze wspólnych podmokłych lasów w Rydzynie i przyległych wsiach, w tym T. (KoścZ 57, 90); 1579 w działach ss. Łukasza Rydzyńskiego cz. T. otrzymuje Jan, 1580 w działach ss. Wojc. Rydzyńskiego cz. T. otrzymuje Gabriel (WsG 18, 157; PG 136, 637; →Rydzyna).

1510 w T. jest 7 1/2 ł. i 3 kwarty os., 1 ł. opust. (LBP 109); 1563 pobór od 11 ł., 11 komor. (ASK I 4, 191); 1566 pobór od 10 ł. os., 1 karczmy dor., 3 zagr., 4 komor. (ASK I 4, 276); 1580 pobór od 7 3/4 ł., 2 zagr., 2 komor. (ŹD 83).

5. 1410 Wojc. [Jastrzębiec] bp pozn. eryguje par. →Rydzyna i nadaje jej m. in. dzies. z opust. lasów (merice deserte) zw. T.L. leżących za Kłodą i sięgających aż do lasu →Masłowo, kiedy zostaną one wykarczowane i zasiedlone (Wp. 11 nr 1876); 1510 z każdego łanu w T. płacą po 3 gr swemu plebanowi w Rydzynie (LBP 110).

6. 1519 Paweł Tarnowski mieszcz. w Rydzynie (M Rydzyna I/40, 3v-4).

8. Ok. 750 m na NE od wsi znaleziono kilka nieokreślonych „skorup” (Hensel 7, 23).

Uwaga: Wieś T. powstała na miejscu lasu Tarnowa Łąka. W 1410 mówi się o nim jako miejscu przeznaczonym do wykarczowania (→p. 5). W tym samym dok. wspomniano też o mającej powstać wsi →Lubiatowa. Ponieważ osada taka nie jest potem znana, być może chodzi właśnie o T., a przewidziana nazwa Lubiatowa nie przyjęła się. Najstarsza znana nam wzmianka o wsi T. pochodzi z 1446. Cieplucha 168, wymienia co prawda T. wśród dóbr posiadanych w 1422 przez Stefana z Rydzyny, ale nie wiemy, czy oparł się tu na jakimś przekazie źródłowym z tego roku, czy też dobra te opisał na podstawie późniejszego ich zasięgu. Gdy Stefan w tym samym roku zapowiadał swe posiadłości, odpowiednia zapiska nie wymienia wśród nich T. (KoścZ 7, 57; →Rydzyna).