1427 or. Turowo (WR 1 nr 1250), 1429 Thurowo (PZ 10, 190), 8,5 km na W od Lwówka.

1. 1508 n. pow. pozn., par. Brody (ASK I 3, 2).

2. 1481 sędziowie polubowni rozgraniczają dziedziny Chełmno i Niewierz; granica biegnie od kopca narożnego tych wsi i T. aż do in. kopca narożnego, dzielącego te trzy wsie oraz Duszniki (KoścZ 20, 127).

3. Własn. szlach. 1427 Grzymek z T. [też z →Brodów, →Karpicka, →Tłoków i →Komorowa k. Wolsztyna], jego syn Maciej duchowny →p. 6.

1427 Maciek¹Bez określenia: świecki czy duchowny, ale podane w zapisce zdrobnienie imienia, sugeruje, że chodzić może o świeckiego z pokolenia młodszego niż wspomn. pod 1427 Maciej duchowny. Może chodzi o Mac. Brodzkiego męża Małgorzaty 1428-29 (→Karpicko). Cieplucha 245, błędnie identyfikował znanego mu z 1427 Macieja syna Grzymka z Maciejem z →Trzciela, który był synem Świętosława z Szubina Brodzki →niżej: Nikiel.

1427-34 Florian (Tworzyjan) Turowski z T., brat Nikla (Mikołaja): 1427 tenże →niżej; 1428 tenże śwd. (WR 1 nr 1282); 1429 tenże w sporze z Bodzętą Niewierskim (PZ 11, 10); 1434 tenże w sporze z Dobrogostem Koleńskim kaszt. kam., który dowodzi, że nie pożyczył od niego 9 grz. i nic nie jest mu winien (WR 1 nr 1570).

1427-36 Nikiel (Mikołaj) Turowski z T. (PZ 13, 34): 1427 tenże z bratem Florianem w sporze z Katarzyną z Kiebłowa dowodzą, że kupili od Maćka Brodzkiego dziedzinę T. za 250 grz. (WR 1 nr 1250); 1429 tenże pozwany przez uczc. Katarzynę kramarkę z Poznania o to, że zabrał jej rzeczy kramne, jak pieprz, szafran i barchan wartości 1 1/2 grz. (WR 1 nr 1327); 1429 tenże pełnomocnik (procurator) Zbyluta [z Urbanowa] pleb. w Brodach (PZ 10, 190); 1429 tenże w sporze z Boguszem Koszuckim (WR 1 nr 1340); 1430 tenże toczy proces z Janem z Ninina (PZ 11, 69v); 1430 tenże w sporze z Jaronim [Hieronimem] z Otorowa dowodzi, że Jaroni nie zapłacił jego „towarzyszowi” Wyszkowi 9 wiard. (WR 1 nr 1359); 1434 tenże występuje w sądzie w imieniu różnych osób (PZ 12 k. 133-134, 147v, 214, 218, 234v, 243, 245); 1436 tenże Mik. Turowski w sporze z Mik. Lusowskim, który dowodzi, że Turowski nie zapłacił mu 10 grz. (WR 1 nr 1471); 1436 tenże Nikiel niegdyś Turowski śwd. (WR 1 nr 1478).

1429 Piotr z T. toczy proces z Bodzętą z Niewierza (PZ 3, 80).

1454 Jakub z [naszego?] T. →p. 6.

1510 [Winc.] Świdwa [z →Szamotuł, kaszt. gnieźn. 1518-28] dz. w T. (LBP 169).

1548-60 Jan Świdwa z Szamotuł [kaszt. biech. 1549-65], syn Wincentego: 1548 tenże w działach z bratem Dobrogostem dostaje m. in. 1/2 m. Szamotuły oraz cały Kaźmierz z wsiami, m. in. T. (PG 18, 410-411); 1554 tenże sprzedaje Baltazarowi Strzeżmińskiemu podsędkowi ziemskiemu pozn. wieś T. z zastrz. pr. wykupu za 800 zł (PG 19, 175; PG 98, 205v); 1560 tenże sprzedaje Janowi Wielżyńskiemu T. za 5000 zł (PG 19, 795v; PG 104, 58v).

1554 Baltazar Strzeżmiński →wyżej.

1560-77 Jan Wielżyński: 1560 tenże →wyżej: Jan Świdwa; 1577 tenże →niżej.

1580-91 Stanisław Wielżyński: 1580 tenże →niżej; 1580-91 tenże dz. w T. (TD: PG 137, 428v; PG 157, 389v; PG 158, 262).

1508 pobór od 6 1/2 ł. (ASK I 3, 2); 1509 pobór od 6 1/2 ł. i od 2 ł. soł. (ASK I 3, 36v); 1510 pobór od 5 1/2 ł. (ASK I 3, 246); 1510 w T. pana [Winc.] Świdwy [z Szamotuł] 10 ł. os., 1/2 ł. opust., 2 zagr. [os.], 2 zagr. opust., sołectwo ma 2 zagr. opust., 1 karczma opust. (LBP 169); 1563 pobór od 8 1/2 ł., 1 karczmy dor. (ASK I 5, 214v); 1577 pobór płaci Jan Wielżyński (ASK I 5, 663v); 1580 pobór płaci Stan. Wielżyński od 5 ł., 3 zagr., 1 komor. (ŹD 6).

4. 1434 sołtys w T. (RH 14, 1938, s. 61); 1509 2 ł. soł., 1510 sołectwo →p. 3.

5. 1510 do pleb. w Brodach nal. z T. meszne oraz dzies. po 6 gr z łanów os. (LBP 169).

6. 1427 Maciej syn Grzymka z T. [potem kan. i altarysta kat. pozn., pleb. w Niezamyślu 1442, kan. kolegiat w Głuszynie i Kruszwicy: Now. 1, 414, Now. 2, 461, DembPozn 499-501] kleryk [diec.] pozn. prosi papieża o prowizję na beneficjum pleb. w Brodach (BulPol. 4 nr 1895).

1454 Jakub z T. w spisie jeńców wziętych do niewoli przez Krzyżaków pod Chojnicami (Biskup Spisy 99, wg wydawcy: zapewne z T. w pow. pozn.).

7. Górczak wg indeksu, myli T. z Tarnowem.

Uwaga: K 3, 343, wymienia pomyłkowo w naszym T. występującego w 1427 Tomisława „de Turowy” (PZ 9, 96), chodzi zaś o →Turew. Podaje też, że w 1449 Dobrogost z Szamotuł przekazał T. swoim synom, ale w cytowanej zapisce, na którą się powołuje (PG 2, 87v), T. nie występuje (na k. 87 pod 1445 wymieniony jest wprawdzie wspomn. Dobrogost z ss., ale nie ma tam wzm. o T.).