TRZEK

1349 or. Trsek (Wp. 2 nr 1283), 1388 de Strzeka! (Lek. 1 nr 296), 1394 Trzek (Lek. 2 nr 360), 1398 Trzeky (Lek. 2 nr 704), 1420 Krzek! (WR 1 nr 998), 1421 Crec! (WR 1 nr 1087), ok. 1423 kop. 1488-92 Strzek (LBP 54), 1428 Skrzek!, Krzek! (WR 1 nr 1515), 1476 Trrzyek (PG 9, 66), 1493 Strzech (PyG 7, 173), 1508 Trczek (ASK I 3, 5), 1530 Thrzek (CP 10, 484-484v), 1534 Trzeki (VG 496), 1562 Trzeck (PG 6, 162, dawniej k. 160), 6 km na SSW od Kostrzyna.

1. 1446 n. pow. Poznań (PG 2, 150); 1510 n. par. Czerlenino (LBP 62).

2. 1436 gran. T. [z wsiami Siekierki Małe i →Siekierki Wielkie] (PZ 13, 105v-106).

1534 wieś K. graniczy z Czerleninem, Sułowem i Czerleninkiem [oraz obiema wsiami Siekierki]; pole zw. Porowcze w Czerleninku leży przy gran. z wsią T. (VG s. 491, 493, 496, 497); 1539 T. graniczy z Czerleninkiem, Czerleninem, Sułowem (VG 549-552); 1554 T. graniczy z Czerleninkiem (VG 582); 1559 T. graniczy z Czerleninkiem i Czerleninem (VG 654); 1573 rozgraniczenie wsi T. Wojciecha, Stanisława, Jana Trzeckich i ich matki Barbary Trzeckiej ze Szczodrowa od m. Kostrzyn klarysek gnieźn.: wymienione kopiec narożny wsi T., Siekierki i m. Kostrzyn oraz kamień stanowiący kopiec narożny T., Czerleninka i m. Kostrzyn położony nad strugą →Męcina (GG 43, 297v).

3. Własn. szlach. 1388 Piotr dz. z S. ręczy za Janusza z Poklatek (Lek. 1 nr 296); 1398 [tenże?] Piotr z Poklatek →niżej.

1394 Janusz z T. →niżej; 1428 tenże wspomn. jako zm. →niżej: Pakosz.

1394 Mikołaj z Poklatek uzyskuje 1 ł. w T. od swego stryja Janusza (Lek. 2 nr 360); 1398 tenże wygrywa proces z Piotrem z Poklatek o 1/4 dziedziny T. oraz o tę cz. [T.], którą sprzedał [Piotr?] (Lek. 2 nr 683); 1398 tenże przegrywa proces z Dziersławem i jego braćmi z T. o 1/4 ł. w T. (Lek. 2 nr 704); 1419-20 tenże toczy proces z Marcinem dz. w Dziećmarowie [pow. pyzdr., obecnie Dziećmierowo] i Przechną z Dziećmarowa, którzy dowodzą, że Marcin spokojnie posiadał ślad w K., na którym siedzi kmieć Gołtrynowski (PZ 6 k. 27, 33v, 57; WR 1 nr 998); 1421 tenże Krzekowski! z C. toczy proces z Wojciechem z Kleszczewa [k. Kostrzyna, pow. pyzdr.], który dowodzi przy pomocy świadków, że Mikołaj winien jest 3 wiard. poręki i 1/2 grz. „przepitego” (WR 1 nr 1087, 1088).

1398 Dziersław i jego bracia z T. →wyżej.

1420 Marcin z Dziećmarowa1KR 3, 110, na podstawie PZ 4, 58, podaje, że Marcin pochodził z Poklatek, cytowane źródło nie zawiera tej wiadomości →wyżej; 1423 tenże z T. toczy proces z Przechną dziedziczką w T. (PZ 7, 83).

1423 Przechna z T. →wyżej.

1424 Pakosz [z Poklatek] toczy proces z Januszem kmieciem z Kleszczewa o dobra [czyje?] w T. (PZ 8, 46); 1428 tenże z Poklatek toczy proces z Hanką z S. córką zm. Janusza z S. i dowodzi przy pomocy świadków, że 1/4 śl. w K. trzymał spokojnie wraz ze swym ojcem od 30 lat (PZ 10, 149; WR 1 nr 1515); 1428 tenże z T. w procesie z Piotrem karczmarzem z Kleszczewa dowodzi przy pomocy świadków, że Piotr wtargnął samoczwart do sadu Pakosza i rwał jego gruszki, a gdy Pakosz chciał „uciążyć” Piotra, wtedy Piotr go poranił (PZ 10, 124; WR 1 nr 1494).

1428 Hanka c. zm. Janusza z S. →wyżej.

1443 Mikołaj z T. i Bylina w sporze z Katarzyną z Dziećmarowa (PZ 14, 254); 1446 tenże z Dziećmarowa zapisuje swej ż. Dorocie po 100 kóp gr posagu i wiana na 1/3 Dziećmarowa i na wsi T. (PG 2, 150); 1457 tenże Dziećmarowski zapisuje swej ż. Dorocie po 180 grz. posagu i wiana na cz. Dziećmarowa i 1/3 T. (PG 5, 58); 1457 tenże kupuje od Andrzeja i Jana braci rodz. z Dziećmarowa ich cz. wsi T. za 100 grz. (PG 5, 68); 1487 tenże zm., wd. po nim Dorota →niżej.

1457 Andrzej i Jan z Dziećmarowa i T. →wyżej.

1462 Jan z Budziłowa [pow. pyzdr.] zapisuje swej ż. Jadwidze 70 grz. posagu na 1/2 Budziłowa z folw. i na cz. T. (PG 6, 162, dawniej k. 160).

1476 Przechna wd. po Ozjaszu Modlibowskim, dziedziczka w Dziećmarowie, daje swym ss. Jakubowi i Janowi, braciom rodzonym, dziedzicom w Modlibogowicach [pow. kon.] swe części w T. i Dziećmarowie (PG 9, 66), 1477 wwiązanie w te dobra (PyG 4, 43).

1476-77 Jan i Jakub Modlibowscy →wyżej: Przechna; 1510 tenże Jan →niżej: Jan Zaworski.

1487-93 Jadwiga c. Mik. Dziećmarowskiego i Doroty: 1487 taż ż. Bolesty Piotrowskiego [z Piotrowic k. Słupcy, pow. pyzdr.], otrzymuje od swej matki Doroty, wd. po Mik. Dziećmarowskim, 50 kóp gr jej posagu zapisanego na cz. Dziećmarowa i 1/3 T. (PG 10, 80); 1491 taż ż. wspomn. Bolesty i jej siostra Małgorzata, ż. Aleksandra Zaworskiego, dokonują działów dóbr: Jadwiga otrzymuje cz. po ojcu w Dziećmarowie, a Małgorzata otrzymuje cz. po ojcu w T. (PG 10, 137v); 1493 taż i jej siostra Małgorzata, ciotki rodzone Barbary Dziećmarowskiej, która kwituje je z części w Dziećmarowie i S., które uzyskała po matce, oraz z części, które przypadły na nią pr. bliższości po [zm.] wuju Mac. Dziećmarowskim (PyG 7, 173).

1491 Małgorzata c. Mik. Dziećmarowskiego i Doroty: 1491-93 taż →wyżej: Jadwiga; 1495 taż wd. po Aleksandrze Zaworskim daje swemu synowi Piotrowi Zaworskiemu 1/3 T. po swym ojcu (PG 7, 84).

1495-1507 Piotr Zaworski syn Aleksandra i Małgorzaty: 1495 tenże →wyżej; 1507 tenże sprzedaje Andrzejowi Dobczyńskiemu całą wieś Zawory za 146 grz.; Jan i Mikołaj z T. bracia tegoż Piotra ręczą, że uwolni on tę wieś [od roszczeń in. osób] (PG 65, 216v).

1505-07 Mik. Zaworski syn Aleksandra i Małgorzaty: 1505 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Janowi Taczalskiemu 1 1/2 ł. w T. (PG 13, 52); 1507 tenże →wyżej; 1507 tenże daje wspomn. Janowi Taczalskiemu cz. w T., a otrzymuje w zamian cz. folw. w Taczałach i 85 grz. (PG 13, 112v).

1507-34 Jan Zaworski, Trzecki, syn Aleksandra i Małgorzaty: 1507 tenże Zaworski zapisuje swej ż. Jadwidze, c. Winc. [Świączka] Siekierzeckiego, po 35 grz. posagu i wiana na 2 ł. os., 1/2 folw. i połowach zagród we wsi T. (PG 13, 124v); 1507 tenże →wyżej: Piotr; 1510 tenże Trzecki wraz z ż. Jadwigą sprzedają z zastrz. pr. wykupu pozn. kapitule kat. 2 grz. bez 8 gr czynszu rocznego na T. za 22 grz.; jako jej stryj występuje Mik. Czartkowski [z Czartek, pow. pyzdr.], a jako wuj Piotr Wronczyński [z Wronczyna, pow. gnieźn.] (AAP, DK perg. 208; CP 5 nr 23); 1510 wspomn. Jadwiga c. Winc. Świączka Siekierzeckiego kupuje od Jana Modlibowskiego cz. T. za 60 grz. (PG 14, 218; PG 66, 346); 1524 tenże skwitowany przez swego teścia Winc. Świączka Siekierzeckiego z sumy 10 grz. stanowiącej drugą ratę roczną długu wynoszącego 80 grz. (PG 72, 190v); 1526 tenże występuje jako stryj Piotra, Anny, Małgorzaty i Urszuli Sokołowskich dzieci Wojc. Zaworskiego i Krystyny Sokołowskiej (PG 16, 126); 1530 tenże Trzecki wraz ze swoją ż. Jadwigą Siekierzecką sprzedają z zastrz. pr. wykupu kolegium wikariuszy wieczystych kat. pozn. czynsz 4 grz. 8 gr na T. za 50 grz.; jako jej wujowie występują Mikołaj i Piotr Wydzierzewscy, a jako stryj występuje Jan Lutomski (PG 16, 345v; CP 10, 484-484v; CP 14, 644); 1534 tegoż c. Małgorzata; jej mąż Mac. Łowęcki zapisuje jej po 160 kóp gr posagu i wiana na 1/2 cz. w Łowęcinie (PG 16, 613v-614; →Łowęcin, przyp. 7).

1522-24 Winc. [Świączek] Siekierzecki [z →Siekierek Wielkich, teść Jana Zaworskiego, →wyżej, pod 1507-10]: 1522 tenże dz. części T. daje swemu synowi Janowi Siekierzeckiemu pleb. w Dolsku cz. T. na poczet długu 80 grz.; Wincenty zachowuje sobie jednak dożywotnie użytkowanie tej cz. wraz z pr. do czerpania z niej wszelkich dochodów; po śmierci Wincentego Jan ma dać swym siostrom rodz. Katarzynie i Agnieszce po 10 grz. (PZ 29, 41-41v); 1524 tenże →wyżej.

1542-55 Bartłomiej, 1542-56 Wojciech, 1543-55 Jakub, 1543-45 Michał i 1543-45 Stan. Trzeccy, bracia: 1542 tenże Bartłomiej sprzedaje swemu bratu Wojciechowi cz. wsi T. po rodzicach za 200 zł, a tenże Wojciech sprzedaje Zachariaszowi Klunowskiemu in. część wsi T., którą nabył [wcześniej] od Bartłomieja, oraz cz. tej wsi należną mu w działach braterskich za 70 grz. (PG 17, 520); 1543 tenże Jakub sprzedaje temuż Wojciechowi swe części T., które ma w działach ze swymi braćmi tymiż Wojciechem, Michałem i Stanisławem, za 100 grz. (PG 18, 32v); 1544 tenże Wojciech zapisuje ż. Barbarze, c. Marcina Szczodrowskiego, po 250 zł posagu i wiana na 1/2 swej cz. T. (PG 18, 120); 1545 tenże Michał sprzedaje temuż Wojciechowi cz. po rodzicach w T., którą ma w działach z braćmi Wojciechem i Stanisławem (PG 18, 231); 1555 tenże Wojciech kupuje od tychże Bartłomieja i Jakuba cz. wsi T., które przypadły im po zm. bracie Stanisławie, za 120 grz. (PG 19, 279v); 1556 tenże Wojciech kupuje z zastrz. pr. wykupu od Bartłomieja Komornickiego cz. Gowarzewa za 400 zł (PG 100, 361v; PG 19, 351).

1568 Maciej, Stanisław, Jan i Wojc. Trzeccy ss. zm. Wojc. Trzeckiego (PG 20, 735); 1576 tenże Stanisław sprzedaje temuż Maciejowi cz. T. za 1000 zł (PG 21, 626); 1578 tenże Maciej zobowiązuje się zapisać swej przyszłej ż. Jadwidze, c. Stan. Kemblana Chełkowskiego, 1000 zł posagu na 1/2 T. (KoścG 32, 269v); 1580 tenże Maciej →niżej.

1576 Anna Trzecka ż. Mac. Miaskowskiego, który zapisuje jej po 500 zł posagu i wiana na połowach Smogorzewa i Bodzewa (PG 21, 647).

1423 (kop. 1488-92) w S. 8 ł. →p. 5; 1508 pobór od 5 1/2 ł. (ASK I 3, 5); 1510 pobór od 5 1/2 ł. (ASK I 3, 250); 1510 w S. 6 1/2 ł. [os.], 1/2 ł. opust., 2 zagr. →p. 5; 1563 pobór od 3 ł., karczmy dor. (ASK I 5, 218v); 1577 pobór od 2 ł. i 2 zagr. (ASK I 5, 670); 1580 Mac. Trzecki płaci pobór od 4 półł., 3 zagr., 2 komor. (ŹD 9).

1420 kmieć Gołtrynowski →wyżej: Mikołaj; 1534 2 kmiecie z T. uprawiają 1 ł. opust. w Czerleninku (VG 496).

5. 1423 (kop. 1488-92) do uposażenia prebendy kanonickiej [w kat. pozn.] fundi „Krzesiny”, którą posiada kanonik Hektor [z Koziemina]2Było dwóch kanoników Hektorów z Koziemina, stryj i jego bratatnek. Nie wiadomo, do którego z nich odnosi się ten zapis (DembPozn 770), nal. dzies. małdratowe i pieniężne z 8 ł. w S. (LBP 54); 1510 dzies. z folw., 6 1/2 ł. [os.], 1/2 ł. opust, 2 zagr. nal. do prebendy fundi „Krzesiny” w pozn. kapitule kat, którą posiada Andrzej Łaski; w tym roku dzies. ta sprzedana została za 3 1/2 grz. (LBP s. 53, 62).

6. 1349 bp pozn. Wojc. [Pałuka] poświadcza, że Maciej syn Wacława z T. kupił od Bogusława i Kryżana oraz ich ss. sołectwo w →Sarbinowie [k. Kostrzyna] (Wp. 2 nr 1283).

1500 Andrzej Trzek [z T.?] kmieć w →Morawsku.

7. 1475 T. (K 3, 336, cytowanej tam zapiski nie odnaleziono).

8. Grodzisko wklęsłe, koliste, na jego terenie znaleziono fragmenty naczyń i przedmiotów z IX-X w.; ślady osady, znalezione fragmenty naczyń pochodzących z VII-XIII w. i późniejszych (Hensel 7, s. 72-77); skarb srebrny ukryty po 970, odnaleziony w 1942 (J. Slaski, S. Tabaczyński, Wczesnośredniowieczne skarby srebrne Wielkopolski, Warszawa 1959, nr 134).

Uwaga: KR 3, 110, zaliczył dziedziców T. z pierwszej połowy XV w. do rodu Wczeliców, ale cytowane przez niego źródła nie upoważniają do określenia przynależności rodowej.

1 KR 3, 110, na podstawie PZ 4, 58, podaje, że Marcin pochodził z Poklatek, cytowane źródło nie zawiera tej wiadomości.

2 Było dwóch kanoników Hektorów z Koziemina, stryj i jego bratatnek. Nie wiadomo, do którego z nich odnosi się ten zapis (DembPozn 770).