WIKTOROWO

1401 Victorowska [nazwisko] (KP nr 748), 1442 or. Wictorowo (ACC 25, 107), 1443 Victorowo (ACC 26, 107v), 1453 Vycthorowo (ACC 34, 139v), 1463 Wiktorowo (PG 6, 109v), 5 km na E od Kostrzyna.

1. 1463 pow. gnieźn. (PG 6, 109v), 1485 n. pow. pozn. (PG 10, 25v); 1443 n. par. Iwno (ACC 26, 114).

2. 1508 mł., 1509-10 dwa młyny, 1532 lasy, 1535 las Jasionki i staw, 1563-83 mł. →p. 3.

3. Własn. szlach. 1401 Małg. Wiktorowska czyli Małgorzata z →Iwna w sporze ze Stan. Kolińskim [z Kolna] o 7 grz. odszkodowania za zboże (KP nr 748, 759).

1463 Agnieszka ż. Mik. Kęszyckiego sprzedaje swojej siostrze Barbarze, c. zm. Małgorzaty, części w Iwnie, W. i Chorzelicach za 400 grz.1Zapiska w księdze niedokończona, wydaje się, że transakcja miała być zrealizowana dopiero po śmierci Agnieszki (PG 6, 109v).

1485 Jerzy Tomicki [syn Mik. Tomickiego chor. pozn.] otrzymuje w dziale dóbr od [swoich braci przyrodnich] Jana, Piotra, Stanisława i Mikołaja z Tomic całe Iwno, W. i Chorzelice oraz dom w Poznaniu przy ul. Koziej (PG 10, 25v); 1485 tenże Jerzy kupuje od Macieja duchownego i Jakuba braci z Brudzynia [pow. kcyn.] całe W. oraz pr. bliższości do W. i Iwna (PG 10, 32).

1510 Brodziński →niżej.

1532-49 Jan Iwieński z →Iwna i →Tomic [syn Jerzego]: 1532 tenże pozywa Jana Rusieckiego o to, że spowodował zalanie ról i lasów w Iwnie i W. (GZ 14, 13); 1535 tenże Jan podkom. kal. pozwany przez Jana Rusieckiego o to, że wszedł z 6 pomocnikami do lasu Jasionki w W. i przez zniszczenie grobli spowodował, że gwałtownie płynąca woda zalała staw w W. i in. staw w Iwnie (GZ 14, 189-191); 1549 tenże daje swojej ż. Barbarze z Chodzieży w dożywocie m.in. całe W. i Iwno (PG 18, 514v).

1576-83 Jan i 1584-88 Krzysztof, ss. Jana, Iwieńscy z W. (TD): 1576-83 tenże Jan →niżej.

1508 wiardunki wojenne od 10 ł., 1 karczmy, 1 młyna (ASK I 3, 7); 1509 pobór od 8 1/2 ł. [os.], 1/2 ł. opust., od 1 karczmy, od młyna i [drugiego] młyna (ASK I 3, 43); 1510 wieś pana Brudzyńskiego [→Iwno, gdzie Brudzyńscy mieli dobra już wcześniej]: ma 10 ł. os. i 2 ł. opust., te ostatnie uprawiane przez pana Brodzińskiego; 2 młyny wodne, [w tym?] 1 opust.; kmiecie z W. uprawiają 4 ł. opust. w Ruścach Małych za czynsz (LBP 63); 1553 pobór od 3 ł. os. (ASK I 5, 159); 1563 pobór od 12 ł. kmiecych, 1 mł. dor. o 2 kołach, 1 karczmy (ASK I 5, 221); 1567 pobór od 12 ł. os., 1 karczmy dor., 1 mł., 2 zagr. (ASK I 5, 322v); 1576 pobór ze wsi Jana Iwieńskiego od 10 ł., 1 mł. korzecznika dor. o 2 kołach, 2 zagr. (ASK I 5, 473v); 1577 pobór ze wsi Jana Iwieńskiego od 12 ł. os., 1 karczmy, 1 mł. korzecznika o 1 kole, 1 zagr. (ASK I 5, 678v); 1580, 1581, 1583 Jan Iwieński płaci pobór od 13 ł., 1 mł. dor. o 2 kołach, 1 zagr. (ASK I 5, 678v; ASK I 6, 361v; ASK I 4, 649; ŹD 13; Piotrkowska 2, 78).

1510 kmiecie z W. uprawiają 4 ł. opust. w Ruścach Małych (LBP 63).

5. 1442-44 Janusz pleb. w Iwnie, Anna dz. w Iwnie oraz Jan były sołtys w Iwnie pozwani przez Mik. Kota Świekockiego pleb. w Spławiu [k. Poznania] o dzies. wiard. z Iwna Polskiego, Iwna Niemieckiego i W. [szczegółowe regesty →Iwno, p. 5] (ACC 25 k. 29v, 35v, 91v, 97v, 107; ACC 26 k. 1v, 8v, 12, 13v, 17v, 21, 24v, 26, 28v, 38v, 56v, 107v, 110v, 113v-114; ACC 27 k. 54v, 56; ACC 34 k. 87v, 122v, 139v); 1453 bp pozn. Andrzej Bniński przyznaje dzies. wiard. z Iwna, Iwna Polskiego i V. plebanowi w Spławiu; pleban otrzymał należne mu 2 grz. od kmieci z V. (ACC 34 k. 87v, 122v, 139v, 140); 1469 oficjał pozn. Mik. Sobocki wydaje wyrok w sporze między Maciejem plebanem ze Spławia a Andrzejem, synem Krystyna, plebanem w Iwnie: wiardunki dzies. z W. mają nal. do Spławia (ACC 49 k. 6, 6v); 1510 do plebana w Spławiu nal. 2/3 dzies. małdr. z V., a 1/3 do komandora joan. pozn.; meszne z W. płacą plebanowi z Iwna (LBP 63).

8. Badania powierzchniowe z 1951, 1974, 1986 i 1992 ujawniły grodzisko wklęsłe, kształtu kolistego z pierścieniowatym wałem (wysokość 3-4 m) i fosą, nie odnaleziono materiału zabytkowego, nie stwierdzono śladów warstwy kulturowej, obiekt ten zaliczany jest do grupy tzw. okopów; w 1921 odkryto w W. wczśr. skarb srebrny (241 g) z połowy XI w. (J. Slaski, S. Tabaczyński, Wczesnośredniowieczne skarby srebrne Wielkopolski. Materiały, Warszawa-Wrocław 1959, s. 70-71, por. s. 25; Hensel 7, 219-221 – skarb ten jest zapewne ident. ze skarbem z Iwna).

1 Zapiska w księdze niedokończona, wydaje się, że transakcja miała być zrealizowana dopiero po śmierci Agnieszki.