RUDKI

1578 or. Rudki (ASK I 51, 1v), osada nie istnieje, być może znajdowała się nad Ossownicą w pobliżu Radoszyny i Piwek, w miejscu obecnej wsi Ruda-Pniewnik, ok. 14 km na NE od Stanisławowa.

1. 1578 pow. liw. (ASK I 51, 1v); 1621-22, 1663 pow. liw., par. Pniewnik, [diec. płoc.] (Popis k. 64, 103; Okazowanie 514; ASK I 65, 844).

3. Włas. szlach. 1578 pobór od 2 wł. os. (ASK I 51, 1v); 1621-22 szl. Wojciech Kałuski dz. z [Kałuszyna-]Chrościc dzierżawi dobra Rudki (Popis k. 64, 103; Okazowanie 514); 1663 podymne zapłacone wspólnie od 8 dymów w Radoszynie, Piwkach i R. (ASK I 65, 844).

Uwaga: 1. Lokalizacja R. nie jest znana. Pewną wskazówką zdaje się być zapis z rejestru podymnego z 1663, w którym poszczególne osady spisywano, łącząc je w grupy wsi położonych po sąsiedzku. I tak Pniewnik spisano wówczas razem z Zakrzewem, Straszową Łąkę, Borki z wspólnie z Osęką, a R. z Radoszyną i Piwkami. R. pojawiają się na mapach Heldensfelda 1801-04 (sek. 141; z informacją, że były tam wówczas 4 domy i 8 mieszkańców) oraz 1808. Oznaczono je nad Ossownicą między Piwkami a Osęką. Zapewne są one identyczne z Rutkami odnotowanymi w RegDiec. 634, stanowiącymi własność książąt Radziwiłłów wspólnie z Pniewnikiem, Radoszyną, Rudą Kątnik i młynem Piwki. Niewykluczone również, że do nich odnosi się zapis z Lustr.Dymów 1790, 28, mówiący o Rudzie leśniczego przy wsi Radoszyna i Piwki. Z braku dostatecznych źródeł nie możemy jednak w sposób pewny połączyć tych zapisów z naszymi R. O R. brak bowiem wzmianek w rejestrach pogłównego 1663, 1673 i 1676 oraz wizytacjach 1609 i 1725, co może sugerować, że osada ta wcześniej zaginęła. Rudki znane ze źródeł osiemnastowiecznych to być może jej późniejsza kontynuacja. Obecnie istniejące Rudki, będące cz. wsi Ruda-Pniewnik, pojawiają się dopiero na MTop 1922, 1933, 1937 i 1952. Ich lokalizacja w stosunku do Rudek oznaczonych na mapach Heldensfelda uległa przesunięciu w kierunku Piwek.

2. Nie można wykluczyć, że do naszych R. odnosi się nadanie brzegu rz. → Ossownicy poniżej młyna w dobrach Pniewnik pod budowę rudy, uczynione przez ks. Konrada [III] dla Jana z Zamienia kaszt. czer. w 1501 (MK 18, 123; MK 60, 281). Być może też naszych R. dotyczy wzmianka z Vis. 1609, 55v, o 2 rudnikach należących do par. Pniewnik.

3. PacMat. nie uwzględnia R.