WARGOWO

1218 kop. XVI w. Vargovo (Wp. 1 nr 104), 1388 or. Wargowo (Lek. 1 nr 392), 1395 Wargovo (Lek. 1 nr 1989), 1399 Wargow (Wp. 3 nr 2007), 1401 Vargowo (KP nr 526), 8 km na S od Obornik.

1. 1388 W. w opolu →Chojnica (Lek. 1 nr 392); 1444 n. pow. pozn. (PZ 16, 78v); 1475 n. par. Objezierze (ACC 55 k. 74, 84v).

2. 1444 dwór, błoto i staw Zielątkowski i jezioro w W.1Na MTop. 1948 jezioro to widoczne jest ok. 500 m na W od wsi W., a na MTop. 1998 (w skali 1:50000) w miejscu tym widoczny jest już tylko obszar podmokły →p. 3: Wojc. Spławski; 1469 Strzępka (Strzapka) ostrów w W. (K 3, 268, cytowanego tam aktu nie odnaleziono); 1496 jezioro, las →p. 3: Chomęccy; 1518 folwarki Jadamkowski i Wiardunkowski w W., rola Tapińska (PG 15 k. 209, 212); 1529 cz. W. zw. Kotowska (PG 16, 277; PG 74, 335v; też →p. 3: Maciej, Piotr, Wawrzyniec); 1529 dwór i las w W. →p. 3: Maciej, Piotr, Wawrzyniec; 1553 ugoda w sprawie gran. między Objezierzem i Kowalewem kanonika pozn. Stanisława i Andrzeja Objezierskich a W. i Ocieszynem braci Adama i Jana Kiszewskich oraz Mik. Wąbiewskiego: gran. Kowalewa z wsiami W. i Ocieszyn biegnie od brodu i błot nal. do Kowalewa do kopca W. i Kowalewa przy Ocieskiej Strudze i dalej przez jezioro zw. Szyja Kowalewska wzdłuż (sub gurgite) Ocieskiej Strugi do lasu zw. Parczawy [las Parcewy, →Objezierze, p. 2], w którym znajdują się kopce narożne Kowalewa, Ocieszyna i Objezierza (PWc. 1, 193v-195).

1586 Jan Turkowski czyli Wargowski toczy procesy z Andrzejem Ocieskim: Turkowski twierdzi, że Ocieski wykopał bezprawnie rów na należacym do Turkowskiego gruncie w W. począwszy od Jez. Wargowskiego aż do stawu młyńskiego w Kowalewie; gdy Ocieski podniósł groblę tego stawu, zalane zostały łąki i pastwiska należące do Wargowskiego, gdy zaś Ocieski spuścił wodę w tym stawie, to pozdychały ryby w sadzawkach w W.; wspomn. obiekty Ogrodzisko albo Nadolnik, łąka zw. Mińska, granica z Kowalewem, Zielątkowem, granica W. i Nieczajny (PG 148, 162v-164).

3. Własn. szlach. 1395-1429 Dziersław z W. [może ident. z Dziersławem Kowalewskim z →Kowalewa k. Obornik]: 1395 tenże z W. pozwany przez Wojtka wójta obornickiego o 3 1/2 grz. długu (Lek. 1 nr 1989); 1397 tenże toczy proces ze [Stan.?] Szczerbą o zastawioną Szczerbie przez ojca tegoż Dziersława rolę (WR 1 nr 330); 1398 tenże ma zapłacić 8 sk. kar Maciejowi z Zielątkowa (Lek. 1 nr 2641); 1399-1413 tenże śwd. (WR 1 nr 369, 377, 452, 640, 652, 682, 688, 725); 1401 tenże z V. wraz z Mikołajem [z W.?] toczą proces z mieszcz. pozn. Wojtkiem o 13 grz. (KP nr 526); 1402 za tegoż Dziersława, który nie dopuścił do ciążenia dóbr, ręczy Bronisław Wargowski (KP nr 821); 1402 tenże dz. w V. przegrywa proces o 1 ł. wolny w V. z krawcem Januszem mieszcz. z Obornik, który przedstawia w sądzie list zastawny (KP nr 935); 1404 tenże pozwany przez Bartłomieja kleryka z Obornik o to, że choć zastawił jemu i jego ojcu 1 ł. za 10 grz., to jednak nie dał go Bartłomiejowi, a sam go uprawia; Dziersław odpowiada, że w tej sprawie został już wydany wyrok przez sąd królewski [tj. ziemski], a on nie wygnał Bartłomieja, jeśli jednak sąd [oficjała] uzna, że doszło do wygnania, to Dzierżek podda się wyrokowi (ACC 1 k. 79v, 83, 88); 1405 tenże toczy proces z Marcinem Ceradzkim o 20 grz. posagu (racione dotis; KP nr 2236); 1409 tenże przegrywa proces o 10 grz. [z wspomn. Bartłomiejem klerykiem z Obornik?]; Piotr mieszcz. z Obornik jako spadkobierca swego zm. brata Bartłomieja darowuje Michałowi, wikariuszowi kościoła [par.?] w Obornikach, sumę 10 grz., która pozyskana została pr. świeckim i kościelnym na tymże Dziersławie (ACC 2, 139); 1411 tenże Dziersław z W. wraz z Mikołajem i Maszkiem [skąd?] (PZ 3, 143v); 1414 tenże i Niemierza Bliżycki poręczą Boguszowi Koszuckiemu za Stan. Lubickiego, a Mikołaj z W. wraz z wspomn. Niemierzą ręczą Lubickiemu i jego ss. za Bogusza Koszuckiego, że stawi się on przed królem i zachowa pokój z Lubickim2Na podstawie tej zapiski KR 5, 16, uznał, że Dziersław i Niemierza byli Nałęczami, o czym cytowane źródło nie wspomina (PZ 4, 60v); 1428 tenże śwd. (WR 1 nr 1510); 1429 tenże →niżej: Mikołaj; 1435 tenże wspomn. jako zm. ojciec Więcoszki, Małgorzaty, Katarzyny, Jana i Anny →niżej.

1399-1436 Mikołaj z W. ojciec Jana i Jakuba: 1399 tenże z W. wraz z Mikołajem z Pigłowic [pow. pyzdr., k. Środy], jako główni poręczyciele, oraz Zbylut z Gołańczy zobowiązują się, że do dnia ś. Marcina [11 XI] oddadzą Żydom pozn. Danielowi i Manlinowi bez odsetek 6 grz., licząc w każdej grzywnie po 6 gr pras. [zwyczajowo grz. liczyła 48 gr], za Grzymka z Babina [k. Środy, pow. pyzdr.]; jeśli nie oddadzą oni w tym terminie, to poręczyciele zapłacą sumę główną wraz z odsetkami, po 1 gr za każdy tydzień, zobowiązują się też do załogi na żądanie wspomn. Żydów (Wp. 3 nr 2007); 1400 tenże syn Jana Kowalewskiego [z →Kowalewa k. Obornik] toczy proces z mieszcz. pozn. Wojtkiem o 4 1/2 grz. (KP nr 122); 1401 [tenże?] →wyżej: Dziersław; 1408-22 tenże śwd. (WR 1 nr 652, 682, 688, 1101); 1414 tenże →wyżej: Dziersław; 1417 tenże z W. zapowiada dok. nabycia (littera resignatoria) dziedziny Kowalewo (PZ 5, 18 – zapiska niedokończona i przekreślona); 1418 tenże śwd. w procesie Wojciecha i Dobrogosta z →Ludom przeciw Wierzbięcie z Przesieki [k. Skoków, pow. gnieźn.] (PZ 5, 59); 1418 tenże śwd. w procesach wspomn. braci Ludomskich oraz dzieci zm. Mściszka Ludomskiego z Jutką (Lutką!) Cherubinową sołtyską z Gorszewic o 1/2 Ludom; tenże Mikołaj występuje jako brat cioteczny rodz. (frater amitalis carnalis) wspomn. Wojtka z Ludom3Przekaz PZ 5, 87v, jest niejasny, możliwe też, że Mikołaj był bratem ciotecznym jego ojca Dobrogosta. KR 5, 16 (datując zapiskę na 1415) i SzPozn. 202, błędnie informują na podstawie tego źródła, jakoby Mikołaj był bratem rodzonym Wojtka i Dobrogosta (PZ 5 k. 87v, 90v, 93; WR 1 nr 1013); 1418 temuż dowodzi wspomn. Wierzbięta z Przesieki, że zapłacił mu 13 grz. (WR 1 nr 935); 1418 tenże toczy proces ze Szczepanem Mrowińskim o 10 grz. (PZ 5, 38); 1420 tenże pełnomocnik procesowy Wojciecha, Małgorzaty i Mścichny z Ludom w ich procesie z Przybysławem z Przesieki (PZ 6, 93v); 1420 tenże uprawia 2 ł. opust. w W. →p. 5; 1423 temuż dowodzi Dobrogost Dąbrowski [z Dąbrówki Ludomskiej], że tenże Mikołaj wziął 3 grz. za pas, którego nie oddał Dobrogostowi (WR 1 nr 1144); 1423 tenże w sporze z Katarzyną niegdyś młynarką z młyna Bogdanka [pod Poznaniem] o szatę (WR 1 nr 1158); 1423 tenże ma przyprowadzić do sądu wspomn. Katarzynę wd. po [Janie] młynarzu mł. Bogdanka z dok. dotyczącym czynszu 3 grz. [z młyna?]; po jej śmierci czynsz ten dostaną dzieci zm. młynarza Jana (PZ 7, 113v); 1424 tenże wraz z Grzegorzem z Popowa [k. Szamotuł] w sporze z mieszcz. pozn. Janem Ryszkiem Starym; tenże i Popowski pozywają Janusza z →Gorzewa o to, że nie zapłacił [za nich] poręki [synowi?] Ryszka (Rzyszkowicu), przez co ponieśli szkodę 160 grz. (PZ 7 k. 135, 139v, 150, 177; WR 1 nr 1204); 1427 tenże w sporze z Januszem ze wsi Wielkie o niezapłacenie przez tegoż Mikołaja 66 grz. poręki za Bogusza Koszuckiego, przez co Janusz poniósł 20 grz. szkody (WR 1 nr 1255); 1428 tenże toczy proces z Dobrochną ż. Jana z Łowęcina (PZ 10, 126); 1429 tenże z V. toczy proces z Dziersławem [z W.] (PZ 11, 15); 1430 tenże przegrywa proces z Winc. Ninińskim o 11 grz. i równocześnie toczy z nim proces o 11 grz. szkody (PZ 11, 98v; WR 1 nr 1355); 1433 tenże w sporze z Klimką wd. po Iwanie z Soboty [k. Poznania]; sąd utrzymuje ją w prawach do posiadanych dóbr, zgodnie z dok. nabycia (litera resignatoria), a jednocześnie oddala jej roszczenia do dóbr oprawnych Hanki ż. tegoż Mikołaja z W. (PZ 12, 97); 1434 tenże w sporze z Grzegorzem z Golcza; Mikołaja zastępuje Jan wójt z Buku (PZ 11, 8); 1436 tenże wraz z synem Janem w sporze z Winc. Ninińskim; zastępuje ich Wojtek Niniński (PZ 13, 139v).

1402-03 Bronisław Wargowski [może ident. z Bronisławem Kowalewskim z →Kowalewa k. Obornik, o nim też →Rozwarowo k. Obornik, przyp. 9]: 1402 tenże →wyżej; 1403 tenże śwd. (WR 1 nr 548, 725).

1412 Jakusz z W. śwd. (WR 2 nr 340).

1434 Mik. Dzięcioł (Szenczol) Wargowski4O Mik. Dzięciole, z pewnością różnym od Mik. Wargowskiego →Rozwarowo, przyp. 7; mieszcz. pozn. Zygmunt Kaltwasser poręcza za tegoż pani Klimce Iwanowej [z Soboty] na sumę 15 grz. (AR nr 9); 1435 tenże →niżej.

1434 Więcoszka, Małgorzata i Katarzyna siostry rodz. niedz. z W. odstępują swemu bratu Janowi i siostrze Annie swe części w 1/2 W. i pr. do folw. w W., tj. 4 ł. tamże oraz 1 ł. opust. [folw.?], a w zamian otrzymują 3 [ł. os.] i 1 ł. opust. w [in.] 1/2 W. (PG 1, 45v – zapiska uszkodzona); 1435 te dzieci zm. Dziersława z W. w sporze z Katarzyną ż. Ramsza z Golęczewa; Katarzynę, Więcoszkę i Małgorzatę zastępuje szl. Pasek, a Annę jej mąż Andrzej [skąd?] (PZ 13, 93); 1435 te Więcoszka i Katarzyna dziedziczki z W. sprzedają Pawłowi z Ninina mężowi tejże Katarzyny swe części w W. (PG 1, 87v).

1435 stren. Dziersław Rozwarowski daje Janowi i Mikołajowi braciom z Granowa 1/2 W. i pr. bliższości po Mik. Dzięciole (PG 1, 108v).

1435 Jan i Mikołaj bracia z Granowa →wyżej; 1444 ciż oraz ich poręczyciele Adam z Budzisławia i Wincenty z Sadów zobowiązują się Wojc. Spławskiemu, że uwolnią sprzedaną mu 1/2 W. od roszczeń in. osób (PZ 16, 78v; Wp. 10 nr 1646).

1435 Paweł z Ninina →wyżej: Więcoszka, Małgorzata i Katarzyna.

1436 Wojc. Wargowski śwd. (WR 1 nr 1455); 1438 tenże zastępuje w sądzie opatkę z Owieńsk w jej sporze z mieszcz. pozn. Tylonem (PZ 14, 59v).

1436 Anna z W. ż. Andrzeja z Drogocina (KR 5, 15, cytowanego tam aktu nie odnaleziono; też →wyżej: pod 1435).

1436-47 Jan syn Mik. Wargowskiego, brat Jakuba: 1436 tenże →wyżej: Mikołaj; 1443 tenże →niżej: Maciej; 1444 tenże niegdyś z W., obecnie z Przecławka, winien jest Piotrowi z Ninina 22 grz. (PZ 15, 22); 1447 tenże niegdyś Knyszyński brat Jakuba otrzymuje od Stan. Wargowskiego wieś Przecławek (PZ 16, 10); 1447 tenże →niżej: Jakub.

1440-48 Jakub Wargowski [syn Mik. Wargowskiego], brat Jana: 1440 tenże z W., niegdyś Knyszyński, toczy proces z Janem Sobockim (PZ 14, 57); 1442 tenże Wargowski z bratem Janem Knyszyńskim winni są mieszcz. pozn. Mac. Czarnemu 14 1/2 grz. szer. półgr (PZ 14, 106v); 1443 tenże w sporze z Janem i Mik. z Granowa; tegoż Jakuba zastępuje w sądzie Wojciech niegdyś Boruchowski (PZ 14, 138v); 1443 tegoż ż. Ubychna wygrywa proces z Winc. Furmanem z Chowanowa o 120 grz. szkody (PZ 14 k. 139v, 242v); 1443 tenże śwd. (WR 1 nr 1611); 1443 tenże z bratem Janem →niżej: Maciej; 1446 tenże daje Stanisławowi z Przecławka 1/2 W., a otrzymuje od niego cały Przecławek i 220 grz. (PG 2, 190v); 1446 tenże niegdyś Wargowski toczy proces z Piotrem i Szczepanem braćmi z Kwilcza (PZ 15, 205v); 1447 tenże niegdyś Knyszyński z Golcza zobowiązuje się [swemu bratu] Janowi i Dziersławowi z Nowej Wsi [k. Poznania], że pokryje ich koszty w sporze ze Stan. Wargowskim5W haśle →Przecławek przedstawiliśmy ten zapis nieściśle (PZ 16, 10); 1447 tenże z Golcza niegdyś Wargowski toczy procesy z Chwalętą z Lubicza i z Piotrem niegdyś Wargowskim (PZ 16, 42v); 1447 tenże brat Jana →wyżej; 1448 tenże Jakub niegdyś Knyszyński albo niegdyś Wargowski z Golcza (PZ 16, 110v; KR 5 s. 12, 16, 24); 1462? Ubychna wd. po tymże Knyszyńskim toczy proces z Janem Boruchowskim, który ma jej zapłacić 4 grz. półgr (PZ 17 k. 276, 287v).

1443 Maciej z W. w procesie z Wojciechem synem Bieniaka niegdyś z Mieścisk dowodzi przy pomocy świadków, m.in. Jakuba z W. i jego rodz. brata Jana, że kiedy Maciej został pozwany o posag [swej ż.?] Święchny, minęły już 3 lata od jej śmierci (WR 1 nr 1615).

1444 Wojc. Spławski →wyżej: Jan i Mik. z Granowa; 1444 tenże sprzedaje Eustachemu [Kotowi] 1/2 W. z dworem, sołectwem, błotem i jeziorem W. za 600 grz.; wspomn. staw Zięlątkowski (PG 2, 2).

1444 Eustachy Kot z W. [też ze →Świekotek k. Głuszyny]6O jego synach, duchownych Mik. Kocie i Macieju →Świekotki, p. 6, wicesędzia w Poznaniu 1444, burgr. pozn. 1444 (PG 2 k. 46v-47, 81; CP 381 nr 54; A. Gąsiorowski, Urzędnicy zarządu lokalnego w późnośredniowiecznej Wielkopolsce, Poznań 1970, s. 279): 1444 tenże →wyżej: Wojc. Spławski; 1446 tenże Kot dz. w W., sędzia polubowny w procesie między Andrzejem Bolestą przeorem kl. Bożego Ciała pod Poznaniem a Januszem niegdyś Zieleńskim dzierżawcą wsi →Starołęka Mała i Czapury (ACC 29, 47).

1444-69 Stan. Przecławski, też Wargowski [→Przecławek, przyp. 3], ojciec Chwała, duchownego Macieja, Jana [Starszego], Andrzeja, Jana [Młodszego]: 1444 tenże Wargowski zastępuje w sądzie Barbarę [c. Mroczka z Łopuchowa,] ż. Piotra [Bnińskiego] (PZ 15, 4; →Objezierze); 1445 tenże zapisuje ż. Świętochnie po 50 kóp gr posagu i wiana (PG 2, 84v); 1446-47 tenże →wyżej: Jakub; 1459 tenże i Winc. Niegolewski pozywają Winc. Pniewskiego syna zm. Wincentego; sąd odracza sprawę z powodu małoletności Pniewskiego (PZ 17, 224); 1459 tenże toczy proces z Janem z Knyszyna (PZ 17, 262); 1463 tenże toczy proces z Łukaszem Rudzkim ze Szczepów synem Jakuba [z Rudek] (PZ 17, 280v); 1464 tenże toczy proces z Jarosławem z Chełmna [k. Pniew] (PZ 18 k. 33, 82v); 1464-69 tegoż syn Maciej →niżej; 1469 tenże pozywa Jana i Wojciecha z Morawska (PZ 18, 183); 1469 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swemu synowi Chwałowi 3 ł. w W. za 60 grz. (PG 8, 32v); 1469 tenże otrzymuje od Wojc. Czurydły z Bielaw 10 grz. (PZ 18, 237v); 1470 [wd. po tymże] Kat. Wargowska7Prawdopodobnie w momencie trwania tego sporu Katarzyna była wdową po Stanisławie [→niżej, pod 1473]. W 1470 była już ż. Andrzeja z Rosnowa (PG 8, 54; też →Rosnowo) wraz z siostrami Elżbietą Mirzewską i Anną Witkowską, cc. zm. Jana Mleczki ze Zborową [i z →Konarzewa k. Stęszewa], toczą proces z Janem i Jakubem braćmi niedz. z Konarzewa (PZ 19, 33); 1470 wspomn. [wd.] Katarzyna z siostrami (PZ 19, 48); 1473 wd. po tymże Kat. Wargowska z Konarzewka i Zborowa →niżej: Chwał; 1508 [tegoż?] c. Elżbieta →niżej.

1447 Piotr niegdyś Wargowski w sporze z Wojciechem z →Osowa [k. Szamotuł] (PZ 16, 42); 1447 tenże niegdyś Wargowski →wyżej: Jakub.

1456 Jan Kot z W. posiada [cz.?] sołectwa w W. →p. 4.

1457 Piotr Kot dz. w W. →p. 5.

1461? Wojciech z W. [h. Nałęcz, syn Marcina?] otrzymuje od swej ż. Katarzyny [c. Mikołaja z Nowego Dworu i →Gorzewa, wójta w →Obornikach] jej dobra w Chowanowie i Chowanówku; jako jej wuj rodz. występuje Tomisław Chełmski komandor joan. pod Poznaniem, a jako brat stryj. rodzony Jan Sadowski (PG 6, 204, dawniej k. 210); 1462 za tegoż i jego brata Stanisława [z Dobieszewa]8O pochodzeniu Stanisława informuje zapis z 1503 dotyczący spadku w Chowanowie i Chowanówku po nim (tu nazwanym Dobieszewskim) i jego bracie Wojc. Wargowskim. Schedę tę odziedziczyły ich bratanice [rodzone?] Agnieszka Mrowińska, Małg. Gorczyńska i panna Katarzyna, cc. zm. Jana Nowomiejskiego (PG 64, 13, 64v; też →Chowanówko i DembPozn 649-650) kanonika pozn. ręczy Jan Sobocki z Knyszyna, że zapłacą oni Bartoszowi Chomęckiemu 60 grz. i 2 kopy półgr (PZ 17, 287v); 1464 tenże z braćmi, duchownymi Janem i Bartłomiejem [z Dobieszewa] kanonikiem pozn., sprzedają Bartoszowi Chomęckiemu ich cz. W. za 220 grz. (PG 7, 200v).

[A. 1464] pani [Hanka?] Łukowska9Ponieważ zeznania Andrzeja dotyczyły należności płaconych przed 40 laty i „dawniej przed wojną śląską” [czyli przed 1474] domniemywać można, że wspomniana przez niego dziedziczka Łukowa i W. to właśnie Hanka Łukowska (zm. ok. 1463) dziedziczka w Łukowie i W. wspomn. w zeznaniach prac. Andrzeja karczmarza w Łukowie dot. uposażenia kościoła par. w Zieminie →p. 5, pod 1508.

1464-85 duchowny Maciej, 1474-1514 Jan [Starszy], 1474-1514 Andrzej i 1474-1513 Jan Młodszy ss. Stan. Wargowskiego, bracia Chwała [Andrzej i obaj Janowie trudni do odróżnienia od innych osób o tych imionach występujących w W.]: 1464 tenże Maciej syn Stanisława z W. toczy procesy z Piotrem Rudzkim z Rudek [k. Ostroroga], a 1466-69 z Mikołajem synem zm. Jana z Rudek (PZ 18 k. 31v, 167, 183); 1474 ciż →niżej: Chwał; 1475 ciż bracia z W. kwitują Stanisława z Mnichów i Tuczęp z 30 fl. długu (PZ 20, 18v)10W haśle →Tuczępy podajemy omyłkowo sygnaturę PZ 21, 18v; 1475 ciż toczą proces ze Stan. Przyborowskim i jego bratem Andrzejem Przecławskim o testament zm. Chwała z W.; kanonik pozn. Sędziwój z Soboty jako sędzia polubowny wydaje wyrok: Przyborowski i Przecławski mają wystarać się u bpa pozn. o erekcję 2 altarii [w kat. pozn.], na ich uposażenie przeznaczona jest suma 200 fl. zapisana na Bninie oraz kosztowności wymienione w testamencie; kolatorami pierwszej altarii w katedrze pozn., uposażonej 16 fl. czynszu rocznego, mają być Przyborowski i Przecławski wraz ze swymi następcami (obaj razem 1/2 pr. patronatu) oraz ciż Maciej, Jan, Andrzej i Jan bracia Chwała (wszyscy razem 1/2 pr. patronatu); gdy altaria zostanie erygowana, kolatorzy mają prezentować na nią Wojc. Orzeszkowskiego, który winien zrzec się na rzecz tego Macieja z W. swej altarii w katedrze pozn., której kolatorem jest wójt Kaźmierza; gdy druga altaria zostanie erygowana, kolatorzy mają prezentować Jerzego albo Stanisława ss. Stan. Przyborowskiego; gdy altarie zawakują następnym razem, kolatorzy mają prezentować syna [brak imienia] Josta z Ocieszyna albo tego, kogo wskaże Jost (ACC 55 k. 44v, 84; CP 18, 242v; Now. 1, 414; też →Przecławek, przyp. 5); 1475 (obl. 1489) ciż bracia z W. wymienieni jako współkolatorzy obok głównego kolatora Stanisława z Przyborowa i Andrzeja Przecławskiego altarii pod wezwaniem ŚŚ. Tomasza, Andrzeja, Mikołaja, Marcina, Barbary, którą eryguje bp pozn. [Andrzej Bniński] w kat. pozn.; altaria ta uposażona została 16 fl. czynszu rocznego zapisanymi w testamencie przez [zm.] Chwała z W., co poświadcza dok. starosty gen. Macieja z Bnina (ACC 66, 155v); 1476 tenże Maciej kasuje umowę zawartą ze wspomn. Andrzejem Przecławskim i Stan. Przyborowskim, dotyczącą zamiany prebend altaryjnych z Wojc. Orzeszkowskim pleb. w Chojnicy i altarystą w kat. pozn. (ACC 56, 60); 1479 ciż pozywają Jana Gorzeńskiego (PZ 20, 75v); 1479 ciż bracia skwitowani z dóbr po rodzicach przez swoje siostry rodz.: Dorotę wd. po mieszcz. pozn. Związku oraz Ofkę ż. opatrznego Jana z Poznania (PZ 20, 79v); 1481-85 ciż ss. zm. Stanisława toczą proces z Aleksandrem [Skórą z Gaju] tenut. obornickim (PZ 20, 115v; PZ 21, 15); 1493 ciż Andrzej i Jan dziedzice w W. w imieniu swoim i brata Jana dz. w W. oraz Jan, Wincenty i Jerzy dziedzice z Przecławka z jednej strony oraz Jerzy (pleb. w Cerekwicy) i Wojciech dziedzice z Przyborowa, Stanisław z Przyborowa (pleb. w Siedleminie) z drugiej strony zawierają ugodę dotyczącą kolejności wykonywania pr. prezenty na wspomn. altarię Ś. Tomasza w kat. pozn.: za pierwszym razem kandydata mają prezentować ciż Andrzej, Jan [Starszy] i Jan [Młodszy] z W. oraz ich następcy, za drugim razem Jan, Wincenty i Jerzy z Przecławka, za trzecim Jerzy, Stanisław i Wojciech dziedzice z Przyborowa (ACC 70, 19v); 1497 tenże Andrzej zapisuje swej ż. Katarzynie, c. Jarosława Lubaskiego, po 50 grz. posagu i wiana na 1/2 cz. W. należnej mu w działach z braćmi Janem Starszym i Janem Młodszym (PG 7, 151v); 1498 tenże Andrzej dz. w W. sporządza testament w związku z wyprawą na Turków i Tatarów: zapisuje ż. Kat. Lubaskiej 50 grz., swoim braciom rodzonym 40 grz., a kościołowi w Objezierzu 10 grz.; wszystko to wypłacone ma być z sumy 100 grz., którą Andrzejowi winien jest Bernard Lubicki z Poznania (AC 2 nr 1534); 1499 [tenże?] Andrzej kwituje Barbarę Gołębowską [z Gołębowa] z zapłaty sumy 6 fl., o którą pozwał jej cc. Katarzynę i Dorotę (PG 63, 3v); 1499 [tenże?] Andrzej →niżej: Jakub; 1499 Katarzynie [ż. tegoż Andrzeja] ręczą Jarosław Lubaski i Mik. Sławieński, że Stan. Kaczliński będzie z nią żył w pokoju (PG 62, 14); 1499 tenże Andrzej wygrywa proces z tymże bratem Janem [którym?] o 60 grz. wadium z tytułu niezachowania pokoju między nimi (PG 62, 12v); 1499-1500 tenże Andrzej z ż. Katarzyną toczą proces ze Stan. Turkowskim, który poranił ich służącą (famula) Jadwigę (PG 62 k. 29, 37, 59v; PG 63, 35); 1499 tymże Andrzejowi, Janowi Starszemu i Janowi Młodszemu winien jest Stan. Mniski 30 fl. długu (PG 62, 21); 1499 ciż Andrzej, Jan Starszy i Jan Młodszy toczą proces z Wojc. Skórą z Gaju tenut. w Obornikach o 30 grz. (PG 62, 80v; PG 63, 12); 1499-1500 ciż Andrzej, Jan Starszy i Jan Młodszy pozywają Wojc. [Skórę z Gaju] tenut. w Obornikach o 60 grz. (2 pozwy o 30 grz.), a następnie tenże Andrzej kwituje Wojciecha z zapłaty 6 grz., 5 grz. i 15 fl. na poczet tego długu (PG 62, 162; PG 63 k. 12-12v, 25v, 60v); 1501 ciż Jan Starszy i Jan Młodszy →niżej: Mac. Zielątkowski; 1502 Jan [który?] →p. 6; 1502 tenże Jan Młodszy całą swoją cz. W., którą ma w działach braterskich z Janem Starszym i Andrzejem, sprzedaje Winc. Przecławskiemu za 130 fl. (PG 12, 188v); 1502 tegoż Andrzeja ż. Katarzyna wraz z siostrami (Dorotą ż. Wojc. Bylińskiego i Małgorzatą ż. Stan. Kaczlińskiego) rozlicza się ze swym bratem Jaroszem Lubaskim z dóbr po matce Elżbiecie oprawionych jej w Lubaszu i Prusinowie [k. Czarnkowa] (PG 62 k. 237v, 238v-239); 1502 wspomn. Katarzyna ż. tegoż Andrzeja wraz ze swymi siostrami Dorotą i Małgorzatą, sprzedaje Mik. Sławieńskiemu [ze wsi Sławno] 1/3 Górki w pow. pozn. za 84 1/2 grz. (PG 12 k. 162, 183v; PG 66, 125); 1503-04 ciż Andrzej, Jan Starszy i Jan Młodszy w sporze z Wojc. [Skórą z Gaju] tenut. w Obornikach o 30 grz. (PG 64 k. 7v, 79, 182v); 1503 tenże Jan [Starszy] zapisuje swej ż. Barbarze, c. Stan. Niemieczkowskiego, po 50 grz. posagu i wiana oraz sumę 20 grz. na połowach folw., stawu i lasu, całym dworze i domu oraz 1 ł. os. kmiecia Jakuba Przykuli w W. (PG 12, 258-258v); 1503 tenże Jan [Starszy] kupuje z zastrz. pr. odkupu od swych szwagrów [braci jego ż. Barbary] Jana i Stan. Niemieczkowskich czynsz roczny 3 1/2 grz. na połowie →Osowa [k. Szamotuł] za 30 grz., a 1513 tenże Jan [Starszy] kwituje ich z tegoż czynszu i sumy głównej 40 [!] grz. (PG 12, 277; PG 68, 385); 1505 Jan [który?] śwd. Jana Sławieńskiego w wywodzie szlachectwa przed kapitułą pozn. (MHP nr 219); 1505 tenże Jan [Młodszy?] otrzymuje od swej ż. Anny Punińskiej 1/2 jej oprawy zapisanej na Poninie, tj. 130 fl. (PG 13, 60); 1506 tegoż Andrzeja ż. Katarzyna →niżej: Stan. Turkowski; 1506 tenże Andrzej zapisuje swej ż. Katarzynie, c. Jarosława Lubaskiego, po 70 grz. posagu i wiana na 1/2 swych dóbr w W. (PG 13, 83); 1508 Katarzyna ż. tegoż Andrzeja wraz ze swymi siostrami Dorotą Bylińską i Małg. Kaczlińską skwitowane przez Stan. Turkowskiego z sumy 84 1/2 grz. za 1/3 Górki, kupionej z zastrz. pr. odkupu przez Mik. Sławieńskiego (PG 66, 125), następnie wspomn. siostry sprzedają Małg. Ninińskiej (ż. Benedykta Jabłonowskiego) swoją cz. Górki, którą mają po matce, za 120 grz.; tenże Andrzej występuje jako wuj Małg. Ninińskiej (PG 14, 64-65); 1508-09 tenże Jan [Starszy] →niżej; 1510 ciż bracia Jan [Starszy] i Andrzej w imieniu swoim oraz Jana Młodszego prezentują Marcina Święcickiego na altarię Ś. Trójcy11Now. 1, 247, przyjął, że chodzi tu o altarię patronatu Kotów Wargowskich pod wezwaniem Ś. Trójcy i Ś. Stanisława. Wydaje się jednak, że zapis cytowany w ACC jest błędny i odnosi się raczej do prebendy w katedralnej kaplicy Ś. Trójcy, gdzie znajdowała się altaria, do której prawa kolatorskie nabyli bracia Maciej, Jan Starszy, Andrzej i Jan Młodszy Wargowscy wywodzący się z rodziny Przecławskich, a nie Kotów Świekockich-Wargowskich (por. Now. 1, 416-417) w katedrze pozn. wakujacą po rezygnacji Wojciecha z Łekna (ACC 87, 2v); 1510-11 Katarzyna ż. tegoż Andrzeja →niżej: Jan Turkowski; 1511 tenże Andrzej toczy proces z Wojc. [Skórą z Gaju] wdą płockim (PG 68, 103); 1512 tenże Andrzej →niżej: Jan Turkowski; 1513 tenże Andrzej daje [Janowi] Brylowi i Piotrowi braciom niedz. Ocieskim 1/6 W., a w zamian otrzymuje folw. Ujazd między Ocieszynem a Maniewem oraz 140 grz.; Katarzyna c. Jarosława Lubaskiego, ż. tegoż Andrzeja, kwituje Ocieskich ze swego posagu zapisanego na cz. W. (PG 14 k. 217v, 433; PG 68, 371-371v); 1513 tenże Jan Młodszy →niżej: Jan i Jerzy; 1513 Jan [który?] →niżej: Jan i Piotr Ociescy; 1514 tenże Andrzej kwituje Jana i Piora Ocieskich z 40 grz. długu, a jego ż. Katarzyna kwituje Ocieskich z 60 grz. (PG 69, 73); 1514 tenże Jan [Starszy] jako pełnomocnik swej ż. Barbary pozywa tegoż Andrzeja o pieniądze za [zadane jej] rany (PG 69, 126v); 1514 tenże Jan [Starszy] skwitowany przez Jakuba pleb. w Brodach, Jana i Stanisława dziedziców z Niemieczkowa z 50 grz. posagu i 20 grz. zapisanych wspomn. Barbarze na W. (PG 69, 298v); 1515 tenże Jan [Młodszy] Wargowski z Ponina (Cieplucha 240); 1516 Jan [który?] →niżej: Jan i Piotr Ociescy; 1520 [tenże?] Andrzej kwituje Grzegorza Skórę Obornickiego z 9 grz. długu na poczet sumy 27 grz. długu (PG 70, 324).

1464-77 Bartosz Chomęcki [syn Mikołaja h. Drogosławicz, →Chomęcice]: 1464 tenże →wyżej: Wojciech; 1468 Chomęccy [tj. tenże z ss.] z W., 1475 tenże uprawia w W. 4 ł. →p. 5; 1477 tenże →niżej: Mieszkańcy; 1479 wd. po tymże Katarzyna, siostra Wojc. Chowanowskiego, z ss. Marcinem i Szymonem, niedz. braćmi z Chojnicy, zobowiązuje się zapłacić Janowi i Jakubowi z Chojnicy ss. Jana Słupka 30 grz. (PG 58, 90v); 1481 tenże wspomn. jako zm. →niżej: Stan. [Kot] Wargowski; 1482 tenże zm. →niżej; 1499-1500 wd. po tymże Kat. Chojnicka →niżej: Jakub; 1500 wd. po tymże Katarzyna kwituje swego syna Marcina ze 150 grz. posagu i 150 grz. wiana oprawionego jej na cz. Morawska i 1/2 cz. w Chojnicy (PG 63, 93v).

1467-74 Chwał Wargowski, syn Stan. Przecławskiego, Wargowskiego, 1472-73 burgr. międz., brat [przyrodni? starszy] Macieja, Jana, Andrzeja i in. Jana (PZ 19, 164v; →Międzyrzecz – starostwo): 1467 tenże w sporze z Janem Lubickim o Lubicz [k. Poznania]; Jan oznajmia, że ma pr. bliższości do Lubicza i będzie tego bronił całym swym majątkiem (AR nr 1086); 1469 tenże syn Stanisława →wyżej; 1471 tenże śwd. w dok. Wojc. Górskiego star. wsch. (CP 5 nr 2); 1472 tenże Wargowski burgr. międz. w sporze z Mik. Kotem z W. (PZ 19, 140); 1473 tenże z W. burgr. międz. w sporze z Kat. Wargowską z Konarzewka i Zborowa, wd. po Stanisławie (PZ 19, 164v); 1474 tenże otrzymuje od swych braci, altarysty w Międzyrzeczu Macieja, Jana [Starszego], Andrzeja i Jana Młodszego, części po ich ojcu w W.; jako ich stryjowie występują Stanisław [zatarte miejsce pochodzenia], Tomasz z Rokietnicy i Andrzej z Przecławka, a jako wujowie Aleksander z Gaju i Mik. Prusimski (PG 9, 15v); 1474 tenże Chwał występuje jako wuj Tomasza z Witkowic [k. Szamotuł] (PG 9, 15v); 1475 tenże wspomn. jako zm. →wyżej: Maciej, Jan, Andrzej, Jan.

1470-79 Mikołaj, 1470-91 Jan i 1470 Jakub bracia rodz. z W. [zapewne ss. Jana Kota bądź Piotra Kota; Jan trudny do odróżnienia od in. Janów ss. Stan. Wargowskiego z W.]: 1470 ciż sprzedają Przecławowi Potulickiemu za 100 grz. [odziedziczony przez nich] posag ich siostry rodz. [zm.] Anny, ż. zm. Jana Mościckiego, oprawiony na częściach wsi Mościska i Kostrzyn (PG 5, 109); 1472 tenże Mik. Kot z W. →wyżej: Chwał; 1473 [tenże?] Jan Wargowski w sporze z Jakubem Gorzewskim płaci 8 sk. kar (PZ 19, 135v); 1473 tenże Jan w imieniu swoim i brata Mikołaja, jako kolatorzy altarii Ś. Trójcy i Ś. Stanisława w kat. pozn., czyniąc zadość ugodzie między Stan. Wituchowskim altarystą wspomn. altarii a szl. Marcinem Modliszewskim, kwitują Modliszewskiego z 2 grz. czynszu z Głęboczka [k. Murowanej Gośliny] płaconego dla altarii i sumy głównej 24 grz., zdeponowanej u oficjała gnieźn. Piotra Pniewskiego; altarysta Stanisław nie przyjmie tych pieniędzy bez zgody tychże Jana i Mikołaja (ACC 53, 151v; Now. 1, 247)12W sprawie altarii Kotów Wargowskich →przyp. 10; 1479 tenże Jan sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mac. Zielątkowskiemu 2 ł. opust. w W. za 20 grz. (PG 9, 107v); 1479 tenże Mik. [Kot] sprzedaje [z zastrz. pr. wykupu] Mac. Zielątkowskiemu swoją cz. W. za 110 grz. (PG 9, 110); 1480 tenże Jan wraz z synem Stanisławem sprzedaje cz. W., którą tenże Jan ma po rodzicach, swemu synowi Jakubowi za 150 grz. (PG 9, 195v); 1482 tenże Jan Kot →niżej: Mac. Zielątkowski; 1485 tenże Jan Kot z W. toczy proces z Aleksandrem Skórą z Gaju (PZ 21, 11); 1489 tenże Jan sprzedaje Stan. Turkowskiemu za 220 grz. swoją dziedziczną cz. W. i in. cz. tej wsi, którą wykupił po śmierci swego brata rodz. Mac. Kota od Mac. Zielątkowskiego za 110 grz. (PG 10, 105); 1491 tenże Jan Kot występuje jako stryj Barbary ż. Stan. Worowskiego (PG 10, 153v); 1501 [tenże?] Jan →niżej: dzieci Andrzeja Kaliny; 1502 [tenże?] Jan →p. 6; 1507 [tenże?] Jan →niżej: Marcin, Szymon i Jan; 1513, 1516 [tenże?] Jan →niżej; Jan i Piotr Ociescy.

1479-1501 Mac. Zielątkowski: 1479 tenże →wyżej: Mikołaj, Jan i Jakub; 1482 tenże w sporze z Janem Kotem Wargowskim ma przyprowadzić do sądu 6 świadków ze szlachty (PG 58, 124v); 1491 tegoż c. Dorota →niżej: Stan. Turkowski; 1494-95 tenże →niżej: Marcin, Szymon i Jan; 1501 tenże pozywa Jana Starszego i Jana Młodszego braci z W. oraz [równocześnie] toczy proces ze Stan. Turkowskim (PZ 23, 6).

1479-1503 Marcin, 1479-85 Szymon i 1481-94 Jan Chomęccy, ss. Bartosza Chomęckiego: 1479 ciż Marcin i Szymon →wyżej: Bartosz; 1481 ciż ss. zm. Bartosza Chomęckiego →niżej: Stan. Kot; 1482 ciż ss. Bartosza Chomęckiego z Morawska, Chojnicy i W. płacą kary, bo nie zapłacili długu 113 grz. Mac. Pawłowickiemu [z Pawłowic k. Poznania] (PZ 20, 189v); 1485 ciż toczą proces z wspomn. Mac. Pawłowickim ze Starołęki o 100 grz. (PZ 21, 13); 1494 tenże Marcin Chomęcki sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mac. Zielątkowskiemu 3 ł. opust. w W. za 30 grz. szer. półgr i ręczy za swego brata Jana dz. w Morawsku, że zgodzi się on na tę sprzedaż13Oznacza to, że Marcin i Jan pozostawali w niedziale (PG 59, 15); 1495 tenże Marcin dz. w Morawsku sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Mac. Zielątkowskiemu 4 ł. opust. w W. [nazwy →niżej: Mieszkańcy] za 35 grz. (PG 7, 64; PG 11, 87v); 1496 tenże Marcin Chomęcki dz. w Morawsku sprzedaje Stan. Turkowskiemu cz. W. wraz z jeziorem i lasem za 105 grz. (PG 7, 117); 1500 tenże Marcin →niżej: Jakub; 1500 tenże Marcin sprzedaje Stan. Turkowskiemu cz. W. odziedziczoną po śmierci brata Jana za 220 grz. (PG 12, 102); 1500 tenże Marcin →wyżej: Bartłomiej; 1502 [tenże?] Hans [tj. Jan] →p. 6; 1503 tenże Marcin Chomęcki z Morawska →niżej: Jakub; 1507 [tegoż?] zm. Jana c. Aleksandra, ż. Jakuba Chłapowskiego (PG 13, 109v).

1480-86 Stan. Kot Wargowski, syn Jana, brat Jakuba i Marcina14W haśle →Chojnica, przyp. 8, wyraziliśmy przypuszczenie, że Stanisław był po ojcu Janie wnukiem Bartosza Chomęckiego. Dziadkiem ojczystym tego Stanisława był jednak najpewniej Jan Kot, syn Eustachego Kota ze Świekotek: 1480 tenże Wargowski; jego ż. Anna [rodem z Siekierek Wielkich?] sprzedaje Naszkowi z →Siekierek Wielkich swoje dobra po ojcu i matce w Siekierkach Wielkich za 40 grz. (PG 9, 195); 1480 tenże syn Jana, brat Jakuba →wyżej: Mikołaj, Jan, Jakub; 1481 tenże Wargowski z Chojnicy, jego ż. Anna kwituje Jana, Marcina i Szymona, ss. zm. Bartłomieja Chomęckiego, z pieniędzy zapisanych jej przez pierwszego męża Jana Słupka z Chojnicy (PZ 20, 118v); 1481 tegoż ż. Anna kwituje Kat. Chomęcką z 8 grz. (PZ 20, 157v); 1485 tenże toczy proces z Dorotą Chojnicką oraz jej ss. Dzietrzychem i Janem (PZ 21, 12v); 1486 tenże dz. w Chojnicy (PZ 21, 56); 1488-91 wd. po tymże Anna Chojnicka w sporze z Janem Bielawskim z Bielaw i Tworkowa (PZ 21 k. 143, 155, 191v); 1493 wd. po tymże Anna kupuje od Jana Bielawskiego z zastrz. pr. odkupu cz. w Biezdrowsku za 25 grz. (PG 10, 182); 1508 [tegoż?] c. Elżbieta →niżej.

1480-1507 Jakub [Kot] Wargowski syn Jana, brat Stanisława i Marcina: 1480 tenże syn Jana →wyżej: Mikołaj, Jan, Jakub; 1493 temuż i jego bratu Marcinowi, ss. Jana Wargowskiego, winien jest Jan Bielawski 25 grz. (PZ 22, 6); 1499 tenże Wargowski otrzymuje od Kat. Chojnickiej jej cz. w Biezdrowsku i Morawsku z tytułu długu 40 grz.; jako jej stryj występuje Andrzej Wargowski (PG 62, 42); 1499 tenże z bratem Marcinem toczą proces z Jadwigą i Dorotą cc. Andrzeja Kaliny z Dąbrowy o 6 fl. (PZ 22, 251v); 1499-1500 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Kat. Chojnickiej 1 ł. os. i 1 ł. opust. w Biezdrowsku oraz 1 ł. os. i 1 ł. opust. w Morawsku za 40 grz. szer. półgr (PG 12, 77v-78; PG 62 k. 42, 90-90v); 1500 temuż winien jest Marcin Morawski 5 grz. długu (PG 63, 119v; PG 62, 162); 1501 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Jana Boguckiego części wsi Radzadowo [obecnie Racendów] i Jarnołtowo [obecnie Jarantów] w pow. kal. za 150 grz. (PG 12, 163v), a 1502 sprzedaje je z zastrz. pr. odkupu Andrzejowi Radzadowskiemu za tę samą kwotę (PG 12, 206v); 1502 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Jana i Mikołaja z Sośnicy [k. Pleszewa, pow. kal.] 1/2 Karminka [pow. kal.] za 100 grz. (KalG 30, 206); 1503 tenże kwituje Marcina Chomęckiego z Morawska z sumy 20 grz. (PG 64, 80); 1505 tegoż ż. Marta Chwalęcka kupuje od Jarosława Rozdrażewskiego 2 ł. os. we wsi Komorze [k. Książa, pow. pyzdr.] za 20 grz. (PG 13, 56); 1505 Marta Chwalęcka ż. tegoż Jakuba sprzedaje Wawrz. Nadarzyckiemu [z Nadarzyc, pow. pyzdr.] 1/2 dóbr ojczystych i 1 ł. opust. z siedliskiem w Chwalęcinku za 60 grz.; jako jej stryj występuje Mik. Gorzewski, a jako wuj Jan Rosnowski (PG 13, 62; PG 65, 75v; →Rosnowo, przyp. 18); 1505 tenże Jakub zapisuje swej ż. Marcie, c. Jakuba Chwalęckiego, po 50 grz. posagu i wiana na 1/3 dóbr Jutrosin, Rogożewo, Siedlec [dziś Sielec Stary], Bestwin, Ruda [k. Kobylina], Pawłów [k. Jutrosina] w pow. pyzdr., które kupił z zastrz. pr. wykupu od Jana Bnińskiego i jego małol. bratanków Jana i Mikołaja (PG 13, 65v-66); 1505 tenże występuje jako wuj Agnieszki ż. Mik. Spytka z Kotlina [pow. kal.] (PG 13, 70v); 1507 tegoż ż. Marta Chwalęcka w sporze z Hieronimem Rozdrażewskim o wygnanie z 2 ł. we wsi Komorze (PG 65, 388); 1509 tenże wspomn. jako zm.; jego małol.! cc. Barbara i Jadwiga kupują z zastrz. pr. odkupu od Hieronima Rozdrażewskiewgo 1/2 wsi Chromiec za 100 grz. (PG 14, 111; PG 66, 213v); 1511 wspomn. Barbara i Jadwiga →niżej: Marcin [Kot].

1484-1500 Mac. Wargowski: 1484 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Jana Rozdrażewskiego cały Święcin i sumy zapisane na Uzarzewie za 100 grz. (PG 9, 187); 1486 tenże z Tarnowa [k. Kostrzyna, pow. gnieźn.] toczy proces z Maciejem z Prądna i jego ż. Heleną (GG 8 k. 26, 51v, 70); 1487 tegoż ż. Jadwiga Tarnowska (GG 8, 101); 1493 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Piotra Pielgrzyma z Kobylnik [k. Kościana] połowę wsi Szypłów w pow. pyzdr. za 150 grz. (PG 10, 189v); 1494 tegoż ż. Jadwiga Tarnowska, w jego dobra [w Tarnowie?] wwiązana Helena Prądzyńska (GG 11, 40); 1495 tenże Wargowski zapisuje swej ż. Jadwidze Tarnowskiej po 50 grz. posagu i wiana na 1/2 cz. wsi Szypłów, a Jadwiga sprzedaje Janowi Górskiemu [skąd?] cz. Tarnowa w pow. gnieźn. za 60 grz. (PG 7, 79v; PG 11, 104v); 1499 tenże toczy proces z Andrzejem Chwałkowskim; wspomn. Barbara ż. tegoż Macieja (PyG 8, 87); 1500 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Barbary ż. Andrzeja Chwałkowskiego 1 ł. os. i 1 ł. opust. w Szypłowie (PG 12, 69).

1488 Stanisław, Andrzej, Jan i Wojciech bracia rodz., niedz. dziedzice w V. toczą proces z Mikołajem, Janem, Chwałem, Piotrem, Maciejem i Stanisławem ss. zm. Josta Ocieskiego (PZ 21, 143)15Andrzej i Jan trudni do odróżnienia od synów Stan. Wargowskiego (Andrzeja i dwóch Janów) oraz Jana syna Bartosza Chomęckiego i Andrzeja syna Andrzeja Kaliny Rosnowskiego; 1499 [tenże?] Andrzej →wyżej: ss. Stan. Wargowskiego, →wyżej: Jakub; 1502 [tenże?] Jan →p. 6; 1507 [tenże zm. Jan?] →wyżej: Marcin, Szymon i Jan; 1508 [tegoż?] Stanisława c. Elżbieta →niżej; 1516 [tenże?] Jan →niżej: Jan i Piotr Ociescy; 1520 [tenże?] Andrzej →wyżej: ss. Stan. Wargowskiego.

1488 Andrzej [Kalina] Rosnowski [najpewniej syn Andrzeja Rosnowskiego i Katarzyny, brat Mikołaja, Marcina, Jakuba, Kaspra i Chwała, →Rosnowo; →przyp. 24] →p. 5; 1495 tenże Kalina Dąbrowski wspomn. jako zm., jego dzieci →niżej.

1489-1512 Stan. Turkowski: 1489 tenże →wyżej: Mikołaj, Jan i Jakub; 1491 tenże zapisuje swej ż. Dorocie, c. Mac. Zielątkowskiego, po 60 grz. posagu i wiana na swych częściach w W. i na sumie zapisanej na wsi Puzdrowiec w pow. kcyn. (PG 10, 161); 1496, 1500 tenże →wyżej: Marcin, Szymon i Jan Chomęccy; 1500 tenże ręczy, że Jakub Wituchowski stawi się przed starostą gen. Wlkp. (PG 63, 121); 1501 tenże →wyżej: Mac. Zielątkowski; 1506 tenże kupuje z zastrz. pr. odkupu od Mik. Sławieńskiego 1/3 Górki [niezident., zapewne cz. Lubasza k. Czarnkowa], którą to cz. Sławieński nabył wcześniej od Katarzyny ż. Andrzeja Wargowskiego, Doroty ż. Wojc. Bylińskiego i Małgorzaty ż. Stan. Kaczlińskiego (PG 13, 80); 1508 [tegoż?] c. Elżbieta →niżej; 1508 tenże →wyżej: ss. Stan. Wargowskiego; 1508-09 tenże →niżej; 1509 tenże Wargowski kupuje z zastrz. pr. odkupu od Mac. Otuskiego 2 ł. os. w Wierzei za 20 grz. (PG 14, 146); 1510 tenże Turkowski dz. w W. sprzedaje z zastrz. pr. wykupu za 20 grz. Stan. Sędzińskiemu 2 ł. os. w Wierzei, które nabył od Mac. Otuskiego (PZ 24, 12; por. PG 14, 216); 1512 tegoż syn Jan Turkowski →niżej.

1493-1511 Marcin [Kot] Wargowski, syn Jana, brat Jakuba i Stanisława: 1493-99 tenże →wyżej: Jakub Kot; 1511 tenże pozwany przez Barbarę i Jadwigę cc. zm. Jakuba Wargowskiego o wygnanie ich z cz. dóbr Jutrosin, Rogożewo, Siedlec, Bestwin, Ruda [k. Kobylina] (PyG 10, 1).

1495-1506 Andrzej Wargowski, 1495-1501 Jadwiga, 1495-1506 Dorota i 1495 Róża dzieci Andrzeja Kaliny Dąbrowskiego [też Rosnowskiego, Wargowskiego]: 1495 ciż sprzedają mieszcz. i pisarzowi pozn. Mik. Goczałkowi parcelę (area) opust. między domami Pawła Walkiera i Bernarda Rotnikla pod zamkiem pozn., przy ul. wiodącej do [mł.] Bogdanki, za 40 fl.; jako ich stryj występuje Winc. Dąbrowski, a jako wuj Stan. Słomowski (PG 7, 77; PG 11, 102); 1499 te Jadwiga i Dorota cc. zm. Andrzeja Kaliny Dąbrowskiego →wyżej: Jakub [Kot]; 1499 [tenże Andrzej?] →wyżej: ss. Stan. Wargowskiego; 1501 te Jadwiga i Dorota kwitują Stan. Turkowskiego z 6 fl. długu, który był im winien ich stryj Jan [Kot] Wargowski (PZ 23, 13); 1506 taż Dorota siostra przyrodnia tegoż Andrzeja, ż. Mac. Rosnowskiego (syna Wawrz. Świekockiego), który zobowiązuje się oprawić jej sumę 100 grz., a ona zobowiązuje się do oddania mężowi swej cz. Dąbrowy [k. Poznania] (PG 65, 151v); 1520 [tenże?] Andrzej →ss. Stan. Wargowskiego.

1497-1514 Marcin Wargowski: 1497 tenże z Panienki (ExpBel. nr 231-233); 1497 tenże Wargowski kupuje z zastrz. pr. odkupu od Mik. Księskiego [syna Stanisława] Roszkowo za 120 grz. (PG 7, 143v); 1500 tenże Wargowski zapisuje swej ż. Małg. Goryńskiej po 20 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. Panienki, trzymanej w zastawie (PG 12, 92v); 1500 tenże występuje jako stryj Anny Gołutowskiej [z wsi Gułtowy, pow. pyzdr.] (PG 12, 73v-74; AAP, DK perg. 178); 1505 wspomn. Małgorzata [ż. tegoż Marcina], siostra Michała Goryńskiego, kupuje od Marcina Chwalibogowskigo 1 ł. os. i 1 ł. opust. w Panience za 40 grz. (PG 13, 33); 1506 tenże wraz z bratem Tyburcym Jaraczewskim ręczą za ich brata Marcina Skrzypieńskiego z →Panienki (AC 2 nr 1604); 1506 tenże kwituje brata swej ż. Małgorzaty, burgr. gnieźn. Michała Goryńskiego, z 14 grz. jej posagu (PG 65 k. 157, 159); 1507 wspomn. Małgorzata kupuje od Bartłomieja Grzymały z Panienki cz. tej wsi za 30 grz. (PG 13, 108v); 1507 tenże Marcin kupuje od Iwana i Jana braci niedz. z Karmina 1/4 Bielejewa i 1/2 Stramnic w pow. pyzdr. za 80 grz. (PG 13, 108v; PG 65, 378v – wwiązanie na sumę 20 grz.); 1510 tegoż ż. Małg. Goryńska (PyZ 19, 11v); 1514 temuż ręczą Wawrz. Kolnicki i Jan Łaskawski za swych poddanych z Bielejewa, że nie będą niepokoić jego i jego ż. Małgorzaty (PG 69, 4v).

1502 Winc. Przecławski: 1502 tenże →wyżej: ss. Stan. Wargowskiego; 1502 tenże sprzedaje z zastrz. pr. wykupu swoim braciom Janowi i Jerzemu Przecławskim swoje cz. wsi Rokitnica, Knyszyn, Łagiewniki, Drogocin (które to części powinien otrzymać w dziale z braćmi) oraz W. za 800 fl. (PG 12, 188v); 1513 tenże wspomn. jako zm. →niżej: Jan i Jerzy.

1502-13 Jan i 1502-10 Jerzy Przecławscy, bracia Wincentego: 1502 ciż →wyżej; 1507 tenże Jan burgr. pozn. zapisuje swej ż. Katarzynie, c. Bieniaka Zajączkowskiego, po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 cz. dóbr Przecławek, Rokitnica, Łagiewniki, Drogocin, Knyszyn i W., które przypadną mu w działach z braćmi (PG 13, 101); 1508 ciż →niżej; 1509 [który?] pan Przecławski →niżej; 1510 ciż dzielą się dobrami: Jan otrzymuje Knyszyn i Drogocin oraz części w W. i Łagiewnikach16W haśle →Przecławek piszemy omyłkowo o Łagowie, a Jerzy otrzymuje całe wsie Rokietnica i Przecławek oraz cz. Łagiewnik (PG 66, 268); 1513 tenże Jan kwituje Jana Bryla i Piotra braci z Ocieszyna z sumy 130 fl., za którą zm. Wincenty, brat tegoż Jana, kupił z zastrz. pr. odkupu od Jana Młodszego Wargowskiego 1/6 W. (PG 68, 412v).

1508 Elżbieta c. Stan. Wargowskiego, ż. Stan. Kąsinowskiego, który zapisuje jej po 1000 fl. posagu i wiana na 1/2 swej cz. Kąsinowa (PG 14, 66, dawniej k. 34).

1509 Piotr Wargowski ze wsi Łazy [pow. kon.]; z powodu jego uchylenia się od obowiązku udziału w wyprawie mołdawskiej król nadaje pr. do jego dóbr w Łazach [Mik.] Gardzinie z Lubrańca (Pot. 304, 138).

1510-12 Jan Turkowski, Wargowski, syn Stan. Turkowskiego: 1510-11 [tenże?] Wargowski w sporze z Katarzyną, ż. Andrzeja Wargowskiego, o poranienie jej (PG 66, 280v; PG 68, 102v); 1512 za tegoż ręczy jego ojciec Stan. Turkowski, że będzie żył w pokoju z Andrzejem Wargowskim (PG 68, 199v); 1516 [tenże?] →niżej: Jan i Piotr Ociescy.

1513-28 Jan Bryl i 1513-36 Piotr Ociescy, bracia Rafała i Stanisława: 1513 ciż →wyżej: ss. Stan. Wargowskiego; 1513 ciż →wyżej: Jan i Jerzy Przecławscy; 1513 ciż dają Janowi Wargowskiemu 1 ł. opust. w Ocieszynie i 140 grz., a otrzymują w zamian 1/6 W. (PG 14, 447); 1514 ciż →wyżej: ss. Stan. Wargowskiego; 1516 ciż kupują od Jana Wargowskiego [którego?] cz. W. za 188 grz. (PG 15, 71); 1519 ciż sprzedają z zastrz. pr. wykupu Stefanowi Gołaskiemu 1/2 W. za 133 grz. (PG 15, 282v), a 1520 wydzierżawiają od niego tę 1/2 W. na 2 lata za 9 grz. rocznie (PG 70, 308v); 1528 tenże Jan daje swym braciom Rafałowi, Piotrowi i Stanisławowi, a także swym bratankom Janowi i Mikołajowi, ss. zm. Macieja, całe części wsi Łodzia, Góra i Górka [obie k. Stęszewa], Sadowie, W. i Ocieszyn, ale zastrzega sobie dożywotnie użytkowanie tych dóbr; tenże Jan zapisuje z zastrz. pr. wykupu swoim naturalnym synom Piotrowi i Mikołajowi 100 fl. na Łodzi, Górze, Górce i Sadowiu (tj. na dobrach, na których zapisał już im z zastrz. pr. wykupu sumę 400 fl.), a swojemu synowi naturalnemu Maciejowi zapisuje z zastrz. pr. wykupu 100 fl. na W.17W haśle →Ocieszyn przedstawiliśmy sprawę nieściśle, pisząc o sumie 2400 zł zapisanej Piotrowi i Mikołajowi oraz pomijając Macieja; tenże Jan sprzedaje też z zastrz. pr. wykupu pisarzowi ziemskiemu krak. Janowi Ocieskiemu cz. Ocieszyna za 200 fl. (PG 16, 260); 1530 tenże Piotr skwitowany przez Macieja, syna tegoż [zm.?] Jana Bryla, z sumy 100 fl. zapisanej z zastrz. pr. wykupu na W. (PG 74, 611); 1534 tenże Jan Bryl wspomn. jako zm. →niżej: Tomasz Kiszewski; 1536 tenże Piotr sprzedaje swojemu zięciowi (gener) Tomaszowi Kiszewskiemu [mężowi c. Barbary] 5 ł. opust. i 2 1/4 ł. os. w Ocieszynie za 700 zł pol., a swojemu wnukowi Adamowi Kiszewskiemu, synowi Tomasza, swoją cz. folwarku w W. wraz z częściami łąki i stawem nal. do folw. [za ile?] (PG 17, 35).

1517 Jan Wargowski kupuje od Wawrz. Kolnickiego 1/2 Kolnicy zw. Fryczowska położonej między wsiami Kolnice i Kolnice Małe w pow. pyzdr. za 300 grz. (PG 15, 144v-145); 1545 [tenże?] zm. →niżej: Małgorzata.

1518 Stan. Wargowski daje Piotrowi Młodawskiemu folwarki Jadamkowski i Wiardunkowski w W. oraz 400 grz.18Są to 2 zapiski, w każdej mowa jest o sumie 200 grz. Ze względu na różne nazwy wymienionych w tych zapiskach folwarków przypuszać należy, że chodzi o różne transakcje, a otrzymuje w zamian cz. Młodawska, na której tenże Stanisław zapisuje swej ż. Helenie, c. Marcina Kaczlińskiego, po 60 grz. posagu i wiana (PG 15 k. 209, 212).

1519-20 Stefan Gołaski →wyżej: Jan i Piotr Ociescy.

1520-39 Maciej, 1527-46 Piotr, 1527-31 Wawrz. Turkowscy, Wargowscy, ss. Stan. Turkowskiego: 1520 tenże Maciej syn Stan. Turkowskiego pozwany przez kmieci z Maniewa i star. gen. Wlkp. Łukasza Górkę o kradzież koni z Maniewa podczas pospolitego ruszenia (PG 70 k. 303, 319v-320); 1527 ciż z W. toczą proces i zawierają ugodę z Mac. Zielątkowskim (PG 73 k. 564v, 727-728v); 1528 ciż Piotr i Maciej winni żyć w pokoju pod wadium 400 grz.; za Piotra ręczą Jan Bryl Ocieski i Winc. Przyborowski, a za Macieja Bartłomiej Rożnowski i Jan Baworowski (PG 74, 43); 1529 ciż Piotr i Wawrzyniec dają temuż Maciejowi swe części wsi Młodawsko oraz 60 grz. (od Piotra) i 32 grz. (od Wawrzyńca), Maciej może też przenieść do Młodawska kmiecia Mac. Gorgonia z W. wraz z dziećmi i dobytkiem; w zamian Piotr i Wawrzyniec otrzymują od Macieja jego części w W., mogą też przenieść z Młodawska do W. kmiecia Piotra Białka; Maciej może mieszkać we dworze w W. do dnia Znalezienia Krzyża Ś. [3 V], a do dnia ś. Michała [29 IX] może też brać drewno z lasów w W. na budowę i opał (PG 74, 328-329); 1529 tenże Piotr Turkowski sprzedaje z zastrz. pr. wykupu Stan. Niemieczkowskiemu cz. W. zw. Kotowska za 100 grz., po czym bierze ją w dzierżawę na 1 rok za 8 grz. (PG 16 k. 277, 335v); 1530 tenże Piotr dz. w W. zapisuje swej ż. Annie, c. Jana Wielżyńskiego, po 150 grz. posagu i wiana na 1/2 swej cz. W. (PG 16, 344); 1531 tenże Wawrzyniec zapisuje ż. Zofii, c. Stan. Młodawskiego19Nie wiemy, czy chodzi tu o Stan. Młodawskiego występującego w Młodawsku w l. 1503-07, czy Stan. Wargowskiego, który nabył cz. tej wsi w 1518 (→wyżej), po 100 grz. posagu i wiana na 1/2 cz. W. (PG 16, 408); 1534 Zofia Wargowska, wd. po tymże zm. Wawrzyńcu, kwituje tychże Macieja i Piotra Turkowskich ze swej oprawy zapisanej na 1/2 W., tj. 100 grz. w gotówce i 100 grz. zapisanych w „zgubne imię” [→Wilkowo Niemieckie, przyp. 9] (tj. 23 sztuk bydła rogatego, 3 koni, 4 klaczy, 1/2 kopy świń i całego wyposażenia dworu wraz z plonami w życie, owsie i sianie znajdującymi się w zagrodzie i folwarku), a oni ręczą, że zajdą ją w sądzie w sprawie czynszu zapisanego na tej oprawie; ciż Maciej i Piotr mają posiadać cz. W. przypadającą na ich bratanków Stanisława i Piotra, ss. tegoż zm. Wawrzyńca, aż do osiągnięcia przez nich pełnoletności; wspomn. Zofia daje swemu drugiemu mężowi Mik. Skórzewskiemu sumę 100 grz. i pewne ruchomości, które otrzymała od Macieja i Piotra w zamian za posag zapisany przez pierwszego męża na 1/2 W.; Mik. Skórzewski zapisuje jej po 100 grz. posagu i wiana na Skórzewie (PG 16, 706v-707; PG 77, 739); 1537 tenże Piotr daje w dożywocie swej ż. Annie, c. Jana Wielżyńskiego, cz. W. wolną od jej oprawy (PG 17, 133v); 1538-39 tenże Maciej wraz z ż. Anną Kwilecką winni są Janowi Wielżyńskiemu 26 1/2 grz. (PG 80, 174-174v; PG 81, 348v-349); 1545 tenże Piotr kupuje z zastrz. pr. odkupu od Wojc. Kąsinowskiego cz. Baworówka z tytułu długu 50 grz., a następnie wydzierżawia tę wieś Kąsionowskiemu na 3 lata za 2 kopy gr rocznie (PG 87, 328-328v); 1546 tenże Piotr Turkowski (PG 88, 922v).

1526 Jan Wargowski; Jan Gorzycki poręcza mu za swoją ż. Małgorzatę, że uwolni ona od roszczeń in. osób 4 ł. opust. wraz z folw. pod Międzyrzeczem, które Gorzyccy sprzedali Wargowskiemu (PG 73, 351v-352).

1528-30 Maciej syn naturalny Jana Bryla Ocieskiego →wyżej.

1528-34 Rafał i duchowny Stan. Ociescy z →Ocieszyna, bracia Jana i Piotra: 1528 ciż →wyżej: Jan i Piotr; 1534 ciż →niżej: Tomasz Kiszewski.

1528-31 Jan i Mik. Ociescy ss. Mac. Ocieskiego: 1528 ciż →wyżej: Jan i Piotr; 1531 ciż ss. zm. Macieja sprzedają Tomaszowi Kiszewskiemu cz. Ocieszyna, którą mają w dziale ze stryjami Janem Brylem i Piotrem Ocieskimi, oraz in. cz. Ocieszyna i cz. W., które otrzymają w spadku po wspomn. Janie Brylu Ocieskim (PG 16, 391v).

1531-36 Tomasz Kiszewski: 1531 tenże →wyżej; 1534 tenże kupuje od Rafała Ocieskiego części Ocieszyna i W., które otrzymał on od swego brata Stanisława pleb. w Niegowici [k. Bochni w Małopolsce] oraz w spadku po swym bracie Janie Brylu (PG 16, 637v); 1536 tenże →wyżej: Jan i Piotr.

1532 Paweł Wargowski [syn Jana?] sołtys z Ponina; wspomn. jego ż. Barbara i syn Wojciech, który dowodzi swego szlachectwa po rodzicach przy pomocy świadków20W zapisce nie odnotowano jednak informacji o herbie Wojciecha (PG 76, 169).

1536 Adam Kiszewski →wyżej: Jan i Piotr; 1553 Adam i Jan Kiszewscy →p. 2; 1553 pan Kiszewski [który?] płaci pobór →niżej.

1545 Małg. Wargowska ż. Mac. Wygnańskiego kwituje Marcina Ciesielskiego wykonawcę testamentu jej zm. ojca Jana Wargowskiego z kwoty 104 zł i 10 sztuk bydła, a Mac. Wygnański zobowiązuje się do zapisania jej po 110 zł posagu i wiana na swych dobrach we wsi Wygnanowo w woj. sandomierskim (PG 87, 340v-341).

1553 Mik. Wąbiewski →p. 2.

1556 Ezechiel Wargowski dz. w Młodawsku, współkolator kościoła par. w Bytyniu (ACC 120, 243v).

1576 pan Turkowski, 1576-83 Andrzej Objezierski, 1577 Wargowscy, 1580 Wojc. Lubomski →niżej.

1581-83 Jan Wargowski →niżej; 1586 tenże →p. 2.

1594 bracia Stanisław, Jan, Andrzej i Jerzy Objezierscy dzielą się dobrami; z podziału wyłączona jest zastawiona [komu?] wieś W., którą po wykupieniu w 1597 bracia mają dać temuż Janowi (PG 658, 618-620).

1508 pobór z cz. pana Jana [Wargowskiego] od 1 ł., z cz. [Jana i Jerzego] Przecławskich od 1 1/2 ł., z cz. [Stan.] Turkowskiego od 3 ł., 6 gr od karczmy (ASK I 3, 14v); 1509 pobór z cz. pana Przecławskiego od 3 półł., z cz. pana [Stan.] Turkowskiego od 3 ł., z cz. [Jana?] Wargowskiego od 1 ł. (ASK I 3, 52); 1553 pobór z cz. pana Kiszewskiego od 3 ł. os. i 1 karczmy [dor.] (ASK I 5, 163); 1563 pobór od 3 1/4 ł., 1 karczmy dor. (ASK I 5, 229); 1567 pobór od 3 ł. os. i 1 karczmy dor. (ASK I 5, 322v); 1576 pobór z W. panów [Andrzeja] Objezierskiego i Turkowskiego od 3 1/4 ł. [os.], 2 zagr. i 1 karczmy (ASK I 5, 497v); 1577 pobór płacą Andrzej Objezierski i Wargowscy od 3 1/4 ł. os. i 2 zagr. (ASK I 5, 697); 1580 pobór z cz. pana Wojc. Lubomskiego od 3/4 ł. os. i 2 zagr., z cz. Andrzeja Objezierskiego od 4 półł. i 1 komor. (ASK I 6, 124v); 1581 pobór z cz. Andrzeja Objezierskiego od 4 półł. os., 1 komor. opust.; z cz. Jana Wargowskiego od 3/4 ł., 2 zagr., 1 komor. (ASK I 6, 384v); 1583 pobór z cz. Andrzeja Objezierskiego od 4 półł. [os.], z cz. Jana Wargowskiego od 2 1/2 ł. [os.], 2 komor., 2 zagr. (ASK I 4, 673); 1628 w W. 3 ł. os. i 6 ł. opust. →p. 5.

Mieszkańcy: 1402 krawiec Janusz, mieszcz. z Obornik →wyżej: Dziersław; 1420 Piotr kmieć z W. w procesie z Mirosławem z Nienawiszcza dowodzi przy pomocy świadków, m.in. Hanka rataja (colonus) z W., Mik. Krakowkiego i in. Mikołaja, zagrodników z W., że matka Mirosława zabrała temu Piotrowi mienie wartości 20 grz., które posiada teraz Mirosław21W haśle →Nienawiszcz piszemy nieściśle o osadzeniu Mirosława (WR 1 nr 983); 1420 kmiecie →p. 5; 1426 Paweł karczmarz z W. toczy proces z [mieszcz. pozn.] Janem Ryszkiem z Nowego Dworu [k. Poznania] (PZ 8 k. 106, 109v); 1477 Mik. Tampi kmieć w W.22W haśle →Sobota piszemy omyłkowo o chłopie Jakubie w sporze z duchownym (discretus) Jakubem rektorem szkoły (minister) w Sobocie o zadane wzajemnie uderzenia i rany; oficjał i wikariusz gen. pozn. Mikołaj z Soboty, jako sędzia polubowny, nakazuje im zgodę pod karą 20 grz., płatną w połowie na rzecz kościoła w Cerekwicy, przed którym w najbliższy poniedziałek mają się ukorzyć i pojednać; śwd. Bartłomiej Chomęcki [z W.] (AC 2 nr 1395); 1488 włodarz w W. →p. 5; 1495 łany opust. Gotkowski, Grabowski, Guzowski, Szczudłkowski (PG 11, 87v); 1503 kmieć Jakub Przykula siedzi na 1 ł. (PG 12, 258); 1508 pracowici Paweł Gal i Jan Jadaś z W. →p. 5; 1514 oficjał pozn. wydaje wyrok w sprawie małżeństwa Barbary i Marcina z W.: Barbara poślubiła Marcina po śmierci swego pierwszego męża Jakuba Jadasia, z którym Marcin był spokrewniony w 4 stopniu; ponieważ Barbara i Marcin nie współżyli, dlatego oficjał unieważnia ich małżeństwo (Sent. II 277v); 1518 folwark Jadamkowski, rola Tapińska (PG 15 k. 209, 212); 1529 kmieć Mac. Gorgoń z W. wraz z dziećmi i dobytkiem ma się przenieść z W. do Młodawska, a kmieć Piotr Białek z Młodawska do W. (PG 74, 328-329).

4. 1421 Czechuta sołtys w W. (RH 14, 61); 1434 Piotr sołtys z W. w sporze ze szl. Dawidem z Nowej Wsi [→Nowa Wieś, przekazy o nieokreślonej przynależności]; sołtysa zastępuje Stanisław domownik (familiaris) pana Granowskiego (PZ 12, 157v); 1444 sołectwo w W. →p. 3: Wojc. Spławski; 1446 Andrzej Gal sołtys w V. wraz z ż. [niewymieniona z imienia] pozwani przez Mikołaja pleb. w Zieminie [k. Wielichowa] o 1 1/2 grz. zaległego od roku czynszu rocznego (ACC 29, 74v); 1448 sołectwo w W. (PZ 16, 105); 1449 Klemens i Stanisław sołtysi w W. toczą w konsystorzu pozn. proces z Mikołajem pleb. w Zieminie; pleban przedstawia dokumenty star. gen. Wlkp. Stanisława z Ostroroga [był star. 1439-40 i 1448-51] oraz bpa pozn. Andrzeja [Bnińskiego 1438-79] w sprawie czynszu rocznego 1 1/2 grz. z sołectwa w W. do dochodów kościoła w Zieminie, a także wyrok sądu ziemskiego przysądzający ten czynsz [plebanowi]; oficjał uznaje te dokumenty i oszacowuje koszty [procesu] na 13 sk., pełnomocnik sołtysów zapowiada apelację (ACC 31 k. 59, 64); 1456 szl. Jan Kot z W. w procesie z Mikołajem pleb. w Zieminie prosi o zdjęcie ekskomuniki, pleban twierdzi zaś, że nie należy zdejmować kary, bo Jan winien jest kościołowi w Zieminie 1/2 grz. czynszu z sołectwa w W., czemu Jan zaprzecza; pleban udowodni swe pr. dokumentami (ACC 37, 29); 1488 ławnik w W. →p. 5; 1508 łany soł. w W. →p. 5.

5. 1218 (interpol. w XIII w.) Paweł bp pozn. zatwierdza nadania poczynione na rzecz joannitów pozn. przez swoich poprzedników: bpów Radwana [dla szpitala Ś. Michała], Benedykta i Arnolda, w tym nadanie dzies. z wsi V. [recte: Jarogniewice]23Or. dokumentu (wydany SŹ 9, 55-56) w miejscu V. wymienia Jarogniewice. Dodanie wsi V. w kopii przedłożonej do zatwierdzenia królowi Zygmuntowi St. wiąże się najpewniej z późniejszymi zmianami w uposażeniu szpitala. Pozn. kapituła kat. zgodziła się dopiero w 1512 na nadanie przez bpa pozn. dziesięcin z W. dla konwentu pozn. joannitów (KarwKom. 33) (Wp. 1 nr 104 – wydany z błędami m.in. wg kopii z XVI w.; MS 4 supl. nr 5 – z błędami; RPD nr 115, 126; SŹ 8, 90-95; SŹ 9, 55-56 nr 4; Bielińska 320; →Święty Jan, przyp. 3-6).

1420 kmiecie z W. pozwani przez szafarzy (divisores) wikariuszy kat. pozn., proszą o zdjęcie ekskomuniki, którą nałożono na nich za niezapłacenie kosztów procesu (oszacowanych na 3 gr) i kosztów za drogę; ustanowiony przez kmieci pełnomocnik, Maciej pleb. we Wronczynie, zobowiązuje się do pokrycia tych wydatków i uwolnienia kmieci od ekskomuniki, prosi też o wyjaśnienia, dlaczego kmieci ekskomunikowano; Wojc. Polny pełnomocnik szafarza Jana Gruszki wyjaśnia, że kmiecie wspólnie kupili [daniny] od wikariuszy, ale 2 nie zapłaciło, a na zarzut Macieja, że zapłacili, tłumaczy, iż uiścili należność szl. Mik. Wargowskiemu, który uprawia 2 ł. opust., gdzie kmiecie pracowali (ACC 4, 135v).

1457 Sędziwój [syn Niemierzy z Bliżyc, Kiszewa i Objezierza] pleb. w Objezierzu pozywa Piotra Kota dz. w W., który dawał od 6 lat lub dłużej dzies. snop. z folw. w W., ale dzies. za rok ubiegły zabrał dla siebie i spowodował tym plebanowi szkodę wartości 8 grz. (ACC 38, 150v); 1468 tenże Sędziwój pleb. w Objezierzu toczy proces z Chomęckimi z W.; jeśli wygra ten proces, to dzierżawca dochodów kościoła w Objezierzu Marcin otrzyma dodatkowo 4 ćw. żyta i 4 ćw. owsa zaległego [mesznego?] z W. (ACC 47, 137v-138; też →Objezierze, p. 5); 1475 tenże Sędziwój pozywa Bartłomieja Chomęckiego, który od 10 lat uprawia 4 ł. w Wargowie, o to, że Chomęcki płaci mu zaniżoną dzies. [chodzi tu niewątpliwie o meszne]; król [Kazimierz] zawiesza proces toczony w sądzie konsystorskim w Poznaniu między Sędziwojem a Bartłomiejem Chomęckim o meszne z łanów opust. w W. należące do uposażenia kościoła w Objezierzu i przenosi spór na synod prowincjonalny do Piotrkowa (ACC 55 k. 74, 84v); 1488 tenże Sędziwój pozywa Andrzeja Rosnowskiego24W haśle →Objezierze piszemy o Andrzeju Rożnowskim, najpewniej jednak pochodził on ze wsi →Rosnowo z W. o dzies. z folw. w W.; Rosnowski zeznaje, że zawiadomił plebana i zżął zboże, ale pleb. nie przysłał swego posłańca do wybrania dzies., więc on wraz z włodarzem i z ławnikiem sprawiedliwie zgodnie ze statutami prowincjonalnymi wymierzyli dzies.; w części wziął ją potem pleb., a w części kmiecie z Kowalewa spaśli ją w jego dworze (AC 2 nr 1461).

1508 zeznania świadków w procesie dot. dochodów kościoła par. w Zieminie: w zeznaniach Andrzeja karczmarza z Łukowa dotyczących płatności danin z Łukowa, które płacono przed 40 lub więcej laty, przed wojną śląską [chodzi o wyprawę na Śląsk w 1474], wspomniana „pewna pani” Łukowska dziedziczka w Łukowie i W., która płaciła daniny dla kościoła w Zieminie z 3 półł. w Łukowie; prac. Paweł Gal z W. zeznaje, że z 3 ł. soł. płacą kościołowi w Zieminie rocznie po 1/2 grz. czynszu, [obecnie] tylko 1 ł. jest os., a 2 ł. są opust., ale łany te uprawiają in. kmiecie i płacą pleb. po 16 gr z każdego; z in. łanów w W. płacą czynsz pozn. kapitule kat.; prac. Jan Jadaś z W. (który uprawia jeden z łanów soł. w W.) potwierdza zeznania Pawła Gala dot. łanów soł. w W., zeznaje jednak, że kmiecie, którzy uprawiają łany opust., płacą z łanu po 1/2 grz. [24 gr] (DepTest. IV 56; Now. 2, 451).

1512 pozn. kapituła kat. zgadza się na nadanie komandorowi joann. pod Poznaniem dzies. z W. (KarwKom 33).

1628 w W. 3 ł. os. i 6 opust., plebanowi w Objezierzu z tytułu mesznego płacą po 1 mierze (metreta) żyta i 1 mierze owsa miary obornickiej, z folw. płacą dzies. plebanowi (AV 7, 49).

6. 1475-76 Mac. Wargowski altarysta w kat. pozn. →p. 3.

1502 w zeznaniach Piotra Czesska Piotrowskiego przed sądem wójtowskim Poznania o napadach, rabunkach i gwałtach wymieniona wieś W., gdzie Chwał Chybski zeznał [po pojmaniu?], że miał otrzymać 100 fl. [by wziąć udział w napadzie na star. gen. Wlkp. Ambrożego Pampowskiego i kaszt. kal. Andrzeja Szamotulskiego?] (SBP 337); 1502 Szymon Lederer z Zielonej Góry zeznaje przed sądem wójtowskim Poznania, że 2 lata temu koło Wielkiejnocy służył u Balzera Kromsina mieszcz. z Landsbergu [obecnie Gorzów Wlkp.] i trudnił się rozbojem, wraz z m.in. Hansem [Janem] Wargoskim (SBP 341).

7. 1508 Katarzyna ż. Andrzeja [syna Stan. Wargowskiego], wspomn. jej siostry Dorota ż. Wojc. Bylińskiego i Małgorzata ż. Stan. Kaczlińskiego (PG 14, 33v).

8. Fragmenty naczyń z VIII-IX, XI-XII oraz XII-XIII w. (pozostałości po osadzie?), groby szkieletowe (Hensel 7, 149-151).

Uwaga: 1. Pierwsi znani nam właściciele W., Dziersław i Mikołaj, wywodzili się zapewne z różnych rodzin. Pozostawili spadkobierców, którzy nie zdołali utrzymać posiadania wsi W. Począwszy od połowy XV w. W. stało się przedmiotem licznych transakcji. Na dłuższy czas własność w tej wsi objęły dwie nowe rodziny, jedna pochodząca od Stan. Przecławskiego, a druga od Eustachego Kota ze Świekotek. Ich rozrodzeni potomkowie używali jednak nazwiska Wargowski, przy czym posługiwali się nim także po utracie dóbr w W. i przeniesieniu się do innych wsi (np. Jakub Kot Wargowski [1480-1507]), Jan Młodszy Wargowski [1474-1513]). W wielu wypadkach nie jesteśmy w stanie prawidłowo określić genealogii tych ludzi (Mac. Wargowski z Tarnowa [1484-1500], Marcin Wargowski z Panienki [1497-1514], Piotr Wargowski ze wsi Łazy [1509]). W początku XVI w. poszczególne działy W. wykupowały rodziny Ocieskich i Turkowskich. Przedstawiciele tej ostatniej także przyjęli nazwisko Wargowski.

2. KObceRyc. 116, na podstawie PyZ 1, 100, podaje, że wspomn. w tym źródle pod 1401 pasierbica Tomasza zw. Westwal pochodziła z W.; autopsja rękopisu wskazuje, że odnośny fragment tekstu brzmi: „pasirbicza in wlgo”, nie chodzi więc wcale o nazwę miejscową.

1 Na MTop. 1948 jezioro to widoczne jest ok. 500 m na W od wsi W., a na MTop. 1998 (w skali 1:50000) w miejscu tym widoczny jest już tylko obszar podmokły.

2 Na podstawie tej zapiski KR 5, 16, uznał, że Dziersław i Niemierza byli Nałęczami, o czym cytowane źródło nie wspomina.

3 Przekaz PZ 5, 87v, jest niejasny, możliwe też, że Mikołaj był bratem ciotecznym jego ojca Dobrogosta. KR 5, 16 (datując zapiskę na 1415) i SzPozn. 202, błędnie informują na podstawie tego źródła, jakoby Mikołaj był bratem rodzonym Wojtka i Dobrogosta.

4 O Mik. Dzięciole, z pewnością różnym od Mik. Wargowskiego →Rozwarowo, przyp. 7.

5 W haśle →Przecławek przedstawiliśmy ten zapis nieściśle.

6 O jego synach, duchownych Mik. Kocie i Macieju →Świekotki, p. 6.

7 Prawdopodobnie w momencie trwania tego sporu Katarzyna była wdową po Stanisławie [→niżej, pod 1473]. W 1470 była już ż. Andrzeja z Rosnowa (PG 8, 54; też →Rosnowo).

8 O pochodzeniu Stanisława informuje zapis z 1503 dotyczący spadku w Chowanowie i Chowanówku po nim (tu nazwanym Dobieszewskim) i jego bracie Wojc. Wargowskim. Schedę tę odziedziczyły ich bratanice [rodzone?] Agnieszka Mrowińska, Małg. Gorczyńska i panna Katarzyna, cc. zm. Jana Nowomiejskiego (PG 64, 13, 64v; też →Chowanówko i DembPozn 649-650).

9 Ponieważ zeznania Andrzeja dotyczyły należności płaconych przed 40 laty i „dawniej przed wojną śląską” [czyli przed 1474] domniemywać można, że wspomniana przez niego dziedziczka Łukowa i W. to właśnie Hanka Łukowska (zm. ok. 1463).

10 W haśle →Tuczępy podajemy omyłkowo sygnaturę PZ 21, 18v.

11 Now. 1, 247, przyjął, że chodzi tu o altarię patronatu Kotów Wargowskich pod wezwaniem Ś. Trójcy i Ś. Stanisława. Wydaje się jednak, że zapis cytowany w ACC jest błędny i odnosi się raczej do prebendy w katedralnej kaplicy Ś. Trójcy, gdzie znajdowała się altaria, do której prawa kolatorskie nabyli bracia Maciej, Jan Starszy, Andrzej i Jan Młodszy Wargowscy wywodzący się z rodziny Przecławskich, a nie Kotów Świekockich-Wargowskich (por. Now. 1, 416-417).

12 W sprawie altarii Kotów Wargowskich →przyp. 10.

13 Oznacza to, że Marcin i Jan pozostawali w niedziale.

14 W haśle →Chojnica, przyp. 8, wyraziliśmy przypuszczenie, że Stanisław był po ojcu Janie wnukiem Bartosza Chomęckiego. Dziadkiem ojczystym tego Stanisława był jednak najpewniej Jan Kot, syn Eustachego Kota ze Świekotek.

15 Andrzej i Jan trudni do odróżnienia od synów Stan. Wargowskiego (Andrzeja i dwóch Janów) oraz Jana syna Bartosza Chomęckiego i Andrzeja syna Andrzeja Kaliny Rosnowskiego.

16 W haśle →Przecławek piszemy omyłkowo o Łagowie.

17 W haśle →Ocieszyn przedstawiliśmy sprawę nieściśle, pisząc o sumie 2400 zł zapisanej Piotrowi i Mikołajowi oraz pomijając Macieja.

18 Są to 2 zapiski, w każdej mowa jest o sumie 200 grz. Ze względu na różne nazwy wymienionych w tych zapiskach folwarków przypuszać należy, że chodzi o różne transakcje.

19 Nie wiemy, czy chodzi tu o Stan. Młodawskiego występującego w Młodawsku w l. 1503-07, czy Stan. Wargowskiego, który nabył cz. tej wsi w 1518 (→wyżej).

20 W zapisce nie odnotowano jednak informacji o herbie Wojciecha.

21 W haśle →Nienawiszcz piszemy nieściśle o osadzeniu Mirosława.

22 W haśle →Sobota piszemy omyłkowo o chłopie Jakubie.

23 Or. dokumentu (wydany SŹ 9, 55-56) w miejscu V. wymienia Jarogniewice. Dodanie wsi V. w kopii przedłożonej do zatwierdzenia królowi Zygmuntowi St. wiąże się najpewniej z późniejszymi zmianami w uposażeniu szpitala. Pozn. kapituła kat. zgodziła się dopiero w 1512 na nadanie przez bpa pozn. dziesięcin z W. dla konwentu pozn. joannitów (KarwKom. 33).

24 W haśle →Objezierze piszemy o Andrzeju Rożnowskim, najpewniej jednak pochodził on ze wsi →Rosnowo.